Morgunblaðið - 30.09.2014, Qupperneq 30

30 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. SEPTEMBER 2014
AF MÁLMI
Orri Páll Ormarsson
orri@mbl.is
Fyrstu þungarokkstónleikarnirsem ég sótti fóru fram í Dyn-heimum, þeirri miklu miðstöð
menningar og lista, á Akureyri á því
herrans ári 1985. Við vorum þarna,
ég, Rúnar vinur minn gæðingur,
Siggi pönk, sem steig æðisgenginn
dans við sviðið, og tveir eða þrír aðrir.
Ekki svo að skilja að málmband
kvöldsins, Drýsill með Eirík Hauks-
son eðalsöngvara í broddi fylkingar,
léti fámennið á sig fá. Rennt var í ep-
ískt prógramm, með frumsömdu efni
og vel völdum tökulögum. Gott ef
bindiefnið í kambinum hans Sigga
brast ekki þegar We Will Rock You
var tekið af dauðans innlifun.
Mikið vatn hefur runnið til sjáv-
ar síðan. Það fór ekkert á milli mála á
Hlíðarenda á laugardaginn var, þar
sem mörg helstu málmbönd þessarar
þjóðar komu saman undir merkjum
Rokkjötna. Vodafone-höllin var þétt-
skipuð, fólki á öllum aldri og báðum
kynjum. Einhvern tíma hefði það
sætt tíðindum að röð væri við
kvennaklósettið á þungarokks-
tónleikum milli atriða.
Svona er Ísland í dag!
Hátíðin var flautuð á stundvís-
lega klukkan 16 en því miður átti ég
ekki heimangengt fyrr en þremur
tímum síðar. Missti fyrir vikið af Mel-
rökkum, In Memoriam, Strigaskóm
nr. 42 og Beneath. Næ þeim ágætu
böndum bara að ári. Ég datt í hús
rétt áður en kvölddagskráin hófst og
eftirvæntingin var áþreifanleg. Ýms-
ir gestir voru orðnir vel sveittir.
  
Það er til marks um gróskuna ííslensku þungarokki að band
eins og Brain Police skuli stíga á svið
um kvöldmat. Einhvern tíma hefðu
þeir „heddlænað“ svona hátíð.
Ekki svo að skilja að Brain Po-
lice sé þess ekki umkomin. Heldur
betur. Fjórmenningarnir náðu saln-
um strax á sitt vald með hnausþykku
grúvinu. Mest mæðir á Jenna söngv-
ara enda eru hinir bandingjarnir
heldur passífir á sviði. Svalir en
passífir. Að vísu átti Jónbi trommari
stórleik þegar hann reif sig á belginn
og kveikti í kjuðunum. Lék svo heilt
lag með þá eldglóandi. Sá gjörningur
kallaði fram fyrstu djöflahorn kvölds-
ins. Þau áttu eftir að verða mun fleiri.
Jenni er frontmaður af Guðs
náð, tekur hlutverk sitt raunar svo
bókstaflega að hann stendur á sviðs-
brúninni. Minnti einna helst á Krist á
krossinum þegar hann breiddi út
faðminn. Brain Police renndi í hverja
klassíkina af annarri, auk þess að
viðra lag af nýrri plötu sem vænt-
anleg er eftir áramótin. Tæplega ára-
tugar bið eftir nýju efni er sumsé að
ljúka. Er það vel.
Sólstafir lögðust eins og dala-
læða yfir salinn. Sindrandi og óræðir
í náðargáfu sinni. Íslenskari en allt ís-
lenskt, þrátt fyrir vestraáferðina.
Samt er vegur þeirra mestur í út-
Rammur er jötnarómur
Málmhausar Sumir höfðu sig betur til en aðrir í tilefni af Rokkjötnum.
löndum. Hvernig má það vera? Það
er svo sem gömul saga og ný að eng-
inn sé spámaður í eigin föðurlandi.
Sumir voru með, aðrir ekki. Eins
og gengur. Og velta má fyrir sér
hvort Sólstafir eigi orðið betur heima
í tónleikasal eins og Eldborginni en í
íþróttahúsi eins og Vodafone-höllinni.
