Reykvíkingur - 20.06.1952, Blaðsíða 12

fEGAK| klukkuna vantaði kortér í tvö
i laugardag stóð fréttamaður okk-
Ið Carls Carlsens (sjá VANGA-
|í hólma einum skammt austan við
Þeir horfðu niður í sæbarða
urðinni var minkur, einn eða
MEÐ CARLSEN A
Carlsens, Tommi & Bella, höfðu
taðinn. Þetta eru ómetanlegir
arlsen hefur tekist að venja þá
vonlaust er fyrir nokkurn mink
þar sem þeir fara um. Tommi er
sem nefnist cocker spaniel, ákaf-
ur hundur og fæddist í Danmörk.
a tilheyrir einnig göfugri ætt,
dachshundætt, og fæddist hér
ífilsstaðalækinn. Carlsen talar við
u. Þau eru bæði dagfarsgóð og
arð allra annara dýra en niinks-
art fólki haga þau sér mjög vin-
vilja láta klappa sér, — nema
[ma virðist vera í nöp við mann
r á Stykkishólmi.
,var oft búinn að fara um þessar
slóðir þi Sí|ra erinda að veiða mink, en aldrei
láítSefflKílieppilega á og nú að nógu mikil
til þess ganga mætti þurrum
hólmann. Hann hafði brugðið
'labyssþ um öxl sér, girt sig belti með
su og hleypti hundunum út úr
jr pví sem hann hefur útbúið handa
þeim aftu | í éppa sínum. Fréttamaður okkar
bera járnkarl sem hékk í leðuról
um öxlina. Skaftið stóð beint
éttamaðurinn bar járnkallinn af
g festu, hugsandi sem svo að nú
úrlega allir sem sæju þessa ferð
ann væri með byssu. Frá vegin-
st yfir afgirta mýri að fara, síðan
út í hólmann.
,ir höfðu hlaupið rakleitt á um-
ð í hólmanum. Bella gelti mikið,
var þögull. Hann geltir yfirleitt
um fullkomið návígi sé að ræða,
inn farinn að hvæsa. Carlsen
niður og tók upp grastuggu sem lá
ja. Þetta var grænt gras. „Læða“,
Isen. „Áreiðanlega læða með
um var
sandfjöru,
Hun
ræddan
en'Ti
ekki
og
beygði
milli s
sagði
hvolpa
nema
mr AÐ má vera að fréttamaður okkar hafi í
fyrstu verið ofurlítið vantrúaður á þessar og
fleiri fullyrðingar Carlsens varðandi veið-
ina. En hann lærði fljótt að leggja trúnað"
sem Carlsen sagði fyrir reyndist
hefur hann haft meiri og nánari
fíjiáttalagi villiminksins heldur en
^^^^^^nar maður hérlendis, og jafnvel
þó víðar væri leitað.
Carlsen fer um þarf hann ekki
llíta á landið til að geta sagt um
]sé mink að finna eða ekki. Hann
tivar og hvar ekki staðhættir eru
[ fallnir fyrir minkinn að gera sér
íur hér ótalmargt til greina, um-
feem flestir vita, að minkar hafast
hvergi við nema í nánd við vatn, rennandi
vatn, stöðuvatn eða sjó, þar sem er sæmilega
fjölskrúðugt líf, fugla eða fiska. Það lengsta
•frá vatni sem Carlsen hefur fundið minka-
greni er 200 metrar. Venjulega eru grenin
alveg við vatnið, í árbökkum eða fjöru-
grjóti. Því að minkurinn er fyrst og fremst
vatnadýr. Segir Carlsen, að gamall maður,
jafnvel gigtveikur, gæti hlaupið mink uppi
á bersvæði; en þegar í vatn kemur gegnir
alltöðru máli, þá fara fáar skepnur hraðar
en minkurinn. Hann hefur hálf sundfit milli
tánna. Og það er ekki bara á sprettinum sem
hann sýnir mikla sundleikni; hann er einnig
með afbrigðum þolinn. Eitt sumar voru
menn á ferð í árabáti miðja vegu milli Sand-
eyjar í Þingvallavatni og lands þegar þeir
sáu minkalæðu með stálpaða hvolpa koma
syndandi í átt frá eynni, og stefndi fjöl-
skyldan á Heiðarbæ. Mun láta nærri að
vegarlengdin þarna á milli sé þrír km.
