Fréttir - Eyjafréttir - 21.09.2000, Blaðsíða 11

Fimmtudagur21. september 1998
Fréttir
11
Árni Johnsen skrifar um útboð Herjólfs:
r r
TVISKINNUNGSHATTUR OG FALSVONIR
Ómar Garðarsson fellur stundum í
þá gildru að fara offari, ýmist í ofsa-
gleði eða leiðindum. Svo fór fyrir
félaga mínum í síðustu Fréttum í
umfjöllun um Herjólfsútboðið.
Stundum þróast mál þannig að það
er skynsamlegra að segja minna en
meira út á við þar til leikslok liggja
fyrir, en blaðrið í Ómari í Herjólfs-
málinu er óheppilegt fyrir hags-
muni Vesmannaeyja.
Eg ætla að stikla á nokkrum atriðum
úr málatilbúnaði Ómars.
Það hefúr ekki verið neitt launungar-
mál að það er stefna ríkisstjómarinnar
að bjóða út rekstur stofnana og fyrir-
tækja sem em í eigu rfkissjóðs, nema
sérstaðan sé mikil. Það hefur enginn
þingmaður kveðið fastar að orði um
það en sá sem þetta ritar að sérstaða
siglingaleiðar Heijólfs sé slík að það
sé sýndarmennska að bjóða reksturinn
út, sérstaklega með tilliti til þess að
Vegagerðin hefur verið mjög
aðgangshörð í að skammta knappt
rekstrarfjármagn í skipið sl. 5 ár, enda
er tekjuafgangur Herjólfs á 5 ára
tímabili um milljón króna aðeins.
Þess vegna var sýndarmennska hjá
Vegagerðinni að bjóða reksturinn út.
Allt undir þeirri tölu, sem Vegagerðin
þekkir, er óraunhæft og ekki síst með
tilliti til þess að útboðið byggir á
aukinni þjónustu í tjölda ferða.
Ómar Garðarsson segir í grein sinni:
„Tilburðir bæjarstjómar Vestmanna-
eyja em ekki merkilegir og
meirihlutinn setti traust sitt á einn
mann, Ama Johnsen, alþingismann og
formann samgöngunefndar sem nú
gerir ekkert annað en að skammast út
í Samskip." Ómar Garðarsson getur
notað orðið merkilegur um það sem
honum sýnist, mér að meinalausu, en
hann skáldar það að ég sé að
skammast út í Samskip. Eg hef
gagnrýnt Vegagerðina harðlega, ég
hef gagnrýnt ákvörðunina um útboð
löngu áður en útboðið var auglýst, ég
hef tortryggt tilboð Samskips en ekki
ráðist gegn Samskipum í máli mínu
enda eru þeir í fullum rétti úl útboðs úr
því að ríkisstjómin féllst á hugmynd
Vegagerðarinnar um útboð. Hins
vegar hefur samgönguráðherra hlutast
til um að kröfumar í útboðinu tryggi
þjónustu Herjólfs milli lands og Eyja
m.a. með ábendingum bæjarstjómar
Vestmannaeyja. Eg efast ekkert um að
sá sem býður í verkefni eins og
rekstur Herjólfs ætlar sér að standa sig
í stykkinu en á hinn bóginn er það
grundvallarskoðun mín að rekstur
Herjólfs sé best tryggður í höndum
heimamanna.
Ómar ætti að huga betur að leik-
reglum ef menn ætla að vinna til
árangurs. Hann fjallar sérstaklega um
Isólf Gylfa Pálmason sem heíúr verið
að reyna að slá sér upp í þessu máli á
kostnað annarra þingmanna Suður-
lands en leikur þó tveimur sköldum.
ísólfur Gylfi vitnar mikið í að hann
hafi tekið upp Heijólfsmálið á
Alþingi, en fengið slakar undirtektir.
Aðferð hans var óskaplega bamaleg.
