Dagblaðið Vísir - DV - 19.03.2010, Side 2

Dagblaðið Vísir - DV - 19.03.2010, Side 2
Einn þeirra fjögurra sem grunaðir eru um stórfellt gjaldeyrisbrask, fjárfestirinn Gísli Reynisson, reisir risastórt hús í Garðabæ. Það er tæpir 500 fermetrar að stærð þar sem bíl- skúrinn einn er rúmir 50 fermetrar. Á sama tíma er rannsókn efnahagsbrotadeildar ríkislögreglustjóra í fullum gangi. HITT MÁLIÐ ÞETTA HELST - ÞESSAR FRÉTTIR BAR HÆST Í VIKUNNI BRESTIR Í STOÐUM ÆTTARVELDIS Eignarhaldsfélag Einars Sveinsson- ar, Hrómundur, tapaði tæplega sex milljörðum króna árið 2008. Félag- ið á meðal annars hlut í fjárfest- ingafélaginu Mætti sem hélt utan um eignarhlut í Icelandair, móð- urfélagi N1, BNT, og eignarhaldsfélaginu Vafningi. Auk þess á félagið beinan eignar- hlut í BNT og eignarhaldsfélögunum Nausti og Skeggja, sem einnig átti hlut í Vafningi. Hrómundur varð fyrir frekari skakkaföllum í maí árið 2009 þegar Íslandsbanki leysti til sín 23 prósenta hlut Máttar í Icelandair. Ljóst er að staða eignarhaldsfélaganna sem standa að BNT og N1 er nokkuð slæm. Spurningin er því hvort og þá hvernig þessi staða muni hafa áhrif á eignarhald og rekstur N1 á næstunni og hvort stokkað verði upp í eigendahópi olíufélagsins. SORG VEGNA SJÁLFSVÍGA Á skömmum tíma hafa tvö ung- menni, tólf og sextán ára, svipt sig lífi í Hafnarfirði þar sem að minnsta kosti í öðru tilvikinu hafði viðkomandi orð- ið fyrir langvarandi einelti í skóla, án þess að einelti hafi verið úrskurðað sem orsök sjálfsvígsins. Kolbrún Baldursdóttir sálfræðingur segir einelti orsakaþátt sem verði að taka mjög alvarlega og undir það tek- ur Matthías Halldórsson aðstoðarlandlæknir sem biður fólk um að hlusta á börnin sín. „Þegar áföll eiga sér stað í lífi ungmenna verðum við að fylgjast sérstaklega vel með þeim og það á líka við í skólanum þar sem þau verja miklum tíma í hverri viku. Þá er ákveðin hætta á því að sé einelti ekki tekið alvarlega geti það leitt til sjálfsvígs.“ Ríflega 4.500 börnum líður illa í skóla og þau upplifa einelti tvisvar eða oftar í mánuði. Þetta er niðurstaða nýrrar rannsóknar Þorláks H. Helgason- ar, sérfræðings í eineltismálum á vegum menntamálaráðuneytisins og umsjónaraðila Olweusar-áætlunar gegn einelti. DÆLDU PENINGUM Í MILESTONE Rúmlega 1.500 milljónir króna voru lagðar inn á reikning eignarhaldsfélags- ins Milestone í Glitni af reikning- um tryggingafélags- ins Sjóvár á fyrstu sex vikum ársins 2008 vegna þess að staðan á reikningi félagsins var orðin neikvæð. Milestone, sem var eigandi tryggingafélagsins, var þá komið í veruleg rekstrarvandræði og gat ekki staðið við skuld- bindingar sínar. Karl og Steingrímur Wernerssynir voru eigendur Mile- stone og Sjóvár. Í skýrslunni er nefnilega greint frá því að Milestone hafi farið í víxilútgáfu fyrir 6,2 milljarða króna í október 2007, eftir að félagið komst í veruleg fjárhagsleg vandræði, og að Glitnir hafi verið umsjónaraðili víxilútgáfunnar. Víxlarnir voru liður í fjármögnun Mile- stone og var það eignastýringardeild Glitnis sem meðal annars fjárfesti í víxlunum fyrir hönd margra viðskiptavina sinna. Margir af þessum fyrrverandi viðskiptavinum Glitnis hafa gert kröfur í þrotabú Milestone út af fjárfestingunni í víxlunum sem eignastýringardeild Glitnis fór út í að þeim forspurðum og munu einhverjir þeirra vera að hugsa um að höfða mál á hendur bankanum. 2 3 1 MIÐVIKUDAGUR OG FIMMTUDAGUR 17. – 18. mars 2010 DAGBLAÐIÐ VÍSIR 32. TBL.100. ÁRG. – VERÐ KR. 395 n LÁNIÐ STÖKKBREYTTIST n KÖLLUÐ „BARNANÍÐINGAR“ HARPA ER BYRJUÐ AÐ RYÐGA HEIMILI ELLÝJAR BJARGAÐ FÓLK „ÉG HEF VERIÐ STÍFUR“ GUÐJÓN ARNAR HÆTTIR: FORELDRA- SAMTÖK Í STRÍÐI FRÉTTIR LÆRÐU Á GRÆNMETI BRESTIR Í STOÐUM N1: ENGEYJAR- VELDIÐ FELLUR n ENGEYINGAR MISSA ÆTTARAUÐINN n EINAR SVEINSSON TAPAR SEX MILLJÖRÐUM n HLUTUR HANS Í N1 SKRÁÐUR SEM EINSKIS VIRÐI „Ég er búin að tapa húsinu , bílunum og manninum“ 4.500 börn þjást Hvar fer einelti fram? Hverjir eru gerendur? Hvenær er hætt- an mest? ALLT UM EINELTI FRÉTTIR NEYTENDUR SJÓVÁ HÉLT LÍFI Í MILESTONE FRÉTTIR FRÉTTIR 2 MÁNUDAGUR 15. mars 2010 FRÉTTIR Á skömmum tíma hafa tvö ungmenni, tólf og sextán