Morgunblaðið - Sunnudagur - 28.09.2014, Blaðsíða 6

6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28.9. 2014
BANDARÍKIN
NEWYORK Skipu
ögðu að 400 þúsund mannseytingum sYork gegn loftslagsb
kið þátt í viðburði fdefðu fleiri alhefðu fylkt liði og h
gafund Sameinuðuyrirn fór fram fþessum toga. Ganga
m í Parísaðgja átti grunnþjóðanna, þar sem le
takmarka útblásturaí lok næsta árs um s
gróðurhúsalofttegun
KÍNA
PEKING æðimaðFr æmdur
fyrirr stlsi efstíðarfange
Tohtiaðja aðskiln
risti uyrir til minnihlut
ök aðrir réttindum þeir
Hinuma rekið áróður fy
dum.tmefur
a niðurmeðve
R
jumg á skotmörk
ve samtöki
enn mtaka
gt áðin
ar
u
Rí
ðuu h
LAND
PAR andi for
rs vegna hann hygðí sjónvarpsfréttum hve
eftir forustu í flokki sínum,í stjórnmál með því að sækjastaftur
ði Sarkozy. Helmingi fleiriP. „Frakkland er að hrynja,“ sagUM
horfa á fréttir. Samkvæmtfðu á fréttatímann en venjulega
r tilkynninguna, vilja 54%ðanakönnun, sem gerð var eftiko
Frakka ekki að Sarkozy snúi aftur.
HEIMURINN
Alþjóðaheilbrigðisstofnun Sam-
einuðu þjóðanna greindi frá því
á þriðjudag að 5.864 manns
hefðu sýkst af ebólu í fimm
löndum í Vestur-Afríku og sótt-
in hefði dregið 2.811 til dauða.
Þar af hefðu 1.578 manns látið
lífið í Líberíu, 632 í Gíneu, 593 í
Síerra Leóne og átta í Níg-
eríu. Ebóla hefur einnig
komið fram í Lýðveldinu
Kongó og höfðu 40
látið lífið og 71 smit-
ast 15. september.
Þar mun annað af-
brigði af veirunni
vera á ferð. Líklegt
er að þessar tölur
beri hinni raun-
verulegu útbreiðslu
ekki vitni.
Óttast er að bólufaraldurinn íVestur-Afríku geti hafthrikalegar afleiðingar tak-
ist ekki að stöðva útbreiðslu sjúk-
dómsins og gætu afleiðingarnar að
mati Sameinuðu þjóðanna orðið
hrikalegri en í flóðbylgunni í Suð-
austur-Asíu 2004 þegar 230 þúsund
manns létu lífið. Þegar leiðtogar
þjóða heims komu saman á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna í vikunni
var dregin upp dökk mynd af
ástandinu og fylgdi örvæntingarfullt
ákall um aðstoð.
Ernest Bai Koroma, forseti
Síerra Leóne, ávarpaði samkunduna
frá Freetown. Í Síerra Leóne var á
fimmtudag tilkynnt að ein milljón
manna í fimm héruðum yrði ein-
angruð til að reyna að hefta út-
breiðsluna.
„Í landi mínu eru vígstöðvar ein-
hverrar mestu baráttu milli lífs og
dauða, sem nú blasir við íbúum
heims,“ sagði hann. „Ebóla er ekki
bara sjúkdómur, sem herjar á
Síerra Leóne og grannríki okkar,
hún er sjúkdómur, sem herjar á all-
an heiminn.“
Upphaf faraldursins
Alþjóðaheilbrigðisstofnun Samein-
uðu þjóðanna, WHO, hefur rakið
upphaf faraldursins. Talið er að far-
sóttin hafi að þessu sinni átt upptök
sín þegar tveggja ára drengur í af-
skekktu þorpi, Meliandou, í Gíneu
lést af dularfullri veiki eftir að hafa
fengið háan hita, uppsölur og nið-
urgang í desember. Dauðsföllum
fjölgaði jafnt og þétt, en nokkrir
mánuðir liðu þar til sjúkdómurinn
greindist loks, enda hafði ebólu ekki
áður orðið vart á þessum slóðum. Á
meðan hafði hinn banvæni vírus
tekið sér bólfestu á frumskóg-
arsvæði þar sem landamæri Gíneu,
Líberíu og Síerra Leóne mætast.
23. mars var opinberlega lýst yfir
því að hafinn væri ebólufaraldur.
Þremur dögum síðar hafði sjúkdóm-
urinn borist til Conakry, höf-
uðborgar Gíneu. Í skýrslu WHO um
upphaf faraldursins segir að eftir
það hafi sjúkdómurinn breiðst út
eins og sinueldur. Í þrígang virtist
sem tekist hefði að stöðva út-
breiðsluna, en þarlend yfirvöld
og alþjóðasamfélagið sofnuðu á
verðinum og sjúkdómurinn tók
sig upp aftur.
