Morgunblaðið - 08.08.2013, Qupperneq 26

Morgunblaðið - 08.08.2013, Qupperneq 26
26 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 8. ÁGÚST 2013 ✝ Svavar Stef-ánsson fæddist að Mýrum í Skrið- dal 16. september 1926. Hann lést á Landspítalanum í Kópavogi 2. ágúst 2013. Foreldrar hans voru Ingifinna Jónsdóttir, org- anisti og kennari, og Stefán Þór- arinsson, hreppstjóri og oddviti á Mýrum. Systkini hans: Einþór, Einar Jóhann, Þórarinn, Zóp- honías, Magnús, Metúsalem, Pál- ína Fanney, Sveinn, Ingibjörg, Jón og Bergþóra eru öll látin, en eftirlifandi eru Garðar, Jón Björgvin og Jónína Salný. Svavar kvæntist Kristbjörgu Svavar stundaði nám við Hér- aðsskólann og Íþróttaskólann á Laugarvatni. Framan af vann hann ýmis störf í Reykjavík og á Austurlandi. Síðar varð hann mjólkursamlagsstjóri á Egils- stöum og menntaði sig í mjólk- uriðn m.a. í Danmörku. Árið 1985 flytja Svavar og Kristbjörg til Reykjavíkur á ný og vann hann þá sem verkstjóri hjá Sól hf. og síðar sem umsjónarmaður með íbúðum aldraðra við Sléttu- veg og loks á Hjúkrunarheim- ilinu Eir. Hann tók þátt í ýmsum félags- og framfaramálum, for- maður í verkalýðsfélagi og félagi í Rótarýklúbbi Héraðsbúa og síð- ar í Frímúrarareglunni. Svavar kenndi íþróttir við barnaskólann á Egilsstöðum um tíma og spilaði oft fyrir dansi á harmónikkuna. Útför Svavars fer fram frá Dómkirkjunni í Reykjavík í dag, 8. ágúst 2013, og hefst athöfnin kl. 11. Sigurbjörnsdóttur 1951 og eignuðust þau fjórar dætur – fyrst Ingunni Stef- áníu. Hennar maður er Sigurður Hall- dórsson og eiga þau Kristbjörgu, Krist- veigu og Halldór Svavar. Önnur dótt- irin er Birna Krist- ín. Hennar maður er Kristinn Ingólfs- son og eiga þau Svövu, Ásdísi og Sigurbjörn. Þriðja dóttirin er Erla Kolbrún og hennar maður er Gunnar Svavarsson. Þau eiga Guðrúnu Mist og Melkorku. Yngsta dóttirin er Alma Eir. Hennar maður er Guðjón Birg- isson og eiga þau Magnús Má og Svavar. Ég minnist pabba með virðingu og væntumþykju og mig langar til að þakka honum fyrir allt sem hann hefur gert fyrir okkur Guð- jón og strákana. Pabbi var glaðlyndur, heiðar- legur, vinnusamur, náttúruunn- andi, mannvinur og góður sögu- maður. Hann lagði mikla áherslu á samheldni í fjölskyldunni og tók aldrei þátt í ósætti, hann var mað- ur sátta. Hann var stór hluti af okkar daglega lífi og við ferðuðumst oft saman bæði innanlands sem utan og eigum við yndislegar minning- ar t.d. frá ferð okkar til Garda- vatnsins sem og ferðalagi til Ma- deira árið sem hann varð áttræð- ur. Um þá eyju og dvöl okkar þar sagði hann að þetta væri trúlega eins og að vera komin í Paradís, svo hrifinn var hann af öllum blómunum og gróðrinum þar. Síð- asta ferðalag okkar var núna í júní í Þórsmörk og á æskustöðvar hans austur að Mýrum í Skriðdal sem ávallt átti svo stóran hluta í hjarta hans. Hann hitti vini og ættingja á Egilsstöðum og svo fórum við til Ingunnar systur í Öxarfjörðinn og þar áttum við yndislegar stundir. Mamma og pabbi komu reglu- lega til okkar fjölskyldunnar og hann byrjaði alltaf á því að spyrja um „straumlínumennina sína“ en svo kallaði hann Magnús Má og Svavar, syni okkar Guðjóns. Hann fór inn í herbergi þeirra og fékk sér alltaf rakspíra hjá þeim, settist svo við píanóið og spilaði nokkur lög. Svo borðuðum við saman. Við eigum eftir að sakna þessara stunda