Málfríður - 15.10.2012, Blaðsíða 31

Flokkur Heildarorðafjöldi Meðaltal Sæti
01. Líkaminn / líkamshlutar 1474 5,12 4
02 . Föt 1406 4,88 6
03 . Heimilið / herbergjaskipan 1197 4,16 11
04 . Húsgögn / húsbúnaður heimilis 1255 4,36 9
05 . Matur og drykkir 2942 10,22 1
06 . Borg 2062 7,16 2
07 . Sveit 1390 4,83 7
08 . Samgöngur 1414 4,91 5
09 . Dýr 1213 4,21 10
10. Leikir og afþreyging 1566 5,44 3
11 . Starfsheiti og atvinna 1361 4,73 8
Heimildaskrá
Aðalnámskrá framhaldsskóla: Almennur hluti . (1999) . Reykjavík:
Auður Hauksdóttir . (2007) . Straumar og stefnur í tungumálakennslu . Í
Auður Hauksdóttir og Birna Arnbjörnsdóttir (Ritstj .), Mál málanna:
um nám og kennslu erlendra tungumála (bls . 155-199) . Reykjavík:
Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur og Háskólaútgáfan .
Bartol Hernández, J. A., Hernández Muñoz, N., og Lucas Lastra, S. (e.d.).
DispoLex . Sótt 15 . Október 2012 af http://www .dispolex .com/ .
Bartra, A. (2009). La enseñanza del léxico. Í E. de Miguel (Ritstj.),
Panorama de la lexicología (bls . 435-463) . Barcelona: Ariel .
Benítez Pérez, P . (1994b) . ¿Qué vocabulario hay que enseñar en las clases
de español como lengua extranjera? Marco ELE: Revista de didáctica
español como lengua extranjera, 8, 2009, 9-12 . Sótt 8 . desember 2010 af
www .marcoele .com/descargas/expolingua1994_benitez .pdf .
Carcedo González, A . (2000) . Disponibilidad léxica en español como lengua
extranjera: el caso finlandés (estudio del nivel preuniversitario y cotejo con tres
fases de adquisición) . Turku: Universidad de Turku .
Hagstofa Íslands . (2011a) . Fjöldi grunnskólanema sem lærir hvert
erlent tungumál 1999-2011 . Sótt 20 . maí 2012 af http://hag-
stofa .is/?PageID=2604&src=/temp/Dialog/varval .asp?ma=-
SKO02110%26ti=Fj%F6ldi+grunnsk%F3lanema+sem+l%E6rir+hve
rt+erlent+tungum%E1l+1999%2D2011+++%26path= . ./Database/
skolamal/gsNemendur/%26lang=3%26units=Fj%F6ldi .
Hagstofa Íslands . (2011b) . Framhaldsskólanemar sem læra erlend tungumál
eftir ári, önn, tungumáli og kyni 1999-2011 . Sótt 20 . maí 2012 af http://
hagstofa .is/?PageID=2604&src=/temp/Dialog/varval .asp?ma=-
SKO03111%26ti=Framhaldssk%F3lanemar+sem+l%E6ra+erlend+t
ungum%E1l+eftir+%E1ri%2C+%F6nn%2C+tungum%E1li+og+kyni
+1999%2D2011%26path= . ./Database/skolamal/fsNemendur/%26-
lang=3%26units=fj%F6ldi .
Hagstofa Íslands . (2012) . Nemendur eftir námsbraut, skólastigi, tegund
náms, einstöku sviði og kyni 1997-2011 . Sótt 5 . júní 2012 af http://
hagstofa .is/?PageID=2604&src=/temp/Dialog/varval .asp?ma=-
SKO04105%26ti=Nemendur+eftir+n%E1msbraut%2C+sk%F3lasti
gi%2C+tegund+n%E1ms%2C+einst%F6ku+svi%F0i+og+kyni+19
97%2D2011+%26path= . ./Database/skolamal/hsNemendur/%26-
lang=3%26units=Fj%C3%B6ldi .
Instituto Cervantes . (2012) . El español, una lengua viva . Informe
2012. Sótt 27. Júlí 2012 af http://www.eldiae.es/wpcontent/
uploads/2012/07/2012_el_espanol_en_el_mundo .pdf .
Jing, L. (2012). El estudio de disponibilidad léxica de los estudiantes
chinos de español como lengua extranjera . Marco ELE: Revista de
didáctica español como lengua extranjera, 14, 1-14 . Sótt 15 . júní 2012 af
http://marcoele .com/descargas/14/lin-disponibilidad_lexica .pdf .
López Rivero, E. (2008). Estudio de disponibilidad léxica en 43 estudian-
tes de ELE . Óbirt MA-ritgerð: Universidad Antonio de Nebrija,
Departamento de Lenguas Aplicadas. Sótt 20. nóvember 2011 af
http://www .educacion .gob .es/redele/Biblioteca-Virtual/2011/
memoriaMaster/2-Trimestre/perez_serrano .html .
Nation, P . (2001) . Learning vocabulary in another language . Cambridge:
Cambridge University Press .
