Fréttir - Eyjafréttir - 13.04.2000, Side 6

6
Fréitir
Fimmtudagur 13. apnl 2000
Myndlistarvor Islandsbanka í Eyjum
2000:
Að losa hið
sjónræna við
skrautið
Vignir Jóhannsson opnar
sýningu á laugardaginn
Önnur myndlistarsýningin á
Myndlistarvori Islandsbanka í
Eyjum 2000 verður opnuð laugar-
daginn 15. apríl kl.17.00 í Gallerí
Áhaldahúsinu á horni Græðis-
brautar og Vesturvegar. Það er
Vignir Jóhannsson myndlistar-
maður sem sýna mun vatnslita-
myndir, olíumálverk og skúlptúr,
en hann hefur unnið jöfnum
höndum grafík, málverk, skúlptúr,
auk leikmyndahönnunar. Vignir
hefur haldið fjölda sýninga, jafnt
einka- sem og samsýninga bæði
heima og erlendis síðan 1980 til
dagsins í dag, en þetta er fyrsta
einkasýning hans í Vestmanna-
eyjum.
Vignir er frá Akranesi og hann segir
það alltaf hafa verið stefnu hjá sér að
sýna á landsbyggðinni og hann reynt
að íylgja því eftir, og hann hlakkar
mikið til að sýna í Eyjum. En hvað
ætlar hann að sýna Vestmanna-
eyingum? „Ég ætla að sýna málverk
á striga, vatnslitamyndir og þrívíddar-
gólfverk. Þetta eru allt nýjar myndir
sem ekki hafa verið sýndar áður. Ég
hef verið að vinna með myndir sem
tengjast tímanum, vatninu og landinu.
Hvemig tíminn Iíður og fer um
okkur.“
Vignir segir að stefna hans
undanfarin ár hafi verið að einfalda
hina sjónrænu upplifun, þannig að
allir fletir verði einfaldari. „Það má
kannski segja að ég sé að losa
sjónræna þáttinn við skrautið. Ég stilli
ekki saman miklu af andstæðulitum,
heldur finn samhljóm í litasam-
setningum á einfaldan hátt. Einfald-
leikinn er því það sem ég hef verið að
fást við. Samt sem áður em kannski
að mörgu leyti flóknar aðferðir við að
ná þessu marki, en það er tilgangurinn
og ætlunin."
Er hcegt að tala um þessa tíma-
hugsun og einfaldleika í íslensku list-
sögulegu samhengi?
„Ég tók einu sinni fyrir flestalla
stærri listmálara landsins á tímabili.
Það var eiginlega svolítið önnur
hugmyndafræði í því. Þar gerðist ég
túlkandi í myndlist, eins og tíðkast í
leiklist, tónlist, dansi og flestöllum
listgreinum, nema myndlist, að lista-
maður túlki listina. Ég ákvað því að
gera tilraun með að blanda saman
gömlum tíma og nýjum tíma, þannig
að myndimar sem ég gerði þá vom
tileinkaðar öðrum myndlistar-
mönnum. Dæmi um það er mynd
sem ég gerði og heitir „Við Jón
(Stefánsson) á Þjórsárbökkum“ , þar
sem ég málaði hans þekktu mynd af
lómunum með mínu ívafi, þannig að
þetta varð eins og samvinna hjá okkur,
en slíkt hefur til dæmis verið gert í
tónlist, þar sem tvö mismunandi tón-
verk hafa verið hljóðblönduð saman.
Þannig tengist þetta tímapælingunni
um nútíð og fortíð. Að mínu mati
tókst þessi tilraun, en það urðu mjög
skiptar skoðanir í samfélaginu vegna
þessarar tilraunar, enda kannski líka
tilgangurinn öðrum þræði að láta
reyna á viðbrögð samfélagsins. En
síðan þá hef ég gerst eigin
myndhöfundur að fullu og ekki verið í
slíkum samvinnuverkefnum. Eftir
þetta hef ég hins vegar notað
bakgrunna sem eru meira tengdir
landinu. Ef hægt er að tala um bak-
grunn og forgrunn hef ég unnið í því
að einfalda þennan bakgrunn, og
unnið mikið með hugmyndina um
vatnið sem tímapolla í forgrunni,
annað hvort með hlustanda eða án.“
Vignir segir að þessar nýju myndir
hans séu frekar heimspekilegar
vangaveltur um það hveming tíminn
líður. „Að sum leyti kemur þetta til út
af Tímanum og vatninu eftir Stein
Steinarr. Það verk gaf mér þá hug-
mynd að tíminn líður eins og vatnið;
hann flæðir, eins og mismunur flóðs
og fjöm. Tíminn líður yfir okkur,
landið og það veraldlega og svo fellur
hann frá.“
Er hœgt að líta á þetta sem eins
konar skrásetningu ?