sem og nærveru hans, við skinkuhornabaksturinn fyrir jólin, við að reyta og svíða rjúpurnar fyrir jólin, við Þorláksmessu skötuveisluna og ég á eftir að sakna þess að geta ekki hringt í hann og heyrt smitandi hláturinn hans. Allar þessar fallegu minn- ingar mun ég geyma í hjarta mínu. Nú er hann pabbi komin í al- vöru Paradís. Við Guðjón, Magnús Már og Svavar þökkum þér fyrir allt elsku pabbi minn. Þín dóttir, Alma Eir. Í dag kveðjum við yndislegan og kærleiksríkan föður sem gaf okkur öllum svo dýrmætt vega- nesti til að taka með okkur út í líf- ið, þ.e. virðinguna fyrir tilvist hver annars og eins virðinguna fyrir náttúrunni og öllum hlutunum í kringum okkur. Hann pabbi hafði svo góða nærveru, var notalegur í umgengni og hafði þá sérstöku náðargáfu að geta alltaf látið öll- um líða vel í kringum sig. Það var alltaf jafn gaman að hitta hann og mömmu því pabbi tók eftir því smáa í lífinu og gerði það á sinn hógværa en jákvæða og einlæga hátt svo stórt og eftirsóknarvert. Hann hafði nefnilega þann ein- staka hæfileika að geta dregið fram fegurðina í öllum sem hann umgekkst þannig að allir komu svo stórir út úr samræðum við hann pabba. Þessi hæfileiki hans átti bæði við um okkur mannfólk- ið, náttúruna og eins um þá hluti sem eru í kringum okkur dags daglega. Pabbi var sérstaklega góður sögumaður og sagði bæði skemmtilega og eftirminnilega frá þegar hann tók til máls. Viðhorf okkar til lífsins hefur því mótast sterklega af lífsgildum föður okk- ar. Sjáið þið fegurðina og litadýrð- ina í gróðrinum hér á Þingvöllum sagði hann við okkur fyrir rúmri viku síðan, landið okkar er svo fal- legt og þessir tæru litir í mosan- um, lynginu og bláu blómunum, veita manni svo mikla ánægju. Á sama hátt lét hann pabbi, barna- börnin sín vita að hvert og eitt þeirra væri einstakt og gaf hverju og einu allan þann tíma og þá at- hygli sem börn og unglingar þurfa. Hann hafði mikinn áhuga á að vita hvað þau voru að taka sér fyrir hendur, hvernig skólinn gengi og eins hvað þau voru að fást við í frístundum og í vinnu. Pabbi var nefnilega sérstaklega næmur fyrir því að lesa tilfinning- ar þeirra og gat alltaf stappað í þau stálinu og látið þau vita hvað þau voru dugleg og hversu stoltur hann var af þeim. Faðir okkar var líka vinnusam- ur maður, vaknaði snemma oft við sólarupprás og naut þess alla tíð að hafa nóg fyrir stafni enda af- kastasamur maður með eindæm- um. Hann hafði sérlega gaman af því að segja okkur sögur af æsku- slóðum sínum í Skriðdalnum fyrir austan og eins af Héraði og af Mýrum þar sem hann ólst upp á kærleiksríku heimili. Hann hafði unnið á Egilsstaðabýlinu, vann hjá breska hernum á stríðsárunum, keyrði leigubíl á fyrstu árunum hans hér í Reykjavík og eins hafði hann sérlega gaman af að rifja upp skólaárin á Laugarvatni, en Laugarvatn átti alltaf stóran sess í lífi pabba. Á Laugarvatni voru bræður hans og margir aðrir Austfirðingar sem hann naut að eyða samvistum með, en Þórarinn bróðir pabba var smíðakennari við héraðsskólann á Laugarvatni á þessum tíma og því fóru mörg systkinanna frá Mýrum á Laug- arvatn. Þetta voru heiðarleg, sam- viskusöm og dugleg systkinin, systkinin frá Mýrum, og þótti þeim alla tíð sérlega vænt hvert um annað og voru því dugleg að rækta systkinasambandið. Það er þessi ræktarsemi og virðing við fjölskylduna