Fréttablaðið - 11.09.2015, Blaðsíða 14

Ég var kosin í borgarstjórn árið 2002, en nú ætla ég að biðjast lausnar eins og það heitir á næsta fundi borgar stjórnar,“ segir Björk Vilhelmsdóttir,
borgarfulltrúi í þrettán ár, lengst af
sem formaður velferðarráðs í Reykja-
vík.  Hún er búin að fá nóg af stjórn-
málum og stefnir á ný mið.
„Mér finnst minn tími vera kominn.
Ég finn að ég er búin að segja það í
borgarstjórn sem mig langar að segja
og berjast fyrir því sem ég vildi berjast
fyrir.“
Björk segist nú ætla að fara að huga
að sjálfri sér og gera það sem hana
langar til. „Ég ætla að byrja á því að
fara sem sjálfboðaliði til Palestínu þar
sem ég ætla að vera fram yfir áramótin.
Þegar ég kem heim ætla að ég að gerast
félagsráðgjafi á nýjan leik og fara aftur
til uppruna míns.“
Til staðar fyrir fólkið
Björk átti farsælan feril sem félagsráð-
gjafi áður en hún hóf ferilinn í póli-
tík. Í Palestínu ætlar Björk að vinna
með sjálfboðaliðasamtökum kvenna
sem reka friðarhús á Vesturbakkanum,
IWPS.  „Maður getur svo sem ekki
skipulagt sig alveg frá a-ö því það gerist
svo margt óvænt í Palestínu. En planið
er að fara að vinna í bændasamfélagi
þar sem er ólífuræktun. Starfið felst í
því að hjálpa bændum við tínsluna,
vernda þá því þetta svæði er umkringt
landnemabyggðum. Það er búið að
ræna landinu af bændum og landnem-
arnir eru heittrúaðir. Þeir hafa gert allt
til að koma í veg fyrir tínsluna. Því fleiri
vestrænir sjálfboðaliðir því betra því þá
hemja þeir sig aðeins í ofbeldinu. Svo
vonandi fæ ég að fylgja börnum sem
búa við landtökubyggðir í skólann. Það
er alltaf verið að áreita börnin. Svo ætla
ég bara að vera til staðar fyrir fólkið,
eins og maður segir. Og segja kannski
frá því á samfélagsmiðlum hvað er um
að vera til þess að vekja áhuga fólks á
þessum aðstæðum.“
Er staðan ekki vonlaus í Palestínu,
eru einhver merki um að málin leysist?
„Nei, hún er alls ekkert vonlaus. Her-
námið er vonlaust en ástandið er ekki
vonlaust. Palestínumenn trúa enn að
þarna geti orðið friður og þeir hafa
samþykkt tveggja ríkja lausn á þessu
svæði og samþykkt meira að segja að
Ísraelar fái miklu meira land en þeir
fengu upprunalega frá Sameinuðu
þjóðunum 1948. Þeir eru komnir með
um 80 prósent af öllu landinu sem áður
var Palestína undir sín yfirráð, en þeir
fengu 50 prósent í upphafi. Svo eru þeir
enn að ræna landinu fyrir nýjar land-
tökubyggðir.“
Björk ætlar að reyna að komast inn á
Gasasvæðið þar sem mestu átökin hafa
verið. „Það er mjög óljóst hvort verður
af því. Það er erfitt að komast þangað,
hátt flækjustig og undir ákvörðunar-
valdi Ísraelshers hvort maður kemst
inn. Manninum mínum var til dæmis
meinað að fara þangað inn nú á dögun-
um, en hann hefur alltaf getað ferðast
þangað síðastliðin ár.“
Hagsmunaöflin ráða of miklu
En hvers vegna að hætta í pólitíkinni?
„Ég er orðin þreytt á þessum minni-
háttar ágreiningsefnum sem oft eru
gerð að stórum málum í íslenskri póli-
tík. Ég aðhyllist sáttapólítík. Því kjós-
endur, borgarbúar, landsmenn, eru
ekkert í eðli sínu bara sammála einum
flokki. Það eru ótrúlega fáir þannig.
Okkur greinir hugmyndalega á. Ég
til dæmis vil hafa háa skatta á efna-
meira fólk til þess að geta veitt góða
samfélagsþjónustu og jafnað kjör til
barnafjölskyldna sem allar opinberar
tölur sýna að eru verst setti hópurinn.
