Feykir - 15.12.2004, Qupperneq 6
6 Feykir 44/2004
Jón Ormar Ormsson skrifar__________
Á sjöttu síðu um dag og veg
Króksarar koma saman
Römm er sú taug
Fyrir sunnan er góður hópur fólks, burtfluttra Sauð-
krækinga, sem hittist um það bil einu sinni í mánuði
heima hjá hvert öðru, og borðar saman morgun-
verð.
Frá vinstri: Þórdis, Jónas, Katrín, Jón, Anna Rósa og Oddur. Jón Asbergs-
son flytur tölu.
Ekki er langt liðið á nóvember
ár hvert þegar lesa má og
heyra að nú fari óðum að
styttast til jóla. Stundum fer
umræðan af stað, eins og það er
kallað, um að þetta sé of
snenrma af stað farið með
undirbúning. Mun hér átt við
það auglýsingaflóð sem þá fer af
stað í prent og ljósvakamiðlum.
í landslögum mun ekkert
um það að finna að þeim sem á
annað borð stunda verslun og
viðskipti sé ekki leyfilegt að fara
að auglýsa jólavörunar með
sumarkomunni, ef þeir telja hag
sínum vel borgið með þeim
hætti. í þessu sem öðru hlýtur
það að fara eftir okkur sjálfum,
með hvaða hætti við bregðumst
við auglýsingum. Og ef ekki
væru jól með öllum sínum
kaupskap og tilstandi er hætt
við að það sem kallast verg
þjóðarframleiðsla yrði fýrir
umtalsverðri skerðingu og þar
með þjóðarbúið í heild sinni.
Þannig. En hætt er við að marg-
ir sem hugðust hafa jólin að
uppgripi fyrir efnahag sinn,
fagni ekki feng að loknum
kaupskap. Og mörgum mun
reynast þungt að greiða þann
reikning sem stofnað var til í
undirbúningi að jólahátíð. En
það er í þessu sem öðru,
ákvörðun hvers og eins í hvaða
kringumstæður hann setur líf
sitt.
Þegar aðventan gengur í
garð hefur kirkjan undirbúning
sinn að jólum. Hér í Skagafirði
hefiir það á seinni árum færst í
vöxt að haldin séu aðven-
tukvöld í kirkjum prófast-
dæmisins. Og þessu ber auð-
vitað að fagna. Kirkjan er öðru
fremur samfélag manna um
þann boðskap sem jólabarnið
sjálft gaf okkur. Og það kann að
vera leyndardómurinn mikli
um jólin hvernig við tökum
þeirri gjöf. Stund á aðventunni í
kirkju sinni gefur fólki kost á að
hugleiða bug sinn og þær gjafir
sem það ætlar að gefa á jólum.
Það hugarfar sem býr þeim að
baki.
Þegar blaðað er í ævisögum
um frásagnir af jólum, kemur
vcl í ljós hversu íhaldssöm við
erum unr jólahald. Þar þarf hver
hlutur að vera á sínum stað,
nteð sama hætti og alltaf áður
og allt þarf að fýlgja föstum
skorðum unt tíma og athöfn,
annars eru ekki jól. Að breyta út
af vana þykir mörgum sem
helgispjöll. Að sjálfsögðu er
þetta blekking að nokkru leiti.
Sá þátttakandi sem segir frá
jólahaldi, eldist með hverju ári
og um leið viðhorf hans, þarfir
og óskir. Grannt skoðað kann
það að vera hugarfarið eitt sem
ekki breytist. Kannski kemur
þetta vel ffam í Ijóði Jakobs
Smára; Ó, Jesú, barii, þú kemur
nú í nótt/ og núlœgð þína ég í
hjarta finn. /Þú kemur enn, þú
kemur undra hljótt/ í kortin jafnt
og hallirfer þú inn. Við þennan
texta setti Eyþór Stefánsson
gullfallegt lag sem syngja ber í
öllum skagfirskum kirkjum um
hver jól.
En það er ekki allur góður
skáldskapur sunginn um jól.
Jólin 1891 eftir séra Matthías, er
einhver fallegasta lýsing á jólum
sem um getur; Fullvel nmn ég
fínnntíu ára sól/fullvel meir en
hálfrar aldarjól,/ man þaðfyrst,
er sviptur allri sút/ sat ég barn
með rauðan vasaklút. Og þau
jól, sem séra Matthías lýsir í
þessu ljóði sínu leita oft á huga í
aðdraganda jóla.
