Dagblaðið Vísir - DV - 29.10.2012, Page 2

O
kkar baráttu er vonandi lok-
ið,“ segir Sigurður Hreinn
Sigurðsson, sigri hrósandi.
Þrjú ár eru síðan hann
og eiginkona hans, Maria Elvira
Mendez Pinedo, ákváðu að fara
ein og óstudd gegn Dróma hf. sem
innheimtir lán sem Frjálsi fjár-
festingarbankinn og SPRON áttu
hjá fyrirtækjum og einstakling-
um. Baráttan hefur verið löng og
kostnaðarsöm og á þessum þrem-
ur árum hafa þau hjónin höfðað
þrjú mál gegn Dróma en með góð-
um árangri.

Höfðu trú á dómskerfinu
„Við erum bara ósköp venjulegt
fólk úr 101 – lattéhverfi Reykja-
víkur. Eftir hrunið fannst okkur að
bankarnir sendu reikninginn beint
til fólksins og upplifðum mikið
óréttlæti. Eiginlega neyddumst við
til að sækja rétt okkar með atbeina
dómstóla, við höfðum ekkert val.
Við ætluðum okkur vitaskuld að
borga það sem var sanngjarnt og
rétt, en ekki reikninginn fyrir mis-
tök bankamanna og stjórnmála-
manna,“ segir Sigurður Hreinn
sem segir þau hjón hafa farið í bar-
áttuna með tiltrú á dómskerfinu.
„Það þarf vissulega að hafa ein-
hverja fjármuni til reiðu í baráttu
eins og þessa og tiltrú á dómskerf-
ið er nauðsyn. Hana höfðum við.
Þótt baráttan hafi verið kostnaðar-
söm þá urðu málaferlin á endan-
um ekki dýr vegna þess að við höf-
um fengið sanngjarna leiðréttingu
á skuldastöðunni. En í hvert sinn
sem við höfðuðum mál, þá tókum
við að sjálfsögðu mikla fjárhags-
lega áhættu. Fyrsta málið kostaði
okkur til dæmis tvær milljónir, sem
leiðréttist reyndar seinna meir. En
ef fólk hefur ekki fjárráð, þá er erfitt
fyrir það að sækja rétt sinn. Þannig
virðist það vera að einungis fólk
með sæmileg fjárráð hafi raunhæf-
an réttaraðgang.“

Útreikningarnir samþykktir
Þau hjón hafa klárað tvö mál sem
þau höfðuðu gegn Dróma fyrir
Hæstarétti en félagið hefur þrá-
ast við að endurreikna lán þeirra
hjóna í samræmi við dómana.
Fyrri dómurinn snéri að ólögmæti
gengistryggingarinnar en sá síð-
ari að vaxtabyrði lánanna. Í sum-
ar neyddust þau til að höfða enn
eitt málið gegn Dróma vegna sömu
lána sem þau tóku hjá Frjálsa fjár-
festingarbankanum og nú hafa
þau unnið glímuna. Í síðustu viku
fékk lögmaður þeirra svo bréf frá
Dróma þar sem fallist var á kröfur
þeirra.
„Eftir að hafa beðið í margar vik-
ur eftir dóminn í febrúar sendum
við þeim okkar eigin endurútreikn-
inga og við óskuðum eftir því að
lánin yrðu endurútreiknuð,“ segir
Sigurður Hreinn.
„Við fengum aðstoð okkar frá-
bæra lögmanns, Ragnars H. Hall,
við að endurreikna lánin miðað við
niðurstöðu dómsins en þeir sam-
þykktu ekki þá endurútreikninga.
Því sáum við okkur tilneydd til að
fara í enn eitt málið. Fórum við
fram á að héraðsdómur staðfesti
útreikninga okkar. Í síðustu viku
fengum við svo bréf um að fallist
yrði á kröfurnar. Það hefur þá þýð-
ingu að þriggja ára baráttu okkar er
sennilega að mestu lokið. Í fyrsta
lagi fengum við lánin úrskurðuð
ólögmæt, í öðru lagi að þeir mættu
ekki reikna viðbótarvexti aftur í tí-
mann, og í þriðja lagi fengum við
staðfestingu á því að endurútreikn-
ingar okkar væru réttir.“
Þreytandi málaferli
„Það hefur verið þreytandi að
standa í ítrekuðum málaferlum og
sérstaklega þreytandi að þurfa að
höfða þriðja málið í þeim eina til-
gangi að fá Dróma til að fara eft-
ir fyrri dómi Hæstaréttar í sama
máli,“ segir Sigurður Hreinn.
Það var í febrúarmánuði sem
Hæstiréttur komst að þeirri niður-
stöðu að Dróma hafi ekki verið
heimilt að krefjast hærri vaxta-
greiðslna aftur í tímann miðað við
vaxtaviðmið Seðlabankans af lán-
um sem bundin voru við gengi
erlendra mynta eftir að gengis-
trygging lána var dæmd ólögmæt.
Hæstiréttur komst að þeirri niður-
stöðu að slíkur endurútreikningur
bryti gegn stjórnarskránni.