og átthagana sem pabbi hafði ætíð í fyrirrúmi, og hefur það skilað sér til okkar systranna og fjölskyldna okkar. Elsku pabbi, takk fyrir allt, Erla Kolbrún. Elsku afi minn. Mikið á ég eftir að sakna þess að koma við hjá ykkur ömmu í Bogahlíðinni, spjalla við þig og drekka með þér kaffi. Mér þykir svo vænt um þig, afi minn. Þú varst alltaf svo hlýr og það var svo gott að vera í kring- um þig. Þegar ég var yngri og sat í fanginu á þér varstu vanur að toga varlega í hárið á mér neðst í hnakkanum og segja mér sögur. Þú varst nefnilega mikill sögu- maður og sagðir svo skemmtilega frá. Ég man til dæmis eftir sögum sem þú sagðir af því þegar þú fórst um jól með epli yfir í Múlastekk og gafst ömmu; þegar þú fórst með skipinu vestur á Laugarvatn, áttir ekki fyrir farinu og sast í reipis- hrúgu í stefninu með nestið þitt; þegar þú keyrðir upp í Hekluhlíð- ar í Heklugosinu 1947 á bíl manns- ins sem átti bíl en hafði ekki bíl- próf; þegar þú syntir þvert yfir Laugarvatn; þegar þú spilaðir á nikkuna á böllum með mömmu nýfædda sofandi baksviðs í kassa. Ég er svo glöð að hafa fengið að eiga þig sem afa og þó að þú sért núna farinn frá okkur þá lifir minningin mín um þig. Ég vona að þér líði vel á nýjum stað og að þú vakir yfir mér elsku afi minn. Þín Kristveig. Við viljum þakka elskulegum föður okkar allt hið góða og fagra, sem hann kenndi okkur. Þar ber fyrst að nefna mannkærleikann og virðingu fyrir öllu sem lifir. Fyrir að hafa kennt okkur sátt- fýsi og það að leitast ætíð við að hefja sig upp – yfir dægurþrasið og fanga heildarmyndina – og það sem skipti raunverulega máli í tímans rás. Fyrir frumkvöðlahugsunina, sem hann sýndi okkur í verki og nýjungarnar sem hann kynnti fyr- ir okkur af miklum eldmóð alveg fram í andlátið. Hann lagði áherslu á að þora að fara ótroðnar slóðir staðfastlega og af einurð. Við viljum þakka fyrir áhersl- una á fjölskyldutengslin – gildi þess að halda saman í gegnum þykkt og þunnt – og að leggja eitt- hvað af mörkum í skemmtunum á mannfögnuðum, gefa af sér í menningarlegu tilliti – vanda sig og standa sig. Listmálun var hon- um hugleikin, tónlistin var ætíð stór hluti af honum og sögumaður var hann góður. Loks má nefna tengslin við náttúruna sem skipaði mjög stór- an sess í huga og hjarta föður okk- ar ásamt útiveru. Það varð því mikil gleði hjá okkur öllum í fjöl- skyldunni að afmælisdagurinn hans 16. september var valinn dagur íslenskrar náttúru en nú í haust hefði faðir okkar yndislegi orðið 87 ára gamall. Ingunn og Birna. Elsku afi, oft þegar ég fer í gegnum erfiðleika eða vantar auk- inn styrk, þá hugsa ég til þeirra sem ég elska sem vaka yfir mér í himnaríki, og nú ert þú orðinn einn af þeim. Því finnst mér þú svo nálægt mér þrátt fyrir það að þú sért farinn frá þessum heimi, nú mun ég alltaf getað leitað til þín. Í mínum huga áttir þú hið full- komna líf. Þú kynntist ástinni í lífi þínu ungur og áttuð þið amma saman óteljandi margar minning- ar. Þið voruð alltaf svo samrýmd og góð við hvort annað og sást langar leiðir hvað það ríkti mikil ást ykkar á milli. Þið eigið svo fjórar yndis- legar dætur saman sem allar eru bestu fyrirmyndir og skara framúr hver á sínu sviði í lífinu. Þið eigið 10 barnabörn sem öll hafa menntað sig vel og eru að byggja sér bjarta og gæfuríka framtíð. Þú og amma getið svo sannarlega