ARLSEN lagði frá sér haglabyssuna, fór
að tína upp steinana í urðinni og fleygði
þeim burt. Eftir því sem neðar dró urðu
steinarnir stærri, og Carlsen bað frétta-
manninn að rétta sér járnkallinn. — Smátt
og smátt fóru að • koma í ljós ýmiskonar
leyfar af bráð grenisbúa; kríuvængur, heilir
og hálfir fiskar sem ekki voru farnir að
úldna,, hauslaus æðarungi með blóðugan
strjúpa og var ennþá volgur. En ekki reynd-
ist þetta allt jafn lystug fæða, til dæmis lágu
á einum stað fjórir uppþornaðir marhnútar
sem bentu til þess að hér hefðu eins og svo
viða verið erfiðir tímar. Yfirleitt virtist
þetta greni í fátækara lagi hvað matföng
snerti. í hólma einum hjá Brokey á Breiða-
firði fann Carlsen eitt sinn minkagreni með
18 lunda og 4 æðarkollur. Öðru sinni fann
hann samtals 40 lunda í tveimur grenjum á
eyjum í Straumfirði.
Skyndilega glitti í eitthvað kvikt milli
tveggja stórra steina. Carlsen þreif skamm-
byssuna úr hulstrinu, miðaði þar í milli og
skaut. Þeir félagar veltu síðan burt öðrum
steininum, og þar undir lá dauður minkur.
„Mér sýndist þetta vera fullorðna dýrið,
læðan,“ sagði Carlsen. En þetta var einn af
hvolpunum hennar. „Yfirleitt eyðir maður
ekki skoti á hvolpana,“ bætti Carlsen við.
Síðan veltu þeir burt hinum steininum,
og þá kom í ljós dyngja af heyi; mest sina,
en nokkuð samt af grænu grasi samanvið.
Carlsen tók fáein strá af því og sagði: „Þarna
sérðu hvernig ég vissi að þetta var læða
með hvolpa. Græna gasið benti til þess
að hér væri hreiður í notkun, og þar
hlutu að vera hvolpar." Svo velti hann
dyngjunni við, og þá sáust gömul hvít bein,
þar á meðal haus af grámáf. „Þetta," sagði
hann, „sýnir aftur á móti að grenið hefur
verið notað áður, og sennilega oftar en einu
sinni.“
ar EIR félagar héldu áfram að velta burt
stórgrýtinu með aðstoð járnkallsins. Hund-
arnir fylgdust vel með verkinu, stungu inn
hausunum strax og einhversstaðar opnaðist
glufa, kröfsuðu með fótunum og ýlfruðu af
veiðihug. Einu sinni var Bella komin langt
inn á milli steina, þegar hún hrökk allt í
einu aftur á bak og spratt upp. Hún var
með hvolp í kjaftinum, stökk þangað sem
ofurlítill grasvöxtur var efst á hólmanum
og skildi hvolpinn þar eftir dauðan. Hún
hafði drepið hann á augabragði með því að
mölva hausinn á honum milli tannanna.
Um sama leyti náði Tommi þriðja hvolpin-
um & fór eins með hann. Það var ekki laust
við að fréttamaður okkar kenndi hrolls við
að sjá af hvílíku umsvifaleysi þessir annars
svo meinleysislegu hundar gegndu því út-
rýmingarhlutverki sem ill nauðsyn hafði
lagt þeim á herðar. Hér var allt í einu komið
hið villta dýr merkurinnar, og þekkti enga
miskunn.
Skömmu seinna fann Carlsen fjórða
hvolpinn, og tók hann upp sjálfur með
höndunum. Og leitin hélt áfram góða stund
enn. Undir einum steini var hrúga af brún-
leitum strönglum. Þetta var þar sem læðan
hafði gengið örna sinna. Dýrið er nefnilega
mjög þrifið og lætur sig ekki henda að skilja
Æft minksins —
Við liöfum flett upp í erlendri alfræðibók
og lesið þar m. a. eftirfarandi upplýsingar um
minkinn:
Að tiltölu við stærð er minkurinn eitt kæn-
asta og grimmasta rándýrið. Á veturna eltir
hann uppi kanínur á snjóbreiðunum og á
sumrin smýgur hann gegnum grasið og þefar
uppi mýs og rottur. Stundum klifrar hann upp
í trc til að drepa smáfugla og ræna eggjum
þeirra, en meira leitar hann þó meðfram
bökkum á ám og vötnum, þar sem eru froskar
og fiskar, uppáhaldsfæða hans. Hann syndir
af eins mikilli leikni og oturinn. Komist hann
innan utn alifugla drepur hann þá oft tugum
saman, áður en hann kýs sér einn til að taka
burt með sér. Hann drcpur þannig ekki aðeins
til að afla sér fæðu, heldur af því hann er mjög
blóðþyrstur og nýtur þess að drepa.