Dagblaðið Vísir - DV - 17.06.2014, Blaðsíða 18

Vikublað 17.–19. júní 201418 Fréttir Erlent
S
aurmótmæli í Suður-Afríku
sem tröllriðu landinu síð-
astliðið sumar virðast vera
að blossa upp á ný. Mót-
mælendur hafa berað sig
á götum úti, hellt fljótandi saur á
tröppur ráðhúsa og jafnvel haft
vallgang á götum úti. Ástæðan fyr-
ir þessum ógeðfelldu mótmælum
er þó grafalvarleg en rót þeirra eru
skelfilegar aðstæður í fátækrahverf-
um Jóhannesarborgar. Mörg hverfi
þar sem svörtum var haldið með-
an aðskilnaðarstefnan réð ríkjum
hafa lítið sem ekkert breyst frá hruni
þeirrar stefnu fyrir tuttugu árum.
Í hverfunum er ekkert rafmagn og
ekkert frárennsli, sem varð kveikj-
an að saurmótmælunum svoköll-
uðu. Auk þess að ekkert veitukerfi er
í hverfunum hafa yfirvöld ekki fjar-
lægt fötur sem íbúar hverfanna hafa
gert þarfir sínar í síðastliðna þrjá
mánuði.
Handteknir með saur í poka
Síðastliðinn miðvikudag greindi
BBC frá því að hundrað og átta-
tíu manns hafi verið handteknir í
Höfðaborg. Í fórum margra þeirra
fundust pokar fullir af hægðum.
Lögreglan náði þó ekki að stöðva
alla mótmælendur því margar rík-
isstofnanir voru þaktar saur áður
en dagur tók enda, og má þar helst
nefna þinghúsið og skrifstofu um-
dæmissaksóknara. Að sögn suð-
ur-afrískra fjölmiðla höfðu mót-
mælendurnir gert sér leið með
lest að miðbæ Höfðaborgar úr fá-
tækrahverfum við jaðar borgar-
innar. „Við erum að tæma klósettin
okkar þar sem þau hafa lyktað í þrjá
mánuði,“ sagði einn mótmælenda
í samtali við suður-afrísku frétta-
veituna Eyewitness News. Auk þess
að hella skólpi á almannaeign voru
fjölmargir mótmælenda sem ber-
uðu afturendann á sér, jafnt við
þinghúsið sem og fjölfarnar götur.
Stjórnmálamaður þakinn skólpi
Leiðtogi stjórnarandstöðuflokks-
ins, Democratic Alliance, og fylkis-
stjóri, Helen Zille, varð einnig fyr-
ir barðinu á saurmótmælendum
í upphafi júnímánaðar; kom hún
þakin skólpi úr skoðunarferð um
fátækustu hverfi Höfðaborgar. Fylki
Höfðaborgar er það eina þar sem
Democratic Alliance er í stjórn og
beinast saurmótmælin að miklu
leyti að þeim flokki. Mótmælend-
ur vilja meina að stjórnsýslan hafi
hvergi nærri gert nóg fyrir íbúa fá-
tækari hverfa og sér í lagi sé skólp-
og sorphreinsun ábótavant. Flokk-
urinn hefur reynt að koma til móts
við íbúa með því að dreifa ferða-
kömrum um fátækrahverfin en
það hafa mótmælendur sagt ekki
nægilegar aðgerðir. Zille og flokkur
hennar ber fyrir sig fjárskort.
112 þúsund án klósetts
Eftir hrun aðskilnaðarstefnunnar
var komið á fót verkefni sem hafði
meðal annars það að stefnu að út-
rýma fötukerfinu svokallaða sem
var venjan í hverfum svartra. Nokk-
ur árangur hefur náðst miðað við
það sem áður var en þó er fjarri
lagi að búið sé að útrýma fötunum.
Fyrrnefnd Zille sagði í tísti á dögun-
um að búið væri að útrýma fötukerf-
inu í Höfðaborg og allir íbúar borg-
arinnar hefðu aðgang að klósetti.
Samkvæmt sjálfseignarstofnuninni
Africa Check er það helber lygi hjá
Zille. Á sama tíma hafa borgarstarfs-
menn sagt að aðeins sex hundruð
fötur séu enn í umferð. Samkvæmt
Africa Check er það heldur ekki
rétt. Samtökin segja að sú tala eigi
einungis við um fötur sem yfirvöld
sjá um að tæma; hundrað og tólf
þúsund manns hafi engan aðgang
að nokkurs konar fráveitu né viðun-
andi klósettum.
