Morgunblaðið - Sunnudagur - 28.09.2014, Qupperneq 52

Bak við tjöldin
52 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28.9. 2014
Grænlenski matreiðslumeistarinn, Inu Hegelund, leysir Gísla Örn út með veglegum matargjöfum.
Gísli Örn á leið á sjó með færeyska sjómanninum Jógvan Mørkøre. Stormur var í aðsigi.
N
autnir norðursins spretta upp úr
þáttaröðinni Fagur fiskur, sem
sýndur var á RÚV, en Saga-
film framleiðir báða þætti í
samstarfi við Matís. Fagur
fiskur snerist um sjávarfang við Íslands-
strendur en nú var ákveðið að færa út kvíarnar.
Gunnþórunn Einarsdóttir hjá Matís kom upp-
runalega með þá hugmynd að fjalla um mat-
armenningu Íslands, Grænlands og Færeyja en
eftir að verkefnið fékk úthlutaðan styrk úr nor-
rænum sjóði, Nora, bættist Noregur í hópinn.
Sagafilm tók hugmyndina upp á sína arma og
þróaði hana áfram. Hvíldi sú vinna á herðum
Margrétar Jónasdóttur framleiðanda og Hrafn-
hildar Gunnarsdóttur leikstjóra. Verkefnið vatt
upp á sig og Margrét upplýsir að Nautnir norð-
ursins sé stærsta sjónvarpssería af þessu tagi
sem Sagafilm hefur unnið með svo mörgum er-
lendum sjónvarpsstöðvum en færeyska, norska
og finnska ríkissjónvarpið eru öll meðframleið-
endur.
Stöllurnar höfðu snemma augastað á Gísla
Erni Garðarssyni leikara sem þáttarstjórnanda,
ellegar „ferðalangi“ eins og það er kallað í þátt-
unum. Bæði höfðu þær trú á því að Gísli Örn
hæfði verkefninu og eins þýddi það að mat-
reiðslumeistararnir og aðrir gestir í þættinum
gætu talað sitt eigið tungumál. Gísli Örn talar
nefnilega reiprennandi norsku enda uppalinn að
hluta í Noregi.
„Gísla Erni leist strax vel á hugmyndina og
ekki spillti fyrir að hann dauðlangaði að heim-
sækja Grænland. Þangað hafði hann aldrei
komið. Hann hafði á hinn bóginn verið í fim-
leikabúðum í Færeyjum sem strákur. Gísli Örn
upplýsti okkur strax um að hann kynni lítið til
verka í eldhúsinu en okkur þótti það sumpart
bara skemmtilegra. Þannig gæti hann lært eitt-
hvað í leiðinni. Til að gera langa sögu stutta
blómstrar Gísli Örn gjörsamlega í þessum þátt-
um. Það er eins og hann hafi aldrei gert ann-
að,“ segir Margrét.
Fleiri nafnkunnir listamenn leggja þættinum
lið. Margrét segir draumateymi hafa unnið við
hann og er til að mynda í skýjunum með tónlist
Hilmars Arnar Hilmarssonar sem vakið hefur
mikla athygli. Hún nefnir einnig framlag Emils
Ásgrímssonar sem annaðist grafíkina.
Matreiðslumeistararnir í þáttunum eru fjórir,
einn í hverju landi, og segir Margrét þá valda
með hliðsjón af sérsviði. Markmiðið var að
bjóða upp á mat sem er lýsandi fyrir hvert land
um sig, bæði hversdagslegan og spari. Matís
benti upprunalega á matreiðslumeistarana en
Sagafilm samþykkti þá eftir að hafa hitt þá og
metið hvort þeir væru færir um að gera kúnstir
sínar frammi fyrir myndavélinni. Það fer ekki
alltaf saman. Margrét ber lof á matreiðslu-
meistarana alla, þeir séu hver öðrum snjallari.
Persónulega þótti henni upplifunin mest í Fær-
eyjum, þar hafi verið besti og versti maturinn.
Það er gömul saga og ný að þjóðarréttir Fær-
eyinga séu ekki allra.
Áform um að gera framhald
Hópurinn var í um viku á hverjum stað og seg-
ir Margrét það ekki hafa mátt vera minna.
Mestur var spretturinn í Noregi en um leið og
upptökur fóru fram þar var Gísli Örn að frum-
sýna Hróa hött í Björgvin. „Þetta var stíf
keyrsla og svolítið stress enda frumsýndi Gísli
Örn tveimur dögum eftir að við fórum. En
þetta gekk upp. Það var algjör draumur að
vinna með Gísla Erni. Hann var minnsta
drottningin í hópnum!“
Hún skellir upp úr.
Nautnir norðursins gætu átt eftir að fara
víða en búið er að selja dreifingarréttinn til fyr-
irtækisins Nordic World sem sérhæfir sig í
dreifingu á norrænu sjónvarpsefni.
Margrét upplýsir að áform séu um að gera
framhald af þáttunum en ekki liggur fyrir hvert
haldið verður í þeirri seríu. „Sumir vilja fara
suður, aðrir lengra norður,“ segir hún. Það ætti
þó að ráðast á næstu vikum.
Gísli Örn var minnsta drottningin
SJÓNVARPSÞÆTTIRNIR NAUTNIR NORÐURSINS, SEM SÝNDIR ERU Í RÍKISSJÓNVARPINU, HAFA VAKIÐ MIKLA ATHYGLI AÐ UNDANFÖRNU EN ÞAR KYNN-
IR GÍSLI ÖRN GARÐARSSON LEIKARI SÉR MATARMENNINGU GRÆNLANDS, FÆREYJA, ÍSLANDS OG NOREGS OG SÆKIR HEIM MATREIÐSLUMEISTARA.
Myndir: Árni Sæberg saeberg@mbl.is
Texti: Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Ferðalangurinn Gísli Örn Garðarsson við höfnina í Oqatsut á Grænlandi.