Fréttir - Eyjafréttir - 20.12.1998, Blaðsíða 20
20
Frettir
Sunnudagur 20. desember 1998
í skógarferð í Schering í Þýskalandi. Alla, ásamt tengdadóttur sinni, Martinu, sem er gift Jóni, og móður hennar
Maríu.
Guðmund Daníelsson hér áður fyrr, en
Sjálfstætt fólk las ég þegar ég var ung.
Svo hlustaði ég á hana þegar Amar
Jónsson las hana í útvarpinu, en
mundi samt ekki vel eftir henni frá því
ég las hana. En ég les ekki mjög mikið
af ástarsögum núna, þó ég hafi gert
það dálítið þegar ég var ung. Ég veit
alveg hvemig ástin var og þarf ekki að
leita hennar í svoleiðis reyfurum. Lífið
er langt því frá að vera eins og í þeim
sögum. En mér finnst gaman að
öllum fróðleik í ævisagnaformi. Ég
hef bara ekki fengið að njóta mín með
það, því tíminn var aldrei til, jafnvel
þó að ég hafi þurft að sofa lítið.
Margar gamlar konur leggja sig á
daginn, en ég get ekki gert það. Ekki
einu sinni lokað augunum. Það er eins
og ég hafi bara vanið mig á þetta og
geti ekki hætt að sofna klukkan eitt á
nóttunni og vakna klukkan sjö á
morgnana. Én í dag er ég mjög sátt og
finnst ég hafa uppskorið eins og ég
sáði, þótt sumt hafi fallið í grýtta jörð
eins og gengur. Ég hef til dæmis aldrei
átt ntikla peninga og hef ekki þurft að
hafa áhyggjur af þeim, en ég hef haft
til hnífs og skeiðar, eins og sagt er, en
það hefur hins vegar aldrei verið
afgangur.“
Feginaðhafakomið
afturtilEyja
Þú sagðir að eftir gosið hefðir þú ekki
viljað flytjast aftur til Vestmannaeyja?
„Nei, elsta dóttir mín bjó í
Hafnarfirði, og líka systir mín, og ég
gat vel hugsað mér að vera þar. En ég
myndi ekki vilja búa ein í Reykjavík
núna og er fegin því að ég kom aftur
til Eyja eftir gosið. Það eru svo miklar
fjarlægðir í Reykjavík og ég hugsa að
ég myndi verða einmana þar. Ég vildi
heldur ekki búa inni á heimili hjá
börnunum mínum, þó að þau séu öll
mjög góð og yndisleg við mig. Ég
þakka Guði fyrir hvem dag sem ég get
verið sjálfri mér næg, í eigin húsi, og
þarf ekki að fara á elliheimili.
Stórfjölskylda undir sama þaki er liðin
tíð. Börnin mín hafa líka oft minnst á
það hversu gott það var að ég var
alltaf til staðar, þrátt fyrir að ég hafi
unnið mikið. Þess vegna er mér svo
minnisstætt og er þakklát fyrir það
sem Jón, sonur minn, sagði einhvern
tíma, þegar hann var að færa mér
eitthvað. Ég sagði þá að hann ætti ekki
að vera að þessu, en hann sagði þessi
ógleymanlegu orð: „Já, en þú gafst
nrér líftð, og ég er þakklátur fyrir
það.“Mér finnst samt, einhvers staðar
undir niðri, að lífið hafi leikið mig
grátt. Það sem ég þráði mest var að
eiga þennan ntann sem ég kynntist
ung og eignaðist mörg böm með.
Okkur kom mjög vel saman og ég var
mjög hrifin af honum, og við vomm
hamingjusöm. Það var eins og eitt-
hvað hefði slitnað inni í mér þegar
hann dó og ég vildi ekki trúa því að
hann væri farinn og kæmi aldrei
aftur.“
Ekkí gráta míg
Sérðu samt fyrir þér að þú munir hitta
hann aftur í öðm lífi?
„Ég sagði það við stelpumar, þegar
ég lá á spítalanum, að þær skyldu búa
sig undir það að gráta mig ekki, því að
nú væri ég að fara þangað sem mig
langaði alltaf að fara, til hans. Ég trúi
á annað líf, þó að það sé dálítill efi í
mér. Ég hef reyndar ekki gruflað
mikið í þessum málum, en einhvem
veginn held ég að ég eigi eftir að hitta
hann. Mér finnst til dæmis alveg
dýrðlegt þegar mig dreymir hann.