Isólfur Gylfi er stjómarþingmaður og
við sem bemm ábyrgð á ríkisstjóm-
inni vinnum innan frá en ekki utan frá
í ágreiningsmálum. Þegar Isólfur tók
málið upp á Alþingi 2. feb. sl. í fyrir-
spum til samgönguráðherra mótmælú
hann ekki einu orði útboðinu á rekstri
Heijólfs. Hann hefur heldur aldrei
mótmælt útboðinu á fundum þing-
manna og Vegagerðarinnar. Hann bar
ffam spumingar til samgönguráðherra
sem vörðuðu óvissu um rekstur
Herjólfs, en lét gjörsamlega vera að
gagnrýna útboðið þó hann gefi annað
í skyn nú. Þetta geta menn auð-
veldlega séð með því að fara inn á vef
Alþingis og lesa orðaskipti hans við
samgönguráðherra. Hann segir
jafnframt í viðtali við Fréttir að
honum hafi komið á óvart að aðrir
þingmenn Suðurlands hafi ekki tekið
til máls í fyrirspum hans, en honum
ætú nú að vera kunnugt, sem einum af
varaforsetum Alþingis, að þingmenn
geta aðeins komið fram athuga-
semdum í fyrirspumum, hámark eina
mínútu og þegar þingmaður og
stjómarsinni fer svona klaufalega að
eins og Isólfur í þessu tilviki þá blanda
aðrir sér ekki í það. Úr því að sá ágæti
drengur og félagi, Isólfur Gylfi, opnar
dymar á þennan hátt er rétt að segja að
hann hefði alveg eins getað flutt ræðu
sína og fyrirspum í saumaklúbbi í
Svíþjóð upp á árangur að gera.
Skyldi Isólfur Gylfi hafa gagnrýnt
flokksbróður sinn Guðna Agústsson
2. þingmann Suðurlands og land-
búnaðarráðherra fyrir það að hafa ekki
mótmælt úllögum Vegagerðarinnar á
ríkisstjómarfundi? Ekki mér vitan-
lega. Mér þætti líka fengur ef Ómar
vinur minn gæti bent sérstaklega á þó
ekki væri nema eitt mál sem Isólfur
Gylfi hefur haft framkvæði að í þágu
Vestmannaeyja og skilað árangri.
Þetta innanbúðarvandamál okkar
stjómarsinna sitjum við uppi með og í
sjálfu sér er við enga aðra að sakast
um aðferðina. Við urðum undir sem
ekki vildum útboð, en gátum haft áhrif
á allflestar þjónustukröfur útboðsins.
í gögnum Heijólfs er allt sýnilegt og
byggt á rökum og reynslu og þess
vegna hef ég sagt að það vanti
eitthvað bæði í kostnaðaráætlun
Vegagerðarinnar og tilboð Samskips.
Ætlar Samskip t.d. að nýta rétt sinn
sem hugsanlegur verktaki til þess að
bjóða aðeins helming bílaþilfars undir
bíla, keyra vélar skipsins á svartolíu
sem myndi slíta vélunum mun meira,
eða einoka á einhvem hátt flutninga
með skipinu í sína þágu, eða breyta
litum skipsins og sigla undir merkjum
Samskips. Ætli það væri besta
markaðssetningin í ferðamennsku til
Vestmannaeyja. Herjólfur er og
verður Vestmannaeyjaskip og hefur
hingað til þjónað sem ímynd Vest-
mannaeyja á sinni siglingaleið. Sæ-
fari, sem Samskip rekur til Grímseyjar
og reyndar víðar, var málaður í litum
rekstraraðila með risastómm stöfum
sem þekja síður skipsins.
Það sem skiptir mestu máli er að
þjónustan sé tryggð og að heimamenn
sem vinna fyrir Herjólf haldi stöðum
sínum. Útboðslýsingin og almennir
mannasiðir ættu að tryggja slíkt, en þó
em smugur og til þess að loka
smugunum þurfa menn að standa
saman í stað þess að leika vindmyllu-
riddara.
Það er hins vegar mörgum spuming-
um ósvarað í útboðsmálunum ennþá
og þær fjalla ég ekki um á þessu stigi
málsins
Arni Johnscn.
Lúðvík Bergvinsson skrifar
um útboð Herjólfs:
Svar við skrifum
ritstjóra Frétta
14. september sl.