Þá gæti maður setið, með beltið
spennt en samt svifið með þeim. Ég
vona alltént að Sólstafir velti Eld-
borginni alvarlega fyrir sér gefist
tóm til formlegra útgáfutónleika
vegna Óttu.
Sólstafir bræddu efni af meist-
araverkunum tveimur, Svörtum
söndum og Óttu, skemmtilega saman
og klykktu út með Goddess of the
Ages. Einu af þessum lögum sem
alltaf eru að vaxa. Það er til marks
um breiddina í tónbók þeirra félaga
að ekki var pláss fyrir Köld. Og eng-
inn fór samt af hjörunum.
Ég verð að viðurkenna að ég næ
engu sambandi við Dimmu. Málmur
af þessu tagi hefði mögulega sloppið
1987, þegar háraldan reis sem hæst,
en ómögulegt er að átta sig á er-
indinu í dag. Eigi ég að vera al-
gjörlega heiðarlegur sótti að mér
höfgi meðan á upptroðslu þeirra
ágætu manna stóð. Sem á auðvitað
ekki að gerast á málmtónleikum.
Því hafði verið hvíslað að mér að
Dimma væri betri á tónleikum en í
hljóðveri og menn gáfu sig sann-
arlega í verkefnið. Þeir Geirdælir eru
augljóslega mjög músíkalskir og
Stefán Jakobsson syngur úr sér lung-
un. Verst að grúvið drap þessar
björtu tenórraddir.
Til að gæta sanngirni skal því til
haga haldið að Dimma var alveg með
fremstu raðirnar á sínu bandi og
kunni menn að meta svona léttmeti
er þetta eflaust ekkert verra en hvað
annað. Samanburðurinn á Rokk-
jötnum var á hinn bóginn afar óhag-
stæður; við hliðina á Brain Police,
Sólstöfum og Skálmöld er Dimma
býsna berrössuð. Því miður.
  
Hafi bráð af manni sem snöggv-ast var engin ástæða til að ör-
vænta. Skálmöld var komin í hús.
Trúðlaus og trítilbrjáluð.
Sjálfstraust Skálmeldinga er
orðið svo mikið að þeir hlóðu beint í
lag af óútkominni plötu, Með vættum.
Hleyptu þar á skeið nýju söguhetj-
unni, Þórunni Auðnu. Ef að líkum
lætur bíða hennar engu smærri æv-
intýri en forvera hennar, Baldurs Óð-
inssonar og Hilmars Baldurssonar.
Fæstir þekktu lagið, Að vori, en það
skipti ekki nokkru máli. Salurinn
spriklaði af fjöri. Leikgleði Skálm-
aldar er sem kunnugt er bráðsmit-
andi og líklega beittasta vopnið af
mörgum í búri þeirra félaga.
Skálmöld er eiginlega eins og
togari, hendir bara út trollinu og
dregur salinn til sín, eins og hvert
annað sjávarfang. Eini munurinn er
sá að þessir fiskar deyja glaðir.
Óhætt er að taka undir með
kynni kvöldsins: Það eru forréttindi
að búa í landi, þar sem maður getur
séð Skálmöld reglulega!
Strákar, bara ein athugasemd:
Aldrei skera Loka aftur við nögl!
Hver er ekki soltinn eftir frá-
bæra tónleika sem þessa og til allrar
hamingju var kjötvagn á planinu.
Borgarinn þar gat aldrei heitið nema
eitt: Lemmy! Þar sem við sonur minn
stóðum og gæddum okkur á Lemmy
var miklu hliði hrundið upp. „Sérðu
hver þetta er?“ spurði sonur minn
hlessa. Ja, hvur röndóttur: Addi í Sól-
stöfum. Að opna fyrir bílnum sínum.
Á Rokkjötnum ganga stjörnurnar í
öll verk. Adda var vitaskuld heilsað
með virktum og þakkað fyrir geggjað
gigg. Kappinn tók kankvís undir
kveðjuna og spurði hvort við værum
ekki til í að loka á eftir honum hliðinu.
Nema hvað? Hvarf svo út í umferð-
ina. Á því augnabliki rann upp fyrir
mér ljós: Það er ef til vill, eftir allt
saman, ekki svo langt milli Dynheima
og Hlíðarenda!