ára, svipt sig lífi í Hafnarfirði þar sem að minnsta kosti í öðru tilvikinu hafði viðkomandi orðið fyrir langvarandi einelti í skóla. Kolbrún Baldursdóttir sálfræð- ingur segir einelti orsakaþátt sem verði að taka mjög alvarlega og undir það tekur Matthías Halldórsson aðstoðarlandlæknir sem biður fólk um að hlusta á börnin sín. „Þegar áföll eiga sér stað í lífi ung- menna verðum við að fylgjst sérstak- lega vel með þeim og það á líka við í skólanum þar sem þau verja miklum tíma í hverri viku. Þá er ákveðin hætta á því að sé einelti ekki tekið alvarlega geti það leitt til sjálfsvígs. Það er engin spurning og það höfum við séð,“ segir Kolbrún Baldursdóttir sálfræðingur. Á skömmum tíma hafa tvö ung- menni, tólf og sextán ára, svipt sig lífi í Hafnarfirði þar sem að minnsta kosti í öðru tilvikinu hafði viðkom- andi orðið fyrir langvarandi einelti í skóla, án þess að einelti hafi verið úr- skurðað sem orsök sjálfsvígsins. Bæj- arbúum er brugðið og hafa tíðindin sett sinn svip á umræður bæjarbúa. Þeir sérfræðingar sem DV leit- aði til benda á einelti sem orsaka- þátt sem verði að taka mjög alvarlega. Þegar verst lætur geti þunglyndi, sem af einelti getur skapast, leitt til sjálfs- vígstilrauna ungmenna. Öll sund lokuð „Einelti brýtur niður sjálfsmynd barnanna og langvarandi einelti er grafalvarlegt mál sem eyðileggur líf og getur orðið til þess að taka líf við- komandi. Í mínu starfi hef ég séð erf- ið tilvik þar sem einelti hefur hrein- lega skemmt krakka og þau svipt sig lífi,“ segir Kolbrún. Skóla- og félagsmálayfirvöld í Hafnarfirði biðja foreldra í bænum að fylgjast sérstaklega með líðan og hegðun barna sinna, til að mynda samskiptum í gegn netsíður. Það gerir Matthías Halldórsson aðstoð- arlandlæknir líka því oft hafi ung- menni sem svipta sig lífi minnst á þann möguleika áður. „Gjarnan eru einelti og þunglyndi að baki slíkra tilvika. Það kemur öðru hverju fyrir hjá öllum að öll sund virðast lokuð og ungmennin fara þessa leið hugs- anlega í einhverju bráðræði. Einelti er örugglega einn helsti orsakaþátt- urinn í þessu þar sem ungmenn- in sjá enga aðra leið. Það er mjög oft, þegar krakkar á ungum aldri svipta sig lífi, sem einelti er nefnt og það má alls ekki taka það létti- lega ef ungmennin hafa áður tal- að um eða reynt sjálfsvíg,“ segir Matthías. Verðum að tala saman Kolbrún segir það því miður koma reglulega fyrir að ungmenni svipti sig lífi. „Þetta eru alltaf erfið mál og ástæðurnar geta verið margar. Að baki er gríðarleg vanlíðan þar sem viðkomandi sér enga aðra leið út úr vandanum og virðist ekki geta opnað sig um sína líðan við einhvern. Oftast koma sjálfsvíg ung- mennanna því fólki algjörlega í opna skjöldu en svo eru líka dæmi um að viðkomandi hafi áður gert tilraun- ir til sjálfsvígs. Þegar svo er þá er það ávísun á að tilraun- in sé endurtekin og fyrir því þurfa að- standendur að vera betur vakandi,“ segir Kolbrún. „Einelti veldur vanmáttarkennd og vanlíðan hjá börnunum. Það getur verið svo erfitt að laga þetta, stundum er þetta í formi þess að vera skilin út undan og stundum í formi andlegs eða líkamlegs ofbeldis. Sárin gróa stundum aldrei.“ Vera vakandi Þorsteinn Sæberg, skólastjóri Ár- bæjarskóla, telur skólana flesta vel í stakk búna til að taka á eineltismál- um enda sé það afar mikilvægt. Fyr- ir fjórum árum svipti ungur drengur sig lífi, á ellefta aldursári, í Árbænum en Þorsteinn segir það ekki hafa ver- ið rakið til eineltis. „Því miður fannst engin skýring á því. Stundum geta börnin orðið það kvíðin að þau geta ekki opnað sig um það. Heimilin og skólinn þurfa að vera gríðarlega vak- andi fyrir því að grípa inn í. Því miður eru merki um eineltismál víða í sam- félaginu. Það verður að taka á ein- elti með mjög öflugum hætti því slík mál eru mjög alvarleg. Við þurfum að vera mjög vakandi og fylgjast með vísbendingunum,“ segir Þorsteinn. Kolbrún tekur í sama streng og segir samvinnu heimila og skóla mjög mikilvæga. „Flestir skólar eru með sínar áætlanir en því miður eru brotalamir í kerfinu því sumir skólar vinna ekki nægjanlega vel í eineltis- málum. Ég vil koma á fót lítilli sér- SVIPLEG