Vírusinn breiddist hratt út til
Líberíu og Síerra Leóne. Nú er
ástandið verst í Líberíu. Þar hafa
tæplega 1.600 manns látið lífið
vegna faraldursins samkvæmt op-
inberum tölum.
Fyrsta ebólutilfellið í Síerra
Leóne var skráð 24. maí og
næsta dag var sjúklingurinn
settur í einangrun. Sjúklingurinn
náði sér og enginn smitaðist á spít-
alanum. Ekki var hins vegar reynt
að finna manninn, sem hafði smitað
sjúklinginn. Hann er virtur heilari á
sínum heimaslóðum og hafði haft
ebólusjúklinga frá Gíneu til með-
ferðar. Talið er að hann tengist 365
dauðsföllum af völdum ebólu.
Umfangið vanmetið
Embættismenn WHO telja að op-
inberar tölur um sýkta og látna
endurspegli verulegt vanmat á hinu
raunverulega umfangi faraldursins.
Ekki er til nóg af rúmum á
sjúkrahúsum til að taka á móti
sjúklingum. Þeim er vísað frá og
margir deyja á heimilum sínum inn-
an um fjölskyldu og vini. Snær-
isspottar eru notaðir til að girða af
hús þar sem eru ebólusjúklingar.
Blaðamaður New York Times skrif-
aði í vikunni að heilbrigðisyfirvöld
Síerra Leóne hefðu sagt að aðeins
væru 10 staðfest tilfelli af ebólu í
Freetown, en í einum kirkjugarði
borgarinnar hefðu 110 manns, sem
létust af sjúkdómnum verið grafnir
á átta dögum. Á fundi Sameinuðu
þjóðanna komu fyrirheit um fjár-
framlög úr ýmsum áttum. því heit-
ið að leggja peninga í baráttuna
gegn sjúkdómnum. Vandinn er
ekki skortur á peningum heldur
aðstöðuleysi og skortur á fagfólki.
Heilbrigðiskerfið í Líberíu var
veikt fyrir. Oftast gerir heilbrigð-
isstarfsfólk ekki annað en að sækja
hina látnu. Þá veldur óttinn við
ebólu því að hjálparstarfsmenn eru
tregir til að bjóða sig fram. „Ég
hef oft unnið neyðarstarf á und-
anförnum 20 árum og þetta er í
fyrsta skipti sem ég lendi í því að
enginn vill koma,“ sagði Jean-
Pierre Veyrenche, sem stjórnar
uppsetningu heilsugæslustöðva í
Líberíu fyrir WHO, við New York
Times. „Það er nóg af peningum,
það er ekki málið.“
Bandaríska heilbrigðisstofnunin
CDC, sem hefur það hlutverk að
hefta útbreiðslu sjúkdóma, telur
að fari allt á versta veg og ebólan
haldi áfram að breiðast út gæti
fjöldi sýktra verið kominn í 1,4
milljónir í janúar. Klukkan tifar.
Óttast hrika-
legar afleið-
ingar ebólu
EBÓLUFARALDURINN HELDUR ÁFRAM AÐ BREIÐAST ÚT Í
VESTUR-AFRÍKU OG ER TALIÐ AÐ FJÖLDI SÝKTRA OG LÁT-
INNA SÉ STÓRLEGA VANMETINN. LOKS ER ALVARA MÁLS-
INS LJÓS, EN HÆGT GENGUR AÐ BREGÐAST VIÐ.
Karl Blöndal kbl@mbl.is
ÚTBREIÐSLAN
Heilbrigðisstarfs-
maður hreinsar
gólf í lækna-
miðstöð í Líberíu.
Sjúkraliðar í verndarbúningum leiða ebólusjúkling á sjúkrahús í Monróvíu, höfuðborg Líberíu. Í bréfi til Angelu Merkel,
kanslara Þýskalands, sagði Ellen Johnson Sirleaf, forseti Líberíu, að án hjálpar „munum við tapa orrustunni við ebólu“.
AFP
* Ég hefði aldrei trúað því að staðan gæti orðið svona slæm.Belgíski smitsjúkdómalæknirinn Peter Piot, sem fyrstur greindi ebóluvírusinn fyrir 38árum, sagði í viðtali við Der Spiegel að hann óttaðist að farsóttin næði fyrr eða síðarút fyrir Afríku og breiddist út í öðrum heimshlutum.AlþjóðamálKARL BLÖNDAL
kbl@mbl.is