Voru að drukkna í afborgunum
En þótt málaferlin hafi verið þreyt-
andi þótti þeim hjónum þau
nauðsyn. Ekki síst vegna þess að
afborganir af lánum voru að sliga
þau. „Margir spyrja okkur hvers
vegna við höfum staðið upp gegn
bönkunum. Við stóðum einfald-
lega upp af því að við vorum að
drukkna í afborgunum. Við höfð-
um ekki skuldsett okkur fyrir meira
en 65% af eigninni sem við vor-
um að kaupa á þessum tíma. Eftir
hrun, þá örvæntum við þegar þau
hækkuðu svo gríðarlega mikið.
Þegar við komumst svo að því
að lánin voru ekki samkvæmt lög-
um, þá sáum við möguleika á úr-
bótum sem við ákváðum að sækja.“

Att út í baráttu af ráðherrum
Sigurður Hreinn segir fáum dyljast
að réttindabarátta almennings og
þeir sigrar sem unnist hafa í dóms-
málum séu kveðnir niður. Ábyrgð
stjórnvalda segir hann mikla. Það
hefði kostað þau aleiguna – túlkun
banka og stjórnvalda á niðurstöðu
fyrra dómsmáls þeirra í Hæstarétti.
„Mér finnst hafa skort mikið upp
á það að stjórnvöld hafi staðið með
neytendum, einstaklingum og fjöl-
skyldum í landinu. Venjulegu fólki
hefur verið att út í erfiða baráttu
af tveimur ráðherrum, bæði Gylfa
Magnússyni og Árna Páli Árnasyni.
Báðir drógu í efa fullyrðingar um
að lánin væru ólögmæt og ef fólk
teldi að það ætti rétt á öðru skyldi
það leita til dómstóla. Það var ná-
kvæmlega það sem gerðist og við
höfðum betur. Þeir verða að svara
fyrir þetta,“ segir hann og segir
óskiljanlegt að stjórnvöld hafi gefið
grænt ljós á að innlán einstaklinga
sem voru hjá SPRON og Frjálsa
fjárfestingarbankanum hafi verið
færð til Arion banka en skuldirnar
inn í félagið Dróma. „Drómi hef-
ur ekki hag af öðru en að hámarka
endurheimtur lánanna ólíkt við-
skiptabönkunum sem hafa hag af
því að halda viðskiptavinum og séu
því líklegri til að koma til móts við
þá.“

Breytt umræða á kosningavetri
Hann skynjar breytta umræðu um
málefni skuldara á kosningavetri.
„Það er allt í einu núna sem sum-
ir stjórnmálamenn rísa upp og tala
eins og þeir séu vinir litla manns-
ins. Það hafa þeir hins vegar ekki
gert allan þennan tíma. Ég vil sjá
æðstu menn Seðlabanka og Fjár-
málaeftirlits á sínum tíma svara til
saka fyrir að standa ekki vörð um
fjármálastarfsemi í landinu eins og
lög og reglur mæltu fyrir um. Það
liggur svo fyrir að æðstu stjórnend-
ur bankanna eiga að sæta ábyrgð,
þeirra mál eru í ákveðnum farvegi
hjá sérstökum saksóknara.“