SJÁLFSVÍG TRAUSTI HAFSTEINSSON blaðamaður skrifar: trausti@dv.is n Ungmennið hefur mörg einkenni þunglyndis n Vaxandi kvíði og félagsfælni n Ungmennið talar um sjálfsvíg, vonleysi eða vanmátt n Ungmennið lendir í tíðum slysum eða óhöppum n Ungmennið talar um dauða og það að deyja n Ungmennið grætur meira en áður, en er tilfinningalega lokað að öðru leyti n Ungmennið er farið að gefa öðrum eigur sínar n Félagsleg einangrun n Vímuefnanotkun, þar með talin áfengisnotkun n Vaxandi hömluleysi í allri hegðun n Vaxandi áhættuhegðun Heimild: umhuga.is Hættumerki tengd sjálfsvígum: Það er mjög oft, þegar krakkar á ungum aldri svipta sig lífi, sem einelti er nefnt og það má alls ekki taka það léttilega ef ung- mennin hafa áður talað um eða reynt sjálfsvíg. Mjög alvarlegt Kolbrún segir mikilvægt að fylgst sé sérstaklega með ungmennum sem lent hafa í áföllum eða einelti í skóla því þunglyndi af þeim sökum geti leitt til sjálfsvígstilrauna. Hlustum á börnin Matthías varar við því að einelti sé einn helsti orsakaþáttur sjálfsvíga hjá ungmennum þar sem öll sund virðast þeim lokuð. FRÉTTIR 15. mars 2010 MÁNU DAGUR 3 Svipti sig lífi eftir einelti Lárus Stefán Þráinsson svipti sig lífi sumarið 2008, þá 21 árs gam- all. Móðir hans, Ingibjörg Helga Baldursdóttir, fullyrðir að ein- elti í skóla hafi orðið til þess að sonur hennar framdi sjálfsvíg þar sem hann hafi ekki náð sér upp úr þunglyndinu sem af því hlaust. Umsjónarkennari Lárusar Stefáns staðfesti einnig skelfi- lega afleiðingar langvarandi eineltis í hans garð sem varði í þrjú ár án þess að lausn hafi fundist, önnur en sú að Lárus Stefán skipti um skóla. Ingibjörg Helga hefur nú til- einkað líf sitt baráttunni gegn einelti. Hún segir frá þeirri hrikalegu upplifun að missa son sinn og þeim baráttuanda sem hún hefur unnið upp úr sorginni í átakanlegu viðtali við Vikuna. Börn og ungl- ingar verða líka þunglynd Sjálfsvíg er alvarlegasta afleiðing þunglyndis og eru dauðahugsan- ir oft fylgifiskur mikilla umbrota á unglingsárunum. Kannanir hafa sýnt að um þriðjungur unglinga hefur hugsað slíkar hugsanir ein- hvern tíma. Niðurstöður fjölda rannsókna á sjálfsvígshegðun unglinga sýna að tæp 10 prósent hafa gert tilraun til sjálfsvígs. Það getur verið allt frá meinlausum rispum á úlnlið yfir í lífshættu- legar sjálfsvígstilraunir. Verða börn þunglynd? Fagfólk hélt lengi vel  að börn yrðu ekki þunglynd. Nú er sér- fræðingum orðið ljóst að slík einkenni ber að taka alvarlega, þunglyndi barna er staðreynd og er mikilvægt að grípa fljótt inn í. Rannsóknir hafa sýnt að 0,9 pró- sent barna á forskólaaldri þjást af þunglyndi; sú tala hækkar upp í 1,9 prósent fram að unglings- aldri, en þá verður stökk upp í 4,7 prósent. Fjölmargar annsóknir sýna að  þunglyndi færist neðar í ald- ursstigann. Talið er að fleiri börn verði þunglynd nú en hjá gengn- um kynslóðum. Ef þunglyndið greinist ekki leiðir það til óþarfra þjáninga og viðvarandi röskunar á lífsgleði. Þegar verst lætur getur þunglyndið stefnt lífi ungmennis í óefni, jafnvel sjálfsvígshættu. Hvað er til ráða? Mikilvægt er að forráðamenn og uppalendur þrói með ungmenn- um trú á sjálf sig og virðingu fyr- ir öðrum. Þá er mikilvægt að for- eldrar séu jákvæðar fyrirmyndir og viðhaldi hlýju sambandi við börn sín. Að forða börnum og ungling- um frá áfengis- og vímuefna- neyslu er einnig mikilvægur for- varnarþáttur þar sem áhersla er lögð á góð tengsl við jafningja og uppbyggjandi vinasambönd. Í meðferð barna og unglinga sem hafa verið í sjálfsvígshættu skiptir sköpum að fylgja þeim þétt eftir í fyrstu með samtöl- um og öðrum stuðningi. Hætta á tilraun til sjálfsvígs getur verið lengi til staðar þó að gripið hafi verið inn í líf viðkomandi  með stuðningi. sveit sem geti komið inn í skólana og fylgt eftir eineltismálum til enda. Þetta gæti líka ýtt þeim skólum, sem ekki hafa verið að standa sig, af stað,“ segir Kolbrún. Brotalamir í kerfinu Þorsteinn bendir á að flestar eineltis- áætlanir skólanna séu til þess fallnar að koma í veg fyrir einelti. Hann telur að skólarnir geri allir sitt besta. „Skól- arnir eru með forvarnir í þá veru