Dagblaðið Vísir - DV - 07.08.2013, Blaðsíða 22

22 Menning 7. ágúst 2013 Miðvikudagur
Frá Springsteen
til Sálarinnar
Götutónlistarmaður Íslands, JoJo,
gerði garðinn frægan með sjálfum
Bruce Springsteen fyrir 25 árum
og kom nýlega fram í heimilda-
mynd um kappann. Lýsti hann því
í kjölfarið yfir að hann vildi feg-
inn fara að einbeita sér að öðru
og hefur tekið upp sólóplötuna
The Joker: Götuball. Er hún skrif-
uð á Sir JoJo og Götustrákana, en
sumir meðlimir Sálarinnar hans
Jóns míns ku koma fram á henni.
Þeir sem vilja nálgast gripinn geta
spjallað við JoJo í Austurstræti þar
sem hann kemur reglulega fram.
Listamenn með
ofáætluð laun
Það ráku sumir upp stór augu
þegar tekjublaðið kom út því al-
mennt virtust listamenn betur
launaðir en nokkur hafði átt von
á. Var þetta þó ofsögum sagt því
margir þessara listamanna voru
einfaldlega seinir að gera upp og
áætlar skatturinn þá hæstu mögu-
legu innkomu á þá. Guðrún Eva
Mínervudóttir rithöfundur hefur
þegar gert athugasemd við þetta
en svo virðist sem bæði Hallgrím-
ur Helgason og Jón Atli Jónasson
séu með lægri tekjur en talið var.
Andstæðingar listamannalauna
verða því að finna annað til að
beina spjótum sínum að í bili.
Tvær góðar
Óhætt er að segja að nýjustu
myndar Baltasars Kormáks, 2
Guns, sé beðið með talsverðri
eftirvæntingu og verður hún
loksins frumsýnd í kvöld. En það
er ekki eini bíóviðburðurinn því
kvikmyndin The Way, Way Back
verður einnig frumsýnd. Er um að
ræða gamanmynd með Steve
Carrell, Toni Collette og Sam
Rockwell sem segir þroskasögu 14
ára drengs í sumarfríi með móður
sinni. Gagnrýnendur vestra telja
hana eina bestu mynd sumarsins
og því virðist sem bjartara sé
framundan eftir fremur dræma
kvikmyndamánuði.
n Íslendingar sækja í ástarsögur í kreppunni
B
jörg er fréttmaður á RÚV og
hefur vakið athygli fyrir bók-
ina Ekki þessi týpa sem kom
út í sumar. Bókin er skáldsaga
sem fjallar um íslenska stefnumóta-
menningu og byggir á reynsluheimi
hennar og fólksins í kring, þó stund-
um sé talsvert fært í stílinn.
Er eitthvað sérstakt sem einkennir
rómantík Íslendinga umfram róm-
antík annarra þjóða?
Ég verð að viðurkenna að áður
en ég treysti mér í þessa spurningu
þurfti ég að fletta orðinu „rómantík“
upp á Snöru. Skilningurinn á orðinu
getur verið allt frá „umhugsun um
ástir eða vilji til ásta“ að „óraunhæft,
gyllandi viðhorf eða óskhyggja.“ Mér
finnst ég ekki þekkja aðrar þjóð-
ir nógu vel til þess að svara. Þó get
ég sagt að ég hef ágætis reynslu af
rómantískum Íslendingum og finnst
þeir þokkalega frjóir þegar kemur
að því að tendra ástarbál hvort sem
það logar glatt í því eða slokknar við
fyrstu meðalvindhviðu.
Heldurðu að Íslendingar hafi
orðið meira eða minna rómantísk-
ir á undanförnum árum?
Það er mín tilfinning að krepp-
an hafi aðeins mýkt okkur Ís-
lendinga og gert okkur móttækilegri
fyrir alls konar rómans, sérstaklega
miðað við skilgreininguna „óraun-
hæft, gyllandi viðhorf“ – kannski
dreymdum við okkur inn í lostafull
ástarævintýri þegar stoðir samfé-
lagsins hrundu. Ég held að krepp-
an hafi látið okkur líta meira inn á
við, nostra meira við alla fallegu og
ókeypis hlutina í lífinu. Rómans er
munaður fátæka fólksins.
Getum við eitthvað lært af ástarsög-
um og sögum um sambandsmál, eða
eru þær fyrst og fremst afþreying?
