Dagblaðið Vísir - DV - 09.02.2011, Blaðsíða 2

2 | Fréttir 9. febrúar 2011 Miðvikudagur
Lyfjafræðingurinn Erna Kristjáns-
dóttir og synir hennar skulduðu
Landsbankanum nærri 23 millj-
arða króna við fall bankans. Lán-
in voru veitt til átta aflandsfélaga
í eigu fjölskyldunnar. Kemur þetta
fram í lánabókum Landsbankans
sem DV hefur undir höndum. Erna
og synir hennar auðguðust gríðar-
lega við uppgang lyfjafyrirtækis-
ins Actavis þar sem þau voru stórir
hluthafar.
Öll lánin hjá Landsbankanum
fóru til hlutabréfakaupa í sömu
fyrir tækjum og Björgólfur Thor
var stór hluthafi í á þeim tíma.
Fékk fjölskyldan lánað til hluta-
bréfakaupa í Landsbankanum,
Straumi-Burðar ási, búlgarska
síma fyrirtækinu BTC og pólska
símafyrirtækinu Netia. Einnig fjár-
festu þau í Novator Pharma Hold-
ing I en það var eitt félaga Björg-
ólfs Thors sem tók þátt í stærstu
yfirtöku Íslandssögunnar, á Actavis
sumarið 2007.
Mikil lánafyrirgreiðsla
Talið er að fjölskyldan hafi notið
óeðlilega mikillar lánafyrirgreiðslu
hjá Landsbankanum. Samkvæmt
heimildum DV er lánafyrirgreiðsla
fjölskyldunnar hjá Landsbankan-
um eitt þeirra mála sem sérstak-
ur saksóknari skoðar nú í rannókn
sinni á málefnum Landsbank-
ans. Að sögn Ragnhildar Sverris-
dóttur, talsmanns Novator, hafði
Björg ólfur Thor engin afskipti af
lánveitingum Landsbankans til
Ernu og sona hennar á árunum
2003 til 2008. Hvorki á Íslandi né
í Lúxemborg. Kemur þetta fram í
svari hennar við fyrirspurn DV um
tengsl Björgólfs Thors við Ernu og
syni hennar.
Erna og synir hennar eru talin
hafa tapað langstærstum hluta
auðæfa sinna við fall íslensku
bankanna haustið 2008. Sam-
kvæmt heimildum DV var við-
skiptasamband fjölskyldunnar við
Björgólf Thor náið. Hins vegar hafi
traustið á milli þeirra brostið eftir
bankahrunið og nú ríki óvild á milli
Björgólfs Thors og fjölskyldunn-
ar. Ragnhildur Sverrisdóttir segir
þetta ekki rétt. „Leiðir Björgólfs
Thors og fjölskyldu Ernu hafa leg-
ið saman í margvíslegum viðskipt-
um undanfarinn áratug. Það sam-
starf hefur alltaf verið með miklum
ágætum og er enn,“ segir hún.
Í rannsóknarskýrslu Alþingis
kemur fram að Erna Kristjánsdóttir
hafi verið þriðji stærsti lántakand-
inn í Landsbankanum í Lúxem-
borg. Lánaði bankinn henni um 26
milljónir evra, eða sem nemur um
fjórum milljörðum króna í dag. Það
virðist þó einungis hafa verið brot
af þeim 23 milljarða króna lánum
sem hún og synir hennar fengu hjá
Landsbankanum.
4,3 milljarða lán frá
Lúxemborg
Í gæsluvarðhaldsúrskurði yfir Sig-
urjóni Þ. Árnasyni er hann meðal
annars sakaður um að hafa borið
ábyrgð á 4,3 milljarða króna láni til
félagsins Bruce Assets sem Lands-
bankinn í Lúxemborg veitti. Bruce
Assets var í eigu sona Ernu, þeirra
Ólafs Steins og Kristjáns Sigurðar.
Faðir þeirra var apótekarinn Guð-
mundur Brynjar Steinsson sem lést
árið 1991.
Talið er að lánið til Bruce Assets
hafi verið nýtt til hlutabréfakaupa
í Landsbankanum sjálfum. Gekkst
bankinn í ábyrgð fyrir láninu og
þurftu þeir bræður ekki að leggja
fram neina tryggingu. Lánið til
Bruce Assets kemur ekki fram í
lánabókum Landsbankans sem DV
hefur undir honum. Samkvæmt
heimildum blaðsins hefur embætti
sérstaks saksóknara tekið skýrslu af
Ólafi Steini Guðmundssyni vegna
lánsins til Bruce Assets. Gaf Ólaf-
ur Steinn skýrslu í gegnum síma frá
Bandaríkjunum þar sem hann er
búsettur.
