Fréttir - Eyjafréttir - 04.05.2000, Qupperneq 10
10
Fréttir
Fimmtuudagur 4. maí 2000
Þolinmæði er nauðsynleg
hverjum ræktunarmanni
Kristján ólst upp í Reykjavík en bjó
síðan í Hafnarfirði í nokkur ár í hverfi
sem var að byggjast á Hvaleyrar-
holtinu og síðan flyst Ijölskyldan aftur
til Reykjavíkur í gamla raf-
stöðvarhverfrð við Elliðaár. Hann er
stúdent frá Menntaskólanum við
Hamrahlíð og stundaði nám f íslensku
í einn vetur í Háskólanum. Kristján
starfaði víða og ferðaðist mikið á
þessum árum og hefur komið í flestar
heimsálfur á ferðum sínum, þangað til
hann fann sína hillu í lífinu sem er
garðyrkjan.
„Eg er nú gamall fuglamaður, segir
Kristján og brosir dularfullu brosi. Eg
var í sveit eins og þá var algengt, á
Norður-Hvoli í Mýrdal hjá afa og
ömmu í tíu sumur og var innlifaður í
náttúmna þarna, ekki síst fuglalífið um
varptímann. I Mýrdalnum vom og em
enn stundaðar fýlaveiðar sem við
strákamir höfðum óhemju gaman af
og biðum í ofvæni eftir að fýlatíminn
hæfist og unginn færi að fljúga í ágúst.
Þá var klifrað upp í súrheystum og
skyggnst yfir landið með stómm kíki í
leit að hvítum blettum og síðan tekið á
sprett út móana og fýllinn drepinn.
Kvenfólkið á bænum sá svo um að
reyta, svíða og salta fýlinn. Stundum
lentum við í hálfgerðum svaðilfömm í
ánni Klifandi sem er jökulá sem
kemur undan Mýrdalsjökli.
Þetta var fyrir daga fjórhjólanna og
traktorar vom óspart notaðir í þessum
ferðum eða sprengriðið á hestum um
aurana oft í kappi við stráka af næstu
bæjum um hvem fýl sem barst niður
ána. Oft lenti maður í að vaða straum-
harða ána og lærði að lesa í
straumvatnið. Saltaður fýll er herra-
mannsmatur eins og margir Eyjamenn
kannast við. Áhuginn á fuglaveiðum
færðist yfir í fuglaskoðun og al-
mennan áhuga á náttúmnni, jarðfræði
og gróðurfari. Þar sem ég bjó, á
Holtinu í Hafnarfirði, var líka mikið
gósenland fuglaáhugamanna og við
krakkamir vomm mikið í fjömnni og
hrauninu í kring. Síðan fór þessi áhugi
vaxandi með ámnum og ég fór að
vinna hjá Skógræktarfélagi Reykja-
víkur. Eg og fjölskylda mín fluttum
svo í Hveragerði og ég stundaði nám á
umhverfisbraut í Garðyrkjuskólanum.
Kristján segir að hann hafi átt góð
ár í Garðyrkjuskólanum og í Hvera-
gerði. Þetta var ánægjulegur tími og
ég eignaðist góða félaga sem ég hef
haldið sambandi við síðan. í náminu
fékk ég gott yfirlit yfir ýmis svið. Auk
hefðbundinnar garðyrkju, jarðvegs-
fræði og ræktunarfræði var farið
nokkuð rækilega í flóm íslands, dýra-
fræði, náttúruauðlindir bæði á heims-
vísu og heima. Eftir skólann vann ég
í Garðyrkjuskólanum sem verkstjóri á
útisvæðum og eitt ár var ég í Alviðru
þar sem er umhverfisfræðslusetur og
þaðan kom ég svo til Eyja.“
Kristján segir að hann hafi séð starf
garðyrkjustjóra auglýst og að það hafi
kitlað svolítið og hann því ákveðið að
sækja urn. Auðvitað hafði það líka sitt
að segja að Svava er úr Eyjum og sá
lífið hér í hillingum, þannig að þetta
fór allt saman og mikil ánægja sem
fylgdi því að fá starfið og koma
hingað. Við keyptum hús við Dverg-
hamar sem er auðvitað besti staður í
bænum,“ segir Kristján brosandi og
emm vonandi komin til að vera. Þrátt
fyrir mikið val og tjölbreytni í Garð-
yrkjuskólanum hefur trjárækt verið
helsta áhugamál Kristjáns þegar
kemur að uppgræðslu og fegmn um-
hverfisins.
Skógræktarfélag
, Já, ég sá þegar ég kom hingað að hér
vantaði skógræktarfélag. Reyndar var
hér starfandi skógræktarfélag á fjórða
áratugnum, þriðja skógræktarfélagið
sem stofnað var á landinu, en það
lognaðist útaf á stríðsámnum. Einnig
var hér lengi garðyrkjufélag en hefur
ekki verið virkt undanfarin ár. I
trjáræktinni vom menn að baksa við
tré sem gengu illa hér, eins og birki og
reyni sem er erfitt að rækta á
víðavangi, einnig skilst mér að sauðfé
hafi komið við sögu í skógræktar-
girðingunni í svokölluðu Skátastykki.
Ræktunartækni hefur auðvitað breyst
mikið á sjötíu ámm og við eigum nú
fjölda tegunda sem ekki var einu sinni
búið að flytja til landsins á þessum
ámm. Ég fékk því góðan hóp með
mér nú í vetur og við endurreistum
félagið og höfum þegar byijað gróður-
setningu í landgræðsluskóginum,
Hraunskógi. Nú em skráðir um 40
félagar í Skógræktarfélagi Vest-
mannaeyja og ég hvet alla til að taka
þátt í ræktunarstarfinu og ganga í
félagið."
Hvert er í stómm dráttum hlutverk
garðyrkjustjóra Vestmannaeyja?
Það er býsna víðfeðmt. Garð-
yrkjustjóri tilheyrir tækni- og um-
hverfissviði sem bæjartæknifræðingur
stýrir. Garðyrkjustjóri vinnur að
skipulagningu verkefna og nýfram-
kvæmda á stofnanalóðum og opnum
svæðum, því fylgir líka umsjón með
landgræðslu, skógrækt og opnum
svæðum í bænum. Hann sér um
innkaup og mannaráðningar á sínu
sviði og vinnur fjárhagsáætlun í sam-
ráði við bæjartæknifræðing. Garð-
yrkjustjóri útvegar einnig vinnu-
skólanum verkefni. Þetta er nýtt
embætti hjá bænum, en fyrir tíu ámm
var hér starfandi garðyrkjumaður.
Þannig að það má segja að mikið af
tíma mínum hafi farið í að móta og
skipuleggja starfið. Það er svolítill
misskilningur í gangi og ekki bara hér
heldur víða um land að fólk heldur að
garðyrkjustjóri sé bara úti að hreinsa
arfa og sjá um fínt útlit í bænum, en
starfið er nú miklu víðtækara. Ég er til
að mynda starfsmaður umhverfis-
nefndar sem fær fjölda mála inn á
borð hjá sér.“
Frístundabændur og
fjárgirðingar
Nú hefur mikið veríð fjallað um
frístundabœndur og fjárgirðingar
undanfarið og skemmst að minnast
girðingaiframkvœmda inni í Herjólfs-
dal á dögunum. Hvemig er skil-
greining þessa svœðis samkvœmt
reglum?
„Þetta er opið svæði og má segja
hluti af tjaldsvæði og svo beitiland
tómstundabænda ofar í fjallinu. Þegar
hugmyndin kom upp um að færa
girðinguna neðar og austar er verið að
fara inn á opið svæði og tjaldsvæði
sem tilheyrir bænum.“
Hversu langt geta menn gengið í því
að girða og auka lönd sín til beitar
eða annarrar starfsemi án þess að
fara lögbundnar leiðir í stjómkerfinu
og hversu mikið vœgi á hefðar-
rétturínn að hafa?
„Ég skal ekki segja um hefð-
arréttinn en bæjarstjóm hlýtur að hafa
lokaorðið í hverju máli og leggja
mönnum línur.“
Hvönnin er merkileg planta
Girðingarmenn inni í Dal sögðu að
þar væri meðal annars óttast fram-