verið stolt af fjölskyldunni sem þið eigið, þið haf- ið kennt okkur svo margt um dugn- að, umhyggju og hversu mikilvægt er að rækta fjölskylduna og hjálpa hvort öðru. Elsku afi, ég er svo þakklát fyr- ir allar minningarnar sem ég hef um þig og hlakka til að geta sagt börnunum mínum í framtíðinni frá besta afa í heimi, og kenna þeim öll þau góðu gildi sem þú kenndir mér. Ég veit að þú ert kominn á betri stað núna, situr með harmónikk- una þína við fallegan lækjarbakka og vakir yfir okkur öllum. Við munum aldrei gleyma þér. Þín, Guðrún Mist. Nú húmi slær á hópinn þinn, nú hljóðnar allur dalurinn og það, sem greri á þinni leið um því nær heillar aldar skeið. Loks beygði þreytan þína dáð, hið þýða fjör og augnaráð; sú þraut var hörð – en hljóður nú í hinsta draumi brosir þú. (Jóhannes úr Kötlum) Elsku afi, nú hefur þú fengið hvíld frá veikindunum sem herj- uðu svo illa á þig síðustu mánuði. Við systkinin minnumst þín fyrir svo margar góðar stundir. Það var alltaf svo spennandi að koma og heimsækja ykkur ömmu til Egils- staða en þar var sundlaugin sem virtist svo óskaplega stór í minn- ingunni þar sem maður lærði að synda og fékk að busla og leika sér. Stundum fengum við að sitja aftan á vespunni þinni sem var meiriháttar, heimsóttum þig í mjólkurstöðina og fengum að njóta þess að leika okkur um allt þorpið. Þegar þið fluttuð í bæinn þá var nú spennandi að fá að fara í heimsókn til ömmu í Stráið eða til afa í Sól þar sem maður fékk gjarnan ís eða annað góðgæti að smakka. Þú varst alltaf svo glað- legur og kunnir óteljandi skemmtisögur af náunganum og hlóst með svo dillandi hlátri að það var ekki annað hægt en að hlæja með þér. Þegar fleyið þitt kemur að landi á ströndinni hinumegin þá bíða þín vinir og ættingjar sem taka þér fagnandi um leið og við kveðjum þig með söknuði, elsku afi okkar. Þín Svava, Ásdís og Sigurbjörn. Elsku afi minn, svo hlýr og gef- andi, svo glaður og skemmtilegur, svo atorkusamur og framúr- stefnulegur. Þú hefur gefið mér svo mikið, bæði úrvals gen og mik- ið af kærleika, aga og uppeldi, óskipta athygli þína og áhuga, stórfenglegar veislur og smitandi hlátur. Á löngu tímabili var heim- ilið ykkar ömmu sá rólegi griða- staður sem ég þurfti á að halda til að lifa af álag borgarlífsins. Ótal sinnum hef ég notið þess að skála við þig á pallinum þínum á falleg- um sólardögum og hlæja að skemmtisögunum þínum. Þú hef- ur verið fyrirmynd sem ég stæri mig af, þú hefur kennt mér þýð- ingu metnaðar og dugnaðar í verki. Þú ert höfðingi, svo stoltur og sterkur og fallegur. Ég geymi þig í hjarta mínu. Þín Kristbjörg. Kær tengdafaðir minn og inni- legur vinur til ríflega 30 ára hefur kvatt. Svavar var öðlingur og vin- ur allra sem hann hitti á vegi sín- um smárra og hárra. Alla vildi hann gleðja, var áhugasamur um hagi allra og veitti öllum stuðning sem hann gat. Fátt var skemmti- legra en að hlusta á ljóslifandi sög- ur hans úr sveitinni eða af öllu því skemmtilega fólki sem hann hitti á förnum vegi og virtist þarna vera ótæmandi brunnur. Nikkuna tók hann svo af og til í faðminn og spil- aði fjörug lög. Gleði og góður vilji fylgdu honum ávallt og einstök nærgætni. Hugur hans stefndi ávallt á samveru með fólki og nátt- úru og leið honum hvergi betur en í grænum móa eða lundi. Svavars er sárt saknað en minning hans