Fréttablaðið - 14.08.2014, Qupperneq 10

14. ágúst 2014 FIMMTUDAGUR| FRÉTTIR | 10
HJÓLA- OG SPORTVÖRUVERSLUNIN · FAXAFENI 7 SÍMI 5 200 200 · GAP.IS
ALLT AÐ
50%AFSLÁTTUR
„Fiskistofa hefur heimild til að
grípa inn í og stöðva veiðar. En það
er mjög íþyngjandi aðgerð og sú leið
sem hefur verið farin er að vinna
með veiðifélögunum á hverjum
stað,“ segir Guðni Magnús Eiríks-
son, sviðsstjóri lax- og silungsveiði-
sviðs Fiskistofu, aðspurður hvort
hugsanlegt sé að stofnunin bregðist
við lítilli laxveiði í einstökum ám
með því að fyrirskipa veiðibann.
Undanfarnar vikur hefur orðið
ljóst að göngur í allmargar lax-
veiðiár hafa brugðist. Helst er
þetta áþreifanlegt í ám á Suðvest-
ur- og Vesturlandi. Fáliðaður smá-
lax og rýr sýnir að sjávarvist laxins
í fyrrasumar og vetur hefur verið
honum mjög harðdræg á einhverj-
um ætistöðvum.
Meginhlutverk lax- og silungs-
veiðisviðs Fiskistofu er að stuðla að
sjálfbærri nýtingu laxfiska í ám og
vötnum og vernda búsvæði þeirra í
samvinnu við eigendur veiðiréttar
og veiðifélög, en þessu úrræði Fiski-
stofu hefur ekki verið beitt eftir því
sem næst verður komist en það er
byggt á 24. grein laga nr. 61/2006 um
lax og silungsveiði. Þar er að finna
heimild Fiskistofu til að friða lax og
silung á ákveðnu svæði að fenginni
umsögn Veiðimálastofnunar.
„Ég hef fylgst með þessu; áhyggj-
um manna af stöðu mála í fleiri ám.
En það er erfitt í framkvæmd að
grípa inn í með friðun. En ef útlit
væri fyrir að menn væru að valda
skaða á fiskistofnunum þá kæmi
það til greina,“ segir Guðni Magn-
ús en segir að Fiskistofu hafi ekki
borist neitt formlegt erindi vegna
fiskleysis.
Áhyggjur
Einar Ole Pedersen, formaður
Veiðifélags Langár, hefur þung-
ar áhyggjur af stöðunni í Langá,
en ekki síður af laxleysinu víða
um land og framtíð greinarinnar
í heild. Hann furðar sig á því að
til þess bærar stofnanir hafi ekki
þegar gert gangskör að því að hefja
rannsóknir. Hvað Langá varðar
sérstaklega segir Einar að veið-
in í Langá í sumar sé öllum mikið
áhyggjuefni. Spurður um maðka-
hollið fræga sem mætir til veiða
20. ágúst segir hann að maðka-
veiðin hafi hafist í Langá á þess-
um tíma í fjöldamörg ár. Veiðifyr-
irkomulagið í Langá hafi margoft
verið rætt, bæði innan félagsins en
ekki síður við forsvarsmenn SVFR
sem leigutaka árinnar. Engin niður-
staða hafi fengist, en eins og þekkt
sé hafi menn misjafnar skoðanir á
veiðifyrirkomulagi í íslenskum ám
– hvort veiða eigi yfirhöfuð á maðk
eða leyfa einungis fluguveiði.
Veiðiálagið ekki of mikið
Einar segir að fiskifræðingar hafi
gert fjölmargar rannsóknir í Langá
og niðurstöðurnar jafnan sam-
hljóða. „Þeir hafa yfirleitt sagt að
veiðiálagið í Langá sé í samræmi
við stöðu stofnsins í ánni, og reynd-
ar sagt að veiðiálagið mætti vera
meira en hefur verið síðustu árin.
