Dagblaðið Vísir - DV - 19.03.2010, Qupperneq 46

VINÁTTAN MIKILVÆGUST Samkvæmt ástralskri rannsókn
skiptir vinátta mestu máli varðandi langlífi og jafnvel meira
máli en fjölskyldubönd. Rannsóknin var byggð á gögnum eldra
fólks og má lesa út úr henni að góð vinátta geti komið í veg fyrir
offitu, þunglyndi og vandamál tengd hjartanu. „Þegar konur
verða stressaðar tala þær við vinkonur sínar,“ segir sálfræðingur-
inn Joan Borysenko. „Snerting og spjall við vin leysir úr læðingi
hormón sem hefur róandi áhrif á líkama og sál.“
Samkvæmt viðamikilli rannsókn
þarf ástarsamband ekki að breytast
í vináttu með árunum. Sálfræðing-
urinn Bianca P. Acevedo segir hjón
geta viðhaldið rómantík í hjóna-
bandi sínu fyrir lífstíð og þannig átt
í hamingjuríku og heilbrigðu sam-
bandi. „Margir ruglast á rómant-
ísku ástarsambandi og ástríðufullu
sambandi,“ segir Acevedo. „Róman-
tísk ást hefur í rauninni allt það sem
ástríðan býður upp á, eins og nánd,
kynlíf og tilfinningahita, en án þrá-
hyggju. Pör sem eru í ástríðufull-
um samböndum upplifa oft óöryggi
og álag. Slíkt gæti hjálpað til í styttri
samböndum en ekki þeim lengri.“
Í rannsókninni, sem birtist í tíma-
ritinu General Psychology, voru sam-
bönd rúmlega 6 þúsund einstaklinga
skoðuð auk þess sem vísindamenn-
irnir skoðuðu gögn 17 annarra rann-
sókna um ástarsambönd. Í ljós kom
að þeir sem flokkuðust í róman tísk
sambönd voru hamingjusamari,
hvort sem lengri eða styttri sambönd
voru skoðuð. Ástríðufullu pörin
mældust hamingjusöm ef um styttri
sambönd var að ræða. Einnig kom í
ljós að þeir sem sögðust hamingju-
samir í sambandi sínu við makann
mældust ánægðari með lífið og með
meira sjálfstraust en hinir.
„Sú tilfinning sem vissan um að
makinn sé til staðar vekur upp veit-
ir vellíðan. Hins vegar á ástríðufullt
samband með sitt óöryggi og áhyggj-
ur ekki mikla möguleika á langlífi,“
segir Acevedo sem telur líklegt að
niðurstaðan breyti væntingum fólks
til langtímasambanda. „Pör ættu
alltaf að reyna halda í tilfinninga-
hita og nánd. Nú vitum við að það er
mögulegt.“
UMSJÓN: INDÍANA ÁSA HREINSDÓTTIR, indiana@dv.is
Sofðu í sjö tíma
Átta tímar á hverri
nóttu væri enn
betra. Sam-
kvæmt prófess-
or í háskólanum
í Chicago getur
minni svefn valdið
breytingum í efna-
skiptum sem gætu aukið
líkur á offitu og sykursýki.
Þekktu blóðþrýst-
inginn
Aflaðu þér
upplýsinga
um eðli-
legan blóðþrýsting miðað
við þinn aldur. Með því að lækka
blóðþrýstinginn með æfingum og
þjálfun yngirðu líkama þinn um
mörg ár.
Forðastu reykingar
Ekki leyfa fólki að reykja í kring-
um þig. Sumir halda því fram að
klukkutími af óbeinum reykingum
jafnist á við að reykja tvær til fjórar
sígarettur.
Hreyfðu þig
Samkvæmt rannsókn Harvard-há-
skólans lengirðu lífi þitt um tvær
klukkustundir fyrir hverja klukku-
stund sem þú æfir. Láttu hjartað
vinna vinnuna sína á hverjum degi.
Borðaðu fisk
Ómega-3 fitusýrur og prótein úr
fiski halda hjartanu og æðakerf-
inu gangandi. Borðaðu fisk þrisvar
í viku.
Eyddu ekki um efni fram
Þú losnar við stress og áhyggjur
og sefur því mun betur ef þú þarft
ekki að hafa áhyggjur af fjármálum.
Mundu eftir tannþræðinum
Samkvæmt fjölda rannsókna lifa
þeir lengur sem nota tannþráð
reglulega.
Hressa spjallþáttaskvísan Rachel
Ray sem hefur hingað til skartað
flottum ávölum línum, hefur
nú tekið sig á í
ræktinni. Þáttur
Rachel er sýndur
daglega um allan
heim svo það
er nóg að gera
hjá stjörnunni
sem lætur ann-
ríki ekki stoppa
sig og mætir í
ræktina fyrir klukkan sex flesta
morgna. Rachel hleypur í hálf-
tíma og tekur svo langa æfingu í
lyftingasalnum en hennar leynd-
armál er að stíga aldrei á vigtina.