Nauðganir á kömrum
Nauðgunartíðni í Suður-Afríku er
með því hæsta sem þekkist í heim-
inum. Árlega eru rúmlega sextíu
þúsund nauðganir kærðar til lög-
reglu. Ein algengasta staðsetning
þar sem nauðgun á sér stað er úti-
kamrar fátækrahverfanna sem saur-
mótmælin snúast um. Kamrarn-
ir, eða réttara sagt föturnar, deilast
meðal fjölmargra íbúa og algengt er
að konum sem þurfa að hægja sér
að nóttu til sé nauðgað. Auk þessa
eru kamrarnir, eins og gefur að
skilja, mjög óþriflegir og því smit-
valdar ýmissa sjúkdóma. n
Fylkisstjóri
þakinn hægðum
n Mótmæla ömurlegum aðstæðum n Frárennslismál í lamasessi
Leiðtogi stjórnarandstöðu Helen Zille
var mökuð saur er hún fór í skoðunarferð um fá-
tækrahverfi Höfðaborgar. Hún er gagnrýnd fyrir
aðgerðarleysi í skólpmálum. MyNd WorLd EcoNoMic ForuM
Hjálmar Friðriksson
hjalmar@dv.is
„Við erum
að tæma klós­
ettin okkar þar sem
þau hafa lyktað í
þrjá mánuði
Fljótandi Hér má sjá mótmælanda fleygja fljótandi skólpi á bíl ríkisstarfsmanns.
Beraði sig Mótmælendur sýndu afturendann til að lýsa vanþóknun á aðgerðarleysi.
Ræða aftur
við Tyrkja
Viðræður um aðild Tyrkja að
Evrópusambandinu hófust á
mánudag. Raunar hafa þær stað-
ið yfir formlega og óformlega frá
árinu 1999 en voru settar í salt
fyrir skemmstu. Árið 1999 sam-
þykkti leiðtogaráð Evrópusam-
bandsins umsókn Tyrklands
um fulla aðild, en viðræðurnar
hófust þrátt fyrir það ekki fyrr en
sex árum síðar og hafa staðið yfir
með hléum síðan. Helsta ástæð-
an er sú að Tyrkland uppfyllir
ekki allar þær kröfur sem gerð-
ar eru til aðildarríkja ESB varð-
andi mannréttindi og dómskerfi
og eru mörg aðildarríki full efa-
semda um inngöngu ríkisins.
Viðræðurnar voru í gangi í fyrra
en voru stöðvaðar eftir aðgerðir
tyrkneskra stjórnvalda gegn mót-
mælendum.
Skrúfa fyrir
gasið
Rússneski orkurisinn Gazprom
hefur skrúfað fyrir gas til Úkraínu
eftir að samningar um gasskuld
Úkraínumanna náðust ekki. Þetta
gerðist aðfaranótt mánudags eft-
ir árangurslausa maraþonfundi
stjórnvalda í Rússlandi og Úkra-
ínu. Skuldir Úkraínumanna nema
um fjórum milljörðum Banda-
ríkjadala og vilja Gazprom-menn
fá helminginn greiddan sem allra
fyrst, helst í gær, mánudag. Verði
skuldin ekki greidd kemur fyrir-
tækið til með að krefjast fyrir-
framgreiðslu á öllu gasi. Önnur
ríki óttast áhrif deilunnar þar sem
stór hluti af því gasi sem fyrir-
tækið selur vestur fer um leiðslur
sem liggja í gegnum Úkraínu og
til Vestur-Evrópu.
Hann er
vaknaður
Ökuþórinn Michael Schumacher
er vaknaður úr dái. Hann lenti
sem kunnugt er í skíðaslysi um
áramótin en hefur nú rankað
við sér að því er talsmaður hans
og spítalans þar sem hann hef-
ur dvalið, í Grenoble, greina frá.
Shumacher slasaðist alvarlega í
skíðaslysi í frönsku ölpunum og
var vart hugað líf. Honum var
haldið sofandi í 169 daga og í
rúman mánuð hafa þeir nú reynt
að vekja hann.
Schumacher hefur yfirgefið
spítalann og mun halda áfram
endurhæfingu sinni á sjúkra-
húsi í Lausanne í Sviss. Ekki
er tilgreint nánar hvert ástand
Schumachers er að öðru leyti.
Fjölskylda ökumannsins þakk-
ar öllum þeim læknum, hjúkr-
unarfræðingum og öðrum
starfsmönnum sem önnuðust
hann á sjúkrahúsinu, sem og
öllum þeim sem sendu honum
heillaóskir.