Skessuhorn - 12.12.2012, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 12. DESEMBER 2012
Saga lands og þjóð ar væri fá tæk­
leg ef eng ar væru til ljós mynd irn­
ar, sem með al ann ars sýna þá þró­
un sem orð ið hef ur á löng um tíma
og fólk ið sem mest á hrif hef ur haft
á hana. Ekki er endi lega víst að
á huga fólk um ljós mynd un um tíð­
ina hafi gert sér grein fyr ir þessu
með an það sinnti þessu á huga máli
sínu, en víst er að margt af því á
mikl ar þakk ir skild ar fyr ir sitt fram­
lag til varð veislu sög unn ar. Sam fé­
lag ið á Akra nesi get ur hrós að happi
yfir því að ara grúi ljós mynda er til,
allt frá miðj um síð asta ára tug nítj­
ándu ald ar inn ar, það er frá 1895, en
elsta mynd in í eigu Ljós mynda safns
Akra ness sem tek in er á Akra nesi er
frá því ári og er með al mynda sem
birt ist hér með grein inni. Sýn ir hún
færa snún ing á Lamb húsa túni í maí­
mán uði það ár.
Á þess um langa tíma hafa ver ið
starf andi á Akra nesi marg ir stór virk­
ir ljós mynd ar ar og nokkr ir þeirra
komu upp miklu safni mynda. Ekki
héld ust þau öll í heima byggð og það
var því orð ið tíma bært að stofna
Ljós mynda safn Akra ness, sem stofn­
að var form lega 28. des em ber 2002.
Þá fimm árum áður var einmitt
eitt þess ara mynda safna ljós mynd­
ara gef ið út úr bæn um. Það var safn
Ó lafs Árna son ar sem var mik il virk­
ur ljós mynd ari á Akra nesi á seinni
hluta síð ustu ald ar. Safn Ó lafs var
gef ið til Ljós mynda safns Reykja vík­
ur og fyr ir vik ið vant ar í Ljós mynda­
safn Akra ness mik ið af mann lífs­
mynd um frá tíma bil inu 1960­1980,
að sögn þeirra Nönnu Þóru Ás kels­
dótt ur deild ar stjóra og Hall dóru
Jóns dótt ur for stöðu manns Bóka­
safns Akra ness. Blaða mað ur Skessu­
horns ræddi við þær í til efni tíu ára
af mæl is ljós mynda safns ins, sem rek­
ið er sem deild í Bóka safni Akra ness
í nýj um og glæsi leg um húsa kynn um
safns ins að Dal braut 1.
Stofn un safns ins
á kveð in á flug ferð
Þeg ar Ljós mynda safn Akra ness var
stofn að var Krist ján Krist jáns son,
nú bóka út gef andi í Upp heim um,
for stöðu mað ur Hér aðs skjala safns
Akra ness. Krist ján var mik ill á huga­
mað ur um stofn un ljós mynda safns
en þeir voru fleiri. Sag an seg ir að
á kvörð un um stofn un safns ins hafi
ver ið tek in í flug vél á leið frá Fær­
eyj um til Ís lands. Þarna voru á ferð
Gísli Gísla son þá ver andi bæj ar stjóri
á Akra nesi og Helgi Dan í els son,
mik ill á huga mað ur um ljós mynd un.
Ein stærsta mynda gjöf in sem Ljós­
mynda safni Akra ness hef ur borist
er einmitt safn þeirra feðga, Helga
Dan í els son ar og Frið þjófs Helga­
son ar.
Allt frá stofn un ljós mynda safns­
ins hef ur það ver ið í far ar broddi
sam bæri legra safna í land inu að
sýna og varð veita stór an hluta
mynd anna í raf rænu formi. Jó hann
Ís berg var feng inn til að hanna
ljós mynda vef inn og hef ur ætíð gert
það í góðu sam starfi við starfs fólk
safn anna á Akra nesi. Vef ur Ljós­
mynda safns Akra ness var fyrsti
sinn ar teg und ar í land inu og fleiri
söfn fóru að for dæmi Ak ur nes inga.
Jó hann hef ur ver ið feng inn til að
út færa þær lausn ir og hann er nú
langt kom inn með fjórðu út gáf una
af vef Ljós mynda safns Akra ness.
Stefnt er að því að birta hana á tíu
ára af mæl is deg in um 28. des em ber
nk. en þann dag verð ur hald ið opið
hús í Ljós mynda safn inu í til efni af­
mæl is ins.
Marg ir gefa mynd ir
til safns ins
Þær Nanna Þóra og Hall dóra
segja að safn inu ber ist ár lega mörg
mynda söfn. Fólk leiti til safns­
ins og vilji að mynd ir þess séu þar
varð veitt ar. Stund um eigi það sér
reynd ar nokkurn að drag anda þeg­
ar stærri mynda söfn eru af hent
safn inu. Þá hafi safn inu ver ið gefn­
ar papp írs kóp í ur, með al ann ars af
frum mynd um sem varð veitt ar eru
ann ars stað ar, svo sem af mörg um
mynd um Ó lafs Árna son ar. Það sé
til að mynda mik ill akk ur fyr ir safn­
ið að nálg ast marg ar af þeim mynd­
um sem fað ir Ó lafs, Árni Böðv ars­
son tók, og til eru enn þá á mörg um
heim il um. Með al þeirra safna ljós­
mynda sem von er á til Ljós mynda­
safns ins eru mynd ir sem Þórólf ur
Á gústs son fyrr ver andi kaup fé lags­
stjóri á Akra nesi tók. Þórólf ur var
einn þeirra sem var mik ið á ferð­
inni með mynda vél ina og tengd­
ist bæj ar blað inu Um broti sem gef­
ið var út á Akra nesi á átt unda ára­
tug síð ustu ald ar.
Ljós mynda safn Akra ness á yfir
100 þús und ljós mynd ir. Þar af eru
milli 50 og 60 þús und komn ar í
raf rænt form. Á ljós mynda vefn um
eru til sýn is 35.000 mynd ir og er
vef ur inn stærsti ljós mynda vef ur­
inn í land inu. Til sam an burð ar eru
á vef Ljós mynda safns Reykja vík ur
20.000 mynd ir og 10.000 hjá Hér­
aðs skjala safni Skaga fjarð ar, en þau
söfn voru bæði með al þeirra fyrstu
í raf rænni upp færslu mynda.
Gagn virk ur
ljós mynda vef ur
Nanna Þóra seg ir að ljós mynd ir
Ljós mynda safn Akra ness tíu ára
Nanna Þóra Ás kels dótt ir deild ar stjóri og Hall dóra Jóns dótt ir for stöðu mað ur Bóka safns Akra ness, en ljós mynda safn ið er
deild í bóka safn inu. Ljósm. þá.
Akra nes séð gegn um linsu Árna Böðv ars son ar.
Skjala geymsl ur Bóka safns Akra ness, þar sem m.a. gögn ljós mynda safns ins eru
geymd.
Vest ur gat an steypt. Ljósm. Ó laf ur Frí mann Sig urðs son á huga ljós mynd ari.
Elsta mynd in frá Akra nesi, sem sýn ir færa snún ing á Lamb húsa túni í maí mán uði
1885. Mynd ina tók Magn ús Ó lafs son.
Akra nes kirkja. Hilm ar Sig ur gísla son
á huga ljós mynd ari.