Skessuhorn - 29.08.2007, Blaðsíða 26
26 MIÐVIKUDAGUR 29. ÁGÚST
Ragn heið ur Óla dótt ir.
Það er nú svo,
Vil hjálm ur minn
Í Skessu horni 22.08.07 ger
ir Vil hjálm ur Birg is son „al var leg
ar at huga semd ir“ við tvær sak laus
ar á bend ing ar mín ar í Skessu horni
15.08.07 varð andi langt við tali við
hann í sama blaði 8. á gúst sl. Vil ég
hér á rétta lít il lega það sem ég sagði
í um ræddu grein ar korni mínu.
1. Það fer ekk ert á milli mála að
mín skoð un er og hef ur ver ið, að
hag laun þega á Vest ur landi væri
best kom ið í einu stétt ar fé lagi.
2. Vlf. Borg ar ness bauð stétt ar fé
lög um á Vest ur landi til kynn ing
ar fund ar um sam ein ing ar mál 4.
okt. 2004. Ég ít reka: til kynn ing
ar fund ar ekki til sam ein ing ar við
ræðna. Það boð þáðu öll fé lög in
nema Vlf. Akra ness.
3. Fljót lega eft ir þenn an kynn ing
ar fund skip uð ust mál þannig að
Vlf. Val ur, Vlf. Hörð ur og Vlf.
Borg ar ness hófu sam ein ing ar
við ræð ur, sem leiddu til stofn
un ar Stétt ar fé lags Vest ur lands
31.05.06. Eng in önn ur fé lög
komu þar að mál um.
4. Og síð ar fóru fé lög in þrjú á Snæ
fells nesi að skoða sam ein ing ar
mál sín á milli og eru þær við
ræð ur enn í gangi og lýk ur von
andi með sam ein ingu þeirra síð
ar á þessu ári.
5. Það kom ekki tals að ræða við
Vlf. Akra ness varð andi sam ein
ing ar á form. Ein fald lega vegna
þess að þeir höfðu ekki á huga á
sam ein ing ar mál um.
6. Það er stað reynd að sam kvæmt
árs skýrsl um stétt ar fé lag anna á
Vest ur landi skipt ust fé lags menn
þannig 1. jan ú ar 2007, að inn an
Vlf. Akra ness er 40,2% en ekki
52% eins og Vil hjálm ur seg ir og
þar með sam tals 59,8% í hin um
fé lög un um.
7. Skipt ing fé lags manna milli líf
eyr is sjóða kem ur þessu máli ekk
ert við. Fé lags menn þess ara stétt
ar fé laga skipt ast á milli nokk urra
líf eyr is sjóða.
Vil hjálm ur! Þú spyrð um hvað
fyr ir mér vaki með þess um sak leys
is legu at huga semd um. Það get ég
sagt þér í ein lægni: Ein göngu það,
að ætíð ber að koma því á fram færi
sem sann ara og rétt ara reyn ist. Það
er nú svo, Vil hjálm ur minn.
Þú seg ir „að sam keppni ríki milli
fé lag anna“. Stétt ar fé lag Vest ur lands
er ekki í sam keppni við önn ur stétt
ar fé lög þrátt fyr ir að það sinni sínu
hlut verki og mál um sinna fé lags
manna af kost gæfni eins og önn
ur stétt ar fé lög um land allt gera án
þess að blása það upp. Ég tel ekki
þörf fyr ir stétt ar fé lög að skreyta sig
með fag ur gala og ýkj um. Og höf
um í huga að sam staða, sam ráð og
sam ein ing ger ir verka lýðs hreyf ing
una í heild sterka.
Sveinn G. Hálf dán ar son,
for mað ur Stétt ar fé lags Vest ur lands
Bið in langa - Hug leið ing ar um fjall skil
Nú er sumri
tek ið að halla,
hey skap víð ast
lok ið nema þar
sem eft ir er að slá há, ef hún hef ur
þá sprott ið eitt hvað sök um þurrka.
Þessa sum ars verð ur minnst sem
ó venju góðs. Veð ur þurrt og bjart
með ein dæm um, sól ar dýrk end ur
hafa feng ið eitt hvað fyr ir sinn snúð,
það er al veg ör uggt.
Haust ið er á næsta leiti með sín
ar rign ing ar og berja sprettu. Börn
in fara í skól ann eft ir sum ar frí og
við sauð fjár bænd ur fáum okk ar
fé heim, von andi vænt og fal legt.
Hins veg ar er eitt sem vant ar. Hvað
skyldi það nú vera?
