Fréttir - Eyjafréttir - 07.02.2002, Page 16

16
Fréttir
Fimmtudagur 7. febrúar 2002
Vestmannaeyjabær, reynslusveitarfélag í málefnum fatlaðra í fimm ár
Samningar um framhald standa yfir
HERA Einarsdóttir, félagsmálastjóri, og Hanna Björnsdóttir deildarstjóri í málefnum fatlaðra hjá
Vestmannaeyjabæ.
Vestmannaeyjabær hefur verið
reynslusveitarfélag í málefnuni
f'atlaðra frá því í janúar 1997 en þá
var gerður þriggja ára samningur
við félagsmálaráðuneytið sem var
endurnýjaður 2000 til tveggja ára.
Fimm ára reynslutíma er nú lokið
og samningaviðræður eru í gangi
um þessar mundir. Ekki er Ijóst
ennþá hver niðurstaðan verður.
Hera Einarsdóttir, félagsmálastjóri,
og Hanna Björnsdóttir deildarstjóri í
málefnum fatlaðra hjá Vestmanna-
eyjabæ voru tilbúnar í spjall um það
hvað þessi reynslutími fól í sér og
hverju hann breytti.
„Ríkið hefur stefnt að því að málefni
fatlaðra færðust alfarið til sveitar-
félaga. Það átti að gerast með laga-
setningu um félagsþjónustu sveitar-
félaga en hún hefur ekki verið sam-
þykkt ennþá á Alþingi. I sumar tók
félagsmálaráðuneytið þá ákvörðun að
fresta enn frekar yfirfærslu málefna
fatlaðra lil sveitarfélaga, þar sem
sveitarfélögin telja sig þurfa meiri
tíma til að undirbúa yfirtöku. Þeim
sveitarfélögum sem nú þegar eru með
samninga við félagsmálaráðuneytið
var boðið að endurnýja samninga í
formi þjónustusamnings við ríkið.
Reynslusveitarfélagsverkefninu er
lokið og hefur rfkið boðið Vestmanna-
eyjabæ að gera þjónustusamning til
næstu fimm ára. Reynslusveitar-
félögin voru tvö þ.e. Vestmannaeyjar
og Ákureyri en þrjú gerðu þjónustu-
samninga á tímabilinu, Húsavík, Höfn
og Byggðasamlag um málefni latlaðra
á Norðurlandi vestra. Fleiri sveitar-
félög hafa óskað eftir slíkum
samningum," segir Hanna.
Þegar þær em spurðar hvemig samn-
ingaviðræður gangi. er svarið að þær
gangi ekki of vel. „Vestmannaeyjar
og Akureyri hafa verið að reka mála-
flokkinn með fjármagni frá sveitarfé-
lögunum þar sem fjármagnið frá
ríkinu hefur ekki dugað og það em
ýmsar ástæður fyrir því. Áður fól
félagsþjónusta sveitarfélaga í sér
heimaþjónustu, liðveislu og ferða-
þjónustu fatlaðra. Öll önnur þjónusta
við fatlaða var á hendi ríkisins.
Samningurinn, sem var gerður, átti að
leiða til betri nýtingar á ljármunum og
bæta þjónustuna við fatlaða,“ segir
Hera.
Áður en Vestmannaeyjabær varð
reynslusveitarfélag í málefnum fatl-
aðra sá Svæðisskrifstofa Suðurlands
um þjónustu ríkisins. Sú þjónusta sem
Vestmanneyjabær tók við af Svæðis-
skrifstofunni var ráðgjöf, stoðþjón-
usta, og rekstur heimila og stofnana
fyrir fatlaða, í raun öll þjónusta sem
Svæðisskrifstofum ber að veita
samkvæmt lögum um málefni fatl-
aðra. Undir ráðgjöf fellur þjónusta
Leikfangasafnsins. Þar er útláns- og
ráðgjafaþjónusta ætluð bömum sem
þurt'a á aðstoð að halda til aukins
þroska.
Á Leikfangasafninu er veitt þroska-
og leikþjálfun, tekið em þroskamat á
Athyglisverð tilraun með svifnökkva í Eyjum 1967:
Var þægilegt að ferðast með honum
-segir Þráinn Sigurðsson sem tók sér far með honum upp á Landeyjasand
Árið 1967 var gerð tilraun með
svifnökkva til ferða milli lands og
Eyja. Hann var lítill, tæknileg
vandamúl komu upp og liunn var
ekki gerður til siglinga á opnu
úthafí. Það varð sennilega til þess að
ekki varð um frekari tilraunir að
ræða en þeir sem stóðu að
tilrauninni sýndu mikla framsýni
og er athyglisvert að nú, 35 árum
síðar, eru menn í fullri alvöru að
velta fyrir sér möguleikum að nota
svifnökkva til flutninga á farþegum,
bílum og vörum milli lands og Eyja.
Vestmannaeyingum var boðið að
taka sér far með svifnökkvanum sem
hingað kom í ágúst 1967. Einn þeirra
var Þráinn Sigurðsson, sem fór eina
ferð upp í sand. Farið kostaði 150
krónur og Þráinn á ennþá farmiðann
sem er númer 50 og ýmis gögn sem
fylgdu með.
Þar er að finna upplýsingar um
skipið sem var smíðað af Brithish
Hovercraft Corporation, Yeovil Bret-
landi, og ætlað til farþegaflutninga.
Það flutti 38 farþega í sérstökum klefa
en í allt gat skipið flutt 3,1 smálest.
Helstu stærðir voru:
Mesta lengd 14.8 m, breidd 7.0 m,
hæð 4.6 m, þyngd hlaðið 9.1
smálestir, vél 900 hestöfl og hraði 104
km.