að forða því að eineltistilvik verði of al- varleg. Að brugðist sé við áður en málið sé orðið svo alvarlegt að illa verði við ráðið. Ef það er vísir að ein- elti fer ákveðið ferli í gang en ég tel einelti ekki mjög algengt í skólunum, stundum er þetta stríðni og áreitni sem þarf að taka á áður en það verð- ur að einelti. Auðvitað má alltaf gera betur og við verðum að vera vakandi fyrir því að reyna alltaf að gera betur. Því miður koma upp eineltismál víða en eftir því sem ég þekki best til er unnið öflugt starf í skólunum,“ segir Þorsteinn. Kolbrún telur að síðustu ár hafi samfélagið orðið betur meðvitað um alvarleika eineltis. Henni finnst þó enn skorta á samskipti foreldra og skóla. „Okkur vantar eftirfylgni með fjölskyldum þar sem vanlíð- an ungmenna er þekkt. Síðustu ár hefur þetta lagast en í þeim málum sem ég hef komið að hafa foreldr- ar kvartað yfir því að hafa ekki feng- ið nægjanlega aðstoð. Á móti held ég að það sé of algengt að forráða- menn láti skólann ekki vita af erfið- leikum eða áföllum ungmenna, til að mynda við skilnað foreldra eða and- lát skyldmennis. Þegar ekki er upp- lýst um svoleiðis nær skólinn síður að hlúa að barninu en þögn í svona sambandi getur verið mjög hættu- leg,“ segir Kolbrún. n Depurð og leiði mestallan daginn, nánast á hverjum degi, að eigin mati eða annarra n Skapstyggð eða pirringur n Áhuga- og ánægjuleysi í flestum daglegum athöfnum. Fólk hættir að sinna áhugamálum sem áður þóttu skemmtileg, dregur sig út úr félagslega n Breytingar á holdafari eða matarlyst n Þreyta eða orkuleysi nánast daglega n Breyting á svefni, of lítill eða of mikill svefn n Tregða til að hreyfa sig eða óróleiki n Að finnast maður vera einskis virði n Óraunhæf sektarkennd og/eða svartsýni, vonleysi n Minni einbeiting eða erfiðleikar við að taka ákvarðanir, nánast daglega n Endurteknar sjálfsvígs- eða dauðahugsanir Heimild: umhuga.is Einkenni þunglyndis: Fráföll ungmenna Á skömmum tíma hafa tvö ungmenni, tólf og sextán ára, svipt sig lífi í Hafnarfirði. 8 MIÐVIKUDAGUR 17. mars 2010 FRÉTTIR SJÓVÁ HÉLT LÍFINU Í MILESTONE Rúmlega 1500 milljónir króna voru lagðar inn á reikning eignarhaldsfé- lagsins Milestone í Glitni af reikning- um tryggingafélagsins Sjóvár á fyrstu sex vikum ársins 2008 vegna þess að staðan á reikningi félagsins var orðin neikvæð. Milestone, sem var eigandi tryggingafélagsins, var þá komið í veruleg rekstrarvandræði og gat ekki staðið við skuldbindingar sínar. Karl og Steingrímur Wernerssynir voru eigendur Milestone og Sjóvár. Þetta er meðal þess sem kemur fram í 200 blaðsíðna skýrslu end- urskoðendafyrirtækisins Ernst & Young sem unnin var fyrir skiptastjó- ra Milestone, Grím Sigurðsson, og kynnt var á kröfuhafafundi félagsins á mánudaginn. Tilgangur fundarins var að kynna þau 22 mál sem þrota- bú Milestone íhugar að höfða gegn fyrri eigendum félagsins vegna ýmiss konar viðskipta og að útdeila skýrsl- unni þar sem fjallað er á ítarlegan hátt um starfsemi Milestone. Skýrsla Ernst & Young er önnur skýrslan sem endurskoðendafyrirtækið vinnur um starfsemi Milestone. Sú fyrri var kynnt fyrir kröfuhöfum á síðasta ári. Þessi nýja skýrsla er mun ítarlegri og vandaðri en hin og er fjallað um þætti í starfsemi Milestone sem ekki er rætt um í fyrri skýrslunni. „Til að rétta stöðuna af“ Í skýrslunni eru tilgreindar færsl- ur af bankareikningum Sjóvár inn á bankareikning Milestone frá 8. jan- úar 2008, en reikningurinn hafði fyrst lent í mínus degi áður. Endurskoð- endur Ernst & Young segja að Sjóvá, og önnur dótturfélög Milestone, hafi eftir þetta „ítrekað“ lagt inn á reikn- inginn hjá félaginu „til að rétta stöð- una af“. Í skýrslunni segir: „8/1/08 leggur Sjóvá inn 500 milljónir króna vegna neikvæðrar stöðu; 9/1/08 leggur Sjó- vá inn 300 milljónir vegna neikvæðr- ar stöðu; Reikningurinn er neikvæð- ur frá 10/1/08 til 23/1/08, en á því tímabili leggur Sjóvá inn alls 550 milljónir króna. Askar leggur inn 550 milljónir króna og Lyf og heilsa legg- ur inn 50 milljónir króna.