För um í smá upp rifj un;
A) Í Skessu horni þann 11. jan
ú ar sl. er vitn að í Sig ur jón Jó hanns
son dreif býl is full trúa, þar sem hann
seg ir að fjall skila mál séu til end
ur skoð un ar í Borg ar byggð. Þar
á með al að skerpa eigi á skyld um
land eig enda í tengsl um við smöl
un á heima landi. Einnig að taka á
því þeg ar fé leit ar úr heima landi
yfir í ann að heima land og auk þess
að skoða hvað skal gera í þeim að
stæð um þar sem of marg ar skepn
ur lifa á landi sem alls ekki ber slík
an fjölda. Und ir rit aðri finnst það
með öllu ó líð andi að jarða eig end
ur kom ist upp með að smala ekki
sitt heima land eins og reglu gerð ir
kveða á um
B) Und ir rit uð skrif aði grein
í það prýð is góða blað Skessu horn
þann 22. febr ú ar sl. um fjall skila mál
og leit ir. Þar var far ið yfir smala
mennsk ur hér í Norð ur ár dal. Við
brögð in létu ekki á sér standa, allt
frá Ár nes sýslu til Eyj ar farð ar sveit
ar lét fólk í sér heyra og var sam
mála. Tölu verð ur hóp ur inn an
hérð aðs manna lét einnig í ljós sín ar
skoð an ir og all ar voru þær á sömu
leið. Sveit ar fé lag ið verð ur að vakna
af vær um Þyrni rós ar svefni og láta
þessi mál til sín taka.
C) 16. apr íl þá bók ar hin á gæta
land bún að ar nefnd Borg ar byggð
ar í fund ar gerð að nefnd in telji það
brýnt að fara að skipa vinnu hóp
þann sem fyr ir margt löngu átti að
skipa til að fara yfir fjall skila mál in
al mennt. Eitt hvað þyk ir mér þessi
hóp ur hafa unn ið hljóð lega, hafi
hann ein hvern tíma ver ið skip að ur.
D) For svars menn sveit ar fé lags
ins Dala byggð ar hafa sýnt á kveð
ið fum kvæði, þar sem sveit ar stjórn
er búin að skipa þriggja manna
nefnd til að end ur skoða fjall skila
reglu gerð irn ar. Það vill nefni lega
svo sér kenni lega til að þeir eiga
við sama vanda mál að stríða og við
hér í Borg ar byggð. Fénu fækk ar,
fólk inu fækk ar, hver jörð in á fæt
ur annarri fer í hend ur ut an sveit ar
manna. Ekki svo að skilja að ég hafi
neitt á móti því fólki síð ur en svo,
en land ið breyt ist ekki, það minnk
ar ekki og hverf ur ekki.
E) Borg ar byggð hef ur á frýj
að úr skurði sýslu manns Mýra og
Borg ar fjarð ar sýslu vegna á lagn ing
ar fjall skila gjalda Vil mund ar staða
í Reyk holts dal. Þar komst sýslu
mað ur inn að því að ó heim ilt er að
jafna fjall skila kostn aði að öllu leyti
nið ur á land verð jarða. Hér í sveit
eru fjall skil 3% af land verði og svo
á kveð in krónu tala á kind. Þrír bæir
eru með fé í vest an verð um Norð
ur ár dal. Þeir reka ekki á Bjarna
dalsa f rétt sem er ó nýtt ur en þang að
var rek ið fé af bæj um í Ystu tungu
Staf holtstungna. Ef hér aðs dóm
ur kemst að því að þetta sé ó heim
ilt, hvað gera bænd ur þá, því af
rétt inn þarf að smala þótt eng inn
nýti hann. Hver á þá að borga fyr ir
það?
Auð vit að á ekki að þurfa að leggja
það á jarða eig end ur að smala sitt
heima land. Þeir eiga að líta á það
sem á kveðna sam fé lags lega skyldu
að smala landð sitt, a.m.k einu
sinni á hausti, sem vel flest ir gera
nú þeg ar. En það vant ar sam stöðu
á milli okk ar bænda og þeirra sem
stunda ekki bú skap, en eiga jarð
ir. Við verð um að geta stað ið sam
an og unn ið sam an að þess um mál
um. Einnig verð um við yngra fólk
ið sem erum svo bjart sýn og trú
um á ís lensk an land bún að að fá að
breyta ein hverju. Við þurf um ekki
að gera hlut ina eins og alltaf hef ur
ver ið gert, ef það hent ar ekki leng
ur. Það er oft tal að um að tím arn
ir breyt ist og menn irn ir með en því
mið ur hafa bara tím arn ir breyst í
sam bandi við smala mennsk ur en
við menn irn ir erum enn þá að berja
höfð inu við stein inn og vilj um helst
engu breyta.
Þessi upp rifj un hef ur leitt það
í ljós að ekk ert hef ur gerst hér í
Borg ar byggð. Sveit ar fé lag ið Dala
byggð er byrj uð að vinna í sín um
mál um og eiga þeir hrós skil ið fyr ir
það. Verð um við bænd ur og sveit
ar stjórn ar menn ekki bara að fara að
horfast í augu við það að féð okk ar
verð ur að vera í af girt um svæð um á
sumr in? Ég spyr.
Ég óska starfs bræðr um og systr
um mín um alls hins besta og vona
að heimt ur verði góð ar í haust.
Brekka Norð ur ár dal
27. á gúst 2007,
Þór hild ur Þor steins dótt ir
Vatna safn í mót un og bóka safn
á tíma mót um
Amts bóka safn ið í Stykk is hólmi
hef ur breyst mik ið síð an það var til
húsa uppi á Bók hlöðu höfð an um.