Þráinn segist vel muna eftir ferðinni
með svifnökkvanum í ágústmánuði
fyrir 35 árum síðan. „Ferðin var mjög
fín og komum við að landi rétt austan
við Markarfljót. Fórum við talsvert
langt upp á land og gekk allt að
óskum. Veður var ágætt en eins og
alltaf var nokkurt brim við ströndina,"
sagði Þráinn.
Hann segir að nökkvinn hafi verið
staðsettur inni í Friðarhöfn og það
reyndist ekki vel. „Sandurinn þama
var svo fíngerður og þurr að hann
skemmdi hreyflana. Það var engu
líkara en að flugvél væri að fara í
loftið þegar hann geystist út höfnina
hávaðinn var það mikill og endur-
kastaðist af Heimakletti. Maður varð
samt ekkert var við hávaða inni í
nökkvanum og það fór vel um mann.
Eg hefði viljað sjá framhald á þessu
eins og allir Vestmannaeyingar og
íslendingar líka því við erum það
nýjungagjamir. Þess vegna er skrýtið
að nökkvar skuli ekki hafa komið
hingað fyrir löngu. Svifnökkvi væri
hrein viðbót við Herjólf og ég vildi sjá
einn slíkan eftir nokkra mánuði,"
sagði Þráinn að lokum.
ÞRÁINN með
farmiðann góða, á
framhlið hans var
mynd af
nökkvanum en á
bakhliðinni ýmsar
hagnýtar
upplýsingar.
bömum og veitt ráðgjöf til foreldra og
aðstandenda og stofnana sem bömin
tengjast. Ráðgjöf og stuðningur til
foreldra og annarra sem tengjast við-
komandi er einnig veitt á skrifstofu
Félagsþjónustunnar.
Til Félagsþjónustunnar er hægt að
sækja um stoðþjónustu, s.s. stuðn-
ingsíjölskyldur, frekari liðveislu,
aðstoð við atvinnuleit, félagslega lið-
veislu, ferðaþjónustu og styrki til
greiðslu námskostnaðar og verkfæra-
og tækjakaupa.
Heimili og stofnanir fyrir fatlaða
em Þjónustufbúðir að Vestmanna-
braut 58a, dag- og skammtíma-
vistunin að Búhamri 17 og Kerta-
verksmiðjan Heimaey sem er
vemdaður vinnustaður.
Markmið þjónustuíbúða er að efla
sjálfstæði og fæmi íbúanna í því skyni
að þeir verði eins sjálfbjarga og
ráðandi um eigin hagi og kostur er. í
dag- og skammtímavistun er veitt
dagvistun fyrir böm á skólaaldri og
skammtímavistun fyrir einstaklinga
með fötlun til hvfldar, tilbreytingar og
til að létta álagi af íjölskyldu hins
fatlaða og gera hinum fatlaða kleift að
dvelja sem lengst heima.
I Kertaverksmiðjan Heimaey er at-
vinnustarfsemi sem er sniðin sér-
staklega að þörfum fatlaðra sem ekki
geta unnið á almennum vinnu-
markaði, eða þarfnast sérstakrar
þjálfunar og leiðsagnar úl atvinnu á
almennum vinnumarkaði.
Miðast við staðbundnar
aðstæður
„Áður en við urðum reynslusveitar-
félag þurfti að senda allar umsóknir
og sækja ráðgjöf til svæðis-
skrifstofunnar. Eftir að mála-
flokkurinn var færður á eina hendi þá
er þjónustan frekar miðuð við stað-
bundnar aðstæður. Við höfum meiri
sveigjanleika og getum útfært
þjónustuna eftir því hvar þörfin er
mest á hverjum tíma,“ segir Hanna.
Við höfum bætt þjónustuna eftir að
við tókum þetta að okkur. Skamm-
tímavistun á Búhamri var lengd úr
helgarvist í sjö daga. Einnig var
launafyrirkomulagi fatlaðra starfs-
manna breytt. Lokunartími Ketra-
verksmiðjunar er styttri og þar af
leiðandi eiu fleiri vinnudagar. Stærsú
þátturinn er að þeir sem nýta þjón-
ustuna geta fengið upplýsingar um
hana á einum stað,“ segir Hera.
Hvernig hefur ríkið staðið við samn-
inginn?
Ríkið hefur staðið við þá samninga
sem gerðir hafa verið. En við höfum
verið að bæta þjónustuna. Hér var eitt
og hálft stöðugildi þroskaþjálfara
1997 en við erum með fjögur
stöðugildi í dag. Einnig hefur öðrum
störfum fjölgað úr 15,3 stöðugildum í
17,5.
Við viljum að ríkið taki tillit til
endurmenntunar starfsmanna og
tjölgunar faglærðra. Við höfum verið
með námskeið á vegum Fræðslunets
Suðurlands fyrir ófaglærða stuðnings-
fulltrúa. Námskeiðin eru á vegum
Starfsmannafélags ríkisins sem við
ásamt Fræðsluneti Suðurlands skipu-
lögðum. í haust var 160 klst.
námskeið og útskrifuðust sex stuðn-
ingsfulltúar héma í Eyjum og nú í
febrúar og mars verður síðan boðið
upp á 80 klst. framhaldsnámskeið.
Skort hefur á að ríkið viðurkenni þann
rekstrarkostnað sem fylgir starf-
seminni og hefur bæjarsjóður greitt
20% af kostnaði af þjónustunni eða
um átta milljónir á ári á reynslu-
tímabilinu."