Skessuhorn - 04.11.2009, Side 10
10 MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER
Þessa dag ana standa yfir í búa
fund ir í Borg ar byggð þar sem um
ræðu efn ið er sparn að ur í fræðslu
mál um. Fund irn ir verða alls fjór ir, sá
fyrsti var á mánu dag í Borg ar nesi, í
gær kvöldi var fund ur í Lind ar tungu,
í kvöld á Þing hamri og á fimmtu
dags kvöld ið í Brún. Á fund un um er
kynnt skýrsla vinnu hóps um hag
ræð ingu í skóla mál um í sveit ar fé
lag inu. Fyr ir komu lag fund anna var
með þeim hætti að í upp hafi fór Páll
S Brynjars son sveit ar stjóri yfir fjár
hags stöðu sveit ar fé lags ins, Finn bogi
Rögn valds son sveit ar stjórn ar mað
ur kynnti meg in at riði skýrslu vinnu
hóps ins en eft ir það var opn að fyr ir
um ræð ur. Blaða mað ur Skessu horns
var við stadd ur fyrsta fund inn, sem
fram fór í mennta skóla og menn
ing ar hús inu í Borg ar nesi. Þrátt fyr ir
að fyr ir sjá an legt sé að Borg ar nes sé
eini stað ur inn í sveit ar fé lag inu þar
sem ör ugg lega verð ur á fram rek
inn grunn skóli, sama hvaða sparn ar
leið verð ur far in, þá mættu á þriðja
hund rað íbúa á fund inn. Greini legt
var að fyr ir hug að ur sparn að ur leggst
illa í íbúa og voru marg ir sem kváðu
sér hljóðs og lýstu á hyggj um sín um
með fram tíð skóla mála og ótt uð
ust að geng ið yrði svo langt að gæði
skóla starfs myndu skað ast. Mið
að við á ætl an ir um enn frek ari sam
drátt í tekj um sveit ar fé lags ins ger ir
sveit ar stjóri ráð fyr ir að á þessu ári
verði ekk ert veltu fé frá rekstri. Það
þýð ir að 150 millj ón ir króna vant ar í
aukn ar tekj ur eða/og minni kostn að.
Telja menn úti lok að að sá sparn að ur
ná ist nema með sparn aði í fræðslu
mál um.
Í bú um hef ur fækk að
um 200
Páll S Brynjars son fór í upp hafi
fund ar ins yfir fjár hags stöðu sveit ar
fé lags ins og sagði hana afar slæma.
Borg ar byggð væri eitt sex sveit ar fé
laga á land inu sem þurfi nú að skýra
fjár hags stöðu sína fyr ir eft ir lits nefnd
um fjár hag sveit ar fé laga. Skuld ir
sveit ar fé lags ins voru 3,6 millj arð ar
„Hætt er við að ára langri
vinnuvið efl ingu at vinnu lífs ins á
lands byggð inni með fjölg un op
in berra starfa utan höf uð borg ar
svæð is ins sé stefnt í hættu með
fyr ir hug uð um að gerð um rík is
valds ins,“ seg ir bæj ar stjórn Stykk
is hólms í á lykt un sem gerð var á
fundi sl. þriðju dag. Bæj ar stjórn
Stykk is hólms ótt ast fækk un op
in berra starfa sem eru hátt hlut
fall af heild ar störf um í bæj ar fé lag
inu. Hætta steðji nú að þeg ar rík
is stjórn Ís lands geri mikl ar kröf
ur um flat an nið ur skurð í rekstri.
Sam hliða hug mynd um og kröf
um um sam ein ingu fyr ir tækja og
stofn ana með það að mark miði að
ná fram enn frek ari sparn aði. Bæj
ar stjórn Stykk is hólms tek ur und
ir ný lega á lykt un ná granna sinna
í Grund ar firði að sam ein ing ar af
þessu tagi bitna fyrst og fremst á
fá menn um stofn un um á lands
byggð inni. Hætta sé á að auk in
mið stýr ing og fjar lægð frá vinnu
stöðv um verði til þess að störf
sog ist til Reykja vík ur að nýju.