Segja má að það hafi síð an stað ið á
tíma mót um því stöðug ar breyt ing
ar hafa ver ið frá því það flutti bæði
utan sem inn an dyra. Það hef ur
ekki bor ið á öðru en breyt ing un um
hafi ver ið vel tek ið og þeir sem áttu
erfitt með að sætta sig við flutn ing
inn hafa van ist nýja staðn um. Þá er
starf sem in í Vatna safn inu að taka á
sig mynd fyr ir haust ið, en frá þessu
grein ir Ragn heið ur Ó lafs dótt ir,
bóka safns fræð ing ur í stuttu spjalli
við blaða manna Skessu horns.
Ragn heið ur seg ir að bæj ar yf ir
völd hafa stutt rausn ar lega við bak
ið á bók safn inu með því að kaupa
besta hillu bún að sem völ er á og
geri það safn ið létt yf ir lit um og
bæk urn ar að gengi leg ar. Seg ir hún
enn frem ur að breyt ing arn ar fyr
ir utan, með til heyr andi mokstri
og jarð vegs skipt um hafa e.t.v. haft
ein hverja mán uði letj andi á hrif á
fólk og þá sér stak lega í vor. „En
þrátt fyr ir erfitt að gengi hafa út lán
auk ist jafnt og þétt. Strax í jan ú ar
var u.þ.b. 12% aukn ing mið að við
sama tíma í fyrra og hef ur tal an far
ið upp á við síð an. Í júní mán uði var
aukn ing in t.d. 33% mið að við sama
mán uð í fyrra og í júli var aukn ing
in 45%. Fylgst er með í hverj um
mán uði og verð ur það gert fram
veg is.“
Seg ir Ragn heið ur að bóka safn ið
standi einnig á tíma mót um þar sem
það eigi 160 ára af mæli í ár. „Verð
ur hald ið upp á það með þeirri nýj
ung að halda mál verka sýn ingu í
safn inu. Stend ur til að halda sýn
ingu á hverju ári og verð ur fyrsta
opn un í lok sept em ber og verð
ur dag setn ing in og dag skrá in aug
lýst síð ar. Þeg ar hef ur ver ið feng
inn list mál ari til þess að mála fyr
ir rým ið.“
Góð að sókn
Vatna safn ið var opn að með
pompi og prakt 5. maí eins og flest
ir vita. Ein hverj ir örðu gleik ar voru
í fyrstu varð andi ýmis praktísk at riði
sem hafa ver ið lag færð. Safn ið hef
ur ver ið opið í sum ar frá klukk an 11
til 17 alla daga og verð ur svip að ur
hátt ur hafð ur á næsta sum ar nema
að lok að verð ur á mánu dög um.
Seg ir Ragn heið ur að að sókn hafi
ver ið mjög góð og oft hafi ver ið
afar fjöl mennt á safn inu. Yfir 2000
manns hafa sótt safn ið en sú tala er
mun hærri þar sem ekki var byrj að
að telja inn í safn ið fyrr en í júní.
Í vet ur verð ur safn ið al mennt lok
að en hægt að fá að gang eft ir sam
komu lagi og er fólk beð ið að hafa
sam band við bóka safn eða Narf eyr
ar stofu. Sími Vatna safns ins er 857
1221. „Við verð ur með ým is legt í
boði á Vatna safn inu í vet ur,“ seg ir
Ragn heið ur. „Það er enn ver ið að
móta hvern ig nota eigi safn ið svo
það nýt ist bæj ar bú um sem best og
eru all ar til lög ur vel þegn ar. Hægt
er að fá safn ið lán að til einka nota
gegn vægu gjaldi sem ein göngu fer
í að þrífa hús næð ið.“
Menn ing in mun lifa í
Vatna safn inu
Sett ur verð ur af stað kvik mynda
klúbb ur á föstu dags kvöld um und ir
stjórn Guð rún ar Evu Mínervu dótt
ur og skák klúbb ur verð ur á þriðju
dags kvöld um. „Yoga verð ur kennt
í vet ur og hefst kennsl an um miðj
an sept em ber. Þá standa upp lestr ar
einnig til í Vatna safn inu og er þeg
ar á kveð ið að Guð berg ur Bergs
son, Krist ín Ómars dótt ir og Guð
rún Eva Mínervu dótt ir, rit höf und
ur Vatna safns verði með upp lestra
í lok októ ber. Ver ið er að tala við
fleiri höf unda til þess að lesa úr
verk um sín um,“ sagði Ragn heið ur.
Þá er í und ir bún ingi að tón leik ar
verði í haust með Meg asi og hljóm
sveit inni FM Belfast, sem hef ur ver
ið að vekja at hygli á Iceland Airwa
ves. Von andi verð ur hægt að semja
við tón list ar menn sem bú sett ir eru
í Stykk is hólmi og ná grenni að spila
og syngja fyr ir okk ur,“ sagði Ragn
eið ur að lok um.
af