Skessuhorn - 19.05.2010, Blaðsíða 25

25ÞRIÐJUDAGUR 19. MAÍ
Stund um heyr ist að sveit irn ar
séu baggi á Borg ar nesi og á móti að
Borg nes ing ar sjái bara nef ið á sjálf­
um sér. En er þetta nú al veg rétt?
Ég get svos em ekki tal að fyr ir aðra,
en ég stór efa að meiri hluti Borg­
firð inga líti svona á mál in. Ef ég
fæ gesti, þá fer ég með þá að skoða
nátt úruperl ur Borg ar fjarð ar eins og
Grá brók og Glanna, eða Húsa fell
og Hraun fossa, við kom um kannski
við í Reyk holti og end um svo í mat
á Land náms setr inu. Ég er að sýna
hér að ið mitt með stolti. Það er
ekk ert miklu lengra til Reykja vík­
ur en í Húsa fell frá Borg ar nesi en
það virk ar miklu lengra vegna þess
að Húsa fell er „mitt“, Ei ríks jök ull
er „minn“ og Grá brók er „mín“ ­
með fullri virð ingu fyr ir land eig­
end um.
Borg ar fjörð ur er ó trú lega fjöl­
breytt hér að og við meg um ekki
gleyma því að fólk sæk ist eft ir mis­
mun andi hlut um. Ef ég vel að
búa í Borg ar firði þá get ég búið í
sveit, ég get búið í litl um kjarna
með sveit ina ná lægt og ég get búið
í bæ. Allt eft ir því hvað mig lang­
ar. Ég hef búið og starf að á þrem­
ur stöð um í sveit ar fé lag inu og all­
ir hafa haft sinn sjarma og þæg indi.
Bif röst með sína ein stöku nátt úru­
feg urð, lit ríka mann líf og ó trú lega
góðu þjón ustu, Borg ar nes þar sem
allt fæst (ef það fæst ekki þá þarftu
ekki á því að halda) og ég er fljót að
kom ast allt, einnig út í nátt úr una ef
mér sýn ist svo og á Varma landi þar
sem er nán ast alltaf gott veð ur og
fyr ir mynd ar skóli og lík ams rækt ar­
að staða. Mann eskjan er lík ami og
sál og hvort tveggja þarf að vera í
góðu lagi til að henni líði vel, al­
veg eins þarf það að vera hjá okk ur,
öfl ugt bæj ar sam fé lag með öfl ug­
ar sveit ir á bak við sig, nú eða öfl­
ug sveit með öfl ug an bæ á bak við
sig. Við eig um að tala okk ur upp
í stað inn fyr ir nið ur, leit ast við að
horfa á kosti sam fé lags ins og reyna
að vinna á göll un um.
Jón ína Erna Arn ar dótt ir
Höf. skip ar 3. sæti fram boðs lista
sjálf stæð is manna í Borg ar byggð.
Fátt spill ir ráða­
mönn um jafn mik­
ið og þeg ar þeim
finnst það sjálf sagt
að þeir ráði. Við sem þjóð verð um
að hætta að hugsa um fram sal valds
okk ar sem sjálf sagð an hlut og skoða
upp á nýtt hvaða leik regl ur þurfa
að vera til stað ar til að við get um
treyst hand höf um okk ar valds til að
mis fara ekki með það. Lög og regl­
ur duga skammt ef vald haf ar geta
breytt þeim sjálf ir. Við þurf um því
nýja stjórn ar skrá sem tek ur að eins
breyt ing um með þjóð ar at kvæða­
greiðsl um.
Traust ari stjórn ar skrá
Hvað þarf stjórn ar skrá að segja til
að við get um treyst fá menn um hópi
fólks fyr ir stjórn vald inu: lög gjaf ar­,
fram kvæmd ar­ og dóms valdi? Til
að kom ast nær svari spurðu hvort
þú treyst ir öðr um en þín um stjórn­
mála flokki (ef þú fylg ir ein hverj um)
til að fara með stjórn vald ið án þess
að fimm eft ir far andi grunn regl ur
séu fest ar í stjórn ar skránni.