Stundum líður langt á milli, en svo
hefur mig dreymt hann núna, en í
þessum draumum er einhvern veginn
eins og hann vilji aldrei að ég komi
með sér. Þegar mig hefur dreymt hann
hef ég alltaf beðið hann um að fá að
koma með, en hann segir alltaf nei. Ég
held að það sé fyrir því að ég verði
langlíf. Eg verð reyndar áttræð á næsta
ári og það styttist alltaf í það að maður
fari þá leið sem allir fara að lokum, þó
að enginn viti hver annan grefur.
Þegar ég missti elsta son ntinn skildi
ég ekki tilganginn með því. Hvers
vegna ég væri að ganga með hann og
fæða til þess að taka hann frá mér eftir
þrjú og hálft ár. Þessi harmur ætlaði
aldrei úr mér, en þá stóðum við vel
saman, og ég hafði manninn minn við
hlið mér og vist var það styrkur. En ég
hef líka hugsað um það hvemig hefði
farið ef ég hefði dáið frá öllum
þessum börnum. En ég mjög sátt við
Guð og menn, og það sem ég hef.
Fortíðin kemur ekki aftur og maður
breytirekki lífshlaupi sínu."
Fólk yráðugt í dag
Heldur þú að fólki líði eitthvað betur í
dag miðað við þá tíma þegar þú varst
að alast upp?
„Nei, ég skal vera fljót að segja nei.
Fólk var miklu nánara hér áður fyrr og
mannleg samskipti nánari. Þetta voru
að vísu erfiðir tímar og fólk vann
mikið, ekki síður en í dag, en það er
eins og fólk sé eitthvað svo tryllt í dag
og fólk er gráðugt og ekki ánægt nema
það eigi alla skapaða hluti. Ég er ekki
svona. Ég hef alltaf verið nægjusöm
og aldrei öfundað nokkra manneskju.
Ég samgleðst fólki miklu frekar. Ég
hef reynt að innræta mínum börnum
kurteisi og að þau gætu glaðst hvert
með öðru. Og ég lít bjartsýn til
framtíðarinnar og einn góðan
veðurdag hverfur maður frá þessu og
þá vona ég að bömin mín eigi góðar
minningar um mig.“
Alla segir að þó að hún hafi litið
ylir farinn veg hafi hún stundum spáð
í það hvað hún hefur upplifað ntiðað
við margan samferðamann sinn.
„Elsta systir mín á til að mynda eitt
barn, eins yngsta systir mín, en ég átti
ellefu, og bróðir minn átti ekkert og
giftist aldrei. En, ég sagði að þau
mættu vera ánægð ef ég héldi ættinni
við og frá mér eru nú komnir um
fimmtíu og fimm afkomendur og ég
er mjög hreykin af þeim hópi. Þetta
hefur allt tekist vel og mér finnst
afskaplega gott ef fólk nær þeim
þroska og skilur að lífið er ekki alltaf
dans á rósum.“
Hvemig voru jól í basli?
„Það er nú svo merkilegt að þegar
við Bernódus vorum ung fannst mér
jólin alltaf dásamleg. Hann var oftast
á góðum bátum og þénaði stundum
ágætlega. Við skreyttum jólatré,
settum á það ljósaseríu, eftir að við
fengum hana, og dönsuðum með
bömunum í kringum það. Vinkona
mín átti þrjár dætur og við buðum
þeim að koma til okkar. Svo héldust
allir í hendur og við sungum I Betle-
Ég hef alltaf verið nægjusöm og
aldrei öfundað nokkra manneskju.
Ég samgleðst fólki miklu frekar. Og
ég hef reynt að innræta mínum
börnum kurteisi og að hau gætu
glaðst huert meö öðru.
hem og Heims um ból. En við vomm
ósköp fátæk. Ég saumaði föt á bömin
og var stundum að því fram á nætur.
Og fyrir jólin hafði ég það sem reglu
að sauma náttföt og náttkjóla á alla.
Mér fannst jólin alltaf mjög
skemmtileg. Við gáfum engar jóla-
gjafir fyrir utan heimilið, í mesta lagi
kannski foreldrunum. Húsið var kalt
og óeinangrað og fyrstu tvö árin sem
ég var í Borgarhól var þar engin
miðstöð. Svo skeður það að það
kemur miðstöð í húsið, og þegar
kveikt var á henni, fyrsta desember,
stóðum við hjónin fyrir framan hana
og héldum hvort utan um annað.
Þegar hlutirnir koma svona smátt og
smátt fylgir því svo mikil gleði, miklu
meiri heldur en þegar allt kemur strax
upp í hendumar."
