Dagblaðið Vísir - DV - 02.12.2009, Blaðsíða 18

Miðvikudagur 2. desember 200918 Bækur
Fyrri dómar
Harmur englanna
Eftir Jón Kalman Stefánsson
Ævintýraeyjan
Eftir Ármann Þorvaldsson
Hrunið
Eftir Guðna Th. Jóhannesson
Hvíta bókin
Eftir Einar Má Guðmundsson
Sofandi að feigðaróSi
Eftir Ólaf Arnarson
íSlenSka efnaHagSundrið:
flugeldaHagfrÆði fyrir
byrjendur
Eftir Jón Fjörni Thoroddsen
Svartbók kommúniSmanS
Eftir Stéphane Courtois, Nicolas Werth,
Jean-Louis Panné o.fl.
Stúlkan Sem lék Sér að
eldinum
Eftir Stieg Larsson
laura og julio
Eftir Juan José Millás
Heitar laugar á íSlandi
Eftir Jón G. Snæland og Þóru Sigur-
björnsdóttur
Það liggur í loftinu
Eftir Jónas Jónasson
matSveppir í náttúru
íSlandS
Eftir Ásu Margréti Ásgrímsdóttur
Svörtuloft
Eftir Arnald Indriðason
alltaf Sama Sagan
Eftir Þórarin Eldjárn
jón leifS – líf í tónum
Eftir Árna Heimi Ingólfsson
Himinninn yfir
Þingvöllum
Eftir Steinar Braga
paradíSarborgin
Eftir Óttar Norðfjörð
frjálS og óHáður
Eftir Jónas Kristjánsson
ÆviSaga einarS
benediktSSonar
Eftir Einar Benediktsson
fölSk nóta
Eftir Ragnar Jónasson
Saga viðSkiptaráðu-
neytiSinS 1939–1994
Eftir Hugrúnu Ösp Reynisdóttur
SólStjakar
Eftir Viktor Arnar Ingólfsson
enn er morgunn
Eftir Böðvar Guðmundsson
Hyldýpi
Eftir Stefán Mána
til veSturHeimS
Eftir Bergstein Jónsson
vormenn íSlandS
Eftir Mikael Torfason
reyndu aftur – ÆviSaga
magnúSar eiríkSSonar
Tómas Hermannsson skráði
milli trjánna
Eftir Gyrði Elíasson
á mannamáli
Eftir Þórdísi Elvu Þorvaldsdóttur
Snorri – ÆviSaga Snorra
SturluSonar
Eftir Óskar Guðmundsson
mynd af ragnari í Smára
Eftir Jón Karl Helgason
loftkaStalinn Sem Hrundi
Eftir Stieg Larsson
umSátrið
Eftir Styrmi Gunnarsson
augnablik
Eftir Malcolm Gladwell
komin til að vera, nóttin
Eftir Ingunni Snædal
fÆreySkur danSur
Eftir Huldar Breiðfjörð
Söknuður – ÆviSaga
vilHjálmS
vilHjálmSSonar
Eftir Jón Ólafsson
ég og Þú
Eftir Jónínu Leósdóttur
að Sigra Sjálfan Sig
Eftir Gunnlaug Júlíusson
milli mjalta og meSSu
Eftir Önnu Kristine Magnúsdóttur
alfreðS Saga og loft-
leiða
Eftir Jakob F. Ásgeirsson
orruStan um Spán
Eftir Antony Beevor
enginn rÆður för
Eftir Runólf Ágústsson
Sjúddirarí rei – endur-
minningar gylfa ÆgiSSon-
ar
Eftir Sólmund Hólm Sólmundarson
Hvíti tígurinn
Eftir Aravind Adiga
Spánar kóngurinn -
áStarSaga
Eftir Sigurð Gylfa Magnússon
Bjarni Bjarnason er rithöfundur
sem einhvern veginn siglir sífellt
undir radar. Honum kannski rétt
bregður fyrir þegar bók eftir hann
kemur út, skýtur upp hausnum
stundarkorn, ef það þá gerist. En
jafnharðan er hann kominn aftur
undir yfirborðið.
Nokkuð lengi hef ég ætlað mér
að lesa bók eftir Bjarna. Fyrst lík-
lega fyrir tæpum áratug þegar
verðlaunaskáldsagan Mannætu-
konan og maður hennar kom út. Af
því varð ekki, ekki frekar en þegar
Andlit kom út 2003, verk sem kall-
að var skáldævisaga höfundarins
og ég var spenntur fyrir, ekki síst
þar sem ég hafði frekar nýlega les-
ið hinar mögnuðu skáldævisög-
ur Guðbergs Bergssonar þar sem
hugtakið „skáldævisaga“ kom fyrst
fram. Enn var ég áhugasamur þeg-
ar Bjarni sendi frá sér skáldsög-
una Bernharður Núll fyrir tveim-
ur árum, en enn og aftur lét ég hjá
líða að verða mér úti um eintak og
greip aðrar bækur úr flóðinu það
árið til lestrar í staðinn. Að hafa
bækurnar á jólagjafaóskalistanum
hefur engu þarna um breytt.
Fjöldi bóka sem ég hafði les-
ið eftir Bjarna stóð því enn á núlli
þegar ég komst að því fyrir nokkr-
um vikum að nú væru tvær bæk-
ur væntanlegar frá höfundinum.
