Reykjalundur - 01.10.1977, Blaðsíða 7

Ef gera ætti úttekt á málefnum endurhæf-
ingar hér á landi í dag væri staðan nokkurn
veginn þessi:
1) Allmikið vistrými er tryggt endurhæfingu
á ýmsum sjúkrastofnunum.
2) í nokkrum þeirra er starfsaðstaða til þjálf-
unaraðgerða sæmileg, í öðrum léleg, í sum-
um engin.
3) Vísir er til að sérhæfðri læknisþjónustu
(orku- og endurhæfingarlækningar), til er
fáliðaður hópur sjúkraþjálfara og enn fá-
liðaðri hópur iðjuþjálfa. Þjálfun á sviðum
tjáskipta er lítt fáanleg. Endurhæfingar-
sérhæfing innan hjúkrunarfræði þekkist
tæpast nema af afspurn. Sálfræðiþjónusta
og félagsráðgjöf eru af skornunr skammti.
Vísir að atvinnuráðgjöf og atvinnumiðlun
er í burðarliðnum, en gagnvirk þjálfun til
fyrirfram ákveðins starfs er fágæt.
Þótt ekki sé þessi úttekt uppörfandi er iiitt
verra að horfur á úrbótum eru litlar.
Ekki er undirrituðum kunnugt um upp-
byggingaráform á starfsaðstöðu endurhæfing-
ar í sjúkrastofnunum eða annars staðar í
nokkrum teljandi mæli. Ekki er von á um-
talsverðri aukningu sérhæfðs starfsliðs á næsta
áratug. Ekki hefur orðið vart pólitísks áhuga
fyrir auknu fjármagni í endurhæfingu. Að
óbreyttu verður því ekki um hraðskreiða þró-
un að ræða, kannski status quo ef best lætur,
og ekki ofmælt að segja að óbreytt ástand geti
einungis grundvallast á atorku, áhuga og ósér-
hlífnu framlagi liinna ýmsu starfshópa endur-
hæfingar.
Einhverjir kunna að meta ofangreint út-
tektarágrip og spár um horfur sem barlóm
og svartsýni. Gott ef rétt væri. Aðrir kunna að
svara: Hvert sérsvið vill sinn hag vænstan og
lilut stærstan. Einangrað sérsvið hafi Iteldur
ekki nægjanlegt útsýni yfir heildarvanda heil-
brigðis- og félagsmála, o.s.frv. Lítt mun ,,hag-
vöxtur“ endurhæfingarmála batna við það eitt
að tryggt sé gott útsýni til allra átta í heil-
brigðis- og félagsmálum, enda mundi þá jafn-
framt vera ljóst að hlutur endurhæfingar er
rýr hver sem mælistikan er. Rýrari verður
hann með árunum, ef almennum heilbrigðis-
og félagsmálum fleygir fram á annað borð í
kjölfar bætts efnahags og aukinnar lækninga-
tækni.
Heilbrigðisþjónusta, einkum lækningar,
flokkast ekki undir arðsama starfsemi af því
tagi er skilar þjóðinni ákveðnum fjárupp-
hæðum, sem gera má upp í árslok. Félagsmál
ekki heldur. Endurhæfing er því ekki arðsöm
í þeim skilningi. Hin óbeina arðsemi er hins
vegar óumdeilanleg. En óbein arðsemi er því
miður daufur hvati í þjóðfélagi sem krefst
aukinnar arðsemi í formi handbærra fjár-
muna, ekki livað síst á stjórnmálavettvangn-
um. Samt má ætla að þessir stóru málaflokkar
báðir, lteilbrigðis- og félagsmál, séu veiga-
miklir hornsteinar lífshamingju fólksins í
landinu, og þá ekki síst endurhæfingarþjón-
ustan. Því ber almenningi jafnt sem ráða-
mönnum að stuðla að aukinni uppbyggingu
þessarar þjónustu sjálfra sín vegna og afkom-
enda sinna.
REYKJALUNDUR
5