„Bæj ar stjórn full yrð ir að rekst
ur op in berra starfa á lands byggð
inni sé í alla staði hag kvæm
ari en sam bæri legra starfa á höf
uð borg ar svæð inu, til að mynda
er hús næð is kostn að ur á lands
byggð inni lægri en á höf uð borg
ar svæð inu, launa kostn að ur lægri
og við vera starfs fólks meiri. Bæj
ar stjórn skor ar á rík is stjórn að
hleypa styrk ari stoð um und ir op
in ber störf á lands byggð inni m.a.
með frek ari flutn ingi verk efna til
stofn ana og fyr ir tækja rík is ins sem
nú þeg ar eru starf andi utan höf
uð borg ar svæð is ins.“
Í lok á lykt un arinnar hvet ur
bæj ar stjórn Stykk is hólms alla for
stöðu menn og starfs menn fyr ir
tækja og stofn ana sem heyra und
ir hið op in bera að vera á varð
bergi gagn vart öll um hug mynd
um um fækk un starfs manna við
kom andi fyr ir tækja og stofn ana á
lands byggð inni. Um leið og bæj
ar stjórn in skor ar á rík is stjórn ina
að hafa sann girni að leið ar ljósi
býðst hún til við ræðna um leið
ir til efl ing ar lands byggð ar inn
ar. Sann girni rík is stjórn ar verði
að minnsta kosti þannig að hlut
falls leg fækk un op in berra starfa
á lands byggð inni verði ekki um
fram fækk un op in berra starfa á
höf uð borg ar svæð inu mið að við
í búa fjölda.
þá
Hólmar ar kvíða fækk un
op in berra starfa
Í bú ar ótt ast á hrif sparn að ar til lagna í fræðslu mál um
um lið in ára mót en hafa lækk að um
500 millj ón ir á þessu ári. Skuld bind
ing sem fell ur á sveit ar fé lag ið vegna
mennta og menn ing ar húss er nú
1782 millj ón ir króna. „Rík ið greið
ir hins veg ar í leigu fyr ir skóla hús ið
3841 millj ón á ári og því má fram
tíð ar virða þá upp hæð til 780 millj
óna. Þannig má segja að skuld bind
ing Borg ar byggð ar vegna húss ins sé
rúm ur millj arð ur króna,“ sagði Páll
og upp lýsti að geng is tap hefði leik
ið skulda stöðu Borg ar byggð ar grátt.
Hann sagði að sveit ar fé lag ið stæði
nú í við ræð um við Ís lands banka um
skuld breyt ingu láns vegna mennta
og menn ing ar húss ins og einnig
væru samn inga við ræð ur í gangi við
rík ið um leigu á hús inu en nú gild
andi leigu samn ing ur var ein ung is til
fimm ára í upp hafi.
Páll sagði að helstu á hyggj ur
sveit ar stjórn ar manna sner ust um
lækk andi tekj ur, en þær hafa nú þeg
ar lækk að um 67% frá hrun inu,
þar af hafa út svars tekj ur lækk að um
4,6%. „Þá hef ur í bú um fækk að um
200, um 120 í Borg ar nesi en einnig
hef ur fækk að á Bif röst, Hvann eyri
og í dreif býl inu. Færri í bú ar þýð ir
lægri tekj ur. Á þessu ári og því síð
asta höf um við misst 200230 störf
í bygg ing ar iðn aði og það mun ar um
minna í ekki stærra sveit ar fé lagi,“
sagði Páll.
Hann ger ir ráð fyr ir á fram hald
andi lækk un út svars tekna um 23%
á næsta ári. Þá lýsti hann á hyggj um
sín um yfir lækk andi tekj um Jöfn un
ar sjóðs sveitarfélaga sem hefði bein
á hrif í land stóru sveit ar fé lagi eins og
Borg ar byggð er.
Þeg ar hef ur mik ið
ver ið spar að
Páll rakti hvað búið væri að gera
nú þeg ar á vett vangi sveit ar fé lags
ins til að draga úr kostn aði. Sagði
hann að spar að hefði ver ið í öll
um mála flokk um nema fé lags þjón
ust unni. „Það er búið að sam eina
nefnd ir, lækka laun sveit ar stjórn ar
fólks og lækka laun stjórn enda um
15%. Nú er svo kom ið að störf við
stjórn sýslu eru færri en fyrst eft
ir sam ein ingu í nú ver andi sveit ar
fé lag. Eini mála flokk ur inn sem orð
ið hef ur fjölg un í er féla gs þjón ust an.