,JSÍei, ekki skrásetningu á tíma, þetta
er meira um tímann sjálfan heldur en
hvað skeður á þeim tíma sem líður.
Það sem verður eftir er raunvemlega
aðeins minningin um tímann Þetta er
eins og þegar vatn rennur um og skilur
eftir poll einhvers staðar, pollurinn er
bara minning um rigninguna eða
flóðið, svo fer það, gufar upp og
hverfur og er ekki til lengur. Þess
vegna er þetta ekki minning um
atburð tengdan tíma, eða atburð sem á
sér stað í tíma, heldur fyrirbærið
tíma.“
Hvernig fumst þér staða mynd-
listarinnar á Islandi, þegar lands-
byggðin er annars vegar og svo
Reykjavíkursvœðið, eða jafnvel út-
lönd?
„ísland er auðvitað tiltölulega lítil
eining. Það sem að viðgengst hér í
myndlist er eiginlega meira tengt sölu
heldur en annars staðar, vegna þess að
þegar maður er úti í hinum stóra heimi
em alltaf miklu fleiri „sérvitringar"
sem safna óvenjulegri myndlist, eða
nútímalegri list. Slíkt er varla hægt að
tala um á Islandi, af því að minna fé
hefur verið á valdi þeirra sem em
nógu „sérvitrir“ til þess að safna eða
kaupa slíka list. Hins vegar hafa
listaverkakaup á Islandi alltaf tengst
skreytiþörf heimilanna og þar með
tekur myndlistin dálítið mið af því, en
ekki eins úti í heimi þó slíkt þekkist
auðvitað, þess vegna leyfast fleiri hlut-
ir þar, sem ekki em eins sölutengdir.“
En hvemig staðsetur þú sjálfan þig
sem listamann íþessu umhverfi?
„Ég bjó í Bandaríkjunum í sextán ár.
eða frá því að ég fór í nám þangað og
ílentist þar. Ég var aldrei ákveðinn í
því að flytja út, heldur aðeins í nám.
Við það fer ég út úr þessum klíkum og
hópum sem myndast hjá myndlistar-
mönnum. Ég er því að mörgu leyti
utnagarðs hjá þeim. Það vom fáir
myndlistarmenn sem sóttu til Banda-
ríkjanna á þeim ámm sem ég var þar,
heldur sóttu þeir til Hollands og Mið-
Evrópu, þar sem consept listin og
hugmyndir í kringum Joseph Beuys
vom í hámarki. Svo breyttist þetta
nokkuð fljótt eftir að ég kom til
Bandaríkjanna, því þá kom nýja
málverkið sem varð sterkt þar og hreif
mig með sér og ég fann mikla samleið
þar. Síðan hefur tískan í lista-
heiminum breyst mikið. Ég hef samt
alltaf leyft mér að gera tilraunir í
myndlistinni og þess vegna er vont
fyrir fræðinga að negla mig niður á
einhveijum einum stað, en mér finnst
það vera hluti af því að vera
myndlistarmaður að gera tilraunir.
Það hefur verið talað um tilrauna-
gleðina sem galla á mér, en fyrir mig,
þegar á heildina er litið, er ég alltaf að
fást við það sama, sem er hin mann-
lega tilfinning og mismunandi pæl-
ingar við það sem gerist, og hefur
áhrif á mig og maður hefur þörf fyrir
að tjá. Ég hef reynt að höfða til
fegurðarinnar, sem mér finnst hafa
vantað dálítið í conseptlistinni, en
fegurðin skiptir líka máli."
En er sœmilegur friður meðal
myndlistarmanna á Islandi?
„Allt of mikill friður. Það vantar
alveg átök í þetta. Á meðan engin
átök eru verður öll samræða hálf út-
þvegin, en þegar menn lenda í átökum
um stefnur og stfla, skerpast línumar.
Á meðan engin átök em og engin
ástríða í málunum er allt hálfgrátt. í
öðmm listgreinum er oft á tíðum
miklu opnari og ástríðufyllri umræða,
en mér finnst að myndlistin eigi að
vera upphaftð að umræðu, en ekki
óhagganlegir dómar einstakra manna,
sem standa eiga um alla eilífð."
Opnuninerkl. 17.00 laugardaginn 15.
apríl. Sýningin verður opin frá kl.
