Fréttablaðið - 01.05.2013, Qupperneq 32

1. maí 2013 MIÐVIKUDAGUR| MENNING | 28MENNING
Aðdáendur Discworld-bókanna
geta farið að hlakka til því á haust-
mánuðum er fertugasta bókin í
seríunni, Raising Steam, væntan-
leg á markað. Pratchett var í við-
tali í The Guardian fyrir skemmstu
og þar kemur fram að þrátt fyrir
Alzheimer-greininguna hefur hann
ekki í hyggju að hætta að skrifa.
„Við deyjum öll,“ segir hann.
„Maður gerir eins vel og maður
getur á meðan maður getur og
hefur ekki áhyggjur af því að
deyja. Það er hvort eð er ekkert
hægt að gera við því.“
Spurður um ástæðuna fyrir
því að hann hóf að skrifa Disc-
world-bækurnar hefur hann fá
svör. „Það gerðist bara,“ segir
hann. „Í upphafi var ég að gera
grín að fantasíubókum, en þegar
fyrsta bókin, The Colour of
Magic, seldist upp á einum degi
ákvað ég að skrifa aðra.“ Hann
segir bækurnar hafa batnað eftir
því sem þær urðu fleiri. „Ég var
orðinn eldri og hafði gert fleira
og hugsað meira og hafði meiri
reynslu til að byggja á.“ Smám
saman hætti háðið að beinast að
fantasíum og fór að beinast að
heiminum í heild. Pratchett segist
hafa víkkað sviðið út til að „verða
ekki maður sem situr og öskrar á
sjónvarpið“.
Pratchett heldur því fram að
lesendur bóka hans séu á öllum
aldri og það sem sameini þá sé
áhuginn á öllu sem sé áhugavert
og opinn hugur. „Vísindaskáld-
sagan er um fólk sem er bara fólk
og er ekkert að hugsa um holda-
far, stærð eða húðlit. Það er erfitt
að halda í fordómana ef maður les
mikið af vísindaskáldskap.“
Vangaveltur hafa verið uppi
um það hvort hugsanlegt sé að
Rhianna, dóttir Pratchetts, geti
haldið áfram að skrifa um Disc-
world þegar hann er allur. Hann
gefur lítið út á það, segir það
alfarið vera hennar ákvörðun.
Hann þrýsti ekki á hana. En hann
muni halda áfram að skrifa á
meðan hann getur, hvað á eftir
fylgi komi bara í ljós.
fridrikab@frettabladid.is
VERÐUR SKRIFANDI
FRÁ VÖGGU TIL GRAFAR
Discworld-bækur Terrys Pratchett eru orðnar 39 talsins og sú fertugasta er væntan-
leg í haust. Þær seljast í milljónaupplögum og aðdáendur virðast aldrei fá nóg.
Pratchett greindist með Alzheimer árið 2007 en segist munu skrifa fram í andlátið.
Discworld eru fantasíubækur
í léttum tón og gerast í
hinum ímyndaða heimi Disc-
world sem er skjöldur borinn
uppi af fjórum fílum sem
standa á baki skjaldböku
sem svífur um geiminn.
Bækurnar bæði gera grín
að og sækja hugmyndir til
bóka J. R. R. Tolkien, Roberts
E. Howard, H. P. Lovecraft
og Williams Shakespeare,
auk þess að leita fanga í
goðafræði, þjóðsögum og
ævintýrum. Allar þessar
sögur notar Pratchett til að
skapa háðsádeilu á menn-
ingu, pólitík og vísindi sam-
tímans.
Bækurnar hafa selst í yfir 70
milljón eintökum á 37 tungu-
málum og Pratchett stendur
eins og er í stífum samninga-
viðræðum um það hvort
hann vilji selja kvikmynda-
réttinn. Hann er efins um
að það væri rétt, þar sem
hann óttast að peningaöflin í
Hollywood myndu skrum-
skæla boðskap bókanna.
