Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.2011, Blaðsíða 3

Fréttir | 3Miðvikudagur 26. janúar 2011
Framsókn fékk afskrifað
í Búnaðarbankanum
Íslands hafi S-hópnum verið veitt-
ur um 500 milljóna króna afsláttur frá
upphaflegu kaupverði vegna yfirvof-
andi málaferla og skaðabótakrafna
Þorsteins á hendur bankanum.
Þorsteinn telur að gögn, meðal
annars úr fórum einkavæðingarnefnd-
ar um sölu ríkisbankanna, sýni að
krafa hans á hendur Búnaðarbankan-
um hafi leitt til þess að endanlegt verð
var lækkað, eins og áður segir. Hafi
svo verið þykir ljóst að Þorsteinn hafi
málefnalegar ástæður til þess að leiða
skaðabótamál sitt til lykta fyrir dómi,
en í ársbyrjun 2004 var það fellt niður
vegna ónógra gagna. Eftir það kærði
hann starfsmann bankans fyrir skjala-
fals eins og að framan greinir.
Héraðsdómur Reykjavíkur hafnaði
á dögunum beiðni um vitamál og er
málið nú fyrir Hæstarétti. Meðal þeirra
sem leiða átti til vitnis voru Ólafur Ól-
afsson í Samskipum, fulltrúi kaup-
anda fyrir hönd Eglu hf. (S-hópurinn),
Finnur Ingólfsson, fulltrúi kaupanda
fyrir hönd VÍS (S-hópurinn), Kristinn
Hallgrímsson, fulltrúi fjárfesta/kaup-
endahópsins og stofnandi Eglu hf.
(S-hópurinn), Axel Gíslason, fulltrúi
kaupanda fyrir hönd Eignarhaldsfélags
Samvinnutrygginga (S-hópurinn) og
Margeir Daníelsson, fulltrúi kaupanda
fyrir hönd Samvinnulífeyrissjóðsins
(S-hópurinn). Auk þessara manna
átti að kalla til vitnis fulltrúa í einka-
væðingarnefnd, þeirra á meðal Ólaf
Davíðsson, Baldur Guðlaugsson, Jón
Sveinsson og Guðmund Ólason, sem
var starfsmaður einkavæðingarnefnd-
ar þegar ríkisbankarnir voru seldir.
Misræmi vekur grunsemdir
Afslátturinn, sem ríkið veitti S-hópn-
um af Búnaðarbankanum, er at-
hyglisverður í margvíslegu tilliti.
Viðskiptafræðingur, sem farið hef-
ur yfir áreiðanleikakönnun Price-
Waterhouse Coopers um söluna frá
árinu 2002 bendir á misræmi. Fyrstu
níu mánuði ársins 2002 hafi endan-
lega töpuð útlán Búnaðarbankans
verið áætluð aðeins 337 milljónir
króna. Í árslok 2002 hafi töpuð útlán
skyndilega verið áætluð 746 milljónir
króna. Í sjálfri áreiðanleikakönnun-
inni um bankann er lagt til að framlag
til afskifta verði 100 til 350 milljónir
króna. Samkvæmt ársreikningi bank-
ans var það á endanum 769 milljónir
króna. Mismunurinn er 544 milljónir
króna en það jafngildir nærri einum
milljarði króna á núvirði.
Með þessu telur Þorsteinn, eitt
sinn ábyrgðarmaður fyrir skuldum
Framsóknarflokksins, sig geta sýnt
fram á að út úr bókum Búnaðarbank-
ans hafi verið færðar 420 til 670 millj-
ónum króna hærri upphæð en PWC
taldi hæfilegt.
Vakin er athygli á því að endanleg-
ar afskriftir útlána voru háðar ákvörð-
un bankaráðs á hverjum tíma og því
ekki á færi endurskoðenda bankans
að hafa áhrif á þær ákvarðanir. Þannig
bendi margt til þess að um einhvers
konar „tiltekt“ hafi verið að ræða í
bókum bankans, eins og það er orð-
að. „Við slíka tiltekt er líklegt að ýms-
ir þeirra lántakenda sem með þessu
fengu felldar niður skuldir sínar hafi
ekki í raun verið ógjaldfærir, held-
ur einfaldlega hyglað af hálfu banka-
ráðsins.“
Ekkert að fela „Við höfum ekki neitt að
fela í þessu og höfum aldrei haft,“ sagði
Geir H. Haarde er hann kynnti frumvarp um
fjármál stjórnmálaflokkanna árið 2006.
„Þó er ekki minnst á mögu-
leg mútubrot eða áhrifa-
kaup af hálfu kaupenda bank-
anna og eftirgjöf skulda eins eða
fleiri stjórnmálaflokka í öðrum
eða báðum bönkunum.