í síðasta tölublaði Frétta skrifar
ritstjóri blaðsins grein undir fyrir-
sögninni „Vestmannaeyingar niður-
lægðir í Herjólfsmálinu og þar má
kenna stjómmálamönnum um,
o.s.frv." 1 greininni kemur margt
fram sem gefur tilefni til athuga-
semda, en það er þó einkum tvennt
sem ég vil gera að umræðuefni hér.
Annars vegar er það greining
ritstjórans á þætú stjómmálamanna í
Herjólfsmálinu svokallaða, og hins
vegar viðhorf sem mér virðist koma
fram í greininni um hlutverk
stjómmálamanna.
Þáttur stjórnmálamanna í
Herjólfsmálinu.
Aður en lengra er haldið er rétt að
geta þess, að farið var í útboð á
rekstri Herjólfs vegna þess, að
ríkisstjóm Islands, ríkisstjóm
Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks,
tók um það ákvörðun að farið skyldi
í slíkt útboð. Hún hefur borið íyrir sig
að það hafi verið nauðsynlegt vegna
tilskipana ESB, þó það eigi varla við
nokkur rök að styðjast. Astæða
útboðsins var því fyrst og fremst sú
ákvörðun ríkisstjómar íslands um að
setja rekstur skipsins í útboð. Það er
því rétt hjá ritstjóra Frétta að sú
staðreynd að rekstur skipsins fór í
útboð, er stjómmálamönnum að
kenna. Það skýtur því nokkuð
skökku við í þessu ljósi að ritstjórinn
skuli lyfta einum þingmanni,
stuðningsmanni ríkisstjómarinnar, og
gera því skóna að hann einn hafi
reynt að beita sér fyrir því að ekkert
yrði af fyrirhuguðu útboði. Það má
því halda því fram með gildum
rökum, vilji menn gera það, að
ábyrgð þingmanna kjördæmisins,
sem styðja ríkisstjómina, sé meiri ef
eitthvað er; þó ekki væri nema af því
m.a. að einn er ráðherra og annar
formaður samgöngunefndar og því
ættu þeir að hafa möguleika á því að
hafa áhrif á sína eigin ríkisstjóm.
Veruleikinn er á hinn bóginn sá að
þegar ljóst varð að ekkert fékk hreyft
ríkisstjómina í þessu máli var reynt
eins og kostur var að tryggja, hvemig
sem útboðið færi. að hagsmunir
Vestmannaeyinga væm tryggðir í
atvinnu-, þjónustu- og öryggislegu
tilliti. Þar lá enginn á liði sínu þó ekki
hafi allir gert það opinbert.
Almenningur og stjórn-
málamenn
Síðari athugsemdin sem ég vil gera
við þessa grein, sem ég hef á
tilfinningunni að hafi verið skrifuð í
reiðikasti, er öllu alvarlegri. Þar á ég
einkum við það sem fram kemur í
niðurlagi hennar, en þar segir m.a.
„Það getur ekki talist björt framtíð
fyrir Eyjamenn, sem nú em á leiðinni
í stærra kjördæmi að þingmenn
núverandi Suðurlandskjördæmis
skuli ekki hafa staðið vörð um
hagsmuni þeirra í Heijólfsmálinu.
Við verðum ósköp litlir í hinu nýja
kjördæmi og þá er hætt við að troðið
verði á okkur í enn mikilvægari
málum. Þá gæti einhverjum dottið í
hug að fara spúla dekkið án þess að
við fáum nokkuð að gert.“ tilvitnun
lýkur.
Vikublaðið Fréttir vegur þungt í
samfélaginu í Vestmannaeyjum. Það
er því ábyrgðarstarf að vera ritstjóri
Frétta. Það er því ábyrgðarhlutur
þegar blaðið leggur mál þannig upp
að hlutverk stjómmálamanna eigi
fyrst og fremst að vera það að leika
hlutverk jólasveinsins; þar sem
markmiðið er að þeir komi til byggða
klyfjaðir eins mörgum pökkum og
kosturer. Sé lítið um pakka er líklegt
að allt fari á vonarvöl og fátt eitt til
bjargar. Samkvæmt þessari greiningu
er það hlutskipti almennings fyrst og
fremst að bíða og sjá hvaða molar
kunni að falla af borðum stjómmála-
manna; ella kunni dekkið að verða
spúlað án þess að nokkuð verði að
gert; m.ö.o. að almenningur hafi
ekkert um framtíð sína að segja eða
véla.