1. Vald heim ild in skal vera skýrt
af mörk uð svo ljóst sé hvort vald­
haf ar fara umfram hana. Ættu
stjórn völd að hafa vald til að gefa
nýt inga rétt á nátt úru auð lind um
þjóð ar inn ar eða að leigja þær út til
margra kyn slóða? Hafa tveir menn
vald til að lýsa yfir stríði í nafni Ís­
lands?
2. Vald inu skal dreifa svo að
spill ing eigi erf ið ara upp drátt ar
og sé auð veld ari að upp ræta. Ætti
sami hóp ur inn að hafa lög gjaf­
ar­ og fram kvæmda vald, á samt því
að skipa dóms vald ið og stilla upp
í stjórn sýsl unni? Ætti þjóð in að
hafa vald til að setja mál í þjóð ar at­
kvæða greiðslu?
3. Vald beit ing in skal vera gegn­
sæ svo því verði ekki leynt þeg ar
vald haf ar fara um fram vald heim­
ild ir sín ar. Er leynd yfir að gerð um
stjórn valda ein hvern tím an mik il­
væg ari fyr ir þjóð ina en gegn sæi til
að fylgj ast með mis beit ingu stjórn­
valds ins? Ef svo er þá mun spill ing
eiga sér þar skjól.
4. Valdumboð ið skal vera aft ur­
kall an legt svo stöðva megi sem fyrst
þá sem mis fara með vald heim ild­
ir sín ar. Því skyldi þjóð in ekki hafa
rétt á að aft ur kalla valdumboð sitt
með þjóð ar at kvæða greiðslu þeg ar
stjórn völd mis fara með vald ið sem
hún fól þeim?
5. Vald mis notk un skal vera refsi­
verð svo vald haf ar sjái síð ur hag
sinn í að mis fara með vald þjóð ar­
inn ar. Ef á kæru vald ið er skip að af
fram kvæmda vald inu er ó lík legt að
það bíti hús bónd ann. Því skyldi
þjóð in ekki kjósa sak sókn ara sem
gæti m.a. á kært fyrr ver andi ráð­
herra og þing menn fyr ir mis beit­
ingu valds ins?
Hverj um skal treysta?
Hverj um er treystandi til að
semja og sam þykkja stjórn ar skrá
sem best tak mark ar og upp ræt­
ir mis beit ingu á valdi þjóð ar inn ar?
Til laga rík is stjórn ar inn ar er að fá­
mennt stjórn laga þing (skip að fólki
sem flest þarf fé og flokks vél ar til að
ná kosn ingu) ráð leggi stjórn völd­
um hvern ig regl ur stjórn völd skulu
setja sjálf um sér. Til laga Ragn ars
Að al steins son ar hæsta rétt ar lög­
manns, í Silfri Eg ils 22. mars 2009,
er að fjöl mennt úr tak allra Ís lend­
inga skipi stjórn laga þing sem sem­
ur nýja stjórn ar skrá og set ur í þjóð­
ar at kvæða greiðslu. Ég bið les end­
ur að festa sig ekki í flokkslín um.
Spyrj ið ykk ur held ur hvoru stjórn­
laga þing inu treyst ið þið bet ur til að
setja öll um fram tíð ar stjórn völd um
traust ari leik regl ur. Ef þið treyst­
ið frek ar lög gef andi stjórn laga þingi
þjóð ar inn ar en ráð gef andi stjórn­
laga þingi flokka og fjár magns eig­
enda, þrýst ið þá á fólk ið í flokk­
un um. Spyrj ið spurn inga. Á byrgð
gras rót ar og á hrifa fólks stjórn ar­
flokk anna er hér mest.