“ Af þessu sést því að önnur dótt- urfélög Milestone, Askar og Lyf og heilsa, lögðu félaginu einnig til fjár- muni til að rétta stöðu þess af en af millifærslunum sem nefndar eru í skýrslunni sést að Sjóvá lagði móður- félagi sínu til mestu fjármunina til að halda lífi í félaginu. Þessar millifærsl- ur voru skilgreindar sem lán sam- kvæmt því sem segir í skýrslunni. Ógjaldfært félag í árslok 2007 Umræðan um þessar færslur í skýrsl- unni er til að styðja þá niðurstöðu Ernst & Young að Milestone hafi ver- ið orðið ógjaldfært félag strax í árs- lok 2007. Með orðinu ógjaldfært er átt við að Milestone hafi þá þegar ekki getað staðið við skuldbindingar sínar. Sú staðreynd að bankareikn- ingur félagsins var neikvæður frá því skömmu eftir áramót 2007 og 2008 rennir stoðum undir þessa fullyrð- ingu. Afleiðing þessara lausafjárvand- ræða varð sú, samkvæmt skýrslunni, að eftir fyrstu 3 mánuði ársins 2008 vantaði félagið rúmlega 1,1 millj- arð króna til að standa við greiðsl- ur sínar. Skoða verður öll viðskipti Milestone á árinu 2008 í ljósi þess- ara lausafjárerfiðleika enda má túlka skýrslu Ernst & Young sem svo að fé- lagið hafi stöðugt verið að kaupa sér frekari gálgafrest á árinu 2008, meðal annars með millifærslunum frá Sjó- vá og hinum dótturfélögunum. Millifærslurnar frá Sjóvá inn á bankareikning Milestone eru enn eitt dæmið um hvernig Milestone notaði fjármuni þessa dótturfélags síns eftir að byrjaði að harðna á daln- um hjá því fjárhagslega um haustið 2007. Í skýrslunni segir: „Niðurstaða okkar er að Milestone ehf. hafi verið komið í verulega fjárhagsleg vand- ræði á haustmánuðum ársins 2007.“ Sem kunnugt er skildu eigend- ur Milestone Sjóvá eftir með sárt ennið: Þegar skilanefnd Glitnis tók tryggingafélagið yfir um vorið 2009 vantaði meira en 10 milljarða króna í eignasafn félagsins til að það stæð- ist lögbundin skilyrði um gjaldþol tryggingafélaga. Milestone hafði í eigendatíð sinni gengið svo á bóta- sjóð tryggingafélagsins að íslenska ríkið þurfti að lána félaginu 12 millj- arða króna til að koma í veg fyrir þrot félagsins. Leituðu til tuga banka Milestone leitaði hins vegar til tuga erlendra banka eftir fyrirgreiðslu sumarið og haustið 2007 þegar fyrir lá að félagið þyrfti að verða sér úti um lausafé til að standa við skuldbind- ingar félagsins á árinu 2008. Með- al annars endurfjármögnun á láni frá Morgan Stanley sem veitt hafði verið árið 2007 til að kaupa hluta- bréf í Glitni með Einari og Benedikt Sveinssonum í eignarhaldsfélaginu Þætti International. Í skýrslunni kemur fram að Ask- ar Capital hafi séð um að leita eft- ir þessu og að þóknanir til bankans vegna þessa hafi numið 20 milljón- um króna á tímabilinu. Allt kom þó fyrir ekki samkvæmt skýrslu Ernst & Young og ekki náðist að finna lánsfé handa félaginu: „Samkvæmt upplýs- ingum frá fyrrverandi fjármálastjóra Milestone ehf. [Arnari Guðmunds- syni, innskot blaðamanns] áttu að- ilar frá Askar Capital hf. ýmist einir eða með aðilum frá Milestone ehf. fundi með tugum banka í Evrópu, en ekki náðist að loka neinum lána- samningi.“ Í skýrslunni kemur fram að Mile- stone hafi ábyrgst lánið frá Morgan Stanley sem tekið var árið 2007 og hefði það því fallið á félagið að greiða það til baka ef ekki hefði náðst að endurfjármagna það með Vafnings- snúningnum í febrúar árið 2008 en DV hefur fjallað ítarlega um þau við- skipti. Áður en til Vafningsviðskipt- anna kom reyndi Milestone hins veg- ar að verða sér úti um fjármagn eftir öðrum leiðum. Víxilútgáfa til að greiða skuldir vegna Glitnis Í skýrslunni er nefnilega greint frá því að Milestone hafi farið í víxilút- gáfu fyrir 6,2 milljarða króna í októ- Milestone lét Sjóvá og önnur dótturfélög sín leggja sér til rekstrarfé upp á rúma tvo milljarða í upphafi árs 2008. Skýrsla Ernst & Young sýnir að Milestone var komið í rekstrarerfiðleika haustið 2008. Glitnir safnaði 6 milljörðum fyrir Milestone eftir að félagið var komið í vandræði. Skiptastjóri Milestone vill höfða 22 mál. FYRIRHUGAÐAR MÁLSHÖFÐAN- IR ÞROTABÚS MILESTONE: 1. Handveðsetning til Glitnis banka af reikningi Milestone 2. Glitnir veitti veð í hlutabréfum Milestone ehf. í Askar Capital 3. Kaupsamningur Milestone við SJ2, dótturfélag Sjóvár 4. Veðsetning