Ég efast stórlega um að mín bók
geti hjálpað einhverjum í sambands-
málum. Í besta falli gefið fólki vís-
bendingar um hluti sem virka ekki
hjá mínum karakterum og gefið fólki
hugmyndir um hvernig á að láta
hætta með sér. Sjálf lifi ég mig helst
inn í algjörlega trylltar ástarsögur
eins og Notebook og Great Gatsby,
fullviss um að mín bíði stórkostlega
dramatísk ástarævintýri handan við
hornið. En um leið og ljósin kvikna
eða bókin er búin rjátlast víman af.
Á pólitík heima í svefnherberginu
eða er best að skilja hana eftir við
dyrnar?
Mér finnst pólitík og umræður um
allt á milli himins og jarðar gjörsam-
lega á heimavelli í svefnherberginu
eins og reyndar alls staðar annars
staðar. Sérstaklega ef viðmælandinn
er þokkalega vel gefinn og helst ekki
sammála mér um allt. Þá er gaman.
Hvað ber helst að varast í ásta-
málum almennt?
Listinn er langur en auðvitað
jafnmargbreytilegur og einstak-
lingar eru. Í persónuleika flestra
finnst eitt og annað sem er ekki
endilega algengt á óskalistum
annarra, en ég lít á það sem góða
síu. Ef karlmaður meikar ekki
hvernig ég er þá er hann augljóslega
ekki maðurinn minn.
Hvernig finnur maður
ástina á Íslandi?
Fyrst þarf maður auðvitað að
vera opinn fyrir því að hleypa ást
inn í líf sitt. Síðan þarf að finna
ómótstæðilegan mótleikara – þeir
geta svo sem leynst víða. En ég held
það sé gjörsamlega tilgangslaust að
leita að ástinni. Hún kemur þegar
og ef hún á að koma. Með öðr-
um orðum, manneskjur finna ekki
ástina, ástin finnur þær.
Björg Magnúsdóttir
Sex spurningar um ástina
U
ndanfarið hafa komið út ófáar bækur
sem fjalla um ástamál með einhverj-
um hætti, allt frá skvísubókum og
hefðbundnum ástarsögum yfir í kyn-
lífshandbækur sem reyna að finna
praktískar lausnir á öllum hugsanlegum vanda.
Hafa Íslendingar orðið áhugasamari um ásta-
málin í kreppunni? Og hvað geta bækur kennt
okkur um að fást við hvert annað?
valurgunnars@gmail.com
Hvað geta bækur kennt
okkur um kynlíf og ást?
Orðalisti
Ástarsögur: Geta verið allt frá
sjoppubókum á borð við Rauðu seríuna
sem sjaldnast lifa lengur en mánuð í
senn og allt upp í sígild
bókmenntaverk. Ein
sú fyrsta er talin var
Pamela eftir Samuel
Richardson frá 1740
en sú besta Pride and
Prejudice eftir Jane
Austen. Eitt einkenna
þeirra þykir að endirinn
er iðulega hamingjusamur. Ástar-
sögur hafa undanfarna áratugi verið
vinsælasta grein bókmennta um heim
allan, þó þær njóti stundum takmark-
aðrar virðingar.
Blúndubækur: Nýyrði þetta er óðum
að ryðja sér til rúms og er notað um
ástarsögur með mikilli erótík. Formið er
gamalt en hefur orðið
afar fyrirferðarmikið
undanfarið í kjölfar
velgengni bókarinnar
50 gráir skuggar.
Heitið bendir til þess
lesendur séu í eldri
kantinum og mætti
því mögulega bera
það saman við hið
enska „granny porn“ eða hið sænska
„tantsnusk.“ Þó hefur lesendahópurinn
orðið yngri undanfarið.
Kynlífsbækur: Hér er ekki átt við
skáldsögur, heldur bækur sem ætlaðar
eru til almennrar fræðslu og jafnvel
beinnar leiðsagnar varðandi fyrirbærið.
Ein sú allra þekktasta er The Joy of Sex
sem kom út árið 1972 og var síðar þýdd
á íslensku sem Sjafnaryndi. Bókin var
myndskreytt teikningum sem vafalaust
vekja upp minningar hjá mörgum.
Náttborðsbækur: Sama og blúndubæk-
ur, en gefa aldur lesanda ekki til kynna.
Skvísubækur:
Fjalla oftast
um leit ungrar
konu að ástinni og
sjálfri sér, gjarnan á
gamansaman hátt.
Kynlífslýsingar eru
ekki endilega innifald-
ar, en gjarnan er fjallað um
ástamál á hispurslausan hátt. Hugtakið
varð fyrst þekkt í Bandaríkjunum undir
nafninu „chick lit“ á 10. áratugnum.
Þekktustu dæmin eru Bridget Jones og
Beðmál í borginni. Sams konar kvik-
myndageiri nefnist „chick flicks“ eða þá
væntanlega skvísumyndir.