Stjórn ar skrá til að
byggja á
Stjórn kerf ið er einn horn steina
sam fé lags ins. Að eins traust stjórn­
ar skrá get ur til lengri tíma tak­
mark að og upp rætt spill ingu stjórn­
kerf is ins. Við get um ekki treyst á að
gott fólk velj ist í valda stöð ur. Ef við
kjós um að byggja aft ur upp sam fé­
lag með slæma stjórn ar skrá er ör­
uggt að spill ing í stjórn kerf inu mun
rífa það nið ur á ný. Til að byggja
til fram tíð ar þurf um við fyrst að
spyrja: Hvað þarf ný stjórn ar skrá
að segja til að tak marka og upp­
ræta mis beit ingu stjórn valds ins?
Og: Hverj um er best treystandi til
að semja og sam þykkja slíka stjórn­
ar skrá?
Jón Þór Ó lafs son. Ég gef kost á mér
til starfa í bæj ar stjórn
Akra nes kaup stað­
ar. Fyr ir því eru marg ar á stæð ur, en
fyrst og fremst finnst mér vænt um
bæ inn minn og lang ar til að leggja
mitt af mörk um til að gera hann enn
betri. En það eru líka fleiri á stæð ur
fyr ir fram boði mínu. Marg ir skor­
uðu á mig og með fram boði mínu
vil ég reyna af fremsta megni að
breyta ferli á kvarð ana töku í bæj­
ar mál um. Mér finnst við þurfa að
koma á kvörð un stærri verk efna
miklu nær hin um al menna bæj ar­
búa og hlúa að og hlusta á þá sem
standa fyr ir at vinnu í bæj ar fé lag inu.
Við verð um að tryggja að mál leiði
ekki til klofn ings í sam fé lag inu. Ég
vil sér stak lega nefna fyr ir hug aða
einka væð ingu á rekstri Safna svæð­
is ins að Görð um. Það er dæmi um
vinnu og á kvörð un inn an bæj ar­
stjórn ar sem var al gjör lega úr takti
við sam fé lag ið.
Sam vinna við
at vinnu rek end ur
Ég hef heyrt frá at vinnu rek­
end um í bæn um að þeir heyri lít­
ið sem ekk ert frá bæj ar full trú um á
milli kosn inga. Þessu er auð velt að
breyta. Bæj ar full trú ar eiga reglu­
lega að heim sækja fyr ir tæk in og
setja sig inn í að stæð ur þeirra.
Ráðn ing bæj ar stjóra
Mér finnst grund vall ar at riði í
stjórn sýslu að aug lýst sé op in ber­
lega eft ir bæj ar stjóra og hann ráð­
inn á fag leg um for send um. Það er
mjög mik il vægt að hæf ur ein stak­
ling ur með reynslu af rekstri leiði
stjórn sýslu bæj ar fé laga, og þá sér­
stak lega nú á tím um.
Í búa þing, í búa kosn ing
og hverfa ráð
Mér finnst líka að þeg ar krepp­
ir að eins og nú, þá eig um við að
gefa hin um al menna bæj ar búa betri
að gang að vinnu við ó hjá kvæmi leg­
an nið ur skurð. Þetta er auð velt að
gera, með því að boða í búa þing um
sparn að og nið ur skurð og gefa bæj­
ar bú um tæki færi á að leggja fram
hug mynd ir sín ar. Með þessu móti
koma án efa fram á huga verð ar og
fjöl breytt ar hug mynd ir til sparn að­
ar til við bót ar við til lög ur bæj ar full­
trúa.
Í búa þing og fleiri þætt ir geta
nýst bæj ar stjórn við stefnu mót­
un og á kvörð un t.d. í skipu lags­,
ferða manna­ og at vinnu mál um svo
eitt hvað sé nefnt. Ýmis form eru
mögu leg til að halda utan um svona
fund, má þar nefna form Þjóð fund­
ar ins, sem gafst mjög vel.
Með stofn un hverfa ráða er hægt
að búa til vett vang þar sem fólk get­
ur kom ið að for gangs röð un verk­
efna í sínu nærum hverfi.