Steinn Steinarr orti líka um
jólin. Það kvæði heitir Jól og
birtist í bókinni Ferð án
fyrirheits. Þá var erfitt hjá skáld-
inu eins og lesa má í ævisögu
hans og niður lag kvæðisins ber
ljósastan vott um. En upphaf
þessa kvæðist er tær lýsing á því
hugarfari sem við leitum hver
jól; Sjá, ennþá rís stjarnan, sem
brennur björtust og mildust/ á
bládjúpum miðsvetrarhimni
hins snœþakta lands./ Sjá, ennþá
nálgast sú hátíð, sem hjartanu er
skyldust/ og huggar með fagn-
aðarsöngvum hvert angur
manns.
Það mun sennilega rétt hjá
skáldinu að jólin séu sii hátíð
senr eru hjartanu skyldust.
Megir þú lesandi góður finna
þau jól og njóta þeirra jóla sem
hugur þinn leitar.
Gleðilegjól!
Jón Ormar
Þetta fólk á það sameiginlegt,
að hafa eitt bestu árum æfi
sinnar á Sauðárkróki og sett
nokkurn svip á bæjarlífið á
árunum 1975 til 2000.
Fólkið flutti svo suður á
malbikið og hvarf til annara
starfa eins og títt er með svo
marga nú um stundir.
Það er margt rætt á þessum
morgunverðarsamkomum, en
fyrst og fremst er bollalagt um
nýjustu fréttir af Króknum og
rifjaðar eru upp garnlar minn-
ingar frá gömlu góðu dögunum.
Hópurinn var upphaflega
saumaklúbbur sem kallaði sig
Sigurjón-Jónas. Nafnið var
kontið af því að karlmennirnir
í hópnum heita annaðhvort
Sigurður eða Jón, nema þeir
sem heita Jónas eða Sigurjón,
eða hreinlega Sigurjón Jónas.
Stílbrotið er þó það að einn
heitir Oddur og annar Birgir,
en það hefúr aldrei haft áhrif á
nafngiftina.
Hópurinn samanstendur af
10 pörum og af þeim eru 7 flutt
frá Sauðárkróki, en þau 3 pör
sem búa á Króknum vita alltaf
af laugardagsmorgunstundun-
um og taka þátt, ef þau eiga leið
um höfúðborgina á þeim tíma.
Þessi hópur hittist líka einu
sinni á surnri, helgina fyrir
verslunarmannahelgi og gerir
sér glaðan dag.
Myndin sem hér birtist er
tekin í
desembermorgunverðinum
2003 á heimili Önnu Rósu og
Sigurðar og greinilegt að það
er Jón Ásbergsson sem flytur
pistil dagsins. Efiti pist-ilsins
voru minningar Jóns unt
viðbrögð bæjaryfirvalda við
óspektum á gamlárskvöld, en
Jón var formaður skólanefnd-
ar á þeirn tíma sent rétt þótti
að taka á þessu svo kallaða
vandamáli og var sem slíkur
kallaður í varalið lögreglunar.
Þau sem rnynda þennan
hóp eru: Jónas Snæbjörnsson
forstöðumaður Vegagerðar-
innar á Sauðárkróki og kona
hans Þórdís Magnúsdóttir
dönskukennari í Fjölbrauta-
skólanum; Birgir Guðjónsson
læknir á Sauðárkróki og Soffía
Daníelsdóttir sem vann í Bún-
aðarbankanum; Jón Jakobsson
byggingameistari á Hlyn og
Kristín Guðbrandsdóttir sent
lengi vann hjá Páli tannlækni:
Sigurður Ágústsson rafveitu-
stjóri og Anna Rósa Skarp-
héðinsdóttir sem kenndi við
Gagnfræðaskóla Sauðárkróks;
Jón Ásbergsson forstjóri
Sútunarverksmiðjunar Loð-
skinns og María Dagsdóttir
hjúkrunarfræðingur: Oddur
Eiríksson í sútunarverksmiðj-
unni og Katrín Finnbogadóttir
ritari í Fjölbrautaskólanum.
Þau í klúbbnunr sem búa
hér fýrir norðan eru Jón frá
Reynistað og Sigurbjörg kenn-
ari, Sigurjón Gestsson í sund-
lauginni og Svanborg Guð-
jónsdóttir starfsmaður sjúkra-
húss og bændurnir Sigurður
og Ingibjörg í Vík.
Hópurinn sendir gömlum
vinum á Króknum bestu jóla-
og nýárskveðjur.
Börnin við jötuna
Börnin taka virkan þátt í undirbúningi
jólahátíðarinnar eldd síst í kirkjunni.
Þessi mynd var tekin á aðventukvöldi í
Barðskirkju á dögunum þar sem börn úr
leik- og grunnskólanum á Sólgörðum fluttu
helgileik og tóku einnig virkan þátt í söng
við athöfnina.
mynd ÖÞ: