Skessuhorn - 29.08.2007, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST
Jón Lofts son.
Á laug ar dag inn þurfti ó vænt
að stöðva einn gjall brennslu ofn
Sem ents verk smiðj unn ar á Akra­
nesi. Fóðr ing í ofn in um hafði
gef ið sig og hitn aði ofn inn því
út. Því þurfti að stöðva hann og
skipta fóðr ing unni út. Gunn ar
H. Sig urðs son fram kvæmda stjóri
sagði í sam tali við Skessu horn að
ó vænt ofn stopp kæmi sér illa fyr­
ir fyri tæk ið, sér stak lega á þess um
tíma þeg ar birgða staða sem ents
er með minnsta móti eft ir mikla
sum ar sölu. „Venju lega skipu­
leggj um við ofn stopp með mikl­
um fyr ir vara og þá vinnu sem þarf
að vinna á með an til að valda sem
minnstu ó næði. Þeg ar þetta ger­
ist svona ó vænt verð um við hins­
veg ar að koma fram leiðsl unni í
gang sem allra fyrst til að koma í
veg fyr ir skort á mark aðn um. Við
kæld um ofn inn nið ur yfir helg ina
og brut um inn an úr hon um að­
far arnótt mánu dags með til heyr­
andi ó næði fyr ir ná granna okk ar.
Það var því mið ur ekki við það
ráð ið og biðj umst við vel virð ing­
ar á því.“
Gunn ar seg ir að end ur nýja
verði sjö metra af fóðr ingu og
taki verk ið um viku. Ofn arn ir eru
klædd ir að inn an með eld föst um
steini og ef gat kem ur á fóðr ing­
una get ur járn ið í þeim þan ist út.
Sem tents fram leiðsl an í ár hef­
ur ver ið mjög góð og svip uð og
í fyrra þeg ar hún var í kring um
140 þús und tonn.
kóp
Nefnd um þjóð lendu mál í Borg­
ar byggð sem skip uð var þeim
Þórólfi Sveins syni, Óðni Sig þórs­
syni og Snorra Jó hann essyni hef ur
skil að skýrslu til byggða ráðs Borg­
ar byggð ar. Með al ann ars leggja þeir
fé lag ar fram á kveðn ar hug mynd ir
um fram hald ið. Í sam ræmi við það
hef ur byggða ráð falið sveit ar stjóra
að ræða við Bún að ar sam tök Vest­
ur lands um sam starf í þjóð lendu­
mál um. Skessu horn hafði sam band
við Pál S. Brynjars son sveit ar stjóra
sem að spurð ur sagði að fund ur
með fram kvæmda stjóra Bún að ar­
sam taka Vest ur lands yrði lík lega á
fimmtu dag, 30. á gúst. „Við þurf um
að halda vel á spöð un um til þess að
vera til bún ir þeg ar að okk ar lands­
svæði kem ur. Einnig er á hugi fyr­
ir því að fá Sam tök sveit ar fé laga á
Vest ur landi með í þessa vinnu. Það
yrði ó neit an lega best ef all ir þess ir
að il ar gætu unn ið sam an að mál inu.
Það yrði heilla drýgst fyr ir svæð ið,“
sagði Páll.
bgk
Ef Hrúta fjörð ur yrði brú­
að ur á móts við Reykja­
skóla, en ekki í fjarð ar botn­
in um líkt og fyr ir hug að er,
og veg lína um Lax ár dals­
heiði yrði stytt, myndi leið­
in frá Norð ur landi til Suð­
vest ur lands að eins verða sjö
til níu kíló metr um lengri en
leið in um Holta vörðu heiði.
Kost ir þess ar ar leið ar eru að
hún er mun lægri en Holta­
vörðu heiði og myndi að auki
nýt ast mun fleir um, en 8.000
í bú ar í Döl um og Vest fjörð­
um gætu nýtt sér þessa leið.
Þetta kem ur fram í minn is­
blaði sem Línu hönn un hf.
hef ur unn ið fyr ir Leið ehf.
Þar eru skoð að ir tveir kost­
ir á stytt ingu Lax ár dals heið­
ar; ann ars veg ar veg lína sem
lægi í um 200 metra hæð og stytti
leið ina um 2,7 km og hinsvegar
veg lína sem lægi í allt að 300 metra
hæð en stytti leið ina um 4,2 km.
Það er mat for svars manna Leið­
ar að margt bendi til að leið in um
Vest fjarða veg, Lax ár dals heiði og
yfir Hrúta fjörð gæti ver ið heppi­
leg asta leið in fyr ir slík an veg til
að tengja Suð vest ur­ og Norð ur­
land en ekki leið in um Holta vörðu­
heiði sem nú er að al leið in þarna á
milli. Í frétt um fyr ir tæk is ins kem ur
fram að sjálf sagt mætti ná fram enn
frek ari stytt ing um með lag fær ingu
í línu veg ar ins sem nú ligg ur um
Lax ár dals heiði og með gerð jarð­
ganga und ir Bröttu brekku
seinna meir.
Þá telja þeir að full þörf
sé á gagn gerri end ur nýj un
veg ar ins milli Búð ar dals og
Bröttu brekku, auk þess sem
veg ur inn um Lax ár dals heiði
sé að mest um hluta gam all
mal ar veg ur. Leggja þeir til
að far ið verði í ít ar leg ar at­
hug an ir á kost um þess ar ar
leið ar áður en ráð ist verð­
ur í kostn að ar sam ar fram­
kvæmd ir í Hrúta fjarð ar­
botni sem gera þenn an kost
ó raun hæf an, a.m.k. næstu
árin.
