Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.2008, Blaðsíða 24

24 MÁNUDAGUR 11. FEBRÚAR 2008
Fókus DV
H3HDSU Aaaoa e auxpasNiAoaora vivas z Nosavaaoa aiaD sondviati :moas
HVAÐVEISTU?
1. Hver er nýr leikhússtjóri BORGARLEIKHÚSSINS?
2. Hver samdi THE WIGGLE WIGGLE SONG, sem féll seinast út úr
Laugardagslögunum?
3. Hver er talinn vera faðir filippseysku stúlkunnar JINKY JONG?
^ 1% ■
/’Nh' »
LAUGARDAGSLÖGIN
Ofgottlag
sateltir
Laugardagslögin voru á sínum stað
um helgina og líkt og í undan-
fómum þáttum var endurtekning
uppi á teningnum. Þættirnir em
að verða ansi langdregnir og þegar
úrslitin verða er maður að heyra
og sjá hvert lag í þriðja skipti sem
er fullmikið. Það sem heldur hins
vegar spennunni í þessu er að sjá
breyttar útfærslur Ústamanna og
höfunda á lögunum. Það hefur
tekist mjög misjafrtlega hingað til
horfði á
Laugardagslögin
um helgina
en mjög vel í nokkrum tilvikum.
Baggalút tókst það til dæmis vel
og Fabúlu og Röggu Gröndal um
helgina. Það var í raun eina atriðið
sem bætti sig ífá því síðast. Því nú
þegar Gillz og félagar þurftu að
syngja lagið sjálf reyndist það þeim
um of og krafturinn var ekki nálægt
því jaJhmikill og þegar mæmað var
í fyrra skiptið. Mercedez þarf að
taka sig á fyrir úrslitin. Haffa Haff
tókst ekki heldur jafnvel og síðast
og búningamir vom eklá jafiitöff.
En þrátt fyrir það er lag Svölu allt
of gott til þess að sitja eftir og úrslit
Laugardagslaganna verða ekki jafn-
^góð fyrir vikið. Þaðeralvegljóst ^
LOGIIBEHVNI
Vandræðaleg
stemning
Það var vandræðaleg stemning
sem einkenndi þátinn Logi í beinni
síðastliðið föstudagskvöld. Kannski
var það vegna þess að það vom
þrumur og eldingar og þar af leið-
andi örfáir gestir í sjónvarpssal til
að klappa og hlæja þegar viðmæl-
endur jafrit sem Logi sjálfur reyndu
aðverafyndnir.
Það vom sjálfúr poppprins lands-
ins, Stebbi Hilmars og félagar hans
í Sálinni sem hófu leikþetta kvöld-
ið. Eftir eitt mjög vel gert lag settist
/I
horfði á
Loga i beinni
um helgina
Stebbi í stólinn hjá Loga sem sagði
eitthvað á þá leið að hann myndi
ekki eftir Stebba í sjónvarpsvið-
tali síðan árið 1993. Þegar leið á
spjallið áttaði ég mig á því af hvetju
Stebbi væri aldrei í viðtölum, hon-
um finnst það örugglega örlítið
óþægilegt, sem gerði vandræða-
legu stemninguna enn verri. Því
næst settist ieikkonan Brynhildur
Guðjónsdóttir í sófann hjá Loga og
var hress og kát að vanda og þriðji
og síðasti viðmælandi kvöldsins var
Óskar Jónasson sem tróð matskeið
í nefið, það var krípí en fyndið. í
heildina fannst mér þetta frekar
óskemmtilegur skemmtiþáttur.
Mér finnst settið í sjónvarpssalnum
líka óspennandi. Ég hef hins vegar
horft á Logaþáttinn áður og fundist
hartn alveg ágætur en í þetta skiptið
held ég að óveðrið og vandræða-
\lega stemningin hafi haft sitt segja. J
LEIKDOMUR
eftir Hugleik Dagsson
Leikstjori Stefan Jónsson
Leikmynd llmur Stefansdóttir
Búningar Þórunn Elisabet Sveinsdóttir
Lýsing Egill Ingibergsson
Hljóðmynd Flis og leikhópurinn

Jón Viöar Jónsson
leiklistargagnrynandi
Það er mikið um þjóðlegheit á leiksviðum borg-
arinnar um þessar mundir. Á sviði Hafnarfjarðar-
leikhússins ráða húsum sæmdarhjónin Halla og
Kári. Eins og allir Sannir fslendingar (tilvitnun í
Heimsljós) þrá þau að verða rík. f því skyni krækja
þau sér í litháískan verkamann á leið til landsins
og fylla hann dópi. Allur seinni partur leiksins (og
ég er ekki að ýkja, þetta er dagsatt) lýsir því hvernig
þau slátra honum til að ná úr honum innmatnum.