Við höf um ráð ist í ýms ar að gerð
ir til hag ræð ing ar og aukn ing ar á
tekj um. Þjón ustu gjöld hafa til dæm
is ver ið hækk uð um 15%, leik skóla
gjöld hafa hækk að, vöru og þjón
ustu kaup minnkuð og veru lega hef
ur ver ið dreg ið úr ný fram kvæmd
um. Opn un ar tími í þrótta mann
virkja hef ur ver ið stytt ur og við höf
um hag rætt í fræðslu mál um á þessu
ári með ýmsu móti. Þess ar að gerð
ir all ar hafa skil að okk ur á að giska
120140 millj óna króna sparn aði,
en það þarf engu að síð ur að koma
meira til því sam kvæmt á ætl un okk
ar verð ur að ó breyttu ekk ert veltu fé
frá rekstri á þessu ári em við gerum
ráð fyrir að það verði um 5% á því
næsta. Það þýð ir ein fald lega að við
þurf um nú að taka lán til að greiða
af lán um. Al mennt stefna sveit ar fé
lög á að veltu fé nái 810% en í okk
ar til felli væri það hátt í 200 millj ón
ir. Þetta er gat sem verður að stoppa
í,“ sagði Páll.
Stór ir ó vissu þætt ir
Páll upp lýsti að skuld ir á íbúa í
sveit ar fé lag inu væru 900950 þús
und krón ur án til lits til skuld bind
inga vegna mennta skólaog menn
ing ar húss sem ætti eft ir að ná lend
ingu í. Til sam an burð ar væru með
al skuld ir sveit ar fé laga 770 þús und
á íbúa án fyr ir tækja í þeirra eigu.
„ Næsta ár verð ur mjög erfitt fyr
ir Borg ar byggð. Það rík ir ó vissa um
störf og hugs an lega verð ur enn meiri
sam drátt ur en þeg ar er orð inn. Þá
eru stór ir ó vissu þætt ir eins og fjár
mál rík is sjóðs sem skapa ó vissu fyr ir
okk ur vegna fram laga úr Jöfn un ar
sjóði. Þá hef ur geng is vísi tal an leik
ið okk ur grátt en hún stend ur nú í
235 stig um en við gerð um ráð fyr
ir að hún yrði 175 stig við á ætl ana
gerð fyr ir þetta ár. Verð ur verð bólga
2,5 eða 5%? Öll þessi ó vissa ger ir
á ætl ana gerð mjög erf iða. Við vilj um
ná jafn vægi í rekstri árið 2010 en til
þess þarf að spara um 150 millj ón ir
króna í rekstri. Vel yfir 60% af skatt
tekj um okk ar fara til fræðslu mála og
er það í raun allt of hátt hlut fall. Það
er því al veg ljóst að það þarf að hag
ræða í fræðslu mál um,“ sagði Páll S
Brynjars son.
Á kveð ið að ganga langt
Finn bogi Rögn valds son for mað ur
verk efna hóps um til lög ur til sparn
að ar í fræðslu mál um fór yfir skýrslu
hóps ins. Verð ur nið ur staða henn
ar ekki kynnt hér sér stak lega en vís
að í frétt Skessu horns í síð ustu viku
og sjálfa skýrsl una sem finna má á
vef Borg ar byggð ar. Upp lýsti Finn
bogi að vinnu hóp ur inn hefði strax
mót að þá stefnu að ganga langt í
til lög um sín um en samt með raun
hæf um hætti. Sagði hann að hlut
fall fræðslu mála af tekj um Borg ar
byggð ar hefði far ið úr 60% í 68%
á skömm um tíma og skýrð ist það
með al ann ars af fram lagi til mennta
skóla húss, hærri hús næð is kostn aði
og hærri launa kostn aði.
Var að við flöt um
nið ur skurði
Að lokn um fram sögu er ind um
Páls og Finn boga var opn að fyr ir
um ræð ur. Krist ján Gísla son skóla
stjóri í Grunn skól an um í Borg ar nesi
var aði við þeirri leið að spar að yrði
flatt í öll um skól um í sveit ar fé lag inu
og að hald ið yrði á fram með all ar
starfs stöðv ar. Sparn að ur inn færi þá
að bitna á gæð um skóla starfs á öll
um stöð um og til lengri tíma yrði
sú leið til að minnka lífs gæði mest í
sveit ar fé lag inu.