Veiðimönnum hefur ekki þótt dag-
kvótinn nógu rúmur, eða þessir tíu
laxar á stöng á dag,“ segir Einar
og bætir við að þrátt fyrir að ekki
veiðist nema sárafáir laxar á hverj-
um degi þessa dagana þá sé töluvert
af laxi í ánni engu að síður sam-
kvæmt fiskateljurunum. „Fyrir um
viku voru 800 laxar gengnir í gegn-
um teljarann í Skugga. En það er
miklu minna af fiski en verið hefur
og hann er verr haldinn en hefur
verið. Árið 2012 var hátíð miðað
við þetta ástand. Þetta er fáheyrð
fæð veiddra laxa eins og víða ann-
ars staðar. En það sem gerir Langá
svona tölulega verri en margar
aðrar er að í ánni er lítið af stórlaxi,
sem hefur verið að halda uppi töl-
unum hér um slóðir.“
Almennt veiðibann þyrfti til
„Fiskistofa getur tekið svona mál
upp að eigin frumkvæði en núna
eru menn með áhyggjur um allt land
þannig að ég sé ekki hvernig ætti að
grípa inn í veiði í einni sérstakri á
öðruvísi en þetta yrði gert almennt
á svæðinu, t.d. sunnan- og vestan-
lands. Það væri útilokað að taka eina
á út,“ segir Guðni Magnús og bendir
á að veiðibanni myndu fylgja ýmis
álitamál og líklega skaðabótamál.
Hann sér því ekki að það sé raun-
hæft fyrir Fiskistofu að beita sér í
sumar, en „auðvitað eftir sumarið
fara menn ofan í saumana á þessu
og athuga hvað hægt er að gera.
Þegar lögunum var breytt árið 2006
þá kölluðu veiðifélögin eftir meira
sjálfræði varðandi nýtinguna í
samráði við Fiskistofu. Þannig að
ábyrgðin liggur mikið hjá félögun-
um að nýta þessar auðlindir með
sjálfbærum hætti og koma í veg
fyrir slys,“ segir Guðni Magnús.
Veiðibann í laxleysi vart talið fært
Stóráin Langá hefur aldrei í sögu sinni gefið eins litla veiði og í sumar. Kallað er eftir rannsóknum á sjávarvist laxins og jafnvel veiðibanni.
Efast er um veiðifyrirkomulag í Langá og það sagt ógna stofninum. Fiskistofa telur veiðibann illgerlegt og vísar á ábyrgð veiðifélagsins.
Vötn og veiði, fréttavefur um stangveiði, gerði laxleysið að umtalsefni um
helgina. Þar var vikið sérstaklega að veiði í Langá, sem hefur kannski feng-
ið þyngst á kjaftinn þegar litið er yfir sviðið. Þar er áhyggjum lýst af því
þegar maðkaveiði byrjar að nýju eftir nokkurra vikna fluguveiðitíma. Spurt
er einfaldlega hvort stofn Langár þoli álagið sem því fylgir, en laxamokið í
Langá þegar maðkur er aftur notaður sem agn er alþekkt. Hver stöng má
drepa 10 laxa á dag, en veitt er á 12 dagstangir. Á þriðjudagskvöld höfðu
veiðst 249 laxar en tæplega 1.700 á sama tíma í fyrra. Hörmungarárið
2012 voru 620 laxar komnir á land.
Í framhaldi af greininni í Vötnum og veiði hefur risið lífleg umræða milli
áhugamanna um stangveiði á samfélagsmiðlum þar sem er spurt hvort
ekki eigi að grípa inn í veiðina í Langá, og hvar ábyrgðin liggi þegar svo
illa árar– hjá Fiskistofu, Veiðifélagi Langár eða leigutakanum sem í tilfelli
Langár er Stangaveiðifélag Reykjavíkur.
Veiðimenn hafa þungar áhyggjur
FOSSINN SKUGGI Í LANGÁ Um fossinn höfðu gengið um 800 laxar fyrir viku.
Veiðin er um 250 laxar. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Svavar
Hávarðsson
svavar@frettabladid.is