Sveitarstjórnarmál - 23.06.2011, Qupperneq 12

Um
hverfismál
Sjórinn tekur ekki lengur við
Tengi tekur sjórinn við," var gjarnan haft á orði á íslandi
JL/og fáum þótti tiltökumál þótt fjöruborðið væri nýtt til
eyðingar úrgangs I gegnum tíðina. Umhverfismál voru fjar-
lægt hugtak i tungumáli fyrri tima og ekki eru svo mörg ár
liðin frá þvi farið var að huga að frárennslis- og sorpmálum
af einhverri alvöru hér á landi. Straumhvörf urðu ekki I þeim
málum fyrr en með samningnum um Evrópska efnahags-
svæðið - EES. Með EES-samningnum undirgengust íslend-
ingar mun strangari reglur um meðferð úrgangs en þeir
höfðu þekkt og þótti mörgum nóg um. Sagt var að aðstæð-
ur á úthafseyjunni íslandi væru með allt öðrum hætti en á
meginlandi Evrópu. Þéttbýli væri nánast óþekkt utan höfuð-
borgarsvæðisins og öll strandlengja landsins fyrir opnu
úthafi sem skolaði úrganginum I burt og flýtti niðurbroti
hans. Þvi þyrfti engar áhyggjur að hafa, hvað þá að leggja
i mikinn kostnað til þess að þjóna því sem kallaðir voru
duttlungar Evrópubúa. Málin voru þó ekki svo einföld og
íslendingar urðu að taka við tilskipunum frá ESB og fara
eftir þeim I flestum efnum þótt þeir hafi orðið sér úti um
nokkrar undanþágur.
Sá þáttur umhverfismálanna sem lýtur að úrgangi og förgun snýr
að langmestu leyti að sveitarfélögunum. Sveitarfélög landsins stóðu
mörg hver því allt í einu frammi fyrir stórum ef ekki risavöxnum verk-
efnum á sviði úrgangsmála, bæði hvað varðar frárennsli og einnig
förgun annars úrgangs. Fram að þeim tíma náðu flestar skolplagnir
skammt út frá fjöruborðinu og hinir illræmdu öskuhaugar spúðu eldi
og eimyrju yfir flestar byggðir og byggðarlög þegar vindátt stóð af
þeim yfir hin byggðu ból.
Samkvæmt nýjum tilskipunum bar sveitarfélögunum að sjá til þess
að frárennsli yrði hreinsað og leitt í ákveðna vegalengd frá fjöruborði
og einnig að leitað yrði nýrra og umhverfisvænni leiða til förgunar
sorps en að brenna það við eldhita á víðavangi. Sveitarstjórnir sáu því
fram á mjög kostnaðarsamar aðgerðir og ekki síst ef miðað var við
íbúafjölda margra sveitarfélaganna.
Sveitarstjórnir brugðust fljótt við
Margar sveitarstjórnir brugðust fljótt við þessum nýju kröfum og því
nýja umhverfi sem íslendingar voru orðnir hluti af. Víða um land var
hafist handa við að byggja hreinsistöðvar og lengja frárennsli í sam-
ræmi við ákvæði reglugerða. Mörg íslensk sveitarfélög lyftu grettistaki
á fáum árum að þessu leyti þótt misjafnlega hratt hafi verið unnið,
sem aftur mótaðist af aðstæðum á hverjum stað.
Auðveldara var að fást við frárennslismálin þar sem byggðir standa
nálægt sjó en meiri erfiðleikum var háð fyrir sveitarfélög inni í landi að
finna frárennslinu viðunandi farveg. Sé á heildina litið verður að segj-
ast eins og er að íslendingum gekk vel að aðlaga sig hinum nýja hugs-
unarhætti og ráðast í þær frárennslisframkvæmdir sem til þurfti. Gott
dæmi um það er fráveita Hafnarfjarðakaupstaðar sem Sveitarstjórnar-
mál fjölluðu sérstaklega um á liðnu ári.
Sorpmálin flóknari
Spormálin reyndust mörgum sveitafélögum erfiðari viðfangs. Um
ólíkar aðstæður var að ræða og málin flóknari og oft viðkvæmari en
frárennslismálin. f sorpmálunum þurfti í fyrsta lagi að ákveða með
hvað hætti sorpi skyldi eytt og síðan að finna hentuga staði til þess að
Flokkun sorps kennd i grunnskóla I Reykjavik.
Eg er 1
endurvinr
Það er í þínum höndum að ákveða hvaða úrgar
endurvinnslu.Vel gæti reynst að byrja smátt en bæt
þú venst hugmyndinni. í öllum sveitarfélögum er t£
þeirra taka við pappa, pappír og plasti til endurvinr
Nánari upplýsingar og einföld ráð um endurvinnslu
www.urvinnslusjodur.is/endurvinnsluvika
SGRPA © iHHVimiHHf EAJUnSÍsJ'
12