Frjáls verslun - 01.09.2012, Blaðsíða 22

22 FRJÁLS VERSLUN 10. 2012
uMsjÓn: svava jÓnsdÓTTir
M
ár Guðmundsson
seðlabankastjóri
taldi á árleg um
fundi Viðskipta­
ráðs um peninga­
mál, sem haldinn var í nóvember,
að hrein skuldastaða þjóðarinnar
væri á bilinu 50­100% af vergri
landsframleiðslu (VLF). Ýmsir
sérfræðingar í fjármálageiranum
telja hina raunverulegu skulda­
stöðu nálægt efri mörkunum á
þessu bili.
Reynist rétta talan í nám unda
við 100% af VLF er Ísland meðal
skuldsettustu þróaðra þjóða
heims og með svipað erl ent
skulda hlutfall og t.d. Írland og
Portú gal. Ljóst er að efna hags ­
leg ar byrðar þjóðarinnar af slíkri
skuld væru mjög miklar. Vextirnir
einir gætu hæglega numið 80­90
ma. króna árlega eða ná lægt
10% af gjaldeyristekjum þjóð ar­
innar af útflutningi á vörum og
þjónustu.
Því miður hefur hrein gjaldeyris­
öflun þjóðarinnar, viðskiptajöfn­
uð urinn, dregist mjög saman á
yfirstandandi ári. Fari svo sem
horfir mun hann tæpast duga til
þess að greiða vexti af hinni er­
l endu skuldastöðu. Þar með má
segja að skuldastaðan sé ekki
sjálfbær við ríkjandi aðstæður. Til
að erlend skuldastaða uppundir
eina VLF sé sjálfbær þarf afgang­
ur á viðskiptum við útlönd að
vera miklu hærri en hann virðist
ætla að verða á þessu ári. Það
gerist tæpast nema með veru­
lega lægra gengi krónunnar.
Niðurstaðan er því sú að í dag,
meira en fjórum árum eftir banka­
hrunið svokallaða, er Ísland
enn í alvarlegri skuldakreppu.
Skuldastaðan nú er líklega ekki
sjálfbær nema með nýrri almennri
kjaraskerðingu í formi enn frekari
gengislækkunar.“
Hversu alvarleg er erlenda
skuldastaðan?
„Reynist rétta talan í nám unda
við 100% af VLF er Ísland meðal
skuldsettustu þróaðra þjóða heims og
með svipað erlent skulda hlutfall og
t.d. Írland og Portú gal.“
skoðun
RagnaR ÁRnason
– prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands
EFNAHAGSMÁL