» Skálmöld er eig-inlega eins og togari,
hendir bara út trollinu
og dregur salinn til sín,
eins og hvert annað
sjávarfang.
Bræðralag Böndin rugluðu skemmtilega saman reytum. Hér leggur Addi í
Sólstöfum Jenna í Brain Police lið. Addi steig líka á svið með Skálmöld.
Morgunblaðið/Eggert
Leikgleði Böbbi, aðalsöngvari og gítarleikari Skálmaldar, treður alltaf upp eins og hinsti dagur sé upp runninn.
Fuglaþingið (Zerrumpelt)Herz er áferðarfallegmynd. Paul Leinert, tón-listarkennari við mennta-
skóla, fær bréf með heimboði frá
gömlum vini sínum, tónskáldinu
Otto Schiffmann, sem flúið hefur
skarkalann í Berlín eftir skilnað og
sest að í kofa úti í skógi í austur-
hluta Prússlands. Þar hefur hann
loks fengið innblástur og vill kynna
nýja sinfóníu fyrir vini sínum.
Myndin hefst í skóginum þar
sem Paul er á leið til kofans ásamt
Önnu, konu sinni, og félaga sínum,
Willi Krück, sem hann vill kynna
fyrir tónskáldinu. Þegar þau koma
að kofanum er Otto hins vegar
hvergi sjáanlegur. Aðdáun Pauls á
Otto, sem greinilega er breyskur
gleðimaður, leynir sér ekki og hann
reynir að sannfæra samferðamenn
sína. Þau koma sér fyrir í kofanum
yfir nóttina og daginn eftir hefst
leit að Otto.
Paul heyrir kynlegan fuglasöng
og sér ekki betur þegar hann skoð-
ar nótur Ottos en söngurinn hljómi
eins og laglína í sinfóníunni.
Þetta er ákaflega dularfullt, en í
myndinni er engin tilraun gerð til
að útskýra hvað er á seyði. Sækir
Otto innblástur sinn til fuglanna?
Er hinn sanna tón að finna í nátt-
úrunni? Er Otto að renna saman
við náttúruna? Hvaða fugl syngur
með þessum hætti? Er sá fugl til?
Er eitthvað yfirnáttúrlegt á ferð-
inni? Er Otto kominn í beint sam-
band við eitthvert frumafl?
Eftir árangurslausa leit snúa
þremenningarnir aftur í kofann og
þá er Otto þar fyrir. Hann er hins
vegar sem steinrunninn og gefur
engar útskýringar. Paul ákveður að
sækja lækni og Willi fer með hon-
um. Otto verður einn eftir með
Önnu. Best er að rekja söguþráð-
inn ekki nánar, en svo virðist sem
markmið leikstjórans sé að áhorf-
andinn fái sem minnstar upplýs-
ingar um hina dularfullu atburði á
tjaldinu.
Myndin á að gerast árið 1929 á
tíma Weimar-lýðveldisins í Þýska-
landi. Það sést á búningunum í
myndinni og hin mahleríska tónlist
ber kannski tíðarandanum vitni, en
annars er myndin staðlaus. Myndin
er tekin í Svartaskógi og gróska
gróðursins skilar sér til áhorfand-
ans og undirstrikar dulúð mynd-
arinnar. Myndin lætur hins vegar
of mörgum spurningum ósvarað og
sem verra er að í lok myndar er
manni eiginlega sama.
Furður á fuglaþingi
Söngur fuglanna Thorsten Wien, Eva Maria Jost og Daniel Kraus í hlut-
verkum sínum í þýsku myndinni Fuglaþinginu.
RIFF – Bíó Paradís
Fuglaþingið bbmnn
Leikstjóri: Timm Kröger. Leikarar:
Thorsten Wien, Eva Maria Jost, Daniel
Kraus og Christian Blümel. Þýskaland,
2014. 81 mínúta. Flokkur: Vitranir.
KARL BLÖNDAL
KVIKMYNDIR
30.9.2014 - 21:30Bíó Paradís 2
2.10.2014 - 20:00Bíó Paradís 3
Spurt og svarað
4.10.2014 - 16:00Bíó Paradís 2
Spurt og svarað
5.10.2014 - 23:30Bíó Paradís 1
RIFF 2014