Fréttir - Eyjafréttir - 07.02.2002, Page 17

Fimmtudagur 7. febrúar 2002
Fréttir
17
Friðrik J. Arngrímsson framkvæmdastjóri LÍÚ:
Samkomulag útgerðar og sjó-
manna skilar sér til allra í greininni
-segir hann og telur fráleitt að sjómenn þurfi að óttast atvinnuleysi
FRIÐRIK: Helstu ástæður fyrir samkomulaginu segja jreir í sameiginlegri yfirlýsingu vera fyrst og
fremst að ná sáttum, t.a.m. hafi samtök sjómanna frá því að núverandi fiskveiðistjórnun var tekin upp
verið andvíg sölu aflamarks enda hefur það löngum verið gert að láta sjómenn taka þátt í kvótakaupum
sem er ólöglegt.
Nýverið kynntu forráðamenn
Landssambands íslenskra útvegs-
manna, Farmanna- og flskimanna-
sambands Islands, Sjómannasam-
bands Islands og Vélstjórafélags
Islands tímamótasamkomulag um
breytingar á stjórn fiskveiða. Það
hefur ekki gerst oft í sögu þessara
samtaka að þeir komi fram sem ein
heild á biaðamannafundi með sam-
eiginlegar tiliögur, enda hafa
samtökin verið á öndverðum meiði
um flest mál er varða fiskveiði-
stjórnun Islendinga þó hagsmunir
séu um margt sameiginlegir.
Tillögumar sem sjávarútvegsráð-
herra mun taka afstöðu til fljótlega fela
í sér að heimild til framsals aflamarks
frá fiskiskipi verði 25% af úthlutun á
hverju fiskveiðiári og að ekki verði
unnt að fiytja meira afiamark til skips
en jafngildi tvöfaldrar kvótaúthlutunar
þess. Lagt er til að fellt verði úr gildi
ákvæði um að veiði fiskiskip minna en
50% af samanlögðu aflamarki sínu tvö
fiskveiðiár í röð, falli aflahlutdeild
þess niður.
Þá er lagt til að verði óviðráðanleg
atvik til þess að skip nái ekki að veiða
75% af aflamarki sínu, verði framsal
aflamarks umfram 25% heimilað.
Einnig er gerð tillaga um að afla-
hlutdeild og aflamark verði aðeins
unnt að skrá á fiskiskip og að ekki
verði gerðar breytingar á lögum sem
heimili einstökum útgerðum af
framselja aflamark íslenskra skipa til
erlendra skipa.
Helstu ástæður fyrir samkomu-
laginu segja þeir í sameiginlegri
yfirlýsingu vera fyrst og fremst að ná
sáttum, t.a.m. hafi samtök sjómanna
frá því að núverandi fiskveiðistjómun
var tekin upp verið andvíg sölu
allamarks enda hefur það löngum
verið gert að láta sjómenn taka þátt í
kvótakaupum sem er ólöglegt. „Þann-
ig hafa sjómenn ekki fengið gert upp
með réttum hætti, en það ástand hefur
ekki síst leitt til endurtekinna verk-
fallsátaka."
Ennfremur er það tíundað að í upp-
hafi hafi stjómkerfi fiskveiða verið sett
á til að ná fram hagræðingu með
hæfilegri stærð fiskiskipaflotans og að
laga hann að afrakstursgetu fiskistofh-
anna. „Þróun síðari ára hefur verið sú
að skipum sem hefur verið lagt, eða
hefði verið lagt vegna kaupa á nýjum
skipum eða samþjöppun aflaheimilda,
hefur verið haldið til veiða á
leigukvóta. Það var ekki ætlunin að
allt of mörg skip yrðu um að veiða of
fáa flska eins og raunin hefur orðið.
Núverandi ástandi hefur verið lýst
þannig að Island geti orðið mslakista
fyrir úreltan flota.“
Samtökin telja að með tillögum
sínum megi draga verulega úr brott-
kasti. „Það er staðreynd að brottkast er
vandamál á skipum sem hafa lítinn
kvóta og m.a. hefur Fiskistofa staðfest
það. Formaður félags útgerða kvóta-
lílilla skipa hefur lýst þessu ástandi
þannig að hann hafí keypt bát á árinu
1999 og gert hann út í meira en tvö ár
og hent stórum hluta af afla skipsins.
Slfkt framferði er algjörlega ólíðandi
og miðast tillögumar við að draga úr
brottkasti."
Talsmenn kvótalítilla útgerða hafa
komið í íjölmiðla að undanfömu og
lýst yfir mikilli óánægju með tillög-
urnar, enda fela þær að þeirra mati í
sér að vonlaust er fyrir útgerðir sem
lítinn sem engan kvóta eiga að stunda
sína atvinnu, einn þeirra sagði m.a. í
fréttum Stöðvar 2 að þessar tillögur
kölluðu á stríð.
Anægður með núverandi
kerfi
Friðrik J. Amgrímsson, framkvæmda-
stjóri LIU, er einn af höfundum
tillögunnar og gefur hann lítið fyrir
yfirlýsingar talsmanna kvótalítilla
útgerða. „Þeir sem hafa heyrt í
formanni þessara samtaka vita allt um
framferði hans í þessum málum, þar
sem hann segist hafa neyðst, innan
gæsalappa, til að henda stórum hluta
aflans vegna kerfisins. Það gengur
náttúmlega ekki en jjessir menn em að
kalla þetta yfir sig sjálfir. Sem betur
fer eru nú ekki allir svona,“ sagði
Friðrik í samtali við Fréttir.
