Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2008, Qupperneq 69

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2008, Qupperneq 69
taka sæng sína - taka rekkju sína (17.11.): Fundið var að því að sœng skyldi breytt í rekkju í Jóh 5.8. Breytingin var gerð í þýðingunni 1981. Orðið rekkja kemur fyrir á nokkrum stöðum í Nýja testamentinu og notar grískan þar tvö orð. I Matteusi 9.1-8 er notað nafnorðið kliné sem er motta, dýna, beddi sem betlarar báru eða lamað fólk lá á, m.a. þegar það betlaði, og var síðan borið um í. í 1912/14 er þýtt: „Statt upp tak rekkju þína og far heim til þín.“ I Markúsi 2.1-12 er notað orðið krdbatos sem er sömu merkingar en þýtt með satng í 1912/14. Hjá Lúkasi 5.17-26 er notað orðið kliné eins og hjá Matteusi og reyndar líka klinídion, með smækkunarendingu. Þar stendur í 1912/14: „tak rekkju þína og far heim til þín.“ í Jóh 5.8 er í 1912/14 þýtt: „tak sæng þína og gakk“. Þar er að baki sama gríska orðið og í Markúsi. Þýðendur 1912/14 hafa viljað greina milli grísku orðanna tveggja og því gripið til tveggja íslenskra orða. Bæði grísku orðin benda til að þarna sé um að ræða bedda eða börur og töldu þýðendur 1912/14 og 1981 rekkju skýrara en orðið steng, sem fram að því hafði verið notað, sjálfsagt vegna þess að sæng í merkingunni ‘rekkja, rúm’ er nánast horfið úr máli manna nema í föstum orðasamböndum. 2. Óbreytt en betur væri breytt (22.10.): lofsyngja e-m - lofsyngja e-ð (22.10.) Gagnrýnt var að þágufall væri notað á eftir sögninni að lofsyngja. Allt frá miðri 16. öld eru dæmi um að sögnin hafi stýrt þágufalli, a.m.k. í máli kirkjunnar. Elsta dæmi í ritmálssafni Orðabókar Háskólans er úr Corvins postillu sem Oddur Gottskálksson þýddi og kom út 1546. Dæmið er svona: „i midium flocki þeirra manna ed honum lofsungu.“ Guðbrandur Þorláksson notaði einnig þágufall í biblíuþýðingu sinni 1584: „Þacked DROTTNI med Horpuslætte / og lofsynged honum a tiu Streingiahliodfære.“ Mörg fleiri dæmi má finna í ritmálssafninu. Hallgrímur Pétursson orti: „dugar þá ekki að dragast í hlé / þar vil ég lofsyngja drotne“. í Vídalínspostillu frá 1722 er þetta dæmi: „var sw hanns Ydia ad Lofsyngia Gude og Fodur.“ Úr Viðeyjarbiblíu má nefna: „Eg skal lofsýngja Drottni, því hann hefir gjort mér vel til“ og „Eg vil lofsýngja Drottni, því hann hefir sig med dásemdum dýrðlegan gj0rt“. í þekktum jólasálmi, Sjá, himins opnast hlið, segir: „þakka'og lofsýng 67
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.