Þannig að ég trúi að skattkerfið sé
jöfnunartæki. Sjálfstæðismenn vilja
hins vegar lækka skatta ríkra og gera
ríka fólkið enn þá ríkara sem ég skil
ekki alveg. En við getum tekið ákvarð-
anir sem eru málamiðlanir. Í dag er
svolítið verið að gera annaðhvort eða.
Allur auðlegðarskatturinn er tekinn
af í stað þess að gera samkomulag um
að hann haldist að hluta til vegna þess
að stór hluti þjóðarinnar vill meiri
jöfnuð og vill að þeir sem hafa meira
á milli handanna gefi meira til sam-
félagsins,“ útskýrir Björk og bætir við
að við hugsum of mikið um það sem
sundrar okkur.
„Í flokkapólitíkinni, sem ég hef
verið í stóran hluta minnar fullorðin-
sævi, eru ótrúlega fáir sem hugsa bara
eins og þeir sem aðhyllast stefnu síns
flokks. Af því að fólk er með svo marga
eigin hagsmuni, og einhverja heildar-
sýn um hvernig samfélagið eigi að líta
út. Við erum lítið samfélag þar sem
fjölskyldubönd eru sterk og tengsl
fólks á milli. Mér finnst að stjórnmálin
þurfi að ná sátt og vera tilbúin að segja
við hagsmunaöflin: nei, hingað og
ekki lengra. Hagsmunaöflin ráða alveg
ótrúlega miklu í allri pólitík.“
Alltaf að verða meiri anarkisti
Þér finnst stjórnmálamenn litaðir af
hagsmunatengslum? „Já, alveg þvers og
kruss. Ég segi stundum, að mér finnist
stjórnmálamennirnir ráða alltof litlu
því þeir eru í svo miklu samráði við
hagsmunahópa,“ segir Björk og heldur
áfram. „Svo finnst mér embættismenn
ráða mjög miklu í kerfinu, það er alltaf
lögfræðin sem ræður. Okkur langar oft
að gera eitt og annað en lögfræðin seg-
ir: nei, það má ekki. Þið verðið að gæta
meðalhófs, jafnræðisreglu, sveitar-
stjórnarlaga,“ útskýrir Björk. „Það er
margt sem mann langar að gera en þá
kemur borgarlögmaður, og ég hef ekk-
ert á móti henni persónulega, og segir:
heyrðu, jafnræðisregla stjórnsýslulag-
anna kemur í veg fyrir að þú getir veitt
fjármagn til þessa verkefnis.“
Björk segir breytingar hægar innan
kerfisins og hún sé orðin leið á því.
„Þannig að inn á milli er ég alltaf
að verða meiri anarkisti í mér. Við
réðum frábæran sviðstjóra velferðar-
sviðs, Stefán Eiríksson, sem kom mjög
sterkur inn. Hann er lögfræðingur sem
leggur áherslu á að vinna á grundvelli
laga, en stundum pirra lögin mig svo.
Ég læt hann stundum heyra það!“ segir
Björk og hlær.
Björk er stundum kölluð Mamma stáltá þar sem hún er óhrædd við að segja fólki til syndanna. Hún segir frekar eigi að líta á styrkleika fólks heldur en að kortleggja alltaf veikleika fólks. Fréttablaðið/Vilhelm
þarf fólk
bara
Stundum
spark í
rassinn
Björk Vilhelmsdóttir segir velferðarkerfið alltof upptekið af því að
kortleggja veikleika fólks. Hún vill skilyrða fjárhagsaðstoð, en hefur
ekki haft erindi sem erfiði sem formaður velferðarráðs. Björk segir
skilið við borgarmálin, ætlar að fara sem sjálfboðaliði til Palestínu og
svo aftur til upprunans og starfa sem félagsráðgjafi þar sem hún ætlar
að rannsaka það sem hún kallar veikleikavæðingu velferðarkerfisins.
Ólöf Skaftadóttir
olof@frettabladid.is
Viktoría
Hermannsdóttir
viktoria@frettabladid.is
FöStudagSviðtalið
1 1 . s e p t e m b e r 2 0 1 5 F Ö s t U D A G U r14 F r é t t i r ∙ F r é t t A b L A ð i ð
1
1
-0
9
-2
0
1
5

0
6
:2
3
F
B
0
6
4
s
_
P
0
6
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
4
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
6
0
F
-B
4
5
4
1
6
0
F
-B
3
1
8
1
6
0
F
-B
1
D
C
1
6
0
F
-B
0
A
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
0
6
4
s
_
1
0
_
9
_
2
0
1
5
C
M
Y
K