Pérez Serrano, M . (2009) . Estudio de disponibilidad léxica en estudiantes
de E/LE en los centros de interés “medios de transporte” y “profesiones
y oficios” . Óbirt MA-ritgerð: Instituto Cervantes y la Universidad
Internacional Menéndez Pelayo . Sótt 20 . nóvember 2011 af http://
www .educacion .gob .es/redele/Biblioteca-Virtual/2011/memoria-
Master/2-Trimestre/perez_serrano .html .
Samper Hernández, M . (2002) . Disponibilidad léxica en alumnos de español
como lengua extranjera. Málaga: ASELE.
Šifrar Kalan, M . (2009) . Disponibilidad léxica en español como lengua
extranjera: el cotejo de las investigaciones en Eslovenia, Salamanca
y Finlandia . Verba hispanica: anuario del Departamento de la Lengua y
Literatura Españolas de la Facultad de Filosofía y Letras de la Universidad
de Ljubljana, 17, 165-182 .
Sigrún Magnúsdóttir . (2012) . Disponibilidad léxica en alumnos de español
como lengua extranjera: Estudio sobre el léxico disponible en alumnos de
ELE en la secundaria en Islandia . Óbirt MA-ritgerð . Háksóli Íslands,
Hugvísindasvið .
Varela, S. (2003). Léxico, morfología y gramática en la enseñanza de
español como lengua extranjera . Estudios de linguística, 17, 571-588 .
Wilkins, D . (1972) . Linguistics and language teaching. London: Arnold.
nemendur gátu að meðaltali ekki nefnt nema fjögur
til fimm orð í hverjum flokki . Þess ber einnig að geta,
að við úrvinnslu gagnanna var lögð áhersla á að eyða
sem fæstum orðum úr listunum og haldið var inni
fjölmörgum orðum sem ekki eru til í spænsku en sýna
þó ákveðna þekkingu nemenda í orðamyndun t .d . með
notkun forskeyta eða viðskeyta, o .s .frv . Að sama skapi
var gengið langt í að samþykkja öll þau orð sem mögu-
lega gætu tengst flokkunum þó svo mörg hver virtust
við fyrstu sýn ekki eiga erindi í þann flokk sem verið
var að spyrja um og einnig var greint á milli mismun-
andi orða/orðasambanda sem höfðu sömu merkingu
sem í sumum rannsóknum eru flokkuð undir eitt orð .
Áhugavert er að velta fyrir sér, hvort þættir á borð
við Aðalnámskrá, þekkingu kennara á kenningum
og rannsóknum á tileinkun seinni og erlendra mála,
almenn námsgeta nemenda eða menntun kennara
skýri að einhverju leyti þessar niðurstöður . Eins og
fram kemur í Aðalnámskrá ber að leggja mikla áhersla
á málfræðina við spænskukennslu á Íslandi og má velta
því fyrir sér hvort of mikil áhersla sé lögð á formið á
kostnað orðaforðans . Valið á þeim flokkum sem kann-
aðir voru í rannsókninni byggðu að miklu leyti á þeim
orðaforða sem talað er um í námskránni . Þrátt fyrir það
virtust nemendur ekki vera búnir að ná nógu góðum
tökum á þeim orðaforða . Getur verið að kröfurnar séu
of miklar, að nemendurnir ráði ekki við námið þar
sem margir þeirra gátu einungis nefnt eitt eða ekkert
orð í mörgum flokkanna eða fylgja kennarar ekki eftir
kröfum námskrárinnar?
Einnig er vert að spyrja sig hvort það geti verið
að kennarar séu ekki nægilega meðvitaðir um kenn-
ingar varðandi tileinkun seinni og erlendra mála og
þá þætti sem hafa áhrif á máltileinkunarferlið og allar
þær aðferðir sem í boði eru við kennslu orðaforðans .
Að lokum er áhugavert að skoða hvaða menntun
spænskukennarar á Íslandi hafa og hvort í öllum til-
fellum sé um að ræða kennara sem hafi kennsluréttindi
í spænsku sem erlendu máli eða hvort um sé að ræða
einstaklinga sem hafa einungis kunnáttu í málinu án
þess að hafa lært nokkuð um kennslu þess sem erlent
mál .
Rannsókn sem þessi býður upp á mikla möguleika
til frekari rannsókna með tilliti til málvísindalegra
sem og kennslufræðilegra þátta, eins er þetta efni sem
áhugavert væri að skoða meðal annarra tungumála
sem kennd eru hér á landi . Það er von mín, að með
verkefni þessu hafi ísinn verið brotinn í rannsóknum
á kennslu spænsku sem erlendu máli hér á landi og
að margir fleiri fylgi í kjölfarið með enn frekari rann-
sóknarvinnu .
Ég vil nota tækifærið og ljúka greininni á orðum
breska málvísindamannsins David Wilkins (1972), sem
ég tel hollt fyrir alla þá sem koma að kennslu erlendra
tungumála að hafa í huga „Without grammar very
little can be conveyed, without vocabulary nothing can
be conveyed .“ (bls . 111) .
MÁLFRÍÐUR 31