Eru þær aðfarir að sjálfsögðu bókmenntaleg
vísun með sterkum ádeilubroddi í hrossakjötsát
útileguparsins fræga, Fjalla-Eyvindar og Höllu, í
uppkasti Jóhanns Sigurjónssonar að fjórða þætti
leikrits hans („hrossakets-endinn" svokallaða).
í leik Hugleiks Dagssonar Baðstofunni, sem
var frumsýndur í Þjóðleikhúskassanum síðastliðið
laugardagskvöld, eru hinir innfæddu einnig að
böðlast á útlendingi langtímum saman. Nýbúa
væri þó líldega réttara að segja, því vísast er það
sú samtímatenging sem skáldin ætla okkur að
finna. Nema hér er nýbúinn ekki burðardýr
heldur grænlitaður marbendill úr þjóðsögunum.
Greyskinnið lendir í hvalskviði og berst úr honum
inn á íslenskt sveitaheimili árið „sautjánhundruð
og súrkál", svo vitnað sé í afar fróðlegt viðtal við
leikstjóra sýningarinnar og leikmyndateiknara í
leikslaánni. Afar fróðlegt, segi ég og meina það
svo sannarlega, því að viðtalið gefur óvenju glögga
mynd af tilurð þessa leilctexta. Hann er sem sagt
orðinn til í hópvinnu „listrænna aðstandenda"
sýningarinnar og textagerðarmannsins. Hlutverk
hins síðarnefnda hefur aðallega verið að skaffa
aðstandendunum gott hráefni, eða eins og leik-
myndateiJcnarinn orðar það svo skemmtilega: „op-
ið handrit". f svona hópvinnu er reyndar alls eldd
nauðsynlegt að noklcurt handrit liggi yfirleitt fyrir
þegar vinnuferlið hefst, hin „sameiginlega hug-
myndavinna" (tilvitnun í leilcstjórann) en lfldega var
þó Hugleilcur að þessu sinni búinn að setja eitthvað
á blað þegar menn settust fyrst saman (samkvæmt
viðtalinu var hann ekld búinn að skrifa neitt þegar
sami kjarni listafólks hófst handa við snilldarverkið
Forðist okkur sem vakti á sínum tíma mikla aðdáun
á Litla sviði Borgarleikhússins og uppskar sjálf
Grímuverðlaunin, hvorld meira né minna).
Jæja, Hugleikur er sem sagt mættur með handrit,
blessunarlega „noklcuð ómótað" (leikstjórinn) og þá
er bara að pakka niður og drífa sig í „vinnusmiðju"
upp í sveit. Þar er „hugmyndaheimur" verksins (enn
sítat í leilcstjórann) ræddur á stífum vinnufundum,
textinn greindur af mikilli elju og auðvitað
umsaminn fram og aftur (ekkert leikstjórnar-
eða höfundareinræði hér) og látlaust spunnið,
spunnið og spunnið - enda spuni, sem kunnugt er,
lykilatriði í ffamsæknu nútímaleikhúsi. Ein helsta
niðurstaða hópeflisins er sú að best sé að gera úr
þessu eins konar „hljóðverk", enda vill svo vel til
að leikmyndateiknarinn hefur lflca sérhæft sig í því
að ná ffljóðum úr alls kyns gripum sem fæstir eru
gerðir til að gefa fr á sér hljóð. Nokkrar afurðir þeirra
tilrauna getur svo að líta á sviðinu í Myrkraboxi
Þjóðleilchússins: rokk sem er bassatromma, vefstól
sem auðvitað heimtar að verða selló, taðkvöm sem
... ja, ég eiginlega veit ekki hvað. Á bak við gnauða
vindar, baula beljur, garga mávar, og allt myndar
það í sameiningu „hljóðheim" leflcsins. Og það
var, satt að segja, reglufega notalegt að hlýða á
þetta dáfagra draumspil, góð tilbreyting frá öllum
hávaðanum sem hvarvetna dynur á manni, lflca -
einstölcu sinnum - í leilchúsinu.
í fyrmefndu viðtali greinir leikstjórinn frá því að
menn hafi komist að raun um, að þær hugmyndir,
sem skólakerfið hafi haldið að okkur um fortíðina, séu
„talsvert rómantískari en veruleikinn" Halló, Stefán,
á hvaða öld ert þú eiginlega staddur? Þú heldur þó
ekld í alvöru að við séum fyrst að fatta þetta nú?! Ég
veit að vísu ekld hvort þú varst eins og ég látinn lesa
hina stórskemmtilegu og ugglaust hárómantísku
íslandssögu Jónasar frá Hriflu, sem ég verð ævinlega
þalddátur fyrir að hafa fengið að læra, en ég er viss um
að þú last eins og ég bók sem heitir Islandskluldcan og
sást leikgerð hennar á sviði. Þar var bóndinn á bænum
ofstopafullur mddi, húsfreyjan útjöskuð, fáráðlingur,
og bara ein stúUculdnd í svona sæmilegu lagi (ég
er auðvitað að tala um hús Jóns Hreggviðssonar).