Stórkostlegt svindl
Sigurður segist hafa velt því tölu-
vert fyrir sér undanfarið hvers
vegna bankarnir hafi farið að bjóða
upp á lánin. „Með því að veita þessi
lán þá gátu bankarnir skuldsett sig
meira erlendis. Gengistryggð lán,
sem í raun og veru voru íslensk lán,
voru í bókhaldinu talin til eigna
„VIÐ HÖFÐUM BETUR“
2 Úttekt 29. október 2012 Mánudagur
„Skuldar
þjóðin honum
eitthvað?“
Páll Magnússon útvarpsstjóri
skýtur föstum skotum á Jón Ásgeir
Jóhannesson í aðsendri grein sem
birtist á Pressunni um helgina.
„Banki þjóðarinnar, Lands-
bankinn, hefur frá hruni afskrifað
á kostnað almennings milljarða
á milljarða ofan vegna fjölmiðla-
reksturs Jóns Ásgeirs Jóhann-
essonar. Því til viðbótar berast
reglubundnar fréttir af því að
ríkisbankinn semji æ ofan í æ
um endurfjármögnun á þess-
um rekstri – til að tryggja áfram-
haldandi eignarhald og yfirráð
Jóns Ásgeirs á 365, sem er
langstærsta fjölmiðlafyrirtæki
landsins,“ ritar Páll.
Páll segir að ofan á þetta bætist
að nú liggi fyrir hjá Alþingi ríkis-
stjórnarfrumvarp sem muni flytja
árlega 300–400 milljónir króna af
auglýsingatekjum frá RÚV í vasa
365 og Jóns Ásgeirs, sem fyrir er
með um 60% af heildarauglýs-
ingamarkaðnum á Íslandi.
Þá vísar Páll líka í ríkis-
stjórnarfrumvarpið sem fjall-
ar um eignarhald á fjölmiðlum
og „tryggir að ekki verður hreyft
við einsmanns eignarhaldi Jóns
Ásgeirs á meira en helmingi ís-
lenskra fjölmiðla, sé miðað við
veltu.“
„Af hverju stendur
ríkisvaldið þenn-
an grimmilega og
grímulausa vörð um
hagsmuni og ítök
Jóns Ásgeirs Jóhann-
essonar? Skuldar
þjóðin honum
eitthvað?
Skulda
stjórn-
mála-
flokkarn-
ir honum
eitthvað?“
Erill á sunnu-
dagsmorgni
Lögreglunni á höfuðborgarsvæð-
inu barst tilkynning um klukkan
sjö á sunnudagsmorgun um mann
í annarlegu ástandi á Laugavegi,
var hann að reyna að komast inn
í mannlausa bifreið. Þegar lög-
reglumenn mættu á vettvang sást
til mannsins kasta grjóti í gegnum
hliðarrúðu bílsins. Maðurinn var
handtekinn og vistaður í fanga-
geymslu. Að sögn lögreglu gat
maðurinn ekki gert grein fyrir
gerðum sínum.
Þá voru fimm handteknir klukk-
an hálf sjö og látnir dúsa í fanga-
geymslu eftir teiti í íbúð við Meist-
aravelli í Vesturbænum. Lögregla
hafði fengið tilkynningu um að eitt-
hvað gengi á í íbúðinni en þá kom
í ljós að samkvæmi hafi farið úr
böndunum. Að sögn lögreglu komu
fíkniefni, líkamsárás og vopnaburð-
ur meðal annars við sögu.
n Þriggja ára baráttu fjölskyldu lokið n Drómi samþykkir endurútreikninga lána
Kristjana Guðbrandsdóttir
blaðamaður skrifar kristjana@dv.is „Þetta er eitthvað
það stórkostleg-
asta svindl sem sést hefur
Innheimtufyrirtæki með ríkisábyrgð
n Hvað er Drómi?
Drómi hefur verið sakað um að beita mikilli hörku og óbilgirni í innheimtuaðgerðum gegn lántakendum. Sigurður Hreinn segir að Drómi sé
innheimtufyrirtæki sem hafi engan hag af því að vinna með eða þjónusta sína viðskiptavini. Ástæðan sé sú að ríkið hafi gefið ríkisábyrgð
fyrir innlánum hjá SPRON sem voru flutt til Arion banka. Það sé síðan verkefni Dróma hf. að innheimta lán hjá viðskiptavinum og tryggja
að heimturnar verði það góðar að ríkið verði ekki fyrir tapi.
Mikið hefur verið fjallað um Dróma hf. undanfarið ár, en Drómi hf. sér um að innheimta lán hjá þeim sem voru í viðskiptum við SPRON
og Frjálsa fjárfestingarbankann. Það var 21. mars 2009 sem Fjármálaeftirlitið tók yfir vald hluthafafundar og vék stjórn SPRON frá störf-
um. Í kjölfarið skipaði Fjármálaeftirlitið skilanefnd sem tók við öllum heimildum stjórnar SPRON og fer með málefni hennar. Fjármála-
eftirlitið skipaði Hlyn Jónsson sem formann skilanefndar. Þann 23. júní 2010 skipaði Héraðsdómur Reykjavíkur SPRON slitastjórn. Hlynur
Jónsson var skipaður formaður slitastjórnar. Auk hans voru Hildur Sólveig Pétursdóttir hrl. og Jóhann Pétursson hdl. skipuð í stjórnina.
Í áðurnefndri ákvörðun Fjármálaeftirlitsins frá 21. mars 2009 fólst að aðgerðir varðandi SPRON yrðu framkvæmdar á þann hátt að
stofnað yrði sérstakt hlutafélag í eigu SPRON sem tæki við öllum eignum, tryggingaréttindum og ákveðnum skuldbindingum SPRON.
Það félag hlaut nafnið Drómi hf. og var stofnað í kjölfar ákvörðunar Fjármálaeftirlitsins og félaginu eingöngu ætlað að sinna því hlut-
verki sem ákvörðunin kveður á um.