Hann segist vera þeirra skoðunar að
núverandi fiskveiðistjómunarkerfi sé
það besta fyrir íslendinga. „Auðvitað
vildum við helst ekki hafa neinn
kvóta, að allir gætu bara veitt eins og
þeir vilja en það gengur ekki, það segir
sig sjálft. Sóknarstýringarkerfi, eins og
t.d. Færeyingar em með, er ekki kerfi
sem ég hef trú á, það rná vel vera að
það reynist Færeyingum vel, þó ég
eigi enn eftir að sjá það til lengri tíma
litið,“ sagði Friðrik og lagði áherslu á
að sóknarstýring væri ekkert lausn-
arorð í þessum efnum.
„Brottkast er vandamál sem við
verðum að leysa, við gerum okkur
grein fyrir að við munum líklega ekki
ná að útrýma því að fullu, þó vissulega
sé það markmiðið."
Friðrik segir ennfremur að nauð-
synlegt sé að minnka flotann og ná
fram hagræðingu. „í dag er allt of
mikið um umframfjárfestingar sem
eru ekki að skila sér, menn hafa talað
um að um 200 sjómenn missi vinnuna
ef af þessu verður, það er bara vit-
leysa, vissulega mun störfum eitthvað
fækka, en fiskurinn verður áfram
veiddur af sjómönnum, takmarkið er
að keyra stálið á fullu, vera jafnvel
með tvöfalda áhöfn þannig að
nýtingin á skipinu sé í toppi en áhafnir
fái sína frídaga."
Friðrik, sem kom til Eyja til að
funda með útvegsbændum, segir að
Eyjamenn eigi bjarta framtíð fyrir sér
í sjávarútveginum. „Ég hef mikla trú á
því að stóm fyrirtækin sem hér em séu
á góðri uppsiglingu. Vissulega eru
sjávarútvegsfyrirtæki skuldsett og það
er eins hér og annars staðar.
Framtíðarverkefni fyrirtækja í jxssum
bransa er að borga niður skuldir og ef
afurðaverð helst í góðu lagi þá óttast
ég ekki framtíðina í Eyjum," sagði
Friðrik.
Fréttir af athugun á lúðueldi í Eyjum
vöktu athygli Friðriks, sem segist
vonast til að þetta verði framtíðin.
„Hvort sem um er að ræða laxeldi,
lúðueldi eða annað eldi þá verður [retta
vonandi aukabúgrein sjávarútvegs-
fyrirtækja í framtíðinni,“ sagði Friðrik.
Samherji á Akureyri er leiðandi
fyrirtæki á jxssu sviði og binda menn
miklar vonir við eldi. „Þetta fellur af-
skaplega vel að rekstri sjávarútvegs-
fyrirtækja og verður vonandi góð
aukabúgrein í framtíðinni, hvort sem
um er að ræða í Eyjum eða annars
staðar," sagði Friðrik að lokum.
Þarf að hagræða í flotanum
-segja útgerðarmenn í Vestmannaeyjum
Sigurjón Oskarsson
framkvæmdastjóri Óss hf sem
gerir út Þórunni Sveinsdóttir VE
er mjög sáttur við þær tillögur
sem liggja fyrir frá LIÚ og
samtökum sjómanna. „Sjálfur
kom ég með tillögur um 75%
veiðiskyldu á aðaifundi LIU árið
2000, þannig að ég er nijög sáttur
við það að tiilagan náði fram að
ganga, ég vil að menn noti sjálfir
þann afla sem þeir hafa komist
yfir.“ Sigurjón er þó ósáttur við
þann hluta tillögunnar sem
hljóðar á þá leið að ekki megi
fivtja meira en nemur tvöföldun
kvótaúthlutunar hvers skips.
„Með tillögunni er algerlega verið
að loka fyrir nýliðun, það er mín
skoðun að þessi hluti eigi að vera
frjáls, t.a.m. eiga stöðvarnar ekki
endilega þann flota sem þarf til að
sækja, t.d. humarinn,“ sagði
Sigurjón og bætti við að
Valdimarsdómurinn svokailaði
breytti öllu. „Nú mega allir fara í
útgerð, þetta hefur aukið mjög
brottkast sem er það sem þarf að
stoppa, auðvitað munu einhverjir
detta út, og sumir eiga hreinlega
að detta út en við sem eftir
stöndum þurfum að taka á okkur
vissar skuldbindingar og jafnvel
hjálpa mönnum að hætta, t.d.
borguðum við í úreldingasjóð á
sinum tima sem notaður var til að
hagræða í flotanum.“ Sigurjón
segir athyglisvert að þessir aðilar
sem að tillögunum standa skuli
komast að sameiginlegri
niðurstöðu. „Ég er mjög sáttur við
það, tillögurnar miða að því að
meiri sátt náist um það kerfi sem
við búum við, útgerðarmenn
þurfa frið til þess að byggja upp,
það þarf að stoppa allar tilfærslur
í kerfinu og loka öllum götum, t.d.
voru hirt 46 tonn af mer sem fara
yfir á trillur, þetta er kvóti sem ég
keypti á um 30 miiljónir, þetta
þarfað stoppa,“ sagði Sigurjón að
íokum.
Gísli Valur Einarsson
útgerðarmaður á Björgu VE
segist nokkuð sáttur við
tillögurnar. „Þetta kemur nú
ekkert við mig, en ég get ekki séð
annað að þetta sé í lagi í flestum
tilfellum, þetta gæti kannski orðið
til þess að lækka leiguverðið á
kvóta, en það er orðið ískyggilega
hátt.“ Aðspurður hvaða
breytingar hann vildi heist sjá á
fiskveiðistjórnunarkerfinu segist
hann ekki hafa neinar sérstakar
væntingar þar um. „Þetta kemur
sjálfkrafa yfir mann þetta rugl,“
sagði Gísli að lokum.