Listin að lifa - 01.12.2003, Blaðsíða 41
Frá Isólfsskála, Valgerður lengst til hægri í efri röð. „Heima
var gengið inn um hlóðaeldhús, en fjárhúsin hinum megin við
húsið. Nýtt hús var byggt ‘32—‘33.” Fjölskyldan á enn húsið.
Ýmsar þekktar persónur tengjast Valgerði. Guðbergur
Bergsson er systursonur hennar. Og þjóðsagnapersónan
„Sæfinnur með sextán skó” var afabróðir Valgerðar. Hún
segir okkur söguna af honum.
Sæfinnur var bráðhuggulegur. Fór til mennta í höfuð-
borgina og trúlofaðist, en truflaðist þegar kærastan sveik
hann. Þá settist hann að í aflóga skúr og fór að vinna ýmis
störf, eins og segir í vísunni: Sœfinnur á sextán skóm, sækir
vatn og ber heim mó...
Sterk er myndin af manninum í hverjum slitna sauð-
skinnsskónum utan yfir öðrum. Eitt sinn var hann lagður
inn á spítala. Þá fannst í rúminu hans sjóður tíeyringa og
tuttuguogfimmeyringa - hann var alltaf að safna, svo að
kærastan kæmi aftur til hans. Þegar hann kom heim var
búið að rífa skúrinn hans. Sagt er að þá hafi hann truflast
endanlega. Sæfinnur á sextán skóm var mikill mæðumaður.
„Þessi afabróðir minn fæddist 1826. Hann var fyrsta
bam Hannesar sem bjó á Hjalla í Ölfusi og eignaðist 33
börn með 3 konum. Hannes átti að fá verðlaun fyrir að ala
börnin sín öll upp utan sveitar, en þá komst upp að hann
átti eitt barn utan hjónabands. Hann fékk því ekki verð-
launin, þótt hann giftist konunni síðar.
Pabbi var frá Isólfsskála. Atta ára var hann að byggja sér
kofa, þegar steinn datt ofan á höfuðið á honum. Þetta var
um 300 punda blágrýtissteinn sem alsterkustu menn gátu
vart bifað. En afi lyfti steininum, sjálfsagt í krafti sonarást-
ar. Pabbi var þá tvíhandleggsbrotinn og illa skorinn í and-
liti. Sjáðu örið, segir Valgerður og bendir á mynd af föður
sínum. „Hann var búinn að læra bibíusögumar utan að eins
og þá var siður, en missti skammtímaminnið svo að hann
þurfti að læra þær upp aftur, en hann náði sér alveg.“
Valgerður er búin að hella á könnuna og ber fram mynd-
arlegt meðlæti. Gaman að setjast í pússaða eldhúsið hennar,
skoða myndir af henni ungri, fallegri konu með mikið rautt
hár. „Þá þótti nú ekki fínt að vera rauðhærð! Eitt sumar
vann ég í sveit og auðvitað gengu sögur um nýju kaupa-
konuna. Ég var úti á engi þegar kona af næsta bæ þeysti
framhjá mér, virti mig fyrir sér og sagði stundarhátt: „Hún
er ekki mikið rauðhærð! Þetta er mesta myndarstúlka.“ Ég
er oft búin að hlæja að þessu,“ segir Valgerður.
„Þarna erum við nokkrar saman úr fiskvinnunni. Við fórum í
ferðalag austur í Fljótshlíð og gistum eina nótt í tjaldinu.” Þær
ferðuðust í boddýbíl og gistu í tjaldi. Samt lögðu þær það á
sig að klæða sig upp í íslenska búninginn. Valgerður er í
annarri röð lengst til vinstri.
Af hverju giftist svona myndarleg kona aldrei? „Ætli
guð hafi ekki gleymt að skapa einhvern nógu auman fyrir
mig. Ég gekk í tvo tíma til að komast á ball til Grindavíkur,
og skemmti mér eins og aðrir, en fólk er misjafnt.“
Nú eruð þið þrjú eftir af tólf systkinum og foreldrar
ykkar horfin. Hvað viltu segja um eilífðarmálin? „Fólk
deyr og það er jarðað, en við viturn ekkert hvaðan við kom-
um eða hvert við förum. Allir óska að líf sé eftir þetta líf,
en hver hefur sína trú.“ Valgerður þegir um stund, en segir
síðan: „Það kemur fyrir að ég geri vísu.”
En samt viö vonum alvalds drottinn á,
óskum ab mega búa honum hjá.
Jesús oss leiöi um ijóssins sólariöndin
og lífiö haldi áfram þótt slitni jarölífsböndin.
I ljóðinu liggur von Valgerðar. Hún er að fara í augnað-
gerð eftir helgina, segist vera í vandræðum með smátt letur.
Um ellihrörleikann segir hún þetta:
Hárin fækka, hrukkum fjölgar,
herpist fótur, kreppist hönd.
Bakiö bognar, brjóst inn fellur,
beyglast líka liöabönd.
Hugsjónin hún hefur dofnaö,
heyrnin líka og sjónin dvín.
En ég biö minn alvaldsfööur
alla tíma aö gæta mín.
Hún er ógleymanleg, konan í litla húsinu í Grindavík
sem geislar af friði og fullnægju með lífið og umhverfi sitt.
Já, þetta er lífiö, ekkert viö því aö segja,
þaö er aö fæöast, gleöjast,
starfa, þjást og deyja.
41