Sveitarstjórnarmál - 01.06.1952, Qupperneq 9
SVEITARSTJÓRNARMÁL
5
2. Örorkulífeyrir og örorkustyrJcur:
Rétt til örorkulífeyris eiga þeir, sem misst
hafa 75% eða meira af starfsorku sinni sam-
kvæmt mati tryggingayfirlæknis eða læknis-
vottorði, sem hann staðfestir, enda sé ör-
orkan varanleg. Upphæð örorkulífeyris er
hin sama og upphæð ellilífeyris, enda er litið
svo á, að 75% örorka samsvari elli. Heimild
til hækkunar örorkulífeyris, er bundin sönru
skilyrðum og hækkun ellilífeyris. Auk elli-
lífeyris og örorkulífeyris eiga lífeyrisþegar rétt
til sérstaks lífeyris með börnum sínum und-
ir 16 ára aldri. Þeir, sem misst hafa 50—75%
af starfsorku sinni, eiga ekki rétt til lífeyris,
en Tryggingastofnuninni er heimilt að verja
ákveðinni upphæð árlega til þess að greiða
slíkum mönnum örorkustyrki. Þar, sem upp-
hæðin, sem verja má í þessu skyni er tak-
mörkuð, er ekki hægt að segja fyrir fram,
hversu rnikið hver einstaklingur fær. Tak-
markanir á greiðslu örorkulífeyris vegna tekna
cru hinar sömu og á greiðslum ellilífeyris,
nema um sé að ræða örorkulífeyri slysatrygg-
ingarinnar.
Heildarupphæð örorkulífevris og örorku-
styrkja nam árið 1950 8 milljónum króna,
eða 12,8% af útgjöldum Trvggingastofnunar-
innar. Tala ötyrkja, sem Tryggingastofnunin
greiddi lífeyri eða str’rki á árinu var nálægt
2500.
3. BarnaJífeyri:
Barnalífeyrir er greiddur vegna barna, sem
hafa misst fyrirvinnu sína, eða þegar starfs-
orka fyrirvinnunnar er þrotin. Þau börn,
sem til greina koma, eru því:
a. Munaðarlaus börn.
1). Börn ekkna.
c. Börn ellilífeyrisþega.
d. Böm örorkulífeyrisþega.
Ennfremur eiga ógiftar rnæður, sem leggja,
fram úrskurð á liendur barnsföður, rétt til
þess, að Trvggingastofnunin greiði þeim líf-
eyri með börnum þeirra. En þessi lífeyrir er
endurkræfur hjá barnsföður, eða framfærslu-
sveit hans. Ef ekkja eða ógift móðir, sem nýt-
ur barnalífeyris, giftist, eða tekur upp sam-
búð með manni, fellur réttur hennar til
barnalífeyris niður þegar liðin eru 3 ár frá
giftingu eða upphafi sambúðar. Kona, sem
hefur búið ógift með manni að minnsta kosti
í 2 ár samfleytt, og eignast með honurn börn,
á rétt til barnalífeyris á sama hátt og ekkja.
Grunnupphæð barnalífeyris er kr. 2400.00
á ári á fyrsta verðlagssvæði auk verðlagsupp-
bótar, eða kr. 300.00 á mánuði miðað við
núverandi vísitölu. Sé barnið munaðarlaust,
þ. e. bæði föður- og móðurlaust, er heimilt
að hækka lífeyri til þess ef sérstök, brýn þörf
er fyrir liendi.
Tala barna, sem lífeyris nutu á árinu 1950
var um 4000. Upphæð greidds barnalífeyris
frá Tp'ggingastofnuninni nam um 8,9 millj-
ónum króna það ár, en nokkur hluti upp-
hæðarinnar er endurkræfur hjá feðrum óskil-
getinna barna og framfærslusveit þeirra.
4. Fjölskylduhætui:
Fjölskyldubótum er ætlað að létta undir
með þeim, sem liafa fyrir mörgum börnum
að sjá. Séu börnin fleiri en þrjú, eiga foreldr-
arnir rétt til fjölskyldubóta með þeim börn-
um, yngri en 16 ára, sem eru umfram þá tölu,
enda séu börnin á framfæri foreldranna.
Óheimilt er að greiða fjölskyldubætur með
börnum, sem njóta barnalífeyris. Fjölskvldu-
bæturnar eru jafnar hálfum barnalífeyri þ. e.
kr. 1200.00 í grunn á ári á fyrsta verðlags-
svæði fyrir hvert barn, sem rétt á til bótanna.
Með núverandi vísitölu eru fjölskyldubæt-
urnar kr. 150.00 á mánuði á fyrsta verðlags-
svæði.
Árið 1950 nutu um 2900 fjölskyldur þess-
ara bóta, en tala barna, sem bæturnar náðu
til, mun hafa verið rúmlega 5000. Alls nam
upphæð fjölskyldubótanna það ár 5,1 millj-