Benedikt Gestsson
/
Geisladiskur Ama Johnsen:
Bíó á Stórhöfða
Út er kominn geisladiskur með
Stórhöfðasvítu Árna Johnsen.
Diskurinn ber heitið Stórhöfða-
svítan og svolítið meira.
Á diskinum eru 7 nýútsett lög
eftir ýmsa erlenda höfunda, Stór-
höfðasvítan og 10 gamlar upptökur
eldri laga Áma sem eru í raun
gmnnur Stórhöfðasvítunnar. Eins
og alþjóð veit er Ámi löngu þekktur
af tónlistarlegum embættisverkum
sínum og á fjölda aðdáenda vfða um
land og ekki síst í Þykkvabænum,
þó að ekki sé kartöflulagið að finna
á þessum diski. Er það skaði.
Það er að sjálfsögðu Stórhöfða-
svítan sem hæst ber á diskinum, en
hún er flutt af Sinfóníuhljómsveit
Islands undir stjórn Bemard S.
Wilkinson, en upptakan var gerð af
Ríkisútvarpinu árið 1997. Svíta
mun vera, samkvæmt fróðustu
manna skilgreiningu, mna, eða
flokkur sjálfstæðra laga sem heyra
til stærra verki, sett saman án þess
að mynda sjálfstæða heild. Ekki er
annað að heyra en að Árni geri sér
góða grein fyrir þessu, enda er
verkið ágætis runa útsetninga fyrir
sinfóníuhljómsveit þeirra eldri laga
sem má heyra á síðari hluta disksins.
En þó að svíta sé skilgreind sem
mna eða flokkur, þá em lögin úr
mjög ólíkum áttum tegundarlega
séð og hanga því nokkuð laus-
beisluð á stundum. Það sem mér
fannst þó mest áberandi við hlustun
var hversu myndræn svítan er, þó
ekki frumleg, miklu frekar eins og
úr gömlum og ólíkum bíómyndum.
Þess vegna er tilfmningin eins og
maður sé að horfa á gamlar
bíómyndir og þá liggur gjörvallur
Hollywoodheimurinn undir frá fyrri
tíð. Hljómar það svolítið skrítilega í
mín eym þegar stórbrotið umhverfi
Islands,Vestmannaeyja og mannlíf
leitar mjög á þegar hlustað er á
gömlu upptökumar sem em gmnnar
svítunnar, ekki síst fyrir það að
textar þeirra laga eru eftir jafn
skömlega höfunda og Halldór
Laxness, Matthías Johnnessen og
Davíð Stefánsson, auk Áma.
Allt um það er flutningur Sin-
fómuhljómsveitarinnar mjög glæsi-
legur og upptakan hin ágætasta. í
nýju útsetningunum sem em á fyrri
hluta disksins hefur Árni fengið
Geir Hilmar Haarde til liðs við sig í
söngnum. Honum ferst það
ágætlega og á raddblær hans vel við
lög Áma ekki síður en lög þeirra
erlendu höfunda sem prýða diskinn.
Að öðrum lögum ólöstuðum finnst
mínu meyra og rómantíska hjarta
lagið Fagra blóm eitt fallegasta lag
disksins, en það er flutt jafnt á
íslensku og færeysku.
Hönnun textabókar er ágæt og
ætti að fullnægja þeim sem ekki
kunna textana svo þeir geti sungið
með. Mynd á forsíðu og fleiri
myndir í textabók eru teknar af
Sigurgeir Jónassyni og eina mynd
hefur Þorkell tekið.
Hljóðfæraleikarar em eitt einvala
lið. I fyrstu sex lögunum og lagi
númer 18 em Vilhjálmur Guðjóns-
son á gítar, balalaiku, hljómborð og
fleira auk forritunar, upptöku og
stjómunar, Jóhann Ásmundsson á
bassa, Gunnlaugur Briem á tromm-
ur, Grettir Bjömsson á harmonikku,
Ásgeir Oskarsson á trommur,
Sigurður Sigurðarson á munnhörpu,
Dan Cassidy á fiðlu í Magga á
Gmndó og Szymon Kuran á fiðlu í
Söng sjómannsins. Bakraddir
syngur Halla Viljálmsdóttir. Ey-
björg Sólbjörnsdóttir Olsen og
Andrea á Rípunni syngja bakraddir
í færeyska laginu Fagra bloma.
Upptökur vom í Stúdíó Rödd. Gísli
Helgason sá um stafræna eftir-
vinnslu og uppröðun.
Benedikt Gestsson