Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2008, Blaðsíða 131

og á sér alltaf einhver viðmið.20 Gravem bendir á í skilgreiningu sinni
á tilvistartúlkun að fólk túlki líf sitt og reynslu á mismunandi hátt, háð
menningu, lífsháttum og heildarskilningi á tilverunni.21 Skeie og Haakedal
benda á hina félagslegu vídd tilvistartúlkunarinnar og hvernig hún er háð
hinum augljósu tengslum milli einstaklings og samfélags.22 Loks ræðir
Hartman sambandið milli tilvistartúlkunar og tilvistarspurninga og hvernig
yrti aðstæður einstaklingsins geta haft árhif á tilvistarspuringarnar og inntak
tilvistartúlkunarinnar.23 Munurinn á unglingunum þremur sem hafa verið
skoðaðir sérstaklega í þessari grein sýnir í raun hvernig ytri aðstæður geta
hjálpað okkur til að skilja hvernig þeir tjá sig um trú eða trúarbrögð sem
þátt í tilvistartúlkun sinni. Þau hafa verið alin upp í samfélagi sem, á viss-
an hátt hefur verið einsleitt. Staða þjóðkirkju er sterk og mikill meirihluti
unglinga er fermdur í henni eða lútherskum fríkirkjum og margir hafa tekið
þátt í barnastarfi kirkjunnar. Þá er veigamesti þátturinn í trúarbragðafræðslu
grunnskólans kristin fræði. Oll hafa þau því orðið fyrir einhverjum áhrifum
firá ráðandi trúarbrögðum samfélagsins. Einnig má benda á að trú og trúar-
brögð birtast víða í samfélaginu koma til dæmis oft við sögu í kvikmyndum
og sjónvarpsþáttum sem unglingar horfa á. Þótt margir samfélagsþættir hafa
auðvitað áhrif á hvernig unglingar túlka líf sitt og reynslu og vissulega geti
verið erfitt að greina hvaða þættir það eru sem ráða þar mestu, er þó ljóst að
kristnin er einn þeirra þátta sem eru mótandi í ytra umhverfi unglinganna.
Það setur mark á hvernig þau túlka líf sitt og tilvist.
A hinn bóginn lifa unglingarnir í samfélagi sem einkennist í æ ríkari mæli
af fjölmenningu og margbreytileika. Þetta birtist meðal annars í því að við-
mælendurnir þrír sem skoðaðir voru sérstaklega alast upp í fjölskyldum þar
sem áhrif trúar og trúarbragða eru mjög mismunandi. Fjölskyldan er nán-
asti hópur unglinganna og skiptir þau öll mjög miklu máli. Tilvistartúlkun
þeirra er háð þessum aðstæðum og þeim hefðum sem ríkja í fjölskyldunni.
Þetta er gott að hafa í huga þegar leitast er við að greina og skilja muninn á
milli Önnu, Berglindar og Einars. Tilvistartúlkun Önnu byggir á samhljómi
20 Berger and Luckmann 1995.
21 Gravem 1996.
22 Skeie 1998; 2002; Haakedal 2004.
23 Hartman 1986; 2000.
129