Samruni Kaupþings og Búnaðarbanka
Sterkar vísbendingar eru fram komnar um að skuldir að minnsta kosti eins stjórnmála-
flokks – Framsóknarflokksins – við Búnaðarbankann hafi verið afskrifaðar þegar hann
var seldur S-hópnum og sameinaður Kaupþingi 2003. Myndin er af Sóloni Sigurðssyni
(t.v.), fyrrverandi bankastjóra Búnaðarbankans, Sigurði Einarssyni, fyrrverandi stjórnar-
formanni Kaupþings, Hjörleifi Jakobssyni, þáverandi forstjóra Olíufélagsins og fulltrúa
S-hópsins, og Hreiðari Má Sigurðssyni, fyrrverandi forstjóra Kaupþings. Myndin er tekin
þegar samruni bankanna var kynntur fyrrihluta árs 2003. Sólon fékk 300 milljóna króna
starfslokasamning og Finnur Ingólfsson tók sæti í stjórn Kaupþings ásamt Hjörleifi,
Sigurði (stjórnarformanni) og sex öðrum körlum.
Samkeppniseftirlitið rannsakar nú
markaðshlutdeild Stjörnugríss á
matvælamarkaðnum eftir að fyrir-
tækið keypti tvö svínabú sem voru
í eigu Arion banka. Hópur svína-
bænda kærði kaupin til Samkeppn-
iseftirlitsins og telur Stjörnugrís vera
orðinn algjörlega markaðsráðandi
eftir samrunann. Þeir vilja að kaupin
gangi ekki í gegn.
Búin sem um ræðir eru Hýru-
melur í Hálsasveit í Borgarfirði og
Brautarholt á Kjalarnesi. Stjörnu-
grís er eftir kaupin með um 60 pró-
sent markaðshlutdeild og er þar af
leiðandi ráðandi á svínakjötsmark-
aðnum, en áður voru Hýrumelur
og Brautarholt með um 25 prósent
markaðshlutdeild.
Ósáttir svínabændur
Ingvi Stefánsson bóndi á Teigi í Eyja-
firði er einn af fimm svínabændum
sem hafa kært kaup Stjörnugríss á
Hýrumel og Brautarholti. „Við telj-
um að Stjörnugrís verði orðinn al-
gjörlega markaðsráðandi eftir þenn-
an samruna og í raun teljum við að
hann sé það að einhverju leyti fyrir
samruna líka. Við teljum ekki rétt að
aðili sem var fyrir stærstur á mark-
aðnum fái 25 prósent af framleiðsl-
unni í viðbót í sínar eigin hendur.“
Ingvi og fleiri bændur höfðu gert sér
vonir um að geta keypt Hýrumel af
Arion banka en segir að það hafi ekki
gengið eftir þar sem Stjörnugrís hafi
átt hæðsta tilboðið. Hann segir að
þeir hafi í framhaldi af því kært kaup-
in.
Staðan í svínarækt er erfið um
þessar mundir en framleiðslukostn-
aður hefur rokið upp úr öllu valdi
eftir hrun og samkvæmt Ingva eru
svínabændur gríðarlega háðir verði
á fóðri og segir hann afkomu svína-
bænda hafa versnað í samræmi við
að.
Þungur rekstur
Geir Gunnar Geirsson einn eiganda
Stjörnugríss sagði í samtali við DV
að nú væri bara að bíða og sjá að
hvaða niðurstöðu Samkeppniseftir-
litið kæmist. „Það eru mörg önnur
fyrirtæki sem eru með svipaða eða
meiri markaðshlutdeild en Stjörnu-
grís. Hagar eru til dæmis með um
60 prósent markaðshlutdeild af
smásölumarkaðnum. En annars vil
ég ekkert tjá mig um þetta fyrr en
Samkeppniseftirlitið hefur komist
að niðurstöðu, það er þetta eðlilega
ferli í íslenskri stjórnsýslu í dag,“
segir hann.
Geir Gunnar segir að rekst-
ur Stjörnugríss gangi eins og hjá
mörgum öðrum fyrirtækjum í dag,
frekar erfiðlega. „Þetta er þung-
ur rekstur og mikið um kostnaðar-
hækkanir eins og hefur ekki farið
fram hjá neinum. Það er ákveðin
matvælakreppa í heiminum og
efnahagskreppa hérna heima og
þetta er bara erfitt eins og hjá öll-
um.“
Páll Gunnar Pálsson, forstjóri
Samkeppniseftirlitsins, segist ekki
geta veitt nánari upplýsingar um
málið en niðurstöðu rannsóknar er
að vænta bráðlega.
„Við teljum ekki
rétt að aðili sem
var fyrir stærstur á mark-
aðnum fái 25 prósent af
framleiðslunni í viðbót í
sínar eigin hendur.
Hanna Ólafsdóttir
blaðamaður skrifar hanna@dv.is
SVÍNABÆNDUR TELJA
AÐ SVÍNAÐ SÉ Á SÉR
n Samkeppniseftirlitið rannsakar kaup Stjörnugríss á
tveimur svínabúum n Stjörnugrís nú með um 60 prósent
markaðshlutdeild n Svínabændur kæra Stjörnugrís
Svínsleg samkeppni Rekstur svínabúa
er erfiður um þessar mundir, en framleiðslu-
kostnaður hefur rokið upp úr öllu valdi.