Hagskýrslur um manntöl - 01.01.1937, Page 18

16
Manntalið 1930
ingi Halldórs Guðmundssonar skólakennara, er birtist í Skýrslum um
landshagi á Islandi, I. bindi (bls. 97—109), með þeirri breytingu einni,
að fermílum hefur verið breytt í ferkílómetra. Flatarmæling þessi var
gerð árið 1856 á uppdrætti Björns Gunnlaugssonar. Auðvitað er hún
ekki fyllilega ábyggileg, þar sem nákvæmari uppdrættir hafa síðar verið
gerðir af mestum hluta landsins, en nýr heildaruppdráttur fyrir alt landið
er ógerður enn. Einkum er hætt við, að skiftingin milli bygða og óbygða
sje ónákvæm. Bygt land hefur verið talið öll heimalönd og búfjárhagar
og þar með einnig smáfjöll, smásandar og aðrir graslausir smáblettir
innan um bygðina. Til afrétta hafa verið talin fjöll og heiðar, er liggja
upp frá bygðinni, og mikill hluti af hraununum. En til óbygða hafa verið
taidir allir jöklar, Odáðahraun, sandar og öræfi á fjöllum og stórir sand-
ar við sjóinn. Til að gera sýslumót í óbygðum hefur einkum verið farið
eftir upptökum ánna og verða þannig mestar óbygðir í Skaftafellssýslum.
Þar sem bygðin samkvæmt þessu nær aðeins yfir rúml. tvo fimtu
hluta landsins, þá virðist réttara að miða þéttbýlið einungis við það
land, sem bygt er, enda hefur svo verið gert við undanfarin manntöl.
Koma þá 2.6 menn á hvern ferkílómetra 1930. í 3. yfirliti er sýnt, hve
margir íbúar hafa komið á hvern ferkílómetra af bygðu landi í hverri
sýslu við tvö síðustu aðalmanntöl. Eru kaupstaðirnir þar allir taldir sér
og hefur flatarmál þeirra verið lauslega mælt á korti, nema Seyðisfjarð-
ar. Þar hefur að eins verið farið eftir lauslegri áætlun.
Utan kaupstaðanna er þéttbýlið mest í Gullbringu- og Kjósarsýslu,
4.3 menn á ferkílóm., þar næst í ísafjarðarsýslu, 2.9, Snæfellsnessýslu,
2.8 og Borgarfjarðarsýslu, 2.7. Minst er það í Norður-Múlasýslu, 0.5
manns á ferkílóm., og þar næst í Þingeyjarsýslu, 0.8. En meðalþéttbýli í
öllum sýslunum er 1.5 menn á hvern ferkílómetra af bygðu landi.
C. Kynferði, aldur og hjúskaparstétt.
Sexe, áge et état civil.
1. Kvnferði.
Sexe.
Við manntalið 1930 voru af landsbúum 53 542 karlar og 55 319
konur. Kemur hér fram hið sama sem í flestum öðrum löndum Norður-
álfunnar, að konur eru fleiri en karlar. 1930 var munurinn hjer 1777,
eða á móti hverjum 1000 körlum koma 1033 konur. Mismunur þessi er
þó minni heldur en við næsta manntal á undan og hefur farið símink-