Bækur sem gott er
að byrja á til að komast
inn í Discworld
The Colour of Magic
Guards, Guards
Mort
Small Gods
Jingo
Going Postal
UNDRAHEIMUR
DISCWORLD
DANS ★★★★ ★
Ótta/Walking Mad
Höfundar: Hjördís Lilja Örnólfsdóttir,
Unnur Elísabet Gunnarsdóttir og
Ásgeir Helgi Magnússon/Johan Inger
ÍSLENSKI DANSFLOKKURINN
Fyrsta sýning Íslenska dansflokks-
ins á 40 ára afmælisári hans var í
Borgarleikhúsinu 12. apríl síðast-
liðinn. Þetta var hátíðleg stund þar
sem menntamálaráðherra, Katrín
Jakobsdóttir, ávarpaði gesti og
Sveinn Einarsson og Ingibjörg
Björnsdóttir minntust þess þegar
flokkurinn var stofnaður við lítil
efni árið 1973. Í salnum mátti sjá
marga af dönsurum flokksins
undan farin fjörutíu ár og aðra vel-
unnara hans. Fólk sem horfði með
stolti á afrakstur margra ára, oft
og tíðum erfiðrar vinnu, lifna við
á sviðinu.
Fyrra verk kvöldsins, Ótta
eftir Hjördísi Lilju Örnólfsdóttur,
Unni Elísabetu Gunnarsdóttur og
Ásgeir Helga Magnússon dans-
ara í flokknum, var samið fyrir og
frumsýnt af flokknum í haust. Þá
var verkið sýnt á nýja sviðinu og
þarfnaðist því nokkurrar aðlögun-
ar til að passa á stóra sviðið. Aðlög-
unin hafði greinilega gengið upp
því lýsing og sviðsmynd komu mjög
fallega út og dansinn naut sín betur
í stærra rými. Veikleikar verksins
voru þó enn til staðar, það er að efni
þess var ekki nægilega skýrt – eins
og það vantaði sterkari þráð sem
héldi allt til enda og hljóðmyndin,
samansett úr mismunandi lögum,
skapaði brotakennda stemmingu.
En á móti kom að flæðið í hreyfing-
unum og frammistaða dansaranna
var slík að unun var á að horfa.
Seinna verkið var verðlauna-
verk Svíans Johans Inger, Walk-
ing Mad, sem samið er við tón-
list Maurice Ravel, Boléro. Það er
ekki að undra að þetta tónverk hafi
verið uppspretta sköpunar sterkra
danshöfunda eins og Maurice
Béjart, því það er tilfinninga-
þrungið og töfrandi. Johan nýtir
sér allar hliðar tónlist arinnar í
dans sköpuninni allt frá glaðværð
og húmor til magnþrunginna átaka
og kúgunar. Hann fangar stig-
magnandi kraft tón listarinnar í
dansinum og skapar stemmingu
sem gerir það að verkum að áhorf-
andinn er nánast jafn uppgefinn
í lokin og dansararnir. En Johan
lætur sér ekki nægja að skapa
sögu við Boléro heldur býr verk-
inu sérstaka umgjörð með því að
hafa upphaf og endi sem stendur
fyrir utan það sjálft og leitar þar
í smiðju Arvos Pärt eftir tónlist.
Hann brýtur einnig upp stigmagn-
andi stemmingu tónverksins með
þögn sem leiðir áhorfandann inn í
annan heim.
Upphaf og endir verksins voru
einstaklega falleg en lokakaflinn
virkaði of langur fyrir heildina
þannig að hann yfirgnæfði og ýtti í
burt upplifuninni og tilfinn ingunum
sem sjálft Boléro-verkið skildi eftir
sig. Öll umgjörð verksins er vel
útfærð og bar vott um smekkvísi og
nákvæmni í vinnubrögðum. Flekinn
sem myndar sviðsmynd verksins,
ótrúlega einfaldur en uppspretta
ótal möguleika í kóreógrafíunni, var
nýttur á snilldarlegan hátt bæði sem
umgjörð og hluti af dansinum.
Sesselja G. Magnúsdóttir
NIÐURSTAÐA: Sýning Íslenska
dansflokksins Walking Mad er falleg
og skemmtileg og ber færni og fag-
mennsku þeirra sem að flokknum
standa, dansara jafnt sem annarra
listamanna, ljós merki.
FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Falleg og skemmtileg
sýning dansflokksins
Við bjóðum
góða þjónustu
Við bjóðum
námsstyrki
www.facebook.com/ Islandsbanki.Namsmenn
cebook.ndu okkur á FaFin
Tveir styrkir til framhaldsskólanáms hvor 100.000 kr.
Fjórir styrkir til háskólanáms (BA/ BS/ B.Ed) hver 300.000 kr.
Fjórir styrkir til framhaldsnáms á háskólastigi hver 500.000 kr.
Árlega veitir Íslandsbanki tíu félögum í Námsvild
námsstyrki. Tekið er á móti umsóknum til 3. maí 2013
Sótt er um á vef Íslandsbanka, www.islandsbanki.is.