Sveitarstjórnarmál - 01.06.1952, Blaðsíða 12

8
SVEITARSTJÓRNARMÁL
ar með aðeins ca. 20% álagi, og verður því
mjög verulegur lialli á því ári, sennilega 5—6
millj. króna, þar sem hvert stig, sem vísital-
an liækkar um, eykur útgjöld Tn'gginga-
stofnunarinnar um a. m. k. 550 þús. krónur.
II. Kaflinn um heilsugæsslu.
(Sjúkrasamlög, ríkisframfærsla).
Samkvæmt lögum um almannatryggingar
var svo til ætlazt, að Trvggingastofnunin tæki
að sér sjúkratryggingar á öllu landinu í stað
sjúkrasamlaganna, og III. kafli laganna, um
heilsugæzlu kæmi til framkvæmda hinn 1.
jan. 1948. Framkvæmd þessa kafla hefur nú
verið frestað til ársloka 1954, og halda því
sjúkrasamlögin og ríkisframfærslan áfrarn
störfum til þess tíma, en samlög eru nú starf-
andi í öllum hreppum og kaupstöðum lands-
ins, enda sjúkratryggingin lögboðin síðan á
árinu 1951.
í greinargerð um breytingu almannatrygg-
ingalaganna, sem flutt var á Alþingi að ósk
ríkisstjórnarinnar og samþ. á árinu 1950,
segir svo um ástæður til frestunarinnar:
„í grein þessari felst frestun á fram-
kværnd heilsugæzlukafla almannatrygg-
ingalaganna til 1. jan. 1955, en kafla þess-
urn hefur nú verið frestað frá ári til árs
síðan 1947. Heilsugæzlustofnanir þær, sem
gert er ráð fyrir, að bæjarfélögin korni upp,
svo sem lækningastöðvar og heilsuvernd-
arstöðvar, eru enn ekki fyrir hendi og eng-
ar líkur til, að þær verði fullgerðar í lok
ársins 1951, eins og til var ætlazt, nema á
örfáum stöðum. En án þessara stofnana
og nægilegra sjúkrahúsa er rnjög erfitt, ef
ekki ókleift, að framkvæma ákvæði heilsu-
gæzlukaflans eins og til er ætlazt. Sjúkra-
húsaskorturinn hér í Reykjavík, ásamt
vöntun á lækningastöð og heilsuvemdar-
stöð, hlýtur sérstaklega að torvelda mjög
allar heilsugæzluframkvæmdir. Það hefur
komið í ljós, að miklir erfiðleikar eru á
því að ná viðhlítandi samningum við
læknasamtökin um fastar greiðslur og
ákveða þeim gjaldskrá á þeim grundvelli,
sem lögin gera ráð fyrir, meðan fyrmefnd-
ar stofnanir eru ekki komnar upp og bætt
að verulegu leyti úr sjúkrahúsaskortinum.
Bæjarstjóm Reykjavíkur, hefur nú fvrir
nokkru gert áætlun um að reisa bæjar-
sjúkrahús og aðrar nauðsynlegar heilsu-
gæzlustofnanir, og er við það miðað, að
þeirn framkvæmdum verði lokið á árinu
1955. Hefur Tryggingastofnunin þegar
heitið nokkrum fjárhagslegum stuðningi
til þessara framkvæmda, og er frestunin
við það miðuð, að stofnanirnar verði þá
tilbúnar til notkunar.“
Meðan heilsugæzlan eigi kernur til frarn-
kvæmda og sjúkrasamlögin því halda áfram
störfum sem sjálfstæðar stofnanir, greiðir
fólk lægri iðgjöld til Tryggingastofnunar-
innar en 107. grein almannatiyggingalaganna
gerir ráð fyrir.
Um þetta segir svo í bráðabirgðaákvæði
aftan við almannatryggingalögin:
„Á meðan ákvæði III. kafla laga þess-
ara (um heilsugæzlu) koma ekki til fram-
kvæmda, er ríkisstjórninni heimilt, að
fengnum tillögum tiyggingaráðs, að lækka
iðgjöld skv. 107. gr. um allt að 30%.
Þetta hefur verið gert. Iðgjald U'ongaðs
manns á fyrsta verðlagssvæði til Trj'gginga-
stofnunarinnar var þegar árið 1947 lækkað
úr 540.00 kr., sem það skv. 107. gr. ætti að
vera, miðað við vísitölu 300, niður í 380.00
krónur, eða um 160.00 krónur, þ. e. ca. 30%,
og önnur iðgjöld tilsvarandi.
Hitt er annað mál, að síðan hafa iðgjöldin
bæði til sjúkrasamlagsins og til Trygginga-
stofnunarinnar hækkað mjög, af ástæðum
sem öllum eru augljósar, einkum á síðastl.
og }'firstandandi ári. En frádrátturinn samkv.
bráðabirgðaákvæðinu hefur jafnframt hækk-