Einka hluta fé lag ið Leið
ehf. var stofn að í Bol ung­
ar vík árið 2001. Fé lag inu er
ætl að að beita sér fyr ir fram­
þró un í sam göng um á landi
með því m.a. að ann ast fjár mögn­
un og eft ir at vik um gerð og rekst­
ur vega og ann arra sam göngu­
mann virkja með einka fjár mögn­
un. Stjórn ar for mað ur þess er Jónas
Guð munds son sýslu mað ur í Bol­
ung ar vík.
kóp
Minn is varði um vik ur nám af hjúpað við
ræt ur Snæ fells jök uls
Af kom end ur Jóns Lofts son ar
voru komn ir sam an við ræt ur Snæ­
fells jök uls síð ast lið inn fimmtu­
dag. Til efn ið var af hjúp un skilt­
is eða minn is varða um vik ur nám
sem var stofn að til fyr ir rúm lega 70
árum síð an og vildu af kom end urn ir
koma skilt inu upp til fróð leiks fyr­
ir ferða menn sem koma í sí aukn­
um mæli að Snæ fellsjökli. Marg ir
þeirra vita ekki af hverju rúst irn ar
eru sem liggja eft ir vik ur nám ið og
hvaða starf semi var í gangi á þess­
um slóð um á árum áður. Á sögu­
skilt inu er saga vik ur náms ins rak in.
Árið 1936 hófst vik ur nám við
ræt ur Snæ fells jök ul að frum kvæði
og und ir for­
ystu Jóns
L o f t s s o n ­
ar og síð ar í
nafni Vík ur­
fé lags ins h/f.
Ti l gang ur­
inn með vik­
ur nám inu var
að nýta ís­
lenskt bygg­
ing ar efni til
h ú s a g e r ð ­
ar. Vik ur inn
var tek inn úr
vik ur námun­
um í jaðri
Snæ fells jök­
uls. Not að­
ur var læk­
ur sem kom
und an jökl­
in um til að
fleyta vikrin­
um nið ur í
Efra Hvamm.
Læk ur inn var
lag að ur til og
fyllt í hol ur
svo að hann
líkt ist renn­
um. Í Efra
H v a m m i
var vikrin um safn að sam an og not­
að til þess sér stakt sigti sem vatn­
ið fór í gegn um en vik ur inn datt
nið ur í birgða geymsl una. Smíð að­
ar voru sér stak ar tré renn ur til að
fleyta vikrin um nið ur að vél ar hús­
inu þar sem hann var mal að ur og
safn að sam an í Neðra Hvammi.
Það an var vikrinum fleytt , í byrj­
un eft ir 9 tommu stein rör um, síð­
ar tré renn um, nið ur að sjáv ar bakk­
an um þar sem hon um var safn­
að í þró. Gúmmí slöng ur lágu úr
þrónni nið ur í kletta og ofan í skip
sem lágu við ankeri því eng in var
höfn in. Vikrin um var fleytt nið ur
eft ir gúmmí slöng un um með vatni
í skip in. Við lest ar op skip anna var
kom ið fyr ir vír sigti þannig að vik­
ur inn fór í lest ina en vatn ið í sjó inn.
Sam tals fór vik ur inn um það bil 7
kíló metra leið frá jök ul rót um nið­
ur að sjó.
Eft ir að bíl ar komu til sög unn ar
var vikrin um ekið frá vél ar hús inu
í Neðra Hvammi nið ur að sjó. Þar
var reist síló sem tók við vikrin um.
Eitt af fyrstu verk efn um sem Vik­
ur fé lag ið ann að ist var að flytja vik­
ur til Há skóla Ís lands sem þá var í
bygg ingu. Þar í kjall ara ný bygg ing­
ar inn ar voru steypt ar vik ur plöt ur
sem not að ar voru til ein angr un ar
og í milli veggi í skóla bygg ing unni.
Í hart nær 35 ár var starf semi Vík­
ur fé lags ins hf. á Arn ar stapa mik il
lyfti stöng fyr ir byggð ar lag ið. Ekki
er nein um blöð um um það að fletta
þessi fram leiðsla skóp nýj ar vídd ir
og jók mögu leika í ís lensk um bygg­
ing ar iðn aði.
Jón Sig urð ur Lofts son fædd­
ist 11. des em ber 1891 í Sléttu hlíð
í Skagar firði. Hann varð um svifa­
mik ill kaup sýslu mað ur í Reykja vík
Af kom ennd ur Jóns Lofts son ar af hjúpa minn is varða um vik ur nám við ræt ur Snæ fells jök uls.
Lág lendis veg ur svip að ur
Holta vörðu heiði að lengd
og rak heild versl un í eig in nafni frá
1927. Hann versl aði að al lega með
timb ur og bygg ing ar efni, flutn ings­
tæki og vara hluti í þau. Jón gerð ist
braut ryðj andi á sviði iðn að ar með
því að finna upp sér staka að ferð til
ein angr un ar og bygg inga úr vik­
ur plöt um og stein um. Hann fékk
einka leyfi á að ferð inni. Jón Lofts­
son lést árið 1958. Jón stofn aði
Vik ur fé lagð árið 1936 á samt Svein­
birni Jóns syni og fleir um. Fé lag­
ið hóf þá und ir bún ing að sölu vik­
urs til ann arra landa og í fram haldi
af því fram leiðslu á vik ur flöt um og
stein um í nýreistri verk smiðju við
Hring braut í Reykja vík.
af
Þjóð lendu mál in í
um ræð unni
Ofn stopp hjá
Sem ents verk smiðj unni