Núkynslóð - 01.01.1968, Side 58

sem hún er af þjóðfélagslegum toga spunninn. Þar á að vera vettvangur, s.em
varðveitir kjamann f listhefð þjóðarinnar, vettvangur liðins listmenningararfs
og jafnframt spegla viðhorf nútímans. f stuttu máli, tengsl sem gefa almenningi
kost á að standa augliti til auglitis við hið góða f list þjóðar sinnar.
Ákveðnar aðstæður þurfa að vera til staðar, svo að þessum tilgangi sé náð.
Safnbyggingin, sem ekki má þrengja að starfseminni á nokkurn hátt, verður að
vera f fullu samræmi við landslag og umhverfi, tengja eitthvað saman fbvgg-
ingarstíl sfnum, segja eitthvað við áhorfandann, láta hann finna raunverulega
hvar hann er staddur.
Höggmyndir þurfa samkvæmt eðli sfnu að hafa náttúruna sjálfa að umhverfi,
sem þó ekki truflar, heldur gefur þeim aukið gildi.
Þegar slíkar aðstæður, sem hér um ræðir, eru ekki fyrir hendi, er allur rekst-
ur og uppbygging listasafns vandkvæðum bundinn.
Það getur ekki dulizt neinum, sefn hefur gefið gaum að þeirri þróun sem hefur
átt sér stað f Listasafni fslands undanfarið, að auðvelt er að gera tengslin milli
listarinnar og fólksins að engu, gera allt starfið dautt og hreyfingarlaust.
Slíkt hreyfingarleysi getur stafað af ýmsum orsökum, jafnvel af vanmati á mikil-
vægi þessa þáttar f menningu okkar.
En þeir aðilar, sem bera ábyrgðina, ef þeir eru meðvitandi um hana, verða að
gera sér ljóst, að með slíku ábyrgðaleysi og stöðnun geta þeir átt stóran þátt
f að slfta f sundur skoðanir aimennings og listamannanna og jafnvel valda þvf
að þær verði f algjörri mótsögn, og safnið stríði þannig gegn sfnu upprunalega
hlutverki.
Sömu aðilar verða einnig að gera sér Ijóst, að það er mikill misskilningur að
gera sér safnið f hugarlund sem eina órofna heild, sem gengið er frá f eitt
skipti fyrir öll, og sem ekki má raska við. Heldur verður að gera ráð fyrir að
eign þess og þar með sérkenni geti breytzt. Þegar listaverkum er raðað sam-
an verður samband á milli þeirra, og heildin er útkoma gæðanna, en ekki
stærðarinnar eða smáatriðanna.
Það safn sem hefur lifandi hugsun varðveitir og stuðlar að auknum 1 reytileika
og líTi f starfi síhu. Það gefur áhorfandanum aukna yfirsýn yfir list þjóöar sinn-
ar og reynir eftir megni að rjúfa menningarlega einangrun, benda á strauma
og tengsl. Það vekur fólk til umhugsunar eða bendir á orsakir, sem áður hafa
farið fram hjá þvf, bæði hvað snertir eldri og yngri list. Kynningar á þeim hrær-
ingum sem eru að gerast f kringum okkur eru mikilvægar, þvf hið nýja leggur
nýjan skiining f það sem er þvf frábrugðið og jafnframt má sjá f þeim fyrstu
merki um breytingar f listinni.
Slíkar kynningar hljóta þvf að vera eðlileg krafa tfmans.
Með slíkri starfsemi yrði Listasafn fslands mikilvægur þáttur f þeirri viðleytni
að almenningur fjarlægist ekki list þjóðar sinnar.
Það hlýtur að vera ein af grundvallarforsendum góðrar og heilbrigðar listmenn-
ingar.
19