14.00 til 18.00 sunnudaginn 16. apríl
og á sama tíma á skírdag, föstudaginn
langa, laugardaginn 22. apríl, páska-
dag og annan í páskum, sem jafnframt
er síðasti sýningardagur. Allir vel-
komnir og aðgangur ókeypis.
Benedikt Gestsson
Sigurgeir Jónsson
Af fagnaðarlátum
Líklega er að bera í bakkafúllan lækinn að
minnast meira á handbolta. Daglegt líf í
Vestmannaeyjum hefúr undanfamar vikur
aðallega gengið út á handbolta. í og með vegna
þess vaknaði líka gífurlegur áhugi almennt um
veðurspár og veðurhorfur. Jafnvel fólk, sem
aldrei hafði pælt í veðri (nema svona hvort það
væri gott veður eða vont veður) stillti nú
útvarpstækin á gömlu gufúna til að hlusta á
veðurfregnir og beið með að setja videóspólu í
tækið þangað til veðurfréttir vom búnar í
sjónvarpinu.
Þessi skyndilegi áhugi fyrir veðrinu fylgdi
nefhilega úrslitaleikjum í handboltanum. Marg-
oft mátti fresta leikjum vegna þess að Vest-
mannaeyingar komust ekki til lands nú eða
aðkomumenn ekki til Eyja. í lokaleiknum hjá
kvenfólkinu þótti svo mikið liggja við að
aðkomuliðið var látið taka Herjólf til að
leikurinn gæti nú örugglega farið ffarn. Skrifari
hlustaði á hvem íþróttafréttamanninn af öðmm
lýsa fjálglega því harðræði sem stúlkumar af
Nesinu og Vesturbænum máttu þola til að
komast til Vestmannaeyja. Þar sagði m.a. að
„þær hefðu lagt á sig langt og erfitt ferðalag í
þungum sjó,“ til að geta keppt á réttum tíma.
Einhveijir ýjuðu einnig að því að loknum leik að
þetta langa og erfiða, og væntanlega hættulega
ferðalag, hefði setið í þeim og þær því ekki náð
að sýna sínar bestu hliðar.
Aftur á móti náði hið alþjóðlega lið í hvítu
ÍBV-búningunum að sýna bestu hliðar sínar og
fagnaðarlætin að leik loknum minntu hvað mest
á þegar nýjum þjóðhöfðingjum er fagnað í
útlöndum. Fólk hélt upp á afrekið langt fram á
nótt, jafhvel fram eftir morgni og einhvers staðar
var fáliðað á vinnustöðum á fostudeginum,
svona í morgunsárið.
í fréttum hefúr verið sagt að þetta sé fyrsti
Islandsmeistaratitillinn sem fer til Vestmanna-
eyja í handbolta meistaraflokks. Einhvem
veginn heldur skrifari að þetta sé ekki alveg rétt.
Hann minnir endilega að konur frá Eyjum hafi
gert garðinn frægan fyrr á árum, keppt á
Islandsmótum og unnið meistaratitil einu sinni
ef ekki tvisvar. Það var raunar áður en farið var
að reisa sérstök hús til að spila handbolta, þá var
spilað utanhúss, oftar en ekki á grasi, klístur var
óþekkt og ekki mátti rekja boltann enda ekki
hægt um vik á ósléttum vellinum. Þær konur
sem þá voru í eldlínunni gætu flestar hverjar
verið ömmur þeirra sem em að spila handbolta í
dag og em það líklega sumar hveijar. Kannski
er skrifari að fara með vitlaust mál (það er þá
ekki í fyrsta sinn) en hann minnir þetta endilega
og væntanlega verða einhveijir með betra minni
til að leiðrétta hann sé rangt með farið.
Svo hefúr það líka dálítið fallið í skuggann af
góðri frammistöðu meistaraflokksins að í vik-
unni á undan eignuðumst við Islandsmeistara í
5. flokki stúlkna í handboltanum. Þær stelpur
hafa verið algerlega óstöðvandi, bæði i
handbolta og fótboita á síðustu ámm, tapa helst
ekki leik, og teldust jafnvel meiri tíðindi ef þær
yrðu ekki meistarar. Það sem skrifara finnst
hvað skemmtilegast við þann árangur er að 5.
flokkurinn er ekki alþjóðlegur heldur nær
hreinræktaður. Það sýnir kannski að þrátt fyrir
allan bölmóð og brottflutning undanfarinna
missera er enn fúllt af ágætu og efnilegu fólki í
Vestmannaeyjum. Ekki bara á íþróttasviðinu
heldur líka á öðmm sviðum. Óft helst það
tvennt líka vel í hendur.
Sigurg.