Það væri að mínu viti alvarlegt og
jafnvel hættulegt ef slikur hugsunar-
háttur, sem að framan er lýst, næði að
skjóta rótum. Afleiðingin af því gæti
ekki orðið önnur en niðurlæging og
hran. Sagan geymir mýmörg dæmi
um slíkt. Má þar nefna stjóm
landbúnaðarmála og stöðu bænda t.d.
í sauðfjárrækt, Vestfjarðaaðstoð, fisk-
eldi og margt margt fleira, sem öll
bera merki þess að stjómmálamenn
hafa átt að hugsa og sjá fyrir öllum
hlutum. Með því að sá slíkum
fræjum er, að mínu viti verið að grafa
undan áræðni og framkvæði fólksins
sem í samfélaginu býr. Það er vert að
hafa í huga að hvert samfélag er ekki
annað og meira en það fólk sem þar
býr; starfsemin sem þar fer fram er
ekki önnur en sú sem það fólk sem
þar býr innir af hendi. Það ætla ég því
að vona að það verði aldrei hlutskipti
Vestmannaeyinga að sitja með hend-
ur í skauti og bíða eftir molum, sem
kunna að falla af borðum stjóm-
málamanna í von um einhvers konar
allsherjarbjörgun; slíkur undir-
lægjuháttur á ekki við Vestmanna-
eyinga, og er þeim ekki sæmandi.
Vestmannaeyingar fá því hvorki betri
né verri stöðu í nýju kjördæmi en þá
sem þeir skapa sér sjálfir. Þar skiptir
framlag hvers og eins miklu máli,
hvaða stöðu sem þeir gegna. Það er
því niðurstaða mín að ritstjórinn hafi
verið reiður þegar hann ritaði
umrædda grein, og það beri að lesa
hana í því ljósi.
Niðurlag um Herjólf
Eins og þessi mál hafa þróast virðist
líklegt að fátt geti komið í veg fyrir
að nýr rekstaraðili komi að rekstri
skipsins. Það er að mínu viti ástæðu-
laust að mála skrattann á vegginn
áður en hann hefur störf. Því ef það
tekst að tryggja atvinnu þess fólks
sem nú starfar við skipið og vill gera
það áfram; sama þjónustustigi verði
haldið uppi og verið hefur, fargjöld
hækki ekki, auk þess að skipið haldi
áfram að eiga heimahöfn í Vest-
mannaeyjum, sem er mikið öryggis-
atriði, er mikið unnið. Það er því full
ástæða að gefa nýjum aðila tækifæri
áður en hann verður dæmdur óhæfur
til allra verka, a.m.k. er veruleikinn sá
að hann treystir sér til að reka skipið
á þessum forsendum, fyrir minni
ríkisstuðning en áður.
Lúðvík Bergvinsson alþm.
Spurt er...
Hverju
spáir þú
um úrslit
bikarleiks-
ins á
sunnudag-
inn?
(ÍBV keppir við ÍA í
Kókakólabikarnum á
sunnudag)
Arnar Hjaltalín, formaður
Verkalýðsfclags
Vestmannaeyja
„2-0 fyrir okkur.“
Friðrik Björgvinsson, vélstjóri:
l-----------1 „3-2 fyrir ÍBV.“
Ragnhildur Svansdóttir, bfla-
— m þvottakona:
& 1 „2-1 fyrir ÍBV.“
Jóliann Þorvaldsson, vélstjóri:
• .__ „Þetta verður
jafn og góður
"SK í Fikur og fer 2-1
fyrir okkur.“
Guðnumdur I. Jóhannesson,
[ I rzi Flugfélagi íslands:
„ÍBV fer létt með
r /M»* þetta, 3-1.“
Páll Einarsson, bæjarritari:
„2-0 fyrir okkar
menn.“
Bryndís Gísladóttir, fiskverka-
kona:
„2-1 fyrir ÍI1V.“