dótturfélags Milestone á hlutabréfum í Moderna Finance (Vafningsviðskiptin) 5. Lánveiting til Karls Wernerssonar 6. Lánveiting Karls Wernerssonar til Milestone 7. Lán til Karls Wernerssonar 8. Lán til Steingríms Wernerssonar 9. Lán til Ingunnar Wernersdóttur 10. Greiðsla á skuld til Werners Rasmusson 11. Gjöf til hrossræktarbúsins Fets 12. Gjöf til HK 13. Sala á bifreiðum til L&H eignarhaldsfélags 14. Viðskipti með eignarhluti í Lyfjum og heilsu 15. Framvirkur samningur við Sjóvá-Almennar hf. 16. Framvirkur samningur við fjárfestingafélagið Mátt 17. Framvirkur samningur við Faxa ehf. 18. Framvirkur samningur við dótturfélag Sjóvár 19. Framvirkur samningur við Lyf og heilsu 20. Framvirkur samningur við L&H eignarhaldsfélag 21. Greiðslur til Ingunnar Werners- dóttur 22. Arðgreiðslur til eigenda Milestone. n Í skýrslu Ernst & Young eru eigendur Milestone vændir um lögbrot í viðskiptum Aurláka með hlutabréf í Lyfjum og heilsu. Þetta eru meðal þeirra viðskipta sem skiptastjóri þrotabúsins, Grímur Sigurðsson, vill rifta á þeim forsendum að reynt hafi verið að koma eignum undan búi Mile- stone. Í skýrslunni segir að tæpur milljarður af greiðslu Aurláka, sem Karl og Steingrímur eiga enn í dag, fyrir Lyf og heilsu hafi verið greiddur ári eftir að viðskiptin áttu sér stað í lok mars 2008. Um 2,5 milljarðar voru greiddir með yfirtöku skulda af hálfu Aurláka og 900 milljónir við fyrsta hentugleika, eins og segir í fundargerðinni þar sem salan var ákveðin. Aurláki greiddi kröfuna með skuldajöfnun en samkvæmt skýrslu Ernst & Young átti þetta sér ekki stað fyrr en tæpu ári eftir að viðskiptin áttu sér stað. Í skýrslunni segir: „Það virðist því sem viðskiptin með kröfuna á Aurláka ehf., hafi í raun átt sér stað í febrúar 2009, en hafi hinsvegar verið dagsett aftur í tímann og færð á dagsetninguna 31. mars 2008. Ef það er raunin, er hér um að ræða brot á lögum um bókhald.“ Viðskiptin með kröfuna sem notuð var til að greiða þann hluta viðskiptanna sem ekki var yfirtaka skulda virðast því hafa átt sér stað löngu eftir að viðskiptin áttu sér stað. Vændir um lögbrot í Aurlákaviðskiptunum Sjóvá millifærði 1500 milljónir Skýrsla Ernst & Young sýnir að tryggingafélagið Sjóvá var látið millifæra rúm- lega 1500 milljónir inn á bankareikning Milestone í Glitni í ársbyrjun 2008, eftir að félagið var orðið ógjaldfært. Karl Wernersson var aðaleigandi Milestone og Guðmundur Ólason var forstjóri félagsins. INGI F. VILHJÁLMSSON blaðamaður skrifar ingi@dv.is FRÉTTIR 17. mars 2010 MIÐVIKUDAGUR 9 VERÐ KR. 9.900 VERÐ KR. 13.900 Handklæða-ofnar Hitastýrð sturtusett með öllu Sturtusettin komin aftur VERÐ KR. . VERÐ KR. . l - f r it t r t rt tt ll OXYTARM Endurnærir og hreinsar ristilinn Allir dásama OXYTARM Í boði eru 60-150 töflu skammtar DETOX 30days& Betri apótekin og Maður lifandi www.sologheilsa.is. Losnið við hættulega kviðfitu og komið maganum í lag með því að nota náttúrulyfin Oxytarm og 30 days saman -120 töflu skammtur - VIKA VERSLUNAR SPILUM SAMAN E N N E M M / S Í A / N M 4 1 2 4 5 Góð Útivist á Páskum Bækistöðvaferð í Strút Fimmvörðuháls – Mýrdalsjökull – Strútur Páskar í Básum Skálavarsla í Básum alla Páskahelgina Góð Útivist á Páskum Bækistöðvaferð í Strút Fimmvörðuháls – Mýrdalsjökull – Strútur Páskar í Básum Skálavarsla í Básum alla Páskahelgina Góð Útivist á Páskum Snæbýli - Strútur, gönguskíðaferð Páskar í Strút, bækistöðvaferð Skálavarsla í Básum alla páskadagana ­ber­ 2007,­ eftir­ að­ félagið­ komst­ í­ veruleg­ fjárhagsleg­ vandræði,­ og­ að­ Glitnir­hafi­verið­umsjónaraðili­víxil- útgáfunnar.­Víxlarnir­voru­liður­í­fjár- mögnun­Milestone­og­var­það­eigna- stýringardeild­ Glitnis­ sem­ meðal­ annars­fjárfesti­í­víxlunum­fyrir­hönd­ margra­viðskiptavina­sinna.­ Margir­af­þessum­fyrrverandi­við- skiptavinum­ Glitnis­ hafa­ gert­ kröfur­ í­þrotabú­Milestone­út­af­fjárfesting- unni­ í­ víxlunum­ sem­ eignastýring- ardeild­ Glitnis­ fór­ út­ í­ að­ þeim­ for- spurðum­ og­ munu­ einhverjir­ þeirra­ vera­ að­ hugsa­ um­ að­ höfða­ mál­ á­ hendur­bankanum.­Í­viðtali­við­DV­á­ síðasta­ári­sagði­einn­viðskiptavinur- inn­sem­tapaði­milljónum­á­fjárfest- ingunni:­ „Ég­ er­ hrikalega­ reiður­ út­ í­ þá...