Dagblaðið Vísir - DV - 15.07.2009, Blaðsíða 20

Miðvikudagur 15. júlí 200920 austurland
w Andlitsmeðferðir
w Litun
w Vaxmeðferðir
w Handsnyrtingar
w Líkamsmeðferðir
w Nudd
w Neglur
Boðið er upp á:
Bókunarsíminn er 471-1616
Blessaður vertu, yngri kynslóð-in veit ekkert um mig. Hún veit bara um þennan nafna minn í Kastljósinu.“ Þarna talar Helgi
Seljan, fyrrverandi alþingismaður, um
nafna sinn og barnabarn, Helga Seljan
fréttamann. Helgi býður til sætis og frú
Jóhanna Þóroddsdóttir finnur kaffi og
pönnukökur í eldhúsinu að Seljateigi
við Reyðarfjörð. Æskuheimili Helga er
nú sumarhús þeirra hjóna, endurnýj-
að vel.
„Þetta er bærinn sem ég kenni mig
við,“ heldur Helgi áfram. „Ég fór að
kenna mig við bæinn tólf ára gamall
til þess að forðast flóknar útskýring-
ar á því að ég væri Friðriksson en fað-
ir minn héti engu að síður Jóhann. En
hér var ég tekinn í fóstur.“
Jóhanna er aftur á móti frá Fá-
skrúðsfirði. Þau hjónin fara gjarnan á
Fáskrúðsfjörð þegar þau dvelja í Selja-
teigi, enda um stuttan veg að fara síð-
an göng voru boruð í gegnum fjallið.
Helgi og Jóhanna eru bæði fædd í jan-
úar árið 1934. „Það er rétt að halda því
til haga að ég er þremur dögum yngri,“
segir Helgi.
Berskjaldaðir gegn álrisa
Þegar komið er að bænum blasa við
stóreflis raflínumöstur sem vofa nán-
ast yfir garðinum hjá þeim hjónum.
„Þetta var aldrei á okkar valdi. Þó voru
gerðar ítrekaðar tilraunir til þess að fá
þessar línur færðar hér upp á hálsinn
í það minnsta. Þá hefðu línurnar verið
í hvarfi. Þetta fór ekki betur en svo að
menn héldu fastir við sitt, enda féllu
allir hér fyrir þessari álvershugmynd,“
segir Helgi. „Hér var allt leyft til þess að
menn fengju álverið.“
Jóhanna tekur þó fram að sennilega
væri Reyðarfjörður dauður bær ef ekki
væri fyrir álverið. „Fiskvinnslan hef-
ur átt undir högg að sækja þannig að
þetta var mikilvægt skref fyrir byggð-
ina,“ segir hún.
„Auðvitað hafa jákvæðu áhrifin af
álbræðslunni verið umtalsverð,“ segir
Helgi. „Ég er hins vegar hræddur við
það þegar samfélag eins og hér tekur
upp á því að byggja alla afkomuna á
einu og sama risafyrirtækinu. Ef þetta
fyrirtæki vill eitthvað og beitir sér, þá
eru menn ansi berskjaldaðir.“
Breytt Búseta
Helgi segir að atvinnuástandið á
svæðinu sé auðvitað nokkuð gott eft-
ir að álbræðslan var reist. Hins vegar
hafi önnur störf gefið eftir. „Það var
haldið hér upp á hernámsafmæli á
dögunum og þá minntumst við þess
að við hernámið voru 350 manns í
þorpinu og 105 skráðir í sveitinni. Nú
held ég að sveitin hér í kring telji að-
eins sex manns. Þetta var ekki einu
sinni þéttbýl sveit. Nú búa að líkind-
um á milli átta og níu hundruð manns
í þorpinu.
En þetta er falleg og góð sveit og
jafnvel þótt línurnar hafi birst í garð-
inum hjá okkur er auðvitað skógi vax-
inn hálsinn hér fyrir ofan gríðar fal-
legur. Það er reyndar óskiljanlegt að
Landsvirkjun skuli ekki hafa sam-
þykkt að setja línurnar í hvarf,“ heldur
hann áfram. „Það hefði ekki kostað þá
mikið í heila samhenginu.“
Með þessu móti segir hann að raf-
línurnar hefðu getað verið í hvarfi alla
leið að álverinu. „En kannski væru þá
erlendu skuldirnar endanlega búnar
að setja þá á hliðina ef þessi leið hefði
verið farin.“
Hér má Halda Ball
En Landsvirkjun, segir Helgi, hefur
lengi verið einhvern veginn til hliðar
við annan peningabúskap ríkisins. „Ég
man ágætlega að ég furðaði mig gjarn-
an á því þegar Jóhannes Nordal seðla-
bankastjóri talaði um stöðu ríkissjóðs
og boðaði að nú þyrftum við að herða
sultarólarnar, þá mælti hann á sama
tíma fyrir auknum framkvæmdum og
erlendum lántökum fyrir Landsvirkj-
un. En þá var hann reyndar líka stjórn-
arformaður Landsvirkjunar.“
Því hafi orkumálin og stóriðjan
notið ákveðinnar friðhelgi þegar kom
að niðurskurði í ríkisfjármálum. „Það
er fyrst núna sem bág fjárhagsstaða
Landsvirkjunar kemst í umræðuna.“
Nú er komið nóg af kaffi og pönns-
um og Helgi fer út á hlað og sýnir þar
bragga sem upphaflega var reistur
á hernámsárunum. „Þeir gáfu hon-
um föður mínum þennan bragga og
hann var fluttur hingað í pörtum og
hann notaður sem hlaða.“ Innan dyra
sem utan hefur bragginn verið gerður
nokkuð upp og þar er hreint og snyrti-
legt. „Hér má alveg halda ball,“ segir
Helgi. sigtryggur@dv.is
ge álrisa
n Hjónin Helgi Seljan og Jóhanna Þóroddsdóttir fengu raflínur Landsvirkjunar nánast inn í
húsagarðinn við sumarhús þeirra, Seljateig í Reyðarfirði. „Allt var leyft til þess að álverið kæmi,“
segir Helgi sem segir varasamt að byggja framtíðina á einu stórfyrirtæki.
Berskjölduð
„ef þetta
fyrirtæki vill
eittHvað og
Beitir sér, þá
eru menn ansi
Berskjaldaðir.“
Á Hlaðinu
Helgi Seljan við æskuheimilið
sem nú er sumarhús hjónanna.
MYnD SigtrYggur
Helgi og JóHanna Hjónin segjast
engu hafa ráðið. Raflínur hafi verið
reistar í garðinum þeirra. MYnD SigtrYggur