Varð ég þá staðráðnari en nokkru
sinni fyrr í að glugga loks í bók eft-
ir manninn og hugðist ég lesa bók-
ina sem hér er til umfjöllunar, Leit-
ina að Audrey Hepburn. Hún er
kölluð skáldsaga bæði í kynning-
ar- og káputexta, en enn kom babb
í bátinn þegar einn starfsmaður á
Uppheimum, forlaginu sem gefur
út Bjarna, sagði mér að þetta væri
skáldævisaga sem væri í raun beint
framhald af Andliti. Mér fannst ég
ekki geta tekið upp þráðinn þar sem
önnur bók, sem ég hafði ekki les-
ið, endaði og ekki tímdi ég að eyða
tíma í lestur á sex ára gamalli bók
þegar maður keppist nú við þessar
vikurnar að lesa sem mest af bók-
unum sem eru að koma nýjar út. En
svo sagði ég við sjálfan mig að þetta
gengi ekki lengur; þessu skringilega
sambandi mínu við höfund sem ég
hef aldrei lesið yrði að ljúka. Andlit
yrði bara lesin í jólafríinu ef Leitin
að Audrey Hepburn myndi heilla.
Og það gerði hún. Bókin hefst
á mjög kúltiveruðum nótum þar
sem sögumaðurinn, Gullbrandur
Högnason, fer frá Orly-flugvelli í
úthverfi Parísar og inn í Tuileries-
garðana í borginni ásamt mynd-
listarmanni nokkrum, drekkur
eplasafa og íhugar að hefja lestur á
Grámosa Thors Vilhjálmssonar. Ef
lesandi heldur að hann sé að hefja
lestur á þurri og steingeldri frásögn
af uppskrúfuðum rauðvíns- og
eplasafasötrandi fagurkera á rölti
um París, lesandi háfleygar bók-
menntir og hlustandi á hátimbrað-
ar sinfóníur, þá kemst hann fljótt að
raun um að það er meira fútt í sög-
unni en það. Á blaðsíðu níu er Gull-
brandur til dæmis kominn heim til
ókunnugs manns sem hann upp-
götvar að hefur annarlegar hvatir
þegar gestgjafinn býður honum allt
í einu greiðslu fyrir að sitja í stól og
lesa bók á meðan maðurinn fróar
sér. Gullbrandur, sem hefur húmor
í töluverðu magni, segir að honum
hafi legið svo mikið á út eftir þessa
„frjálslegu bræðralagsuppástungu“
að hann gleymdi að spyrja mann-
inn hvort hann væri afkomandi
Marquies de Sade.
Rithöfundurinn Gullbrandur er
augljóslega byggður á Bjarna. Ekk-
ert framan af bókinni gerir lesanda,
sem ekki kann mikil deili á höf-
undinum líkt og í mínu tilviki, það
ljóst en í síðari hlutanum eru Gull-
brandi eignuð verk sem Bjarni hef-
ur sent frá sér auk þess sem hann
byrjar að vinna að bókunum tveim-
ur sem hinn „raunverulegi“ höf-
undur gaf út í haust. Þeir sem ekki
hafa lesið Andlit fá þar með hugs-
anlegan grun sinn þar staðfestan.
Bókin skiptist í fimm hluta. Í fyrstu
tveimur er Gullbrandur staddur í
evrópskum stórborgum, París árið
1995 og í Róm fjórum árum síð-
ar, þar sem hann skoðar sig um,
veltir fyrir sér ýmsu á milli himins
og jarðar og leggur lag sitt við þrjár
fallegar stúlkur af þremur þjóðern-
um. Stíllinn á þessari ferðasögu,
sem sögð er í dagbókarformi, er
afskaplega afslappaður og fallegur
og sumar setningar og málsgrein-
ar alveg feikilega flottar. Og vanga-
velturnar sem Bjarni setur á blað
um þetta og hitt eru undantekn-
ingalítið áhugaverðar og skemmti-
lega hugsaðar, til að mynda útlist-
un mismunarins á upplifun manns
sem er einn á ferð í smábæ eins og
Eyrarbakka og stórborg á borð við
Róm (bls. 47-48) svo eitthvað sé
nefnt.
Á vegi Gullbrands verða misá-
hugaverðir karakterar, þeirra eft-
irminnilegastur er norski ljós-
myndarinn Torbjörn sem á sér
bandaríska leikarann Scott Glenn
sem „hreyfingarfyrirmynd“. Ást-
konurnar þrjár staldra hins vegar
það stutt við að þær ná aldrei að
hrífa mann sérstaklega. Hin stutta
uppbygging á kynferðislegu spenn-
unni á milli Gullbrands og hinnar
japönsku Ayako áður en spennu-
losunin fer fram er þó vel gerð.
Í þriðja hluta bókarinnar eru
aðstæður Gullbrands allt aðrar
en í stórborgarbröltinu. Þar segir
frá sumarfríi hans og sonar Gull-
brands, Snorra sem er tæplega
átta ára, á Íslandi sumarið 2008.
Drenginn eignaðist rithöfundur-
inn með hinni yfirmáta fallegu
og kynþokkafullu Sól sem Gull-
brandur hitti í Róm, stúlku sem
SkáldSaga/SkáldæviSaga
lífsfyllingu
leitin að audrey Hepburn
Bjarni BjarnasonFalleg og fynd-
in skáldævi-
saga. Stíllinn
afslappaður og
flottur og sum-
ar lýsingar og
stakar máls-
greinar afar eft-
irminnilegar.
Útgefandi:
Uppheimar
Í leit að