Málfregnir - 01.04.1989, Blaðsíða 15

Norðurlöndum (Sprák i Norden 1982,
bls. 13).
Þegar ég tala um að kynna íslenska
stafrófið á ég ekki við það að öll skóla-
börn eigi að læra það utanbókar. En það
væri til mikillar hjálpar ef það yrði kynnt
þannig að nemendur lærðu að kannast við
bókstafi sem við höfum umfram dönsku,
norsku og sænsku. Þetta á fyrst og fremst
við ð og þ og bryddu sérhljóðana á, é, í,
ó, ú og ý. Þess ber að geta að bókstafur-
inn ð er líka notaður í færeysku og svip-
aður stafur (gegnumstrikað d) í lapp-
nesku. I færeysku eru líka sömu bryddu
sérhljóðarnir og í íslensku nema é.
A sama hátt væri sanngjarnt að á ís-
landi yrðu kynntir þeir skandinavískir
bókstafir sem eru ekki til í íslenska staf-
rófinu. Þeir eru þá t.d. c, q, w og z, sem
allir þekkja hvort eð er, en einkum þó
bókstafirnir á, á og 0. Tveir þeirra koma
inn í dönskukennsluna, og ég þori að
fullyrða að langflestir íslendingar kann-
ast einnig við hinn þriðja (á) úr sænskum
og finnskum nöfnum ef ekki kemur
annað til.
Annað atriðið, sem ég vakti athygli á,
varðar íslenskar nafnvenjur. Ef þær
væru alþekktar meðal almennings um öll
Norðurlönd ásamt íslenska stafrófinu
myndum við losna við heilmikil óþæg-
indi. Við gætum sagt og skrifað umbúða-
laust hvað við heitum og þyrftum hvorki
að skíra okkur upp á nýtt, umrita nafnið
okkar né halda fyrirlestra um bókstafi og
nafnvenjur í hvert skipti sem við brygðum
okkur til Norðurlanda. Allra síðustu
árin hefir mátt greina breytingu í rétta
átt í ýmsum ritum sem út eru gefin á
vegum Norðurlandaráðs eða stofnana
þess. Annars er það enn svo í norrænum
blöðum og ritum af öllu tagi að íslensk
nöfn, þar sem fyrrnefndir bókstafir
koma fyrir, eru umrituð: þ sem th (ef
það skilst ekki sem p), ð sem d (eða dh
eða th), og broddi yfir sérhljóða er
sleppt.
Norðurlandaþjóöir ættu að setja sér það
mark að þurfa aldrei að umrita norræn
orð eða nöfn fyrir norræna þegna.
15