Einnig tel ég skyn sam legt að setja
við mið t.d. í þá veru að ef að lág­
marki 30% bæj ar búa vill kosn ingu
um á kveð in mál þá fari þau í í búa­
kosn ingu. Einnig tel ég að skoða
eigi að kjósa um fram kvæmd ir er
skipta sköp um í rekstri okk ar bæj­
ar fé lags.
Op in ber inn kaup
Það er mjög mik il vægt, þeg­
ar sýsl að er með fjár muni bæj ar­
búa, að gerð ur sé verð sam an burð­
ur, út boð not uð þeg ar við á og að
leik regl urn ar séu skýr ar. Það geng­
ur ekki að breyta leik regl um eft irá
til að upp fylla ein hver eft irá sjón­
ar mið. Gegn sæi og sú grund vall­
ar regla að all ir sitji við sama borð
verð ur að vera í há veg um höfð.
Það er mik il þreyta hjá hin um al­
menna borg ara í garð stjórn mála­
manna og því tel ég mik il vægt að
stjórn sýsl unni sé breytt og vinnu­
brögð mið uð að því að gefa hin­
um al menna bæj ar búa að komu að
á kvarð ana töku og þró un bæj ar­
fé lags ins. Fólk í sveit ar stjórn fær
á hrif til að þjón usta bæj ar búa ­ ekki
til að ná völd um.
Ingi björg Valdi mars dótt ir,
við skipta fræð ing ur.
Höf und ur skip ar 3. sæti á lista
Sam fylk ing ar inn ar á Akra nesi.
Ef saga Akra­
ness væri skoð uð,
þá kæmi í ljós að
aldrei hef ur ver ið unn ið jafn mik­
ið að um hverf is mál um á einu kjör­
tíma bili eins og því sem nú er senn
lið ið. Vinna við um hverf is mál hef­
ur ver ið metn að ar full og kraft mik il
og í því sam bandi væri hægt að við­
hafa langa upp taln ingu verk efna.
Sé stikl að á stóru má nefna:
Upp gerða lóð við Brekku­•
bæj ar skóla
Upp gerða lóð við leik skól­•
ann Garða sel
Lóð ina við nýja leik skól ann, •
Akra sel
Lagð ir hafa ver ið 10 km af •
göngu­ og hjól reiða stig um
10 km var an leg gatna gerð•
Nýja lóð við Bíó höll ina •
Nýj an leik völl við Dals flöt•
Frá gang við Akra nes höll ina•
End ur gerð margra gam alla •
húsa með til styrk Akra nes­
kaup stað ar
Á kveð ið að taka upp tveggja •
tunnu kerfi í ár og verð ur
það vel kynnt inn an tíð ar
Sam starf við Skóg rækt ar fé­•
lag Akra ness um skóg rækt­
ar á tak
Og síð ast en ekki síst, þá er ver­
ið að vinna við ein hverja fjár frek­
ustu fram kvæmd sem ráð ist hef ur
ver ið í hér á Akra nesi í um hverf­
is mál um, en það er vinna við hol­
ræsi og út hlaup, á samt hreinsi stöð­
um við enda Æg is braut ar og Esju­
braut ar. Orku veita Reykja vík ur sér
um þess ar fram kvæmd ir en ljóst
er að þær kosta vel á ann an millj­
arð króna og lýk ur verk inu ekki fyrr
en árið 2011. Þeir flokk ar sem sátu
í bæj ar stjórn Akra ness á þeim tíma
sem þessi fram kvæmd var sam­
þykkt, voru all ir sam mála um verk­
ið. Gott dæmi um að um hverf is­
mál eru verk efni allra tíma og eru í
flest um til fell um haf in yfir póli tíska
flokka drætti.