lif- ir auk elskulegrar tengdamóður minnar Kristbjargar. Gunnar Svavarsson. Fallinn er frá okkar kæri vinur Svavar Stefánsson. Kynni okkar hófust fyrir um 30 árum þegar Guðjón og Alma kynntust. Svavar og Kristbjörg voru mjög glaðlynd og samrýmd hjón og margar ógleymanlegar stundir áttum við með þeim og má þar nefna skötuveislu á Þorlák, veiði í Flekku, ferðir á Snæfellsnes og í Skriðdal. Í byrjun sumars fórum við með þeim hjónum í ferðalag austur á æskustöðvarnar en Svavar tók þá ekki annað í mál en að fara með Magnús í leiðinni inn í Þórsmörk en það var gamalt loforð sem hann vildi standa við. Heimsókn á æskustöðvarnar á Mýrum í Skriðdal voru eftirminni- legar þar sem okkur var tekið af miklum höfðingskap og gaman að heyra Svavar segja sögur frá barnæsku sinni. Frásagnargáfa Svavars var einstök og víst að sög- urnar munu lifa með okkur áfram. Kristbjörg mín, við biðjum Guð að styrkja þig á þessum erfiðum tímum, þú varst hans stoð og stytta í lífinu og styrkur þinn var honum ávallt mikilvægur, ekki hvað síst undir það síðasta. Við vottum þér, dætrum ykkar og fjöl- skyldum þeirra okkar innilegustu samúð. Þínir vinir Ragna og Magnús. og enginn stöðvar tímans þunga nið… Þessi setning hefur oft komið upp í huga mér undanfarin ár því eftir því sem ég eldist finnst mér tíminn þjóta hjá á ógnarhraða. Ekki síst hafa þessar línur komið upp í huga minn þessa síðustu daga eftir að ég frétti að nú væri Svavar frændi minn lagstur bana- leguna. Hann Svavar, sem var einn af yngri systkinunum á Mýrum – mér fannst hann aldrei eldast og ætti langt eftir enn. Og í raun eltist hann ekki. Hann var alltaf eins og strákur og ekki hrakaði andlegu heilsunni. Henni hélt hann til hins síðasta. Ekki datt mér í hug þegar ég heimsótti þau hjón um mánaða- mótin janúar-febrúar sl. að það væri í síðasta sinn sem ég sæi hann. Þá var ekki komið í ljós að hann væri með þennan illvíga sjúk- dóm sem nú hefur lagt hann að velli. Fyrir rúmum mánuði síðan kom Svavar austur að kveðja æskustöðvar sínar, því hann vissi að hverju stefndi, en þá var ég með pest og þorði ekki að hitta hann. Mér datt heldur ekki í hug þá að ég fengi ekki tækifæri til að hitta hann einu sinni enn. Það var einstaklega gaman að heimsækja þau Kristbjörgu og Svavar. Gestrisni þeirra hjóna var einstök. Allt það besta var tínt til og ef þeim fannst það ekki nóg var bara farið út í búð og sótt meira. Alltaf var hugur Svavars fyrir austan og skammaðist ég mín oft fyrir hvað ég var ófróð um menn og málefni og fylgdist lítið með, því alltaf vildi Svavar fá að heyra fréttir af mönnum og öllu sem við- kom Héraðinu. Svavar var mjög skemmtilegur maður og hafði ein- staka frásagnargáfu. Ég þreyttist aldrei að hlusta á hann segja frá og þá sérstaklega frá því þegar hann var ungur strákur á Mýrum. Móðir mín tók við húsmóðurstarfi á Mýrum þegar Svavar var innan við fermingu. Milli þeirra, móður minnar og hans og ég held allra hinna yngri systkinanna, sem heima voru, tókst einlægur vin- skapur. Oft var Svavar búinn að segja mér frá því hve góð hún var við hann og fylgdi honum á leið þegar hann var að sækja vinnu í Hallormsstað. Þá fylgdi mamma mín honum á leið upp í Hálsinn og þar kvöddust þau með tárum. Mér þótti vænt um að heyra Svavar segja frá þessu því aldrei orðaði móðir mín að það hefði verið erfitt fyrir