­Það­hvarflaði­ekki­að­mér­að­ég­ ætti­eitthvað­í­Milestone.“ Víxilútboðið­ fór­ því­ fram­ þeg- ar­ Milestone­ vantaði­ tilfinnanlega­ lausafé­til­að­standa­í­skilum. Í­ skýrslu­ Ernst­ &­ Young­ kem- ur­ fram­ að­ 1,7­ milljarðar­ króna­ hafi­ Mile­stone­notað­til­að­greiða­upp­aðra­ víxla­og­að­3­milljarðar­hafi­verið­not- aðir­til­að­greiða­inn­á­lánið­hjá­Morg- an­ Stanley­ vegna­ fjárfestingarinnar­ í­ Glitni.­Sú­innborgun­átti­sér­stað­í­lok­ nóvember­2007.­Heildarinnborgunin­ á­lánið­hjá­Morgan­Stanley­nam­rúm- um­6­milljörðum­króna. Glitnir­ sá­ því­ um­ víxilútboð­ fyr- ir­ hönd­ stórs­ hluthafa­ í­ Glitni­ svo­ þessi­ sami­ hluthafi­ gæti­ borgað­ inn­ á­ lán­ sem­ veitt­ var­ fyrir­ hlutabréfum­ í­Glitni.­Viðskiptavinir­Glitnis­voru­að­ hluta­til­látnir­fjármagna­þessa­endur- fjármögnun­á­hlutabréfum­sem­voru­í­ eigu­eigenda­Milestone.­Ef­endurfjár- mögnunin­hefði­ekki­átt­sér­stað­hefði­ Þáttur­International­getað­misst­bréf- in­í­veðkalli­frá­Morgan­Stanley.­Víxil- útgáfan­þjónaði­því­hagsmunum­eig- enda­ Þáttar­ International­ og­ Glitnis­ en­ fór­ þvert­ á­ hagsmuni­ þeirra­ við- skiptavina­Glitnis­sem­voru­látnir­fjár- festa­í­víxlunum. Vafningsviðskiptin til skoðunar Eigendur­ Milestone­ og­ Þáttar­ Inter- national­ þurftu­ hins­ vegar­ að­ leita­ til­ Glitnis­ og­ Sjóvár­ til­ að­ endurfjár- magna­ lánið­ frá­ Morgan­ Stanley­ í­ febrúar.­ Þetta­ eru­ Vafningsviðskiptin­ svokölluðu­sem­DV­hefur­greint­ítar- lega­frá­og­mikið­er­fjallað­um­í­skýrslu­ frá­endurskoðendafyrirtækinu. Í­ þeim­ viðskiptum­ voru­ nærri­ 300­milljónir­evra­fengnar­að­láni­frá­ Glitni­ til­ að­ greiða­ Morgan­ Stanley­ upp­ lán­ Þáttar­ International­ og­ Rac- on­ Holdings­ AB,­ sem­ hélt­ utan­ um­ eign­Milestone­í­sænska­trygginga-­og­ fjármálafyrirtækinu­Invik­sem­þá­hét­ Moderna.­Það­voru­eignarhaldsfélög- in­ Svartháfur­ og­ Vafningur­ sem­ tóku­ við­ peningunum­ frá­ Glitni­ og­ fleyttu­ þeim­áfram­til­Morgan­Stanley. Í­ skýrslu­ Ernst­ &­ Young­ kemur­ fram­að­Morgan­Stanley­hafi­gjaldfellt­ lánið­til­Þáttar­International­þann­28.­ janúar­2008.­Það­er­mat­Ernst­&­Young­ að­Milestone­hafi­verið­ógjaldfært­fé- lag­þegar­þetta­var,­eins­og­áður­segir,­ enda­ segir­ í­ skýrslunni:­ „Samkvæmt­ þeim­útreikningum­gat­Milestone­ehf.­ ekki­staðið­við­skuldbindingar­sínar­í­ kringum­áramót­2007/2008­og­á­árinu­ 2008.“ Það­ var­ vegna­ þessa­ sem­ Mile- ­stone­ byrjaði­ að­ seilast­ ótæpilega­ í­ sjóði­Sjóvár­og­einnig­í­sjóði­Glitnis­á­ árinu­2008­og­staðfestir­skýrsla­Ernst­ &­ Young­ það­ sem­ áður­ hefur­ komið­ fram:­Að­allt­árið­2008­hafi­Milestone­ í­ raun­ verið­ að­ kaupa­ sér­ frest­ með­ þeim­ endurfjármögnunum­ sem­ þá­ var­ráðist­í. Það hvarflaði ekki að mér að ég ætti eitthvað í Mile- stone. n Í skýrslunni segir um tengsl Glitnis og Milestone að ekkert óeðlilegt hafi komið í ljós við skoðun á viðskiptum þessara aðila. Telur Ernst & Young að viðskiptakjörin á milli þeirra hafi verið eðlileg. Þó segir þar: „Glitnir banki hf. var aðalviðskipta- banki og helsti lánveitandi Milestone ehf. á árunum 2007-2009. Frá 22. júní 2007 var Glitnir banki nánast eina fjármálafyrirtækið sem lánaði Milestone ehf., fyrir utan Milestone-samstæðuna. Á þessum tíma fjármagnaði Milestone ehf. sig aðallega með lántökum hjá Glitni , tengdum aðilum og með útgáfu víxla... Með vísan til framangreinds má þó ætla að samband Milestone ehf. og Glitnis banka hf. hafi verið mjög náið. Milestone ehf. virðist hafa verið nokkuð háð Glitni banka hf. með fjármögnun frá 22. júní 2007. Svo virðist sem ekki hafi verið mikill þrýstingur á að Milestone ehf. endurgreiddi eða gerði upp skuldir sínar við Glitni banka hf. á tímabilinu.