Starfs fólk Grunn skól ans í Borg
ar nesi lagði fram á lykt un þar sem
kom ið var á fram færi ýms um at
huga semd um við skýrslu vinnu
hóps ins. Með al ann ars voru störf
hans gagn rýnd að því leyti að
ekki hefði ver ið leit að sam ráðs
við starfs fólk skól anna og í vinnu
hópn um hefðu ekki set ið full trú ar
grunn skól anna. Sögðu þeir skýrsl
una mjög á skjön við skóla stefnu
Borg ar byggð ar. Vör uðu starfs
menn skól ans við að skor ið yrði svo
mik ið nið ur að það bitn aði á gæð
um skóla starfs þannig að það verði
ekki sam bæri legt við önn ur sveit ar
fé lög. Þá yrðu bú setu skil yrði ekki
leng ur sam bæri leg og ann ars stað
ar og við blasti fólks flótti af þeim
sök um. Und ir þau orð tóku ýms ir
úr röð um for eldra og að stand enda
barna sem til máls tóku á fund in
um. Bent var á að sam kennsla væri
bet ur mögu leg í smærri skól um en
þeim stærri, eins og í Borg ar nesi.
„Fjölg un í bekkj um og sam kennsla
mjög stórra náms hópa er á vís un á
lak ara skóla starf,“ segja kenn ar
ar við Grunn skól ann í Borg ar nesi
sem hvetja til þess að skóla hverf um
verði fækk að og þau stækk uð frem
ur en að ganga svo hart að rekstr
ar fé allra grunn skóla sveit ar fé lags
ins að þeir geti ekki sinnt starfi sínu
með lög bundn um hætti og með
sóma.
Rétt er að ít reka að hér eru fram
sett ar skoð an ir skóla fólks og for
eldra úr Borg ar nesi en fast lega má
gera ráð fyr ir að skoð an ir hafi ver
ið aðr ar á síð ari í búa fund un um sem
haldn ir hafa ver ið og verða í dreif
býl inu. Þeir fóru hins veg ar fram
eft ir að Skessu horn fór í prent un.
Selja eign ir og
minnka skuld ir
Marg ir í bú ar kvöddu sér hljóðs á
fund in um í Borg ar nesi. Full trúi for
eldra ráðs leik skól ans Kletta borg ar
var aði með al ann ars við hug mynd
um um lok un leik skóla eft ir há degi
á föstu dög um, sparn aði í sér kennslu
og hækk un á fæð is kostn aði. Þá var
íbúi sem benti á að lík lega væri ver
ið að brjóta fræðslu lög með sum um
til lög um sem vinnu hóp ur inn legði
fram. „Ég hef í hug að það al var
lega að flytja burt ef skóla starfi hér
hrak ar enn frek ar,“ sagði ein móð
ir in. Einn starfs manna grunn skóla
gekk svo langt að segja að ef hún
væri nú að huga að flutn ingi í Borg
ar nes myndi hún hætta við, en fyr ir
14 árum þeg ar hún flutti með fjöl
skyldu sinni á svæð ið hefði að lað
andi og gott skóla starf ver ið helsti
hvati þess að fjöl skyld an sett ist þar
að. For eldri tveggja barna á leik
skóla upp lýsti að ef kostn að ur við
vist un þeirra færi í 80 þús und krón
ur á mán uði, yrði það hrein lega of
mik ið fyr ir fjár hag fjöl skyld unn ar.
Þá kom fram á fund in um það sjón
ar mið að glóru laust væri fyr ir þrjú
þús und manna sveit ar fé lag að reka
fimm starfs stöðv ar grunn skóla. Það
yrði hrein lega að fækka þeim. Loks
má geta þess að einn fjöl skyldu f að
ur steig í pontu og lagði til að skoð
að ar yrðu ýms ar leið ir til tekju öfl
un ar, áður en geng ið yrði of nærri
gæð um skóla starfs. Vildi hann
með al ann ars skoða á lagn ingu fast
eigna skatts á jarð ir og sölu eign ar
hluta í Orku veitu Reykja vík ur og
Faxa flóa höfn um.
mm
Það var þétt set inn bekk ur inn í mennta skóla og menn ing ar hús inu í Borg ar nesi á þess um fyrsta af fjór um í búa fund um um
nið ur skurð í fræðslu mál um í Borg ar byggð.