Hún segist sjá og finna að hún
hafi náð árangri og þurfi ekki að
láta einhverjar tölur sanna það
fyrir sér. Athygli vekur að hún
minnist ekkert á mataræðið.
Líkurnar á að íslensku barni sé rænt um hábjartan dag eru afar litlar en maður getur
aldrei farið of varlega. Eftirfarandi listi er byggður á efni sjónvarspssálfræðingsins
dr. Phil en þessi fimm atriði gætu bjargað barninu þínu.
46 FÖSTUDAGUR 19. mars 2010 LÍFSSTÍLL
LENGUR
LIFÐU
RACHEL RAY
STÍGUR EKKI
Á VIGT
Samkvæmt rannsókn þurfa hjónabönd ekki að breytast í vináttu með tímanum:
RÓMANTÍKIN DEYR EKKI ÚT
Hamingjusöm hjón Betra
er að elska og vita að makinn
elskar þig en að vera að deyja
úr ást og ástríðu.
ER BARNIÐ ÞITT
ÖRUGGT?
1. UNDIRBÚÐU BARNIÐ ÁN
ÞESS AÐ HRÆÐA ÞAÐ
Ekki gera barnið móðursjúkt. Talaðu opin-
skátt um það sem barnið má og má ekki.
Barnið á aldrei að:
*Fara upp í bíl með ókunnugum.
*Fara með ókunnugum á annan stað.
*Lofa einhverjum að segja ekki frá einhverju.
Barnið á að:
*Halda kyrru fyrir hjá vini.
*Láta foreldra vita af sér.
2. GERÐU HEIM BARNSINS ÖRUGGAN
*Aldrei nokkurn tímann skilja barnið eftir aleitt. Ekki
einu sinni í örskamma stund, sérstaklega ef það er mjög
ungt. Það er öryggi í fjöldanum.
*Vertu viss um að barnið sé með á hreinu hver sæki það
í skólann, á dansæfingu eða í tónlistarskólann. Ekki láta
koma barninu á óvart.
*Barnið á að kunna heimasímanúmerið, GSM-númer
foreldra sinna, heimilisfang sitt og geta hringt í 112.
*Varastu að klæða barnið í föt merkt nafni þess.
*Ákveddu leyniorð með barninu þínu. Ef þú sendir vin
eða fjölskyldumeðlim til að sækja barnið getur barnið
beðið viðkomandi um leyniorðið og þannig treyst því
að það sé öruggt að fara með fullorðna einstaklingnum.
3. HORFÐU OG HLUSTAÐU
Sem foreldrar verðum við að vera vakandi yfir
því sem gerist í veröld barnsins. Hlustaðu á
barnið til að vera viss um að það tali ekki um
einhvern sem á ekki heima í lífi þess. Horfðu
í kringum þig þegar þú sækir barnið þitt í
skólann eða á æfingu og athugaðu hvort þú
sjáir fullorðinn einstakling sem á ekki heima
þarna.
Í Bandaríkjunum eru flest barnsrán af handahófi
en oftast hefur verið fylgst með börnunum í
langan tíma. Fylgstu með því sem barnið gerir á
netinu. Barnaníðingar lokka börn á netinu og fá
þau til að hitta sig í raunheimum.
4. SKIPULEGGÐU
Vertu ávallt með nýlega mynd af barn-
inu þínu á þér. Fyrstu klukkustundirn-
ar eftir barnsrán eru mikilvægastar.
5. KENNDU BARNINU AÐ HUGA AÐ SÉR
Kenndu barninu að þekkja hættumerkin: Hver, hvað
og hvert
*Hver: Einhver sem það þekkir ekki eða treystir ekki biður
það um eitthvað sem það vill ekki. Ókunnugir eru ekki
aðeins ógeðslegir karlmenn í síðfrökkum. Þeir geta verið
hver sem er. Mörgum börnum er rænt af fjölskyldumeðlim-
um eða kunningjum.
*Hvað: Fullorðnir biðja börn ekki um hjálp. Það eitt ætti að
vera merki um að eitthvað er ekki í lagi. Barnið ætti að vara
sig á fólki sem biður það um að koma upp í bílnn til sín, fara
eitthvað með þeim og þeim sem fer yfir strikið í snertingu.
*Hvert: Ef einhver biður barnið þitt um að koma með sér
á annan stað er það hættumerki. Kenndu barninu að það
er í lagi að segja: Nei. Það þarf ekki að hafa áhyggjur af
ókurteisi. Ef barnið upplifir sig í hættu eða að eitthvað sé
að ætti það að biðja einhvern sem það treystir um hjálp,
öskra eða koma sér í burtu. Ekki segja barninu hvernig það
á að bregðast við. Spurðu barnið hvað það myndi gera ef
ókunnugur maður myndi biðja það um að koma með sér til
að sýna sér leiðina að búðinni. Vertu viss um að barnið viti
að það geti sagt þér allt, líka það sem því þykir óþægilegt
að tala um. Kenndu barninu að treysta á innsæi sitt, ef
eitthvað virðist rangt er það líklega rangt.