Feykir - 17.04.1985, Síða 8
8 FEYKIR 8/1985
atvinnulíf
Valgeir Þorvaldsson,
veiðibóndi á Vatni
á Höfðaströnd, heimsóttur
Einn af þeim bœndum sem hafa
tileinkað sér aðferðir þœr við
vetrarveiðar sem Mývetningurinn
Héðinn Sverrisson kyrnti mönnum
hér á Norðurlandi vestanverðu fyrr í
vetur, er Valgeir Þorvaldsson, bóndi á
Vatni á Höfðaströnd í Skagafirði.
Hann varð góðfúslega við þeirri
beiðni blaðamanns að leyfa honum
að fylgjast með veiðunum
síðdegis dag einn rétt fyrir páska.
Reyndar var það nú svo, að Valgeir
œtlaði sér ekki að vitja um netin
þann daginn, hann segir nœgilegt að
vitja um annan hvem dag, en hann
setti það ekki fyrir sig að fara eina
aukaferð út á vatnið og vitja um
nokkur net að beiðni blaðamanns.
Veðrið var eins og best varð á
kosið, glaðasólskin og blæja-
logn. Valgeiri varð að orði þegar
blaðamaður sagði að það væri
ekki amalegt að bruna um
vatnið á vélsleða í glaðasólskini:
„Þú ættir að prófa þetta í 10-12
stiga frosti og roki.” Sérstaklega
þegar í ljós kom að ómögulegt er
að vera annað en berhentur við
að draga netin.
Lagnirnar voru í tveimur
röðum á vatninu, 15-20 vakir í
hvorri röð og sagði Valgeir þær
vera sitt á hvað, veiðivakir og
spottavakir. Fyrst var farið að
spottavök og skænið brotið ofan
af og síðan náði Valgeir í
endan á netinu og batt langan
spotta við. Þá var farið að næstu
vök, veiðivökinni, og netið dregið
upp. Spottinn við hina vökina
raktist jafnóðum undir ísinn og
A miM veiðivakar
og spottavakar
þegar að því kom að leggja netið
á nýjan leik var farið að
spottavökinni, tekið í endann og
netið dregið undir ísinn aftur.
Valgeir sagði það allt annað líf
að hafa fengið vélsleðann, áður
hefði þetta verið mikið labb
fram og aftur um ísinn, frá vök
til vakar, hvað eftir annað.
Fiskurinn sem var fastur í
netinu reyndist allur bleikja,
fallegur fiskur, 1-2 punda, og
sagði Valgeir þetta mestmegnis
sjógengna bleikju frá sumrinu
áður. Hann sagði ekki óalgengt
að úr hverri vitjun fengi hann
sem svaraði 10-15 kílóum af
flökum. Þegar spurt var nánar
útí þetta atriði kom í ljós að
Valgeir verkar aflann að öllu
leyti sjálfur, flakar fiskinn,
pakkar honum í öskjur og
frystir. Silunginn selur hann í
verslanir á Sauðárkróki, Akur-
eyri, Húsavík og Reykjavík.
Eftirspurnin virðist vera næg og
neytendum líkar þessi vetrar-
veiddi silungur vel, þó nokkuð
hafi borið á tortryggni fyrst í
stað, fólk hélt að þetta væri bara
frosinn silungur frá síðasta
sumri. Matreiðslan er einföld,
flökin eru hæfilega stór til þess
Valgeir dregur upp netið með
spriklandi silungi í.
að fara beint á pönnuna án
nokkurra frekari tilfæringa.
Valgeir sagði að það væri
ýmislegt sem gæta þyrfti að við
þessar veiðar, t.d. yrði netið að
liggja niðri við botn, því annars
væri hætta á að netið frysi neðan í
ísinn og þá væri enginn vegurað
ná því óskemmdu upp. „Nema
náttúrulega að maður bíði eftir
hláku,” sagði hann hlæjandi.
Hitastigið í vatninu er við
frosmark upp við ísinn, en um 4
gráður niðri við botn. Fiskurinn
heldur sig því á meira dýpi að
vetrinum og þess vegna
nauðsynlegt að leggja netin
nærri botninum. Dýpið þarsem
við vorum sagði Valgeir vera um
5 metra.
Hvort hann væri nokkurn
tíma hræddur á ísnum kvað
hann nei við, en þó gæti verið
ónotalegt þegar ísinn væri að
springa í miklum frostum og
væru þá hvellirninr eins og
fallbyssudrunur. Hann sagðist
þó alltaf vera í flotgalla við þetta
og væri það sjálfsögð varúðar-
ráðstöfun.
Frá því Valgeir hóf þessar
veiðar á Höfðavatni eftir
áramótin sagðist hann hafa veitt
hátt í tvö tonn af fiski og meðan
eftirspurnin værijafngóð oghún
væri nú, þá væri þetta
óumdeilanlega arðvænleg auka-
búgrein.
„Það er ekki nema sjálfsagt og
eðlilegt að við sem höfum völ á
slíkum hlunnindum stundum
þau og látum öðrum bændum
eftir fjár- og kúabúskapinn, sem
ekki eiga kost á öðru.”
Eftir að hafa dregið ein Fimm
net lágu um 20 silungar í
körfunni og væri það því
nægilegt dagsverk einum manni
að vitja um öll netin og ganga frá
aflanum. Valgeir tók undir það.
„Það fara í þetta 6-8 tímar
daginn sem vitjað er um. Ég vil
hins vegar frekar stunda þetta
en smíðavinnu frá heimilinu,
vegna þess að þetta gefur
ótvírætt meira af sér.”