Í síð asta Skessu horni er á huga­
verð fyr ir margra hluta sak ir. Þar er
m.a. að finna hug mynd ir að á huga­
verð um verk efn um, sem mögu legt
er að vinna að í fram tíð inni. Þau
eru þó vel flest þess eðl is að verða
ekki hrint í farm kvæmd í einu vet­
fangi held ur verða að vinn ast í
á föng um. Það er á gætt að átta sig á
því hvað hef ur ver ið gert í þess um
mál um þeg ar fram tíð in er skoð uð
og láta fram kvæmda val mynda rök­
rétt sam hengi.
Til að leið rétta mis skiln ing sem
virð ist gæta hjá grein ar höf undi, er
rétt að geta þess að eng in á kvörð­
un hef ur ver ið tek in um að leggja
nið ur Um hverf is verð laun Akra­
neskauð stað ar; hvað þá að láta þau
gufa upp. Á stæða þess að þetta féll
nið ur var al gjör lega og ein göngu á
grund velli mann legra mis taka.
Hjör dís Garð ars dótt ir er for­
mað ur skóla nefnd ar Fjöl brauta­
skóla Akra ness og sem slík skrif aði
hún bæj ar full trú um á Akra nesi er­
indi og fór þess á leit að Akra nes­
kaup stað ur kæmi til móts við skól­
ann í þeim fjar hags vand ræð um sem
skól inn er í. Tel ég rétt, í fullri vin­
semd og virð ingu, að benda Hjör­
dísi á þá aug ljósu stað reynd að
Fjöl brauta skóli Akra ness er al far ið
á hendi rík is ins. Og þeir ráð herr­
ar sem mest hafa um fjár hag skól­
ans að segja eru einmitt for mað ur
og vara for mað ur þess flokks sem
Hjör dís er í fram boði fyr ir, Vinstri
hreyf ing una grænt fram boð (VG).
Ætti því að vera frek ar stutt ar og
hnökra laus ar leið ir fyr ir for mann
skóla nefnd ar að sækja það fé sem
skól an um ber til að halda uppi eðli­
legu og góðu mennt un ar stigi.
En til að upp lýsa Hjör dísi og aðra
sem þetta lesa, (ekki síst Vinstri
Græna) þá hef ur Bæj ar stjórn Akra­
ness alltaf greitt skól an um sín ar
lög boðnu skyld ur eins og aðr ir sem
að hon um koma. Nú á þessu kjör­
tíma bili hef ur ver ið gert enn bet­
ur og gef ið var út kynn ing ar tíma­
rit, sem dreift var víða um land í
upp hafi kjör tíma bils. Þetta kost aði
hátt í 2 millj ón ir og bar Akra nes­
kaup stað ur all an þann kostn að. Þá
lenti Fjöl brauta skól inn í fjár hags­
vanda vegna bygg ing ar sum ar húss
sem tré iðn aða deild in byggði og
tóks ekki að selja. Til að létta und ir
leysti Akra nes kaup stað ur hús ið til
sín á 6 millj ón ir.
Bæj ar sjórn Akra ness hef ur alla
tíð ver ið öfl ug ur stuðn ings að­
ili Fjöl brauta skóla Vest ur lands og
þannig mun það verða á fram. Þó
get ég ekki lát ið hjá líða að minna
Hjör dísi Garð ars dótt ur for mann
skóla nefnd ar og fram bjóð andi VG
til bæj ar stjórn ar Akra ness á, að það
eru fyrst og fremst mennta mála­ og
fjár mála ráð herr ar sem bera á byrgð
á fjár fram lög um til skól ans. Er því
rök rétt að hún og aðr ir tals menn
skól ans snúi sér að for manni og
vara for manni VG, en það er sama
fólk ið og verm ir áður nefnda ráð­
herra stóla.
Gunn ar Sig urðs son
for seti Bæj ar stjórn ar Akra ness
Pennagrein
Pennagrein
Pennagrein
Pennagrein
Til að treysta stjórn völd um
Um hverf is mál eru verk efni allra tíma
Heil brigð sál í
hraust um lík ama
Skaga menn stönd um
sam an um ný vinnu brögð