“ Tengsl Glitnis og Milestone n Önnur viðskipti sem skiptastjóri Milestone vill höfða mál út af eru greiðslur til Ingunnar Werners- dóttur sem nema rúmum 5 milljörðum króna. Telur skiptastjórinn að skoða verði greiðslurnar sem lán til Ingunnar þar sem ekkert hefði komið á móti milljörðunum inn í þrotabú Milestone. Hann telur að greiðslurnar til Ingunnar geti verið brot á lögum um einkahlutafélög. Um þessi viðskipti segir meðal annars í skýrsl- unni: „Við viljum benda á að 600.000.000, sem Milestone ehf. greiddi til Ingunnar Wernersdóttur í byrjun desember 2006, voru teknar að láni frá Sjóvá-Almennum tryggingum hf. og færðar á viðskiptareikninginn til skuldar við Sjóvá-Almenn- ar tryggingar hf. Sjóvá-Almennar tryggingar hf. tóku umræddar 600.000.000 að láni hjá Ingunni Wernersdóttur, sbr. fjóra 150 milljóna lánasamninga um víkjandi lán þar um, dagsetta 1. desember 2006. Þannig fara 600.000.000 frá Ingunni Wernersdóttur til Sjóvá-Almennra trygginga hf. og þaðan til Milestone ehf. og að lokum þaðan, aftur til Ingunnar Wernersdóttur.“ Ingunnar-hringekjan 2 FÖSTUDAGUR 19. mars 2010 FRÉTTIR Gísli Reynisson, einn fjögurra grun- aðra um stórfellt gjaldeyrisbrask, er að reisa sér risahöll í Garðabæ. Hús- ið er hátt í 500 fermetrar að stærð og þar af er ríflega 50 fermetra bílskúr. Gísli og eiginkona hans fjárfestu í lóðinni í aprílmánuði 2008 og síð- an þá hafa þau verið skráð fyrir íbúð- arhúsnæði við Votakur 5 í Garða- bæ. Samkvæmt heimildum DV lágu framkvæmdir við húsið niðri um tíma eftir bankahrunið hérlendis en á síðasta ári fór allt á fullt aftur. Í dag er þar fjöldi iðnaðarmanna við störf við að standsetja hús þeirra hjóna. Húsið er engin smá smíði, tæpir 412 fermetrar að stærð og ríflega 50 fermetra bílskúr, og er það metið í kringum 150 milljónir króna eftir því sem DV kemst næst. Skráður á Bretlandi Gísli er skráður með lögheimili á Bretlandi, líkt og aðrir grunaðir í braskinu, en samkvæmt símaskránni er hann aftur á móti búsettur á Rúgakri 3 í Garðabæ. Gísli var, ásamt þeim Karli Löve Jóhannssyni, Mark- úsi Mána Michaelssyni og Ólafi Sig- mundssyni, handtekinn vegna gruns um stórfelld brot gegn gjaldeyris- haftalögum. Þá fóru fram húsleit- ir á heimilum og í bílum fjórmenn- inganna ásamt skrifstofuhúsnæði fyrirtækisins. Þeir eru grunaðir um að hafa stundað ólöglegt gjaldeyris- brask, án heimilda frá Seðlabankan- um, og mögulega hagnast um millj- arða króna af viðskiptunum, eða því sem nemur gengismuni þess tíma- bils sem þau fór fram. Efnahagsbrotadeild Ríkislög- reglustjóra hefur kyrrsett eignir fjór- menninganna upp á tugi milljóna en rannsókn málsins teygir sig víða erlendis og nær yfir tímabilið frá bankahruni og til síðari hluta síðasta árs. Eftir því sem DV kemst næst var velta fyrirtækis á vegum hinna grun- uðu, sænska fyrirtækisins Aserta, 13 milljaðar á tímabilinu. Milljarða hagnaður? Efnahagsbrotadeildin rannsakar nú hin meintu gjaldeyrissvik og á með- an hefur kyrrsetningu verið þing- lýst á höllina í Garðabæ, sem þýð- ir að eigendur geta hvorki veðstt né selt eignina. Helgi Magnús Gunnars- son, saksóknari deildarinnar, segir útlit fyrir að viðskipti fjórmenning- anna hafi verið ábótasöm og ein- hvers staðar liggi peningarnir, því hafi eignir þeirra verið kyrrsettar. Aðspurður segir hann handtökurn- ar, húsleitirnar og yfirheyrslurnar á dögunum aðeins fyrstu aðgerðir í víðtækri rannsókn. „Fjórmenning- arnir eru grunaðir um stórfellda miðlun gjaldeyris og að hafa haft töluverðan ávinning af þeim ólög- legu viðskiptum. Þeir hafa haldið því fram að þetta hafi verið innan laga en ég væri ekki að rannsaka þetta ef ég væri sammála þeim. Við rannsökum ekki mál nema við teljum að refsi- verð brot hafi verið framin, það er al- veg á hreinu að það megum við ekki,“ segir Helgi Magnús. Við vinnslu fréttarinnar var leit- að viðbragða hjá Gísla en hann vildi ekki tjá sig. GRUNAÐUR BRASKARI BYGGIR HÖLL TRAUSTI HAFSTEINSSON blaðamaður skrifar: trausti@dv.is Þeir hafa haldið því fram að þetta hafi verið innan laga en ég væri ekki að rann- saka þetta ef ég væri sammála þeim. Fínasta hús Risahús þeirra hjóna er ekkert slor, hátt í 500 fermetrar með stórum bílskúr. Eftir því sem DV kemst næst eru þau nýlega flutt inn en iðnaðarmenn vinna að lokafrágangi. Til rannsóknar Efnahagsbrotadeild Ríkislögreglustjóra rannsakar hvort Gísli hafi tekið þátt í ólögmætu gjaldeyrisbraski og hagnast nokkuð af viðskiptunum.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.