Í tölvupósti sem Ólafur Steinn
sendi blaðamanni DV sagðist hann
ekki vilja tjá sig um fjárfestingar
fjölskyldunnar og lánveitingarnar
frá Landsbankanum. Sagði hann
að það myndi ekki hjálpa í rann-
sókn sérstaks saksóknara að fjalla
um málefni fjölskyldunnar í fjöl-
miðlum. Ekki náðist í Ernu Krist-
jánsdóttur, móður Ólafs Steins.
Öll fjölskyldan lyfjafræðingar
Samkvæmt heimildum DV urðu
Erna og synir hennar mjög um-
svifamiklir fjárfestar samfara upp-
gangi á íslenska hlutabréfamark-
aðinum á árunum 2003 og allt til
ársins 2008 við fall íslensku bank-
anna. Guðmundur Brynjar Steins-
son, faðir þeirra Ólafs Steins og
Kristjáns Sigurðar, starfaði sem
framleiðslu- og þróunarstjóri hjá
Pharmaco á árunum 1965 til 1984.
Átti hann hlutabréf í lyfjafyrirtækj-
unum Pharmaco og Delta. Árið
1985 stofnaði Guðmundur apótek-
ið Lyfjaberg sem hann rak þar til
hann lést árið 1991.
Erna Kristjánsdóttir, sem er 72
ára, starfaði sem lyfjafræðingur allt
þar til hún fór á eftirlaun. Lengst af
í lyfjabúri apóteks Borgarspítalans
og síðar Landspítalans. Auk þess
veitti hún apótekinu Lyfjabergi for-
stöðu eftir að eiginmaður henn-
ar lést. Hún sat í stjórn Pharm-
aco á árunum 1992 til 2001 og í
stjórn Delta til ársins 2001. Delta
og Pharmaco sameinuðust und-
ir nafninu Actavis árið 2003. Ólaf-
ur Steinn og Kristján Sigurður eru
báðir með doktorspróf í lyfjafræði
og eru búsettir í Bandaríkjunum.
Ólafur Steinn situr í stjórn Eyris In-
vest, stærsta hluthafans í Marel og
þess næststærsta í Össuri.
Héldu áfram í Actavis
Í júlí árið 2007 seldu Erna og syn-
ir hennar öll hlutabréf sín í Acta-
vis. Á þeim tíma fóru fram stærstu
hlutabréfaviðskipti Íslandssögunn-
ar, þegar Björgólfur Thor og Novator
yfirtóku Actavis. Er talið að íslensk-
ir hluthafar félagsins hafi fengið um
180 milljarða króna í sinn hlut á þeim
tíma. Samkvæmt lánabók Lands-
bankans í mars 2007 virðast þau þá
hafa verið með um 1.500 milljóna
króna skuld hjá Landsbankanum
vegna bréfa í Actavis. Markaðsverð-
mæti bréfanna nam hins vegar um
þremur milljörðum króna.
Eftir að Björgólfur Thor yfirtók
Actavis að fullu sumarið 2007 fengu
Erna og synir hennar lán hjá Lands-
bankanum til hlutabréfakaupa í fé-
laginu Novator Pharma Holding I.
Það var eitt fimm félaga sem yfirtók
Actavis. Í lánayfirliti Landsbankans
31. mars 2008 kemur fram að félag-
ið Blossom Asso ciates Corp skuldi
bankanum um 7,4 milljarða króna.
Bak við lánin standi veð í hlutabréf-
um Nova tor Pharma Holding I sem
á þeim tíma voru metin á um þrjá
milljarða króna, eða sem nemur
minna en helmingi lánsupphæðar-
innar.
n Erna Kristjánsdóttir og synir fengu 23 millarða lán í Landsbankanum
n Fjárfestu í félögum tengdum Björgólfi Thor n Sonur Ernu var yfirheyrður„Leiðir Björgólfs
Thors og fjölskyldu
Ernu hafa legið saman í
margvíslegum viðskiptum
undanfarinn áratug.
Annas Sigmundsson
blaðamaður skrifar as@dv.is
Náin tengsl Samkvæmt
heimildum DV átti Björgólfur
Thor Björgólfsson í nánu
viðskiptasambandi við Ernu
Kristjánsdóttur og syni. Traust-
ið á milli þeirra hafi hins vegar
brostið eftir bankahrunið.
Lánayfirlitið Hér má sjá stöðu útlána til sjö aflandsfélaga í eigu Ernu Kristjánsdóttur og
sona hennar þann 31. mars 2008. Þar kemur hins vega ekki fram 4,3 milljarða lán sem félagið
Bruce Assets fékk sama dag.
Lyfjafræðingur Erna Kristjánsdóttir er
lyfjafræðingur sem auðgaðist á uppgangi
Actavis.
23 MILLJARÐAR TIL
LYFJAFJÖLSKYLDU