hana að taka við búi með mörgum af hálfsystkinum eigin- manns síns enn heima, en það hef- ur farist henni vel úr hendi og aldrei heyrði ég annað en gott um þau systkinin frá henni. Svavar var mikill geðprýðis- maður. Ég dvaldi tvo vetur hjá þeim Kristbjörgu. Aldrei heyrði ég fara styggðaryrði þeirra á milli. Þau voru mjög samrýmd, ef annað var nefnt þá var hitt það líka. Svavar og Kristbjörg eða Krist- björg og Svavar. Ég kveð þennan góða frænda minn með söknuði og eftirsjá. Kristbjörgu, dætrum, tengda- sonum og barnabörnum sendum við Sveinn og dætur okkar inni- legar samúðarkveðjur. Þau hafa misst mikið en geta huggað sig við að ekki ber skugga á minningu Svavars Stefánssonar. Farðu vel kæri frændi. Ólöf. Ég kynnist Svavari Stefánssyni fyrir meira en 70 árum síðan, þeg- ar við unglingsstrákar unnum við byggingu bandaríska herspítalans á Reyðarfirði. Síðan þá höfum við átt samleið sem vinir og nágrann- ar, bæði á Austurlandi og nú síð- ustu áratugina í höfuðborginni. Svavar var atgervismaður á mörg- um sviðum, svo sem hann átti ætt- ir til, sonur Stefáns Þórarinsson- ar, bónda á Mýrum í Skriðdal, annálaðs framkvæmdamanns og annarrar eiginkonu hans, Ingi- finnu Jónsdóttur, kennara. Móður sinnar naut hann ekki lengi, en hún lést ung frá stórum hópi barna og stjúpbarna þegar Svavar var aðeins 3ja ára gamall. Í upp- vextinum á Mýrum naut hann þó góðs atlætis og þótti vænt um æskustöðvarnar. Svavar var lífs- glaður og skemmtilegur maður, og á yngri árum öflugur keppn- ismaður í íþróttum, eins og reynd- ar fleiri Mýramenn. Hann var dugmikill í starfi, var meðal ann- ars mjólkurbússtjóri hjá KHB á Egilsstöðum um áratuga skeið. Auk þess að vinna langan dag var Svavar mikill heimilismaður, sinnti fjölskyldunni af stakri ástúð og þau hjónin mjög samhent í þeim myndarskap og snyrti- mennsku sem hefur einkennt heimili þeirra alla tíð. Svavar gekk í öll störf innan heimilis sem utan á tímum þegar það var langt því frá alsiða. Þetta þótti honum sjálf- sagt, enda unnu þau hjónin bæði utan heimilis. Margir hafa notið góðs af atorkusemi þeirra Svavars og Kristbjargar, heimilið var gest- kvæmt og tekið á móti fólki af höfðingsskap. Í umgengi við aðra var Svavar stakt ljúfmenni og hinn vandaðasti í alla staði, barn- góður með eindæmum og greið- vikinn. Mér er hugstæð sú hug- ulsemi hans og góðvild sem kom fram í mörgu því sem hann og þau hjónin bæði sýndu tengdamóður minni í ellinni. Hún kunni vel að meta heimsóknir þeirra og hjálp- semi og fór ekki dult með það dá- læti sem hún hafði á þeim. Svavar hafði glöggt auga fyrir umhverfi sínu og skemmtilega frásagnargáfu. Þessir eiginleikar nutu sín vel í vinahópi og í því fé- lagsstarfi sem hann tók þátt í, en hann var félagi í Rotary og virkur þátttakandi í tónlistarlífi og ann- arri félagsstarfsemi. Genginn er góður maður, ég og fjölskylda mín erum þakklát fyrir samferðina. Ævistarfið er ærið og ekki laust við að líkaminn hafi ver- ið orðinn þreyttur eftir langan dag. Lífsgleðin og gamansemin entust Svavari til leiðarloka, hann hafði ræktað garðinn sinn og upp- skorið ríkulega. Kristbjörgu, dætrunum og fjölskyldunni allri sendum við Ragnheiður innilegar samúðarkveðjur. Blessuð sé minning Svavars Stefánssonar. Páll Halldórsson. Svavar Stefánsson

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.