Svo þetta er nú ekki beinlínis neitt nýtt sem þið
Hugleikur og félagar emð að sýna okkur: að gamla
sveitaþjóðfélagið hafi ekld verið annað en ofbeldi og
óþrif, sálsýki og sóðaskapur og yfirleitt eirrn allsherjar
íjóshaugui'. Má ég lflca minna á filmísk listaverk, eins
og mynd Rósku, þar sem hokið fólk sönglaði rímur í
moldarkofum, eða stórvirki Hrafns Gunnlaugssonar
um blóðuga víldnga og sótkrímuga myrkrahöfðingja?
Ekki ólfldegt að kvikmyndalcynslóðimar séu betur
heima í þeim en textum Nóbelskáldsins.
Nei, gott fólk, svo öllu gamni sé sleppt: við
emm löngu búin að fá okkar skammt af svona
paródíum. Ef það á að halda áfram að bjóða manni
meira af slíku og þvflflcu er ég hræddur um að þið
„Maður erstundum hreint ekki
klár á því hvað Hugleikur og
félagar hafa hugsað sér að
paródera"
verðið að búa til eitthvað frumlegra og fyndnara
en svona naglasúpu. Ég efast ekki um að þið hafið
notið ykkar vel í hópeflinu, að þið hafið verið
afskaplega skapandi og ffjó, kafað djúpt og flogið
með himinskautum, að þið hafið hlegið dátt að allri
hnyttninni, öllum góðu bröndurunum sem ultu
upp úr ykkur og að það, sem hefur ratað á sviðið,
er aðeins rjóminn af því sem þið böðuðuð yldcur
upp úr þarna í sveitasælunni. Þið emð nú búin að
framleiða heila trílógíu um nútíð, framtíð og fortíð
þjóðarinnar, þrjú „kröftug nútímaleikrit", eins og
Magnús Geir mundi kalla það, og ég held þetta sé
orðið gott hjá ykkur í bili. Hugleikur er víst fluttur til
útlanda og ég óska honum alls góðs í myndlistinni;
ef ég á að vera fullkomlega hreinskilinn - og það á
maður víst að vera ef maður vill vera alvöm krítíker
- þá er ég ekki viss um að leiksviðið verði nokkurn
tímann hans heimavöllur. En auðvitað getur verið
að mér eigi eftir að skjátlast í því, eins og svo mörgu
öðm.
Stjama sýningarinnar er í mínum augum
Þórunn Elísabet Sveinsdóttir fyrir búninga sína.
Hún kann sitt fag út í æsar og bregst ekki. Leikaramir
kunna lflca sitt fag, nema hvað: Brynhildur, Stefán
Hallur, Elma Lísa, Valur Freyr, Vignir Rafn og Dóra
Jóhannsdóttir, og músíkantarnir, sem einnig fá að
vera með og leika (þetta er jú hópefli), þeir gera
eflaust allt sem leikstjórinn bað þá um. Stefán
Hallur var sérstaklega flottur í marbendilsgervinu;
þar sem hann steig nakinn upp úr hvalsmaganum
minnti hann jafnvel á þokkafullan Afríkunegra - eða
kannski hugmyndir Évrópubúa um Afrflcunegra á
tímum heimssýningarinnar miklu í París? Maður
er stundum hreint ekki klár á því hvað Hugleikur og
félagar hafa hugsað sér að paródera.
Stemningin á áhorfendabekkjunum var hins
vegar þung. Oftast hafa frumsýningargestir í
Kassanum verið vel stemmdir, einkum þegar ný
íslensk verk hafa verið fyrir framan þá, og hlegið
margir hátt og dátt. Ég skal ekki taka fyrir að það hafi
stöku sinnum kumrað í sumum, jafnvel sjálfúm mér
- á einum stað eða hæsta lagi tveimur. En margir
voru áberandi hljóðir og einn gamall leikhúsreftu:
var meira að segja svo dónalegur að hann var farinn
að taka dýfur yfir leikritinu á meðan hann gekk út úr
salnum. Eins gott að þjóðleikhússtjóri bauð fólki upp
á léttvín og snittur í hliðarsalnum - sem ég sleppti að
vísu að þessu sinni.