Són - 01.01.2013, Page 78

76 ÞÓrður HelgASon
Öll mælir þjóðin það einum róm:
„Alvaldur blessi þinn konungdóm!
Velkominn hilmir af hafi!“
Löng skilur lönd
Leið. Yfir sund
Hönd tengist hönd.
Heill stíg á grund
Friðrekur áttundi! Velkominn ver!
„Velkominn“ hvervetna mætir þér hjer.
Velkominn hilmir af hafi.
Svo sem sjá má hefst þetta erindi á Bjarna hætti í fjórum línum. Síðan
er skipt um hætti utan það að ein lína háttarins er endurtekin í tvígang.
Í þeim köflum ljóðsins sem fylgja kemur háttur Bjarna ekki við sögu.
Lífið og tilveran - heimspeki
Svo sem raunar hefur oft komið fram er ljóst að hætti Bjarna hefur
mörgu skáldinu þótt hæfa vangaveltur um rök tilverunnar og gildi,
spurn ing ar um markmið og leiðir í lífinu og siðalögmál.
Árið 1869 yrkir Brynjólfur Oddsson ljóðið svanirnir sem gætu sem
best tengst þeim svönum sem svifu í ljóðum þeirra skálda sem ortu undir
hætti Bjarna á undan honum. Svanaljóð Brynjólfs er hins vegar úttekt
hans á skáld skapnum; sumum svönum er gefið að geta hafið sig hátt
yfir „hið dökka ryk jarðar“ en öðrum er gert að „halda sig við hauðrið
lága / á húmstöðvum sínum“. Hugsanlega er ljóð Brynjólfs svar við ljóði
Jónasar um Bjarna þar sem Jónas líkir Bjarna við svan, eins og komið
hefur fram. Brynjólfur minnir á að fleiri svanir séu á lofti þótt þeir fari
ekki eins hátt. Niðurstaða Brynjólfs í þriðja erindi er þó sú að báðir eiga
rétt á sér:68

Margur samt kvakar á kvisti,
svo kært er að heyra,
söngfuglinn sínum með rómi,
þótt svan við ei jafnist;
oft er sá ómurinn leiddur
frá ylríku hjarta
og tilfinning tilgerðarlausri,
en tálfegurð engri.
68  Brynjólfur Oddsson (1941:136).