Listin að lifa - 01.12.2003, Blaðsíða 57
Dæmi 1
Lífeyrisþegi hyggst selja öll hlutabréf sín í byrjun árs 2004
áður en arður er greiddur út. Miðað við gengi hlutabréf-
anna í dag mun skattskyldur söluhagnaður verða um
l.000.000 kr.
1. Þar sem gert er ráð fyrir að selja öll hlutabréfin áður en
arður er greiddur út er ekki gert ráð fyrir neinum arð-
greiðslum á árinu 2004.
2. Söluhagnaður er áætlaður 1.000.000 kr.
3 Fjármagnstekjur
3.1 Vexti r og verðbætur 0
3.2 Arður 400.000 0
3.3 Leigutekjur 0
3.4 Söluhagnaður 0 1.000.000
Dæmi 2
Lífeyrisþegi er hættur að vinna og farinn að fá greitt úr líf-
eyrissjóði. Hann á von á því að tekjurnar frá lífeyrissjóðn-
um verði um 600.000 kr. á árinu 2004. Þessi lífeyrisþegi
var ekki búinn að tilkynna TR um þessar breytingar og því
eru launatekjur í tillögu að tekjuáætlun en ekki lífeyris-
sjóðstekjur. Hann þarf því að laga þetta í tekjuáætlun en
hann þarf líka að gefa út tekjuyfirlýsingu vegna ársins
2003.
1. Launatekjur eru fallnar.
2. Aætlaðar tekjur úr lífeyrissjóði fyrir árið 2004 eru
600.000 kr.
1 Tekjur
1.1 Launatekjur 900.000 0
1.2 Lífeyrissj.tekjur 0 600.000
Þetta er þó ekki nóg vegna þess að greitt var bæði í al-
mennan lífeyrissjóð og viðbótarlífeyrissjóð af þessum
launatekjum. Slíkar greiðslur eru ekki greiddar af lífeyris-
sjóðstekjunum. Því þarf að breyta þessum liðum til sam-
ræmis.
2 Framlög í lífeyrissjóði til frádráttar
2.1 Iðgj. ílífeyrissjóð -36.000 0
2.2 Viðbótaiiífeyrisspam. -36.000 0
Dæmi 3
Laun lífeyrisþega lækka vegna lækkaðs starfshlutfalls.
Hann greiðir bæði í almennan lífeyrissjóð og viðbótarlíf-
eyrissjóð. Greiðslur eru 4% í báðum tilfellum og gert er ráð
fyrir því að svo verði áfram.
1 Tekjur
1.1 Launatekjur 1.200.000 800.000
2 Framlög í lífeyrissjóði til frádráttar
2.1 Iðgj. í lífeyrissjóð -48.000 -32.000
2.2 Viðb.lífeyrisspam. -48.000 -32.000
Sé þessi tekjulækkun þegar orðin staðreynd sem TR var
ekki tilkynnt um þarf einnig að athuga breytingar á tekju-
áætlun fyrir árið 2003.
Þess má geta að ef fólk lendir í vandræðum við útfyllingu
eða er í vafa og einhverjar spurningar vakna í þessu sam-
bandi þá mun starfsfólk þjónustumiðstöðvar TR og umboða
um land allt veita alla aðstoð og frekari upplýsingar.
Útreikningur og greiðslur bóta
Eftir að hafa móttekið breytingar á tekjuáætlunum reiknar
TR út bætur ársins á grundvelli fyrirliggjandi tekjuáætlana.
Sú nýbreytni verður tekin upp á árinu 2004 að á greiðslu-
seðlum TR munu koma fram upplýsingar um það, á hvaða
tekjum útreikningar tekjutengdra bóta eru byggðir. Þetta
ætti að auðvelda lífeyrisþegum að fylgjast með því að bóta-
útreikningar verði ávallt réttir og í samræmi við réttar upp-
lýsingar um tekjur þeirra á hverjum tíma. Verði aftur á móti
breytingar á tekjum eða öðrum aðstæðum lífeyrisþega, t.d.
hjúskaparstöðu, sem ekki voru fyrirsjáanlegar við gerð
tekjuáætlunar, gefst honum kostur á að skila tekjuyfirlýs-
ingu til TR og verður bótagreiðslum þá breytt í samræmi
við þá yfirlýsingu. í þessu sambandi er vert að hafa í huga
að á heimasíðu TR, www.tr.is er að finna reikniforrit sem
kallast Reiknhildur, en þar er hægt að slá inn nauðsynlegar
forsendur, s.s. hjúskaparstöðu og tekjur, og reiknar fomtið
þá nýjan bótarétt miðað við breyttar forsendur.
Endurreikningur og uppgjör bóta
Tekjuáætlanir ættu í flestum tilfellum að reynast réttar upp-
lýsingar sé til þeirra vandað og á það að tryggja að bótaút-
reikningar TR reynist réttir. Því má segja að það sé ákveðið
samvinnuverkefni lífeyrisþega og TR að vel takist til. Þannig
verður það fyrst og fremst á ábyrgð hvers og eins að tryggja
að TR hafi ávallt réttar upplýsingar. Það er svo á ábyrgð TR
að greiða út réttar bætur á grundvelli þeirra upplýsinga.
I þeini lagabreytingu sem getið var um hér í upphafi
kemur m.a. fram, að þegar endanlegar upplýsingar um tekjur
bótagreiðsluársins liggja fyrir við álagningu skattyfirvalda á
opinberum gjöldum skuli TR enduiTeikna bótafjárhæðir á
grundvelli tekna. I þessu felst að bætur ársins 2004 verða í
raun greiddar til bráðabirgða og þær síðan endurreiknaðar
þegar fyrir liggja endanlegar upplýsingar um tekjur ársins í
kjölfar skattuppgjörs. Sá endurreikningur ætti, ef vel tekst
til, að leiða í ljós að bótagreiðslur hafi verið réttar. I þeim til-
fellum þar sem í ljós kemur við endurreikning bóta að mis-
ræmi er á milli þeirra greiðslna sem inntar hafa verið af
hendi og bótaréttar, fer fram uppgjör þar sem bætur eru leið-
réttar. Þetta þýðir að hafí lífeyrisþegi fengið of lágar greiðsl-
ur á árinu, t.d. vegna þess að í tekjuáætlun var gert ráð fyrir
hærri tekjum en raun varð á, fær hann vangreiðsluna greidda
út. Hafi lífeyrisþegi aftur á móti fengið of háar greiðslur, s.s.
vegna þess að árstekjur hans urðu hærri en gert hafði verið
ráð fyrir eða misfarist hefur að láta TR vita um tekjubreyt-
ingar eða samsetningu tekna, er ofgreiðslan innheimt.
57