Fréttablaðið - 30.08.2016, Blaðsíða 12

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis
á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is lífið: Gyða Lóa Ólafsdóttir gydaloa@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Þorbjörn
Þórðarson
thorbjorn@frettabladid.is
Við Íslendingar erum rík þjóð. Svo rík að allir ættu að búa við þokkaleg kjör á öllum stigum lífsins. Þrátt fyrir það horfum við á fólkið
okkar nálgast efri ár vitandi að sumra bíður að lifa á
eftirlaunagreiðslum sem ekki nægja fyrir nauðsynjum
eða mannsæmandi lífi. Þessu ætlum við að breyta.
Í sumar hef ég átt bæði áhugaverða og góða fundi
með baráttufólki fyrir betri stöðu eldri borgara. Við
töluðum um vandamálin og tækifærin fram undan.
Annars vegar þarf að laga slæma stöðu þeirra sem
eiga í fjárhagserfiðleikum, en það þarf líka að huga
að þeim sem komnir eru á eftirlaunaaldur en búa við
góða heilsu og kost. Báðir hópar krefjast breytinga.
Við ætlum að sjá til þess að eftirlaun hækki í
skrefum upp í 300.000 kr. mánaðargreiðslur að lág-
marki. En það er ekki nóg eitt og sér. Því til viðbótar
ætlum við að koma á sveigjanlegum starfslokum svo
að þeir sem hafa til þess löngun og getu megi vinna
lengur en nú. Það þarf líka að einfalda kerfið sem
ákvarðar greiðslurnar. Í dag er of flókið að skilja
útreikningana og fólk á þar af leiðandi í erfiðleikum
með að gæta réttar síns. Svokallaðar krónu á móti
krónu skerðingar munum við afnema. Í stuttu máli
ætlum við að gera þetta:
l Hækka lágmarksgreiðslur.
l Greiða út hækkun frá 1. maí í ár.
l Koma á sveigjanlegum starfslokum.
l Einfalda almannatryggingakerfið.
l Afnema krónu á móti krónu skerðingar.
Við höfum efni á þessum breytingum og getum hafist
handa strax. Nýtt og einfaldara kerfi, hækkun lág-
marksgreiðslna í átt að 300.000 kr. lágmarki og aftur-
virkar greiðslur frá 1. maí í ár – líkt og lagt var til við
síðustu fjárlagagerð en stjórnarliðar felldu – kostar
ríkissjóð samtals um það bil 15 milljarða króna. Það
er vel viðráðanlegt.
Með réttlátari skiptingu þjóðarkökunnar er þetta
allt mögulegt. Það er forgangsmál að sýna eldra fólki
þá virðingu sem það á skilið eftir langa starfsævi og
tryggja því betri kjör.
Mannsæmandi eftirlaun
Oddný G.
Harðardóttir
formaður
Samfylkingar-
innar
Við ætlum að
sjá til þess að
eftirlaunin
hækki í
skrefum upp í
300.000 kr
mánaðar-
greiðslur að
lágmarki. En
það er ekki
nóg eitt og sér.
ÚTSALA
RISA
á stökum dýnum í Queen
og King
stærðum!
LAGERHREINSUN!
H E I L S U R Ú M
A
R
G
H
!!!
3
00
81
6
#9
Erfitt er að sjá hvernig það stenst 76. gr. stjórnarskrárinnar að langt leiddur krabba-meinssjúklingur þurfi að greiða mörg hundruð þúsund krónur fyrir eigin meðferð á Landspítalanum. Þetta er vegna fyrirbæris
sem kallast „kostnaðarhlutdeild sjúklinga“.
Það má í raun kalla þetta hvað sem er. Það breytir
því ekki að þetta er bæði siðferðislega og lögfræðilega
rangt á Íslandi. Á Íslandi á stjórnarskráin að tryggja að
sjúkum og meiddum sé hjúkrað til heilsu á kostnað
okkar allra. Það er hluti af því að vera Íslendingur. Það
er í raun dálítið athyglisvert að þeir sjúklingar sem hafa
þurft að greiða mörg hundruð þúsund króna hlutdeild
í eigin meðferð á Landspítalanum eða annars staðar
í kerfinu hafi ekki látið reyna á rétt sinn fyrir dóm-
stólum.
Þessi vitund samhjálpar og stuðnings meðbræðra er
inngróin í vitund Íslendinga allt síðan í íslenska þjóð-
veldinu. Hrepparnir pössuðu upp á fjárstyrk þegar
bærinn brann. Á Íslandi hefur hins vegar skíðlogað í
bænum um langa hríð og slökkvistarfið hefur gengið
illa. Það er ekki síst af þessari ástæðu sem 86.761
Íslendingur lagði nafn sitt við undirskriftasöfnun Kára
Stefánssonar á vefnum endurreisn.is
Kári lagði til fjármála- og efnahagsráðherra með
sverði úr þungmálmum í texta sem hann sendi frá sér
um síðustu helgi. Ekki skal vikið að lýsingum Kára á
ráðherranum hér heldur hinni efnislegu kröfu sem sett
var fram. Kári virðist telja það svik að í fimm ára stefnu
í ríkisfjármálum séu útgjöld ekki aukin til heilbrigðis-
kerfisins í samræmi við gefin loforð. Krafan í söfnun-
inni var að Alþingi myndi tryggja að útgjöld ríkisins til
heilbrigðiskerfisins næmu 11 prósentum af landsfram-
leiðslu. Þetta þýðir aukningu upp á 50 milljarða króna
á ári. Hversu raunhæft er að gera kröfu um slíkt?
Hinn 16. júní á þessu ári samþykkti Alþingi lög um
breytingar á lögum um sjúkratryggingar sem mun setja
þak á útgjöld þeirra sem borga hlutdeild í eigin með-
ferð en lögin taka gildi 1. janúar næstkomandi. Þakið
er hvergi tilgreint í lögunum og kostnaðarhlutdeild
sjúklinga verður áfram til staðar en hámark hennar
er ákveðið með reglugerð sem ráðherra setur. Fram
kemur í umsögn Öryrkjabandalags Íslands um frum-
varpið áður en það varð að lögum að kostnaður ríkis-
sjóðs við að gera heilbrigðisþjónustu, sem lögin fjalla
um, gjaldfrjálsa er eingöngu um 6,5 milljarðar króna.
Það er ekkert sérstaklega há fjárhæð. Í raun eru þessi
lög ekki sú gríðarlega stefnubreyting sem heilbrigðis-
ráðherra vill meina að þau séu. Ef ráðherrann festir
þakið í einni krónu gæti næsti ráðherra alltaf hækkað
það. Þá á sjúklingurinn enga vörn í settum lögum. Það
þarf að verða eitt af forgangsverkefnum næsta þings
að taka þetta til enn frekari endurskoðunar og afleggja
hlutdeildina með lögum. Eða festa þakið í lögin sjálf.
Heilbrigðisþjónusta fyrir börn ætti síðan að vera
gjaldfrjáls, þar með taldar tannlækningar og sálfræði-
þjónusta. Meirihluti nefndar heilbrigðisráðherra taldi
sér ekki fært að stíga slíkt skref þótt rökstuðninginn
fyrir því skorti. Það ætti að verða næsta mál á dagskrá
þegar þakið hefur verið lögfest.
86.761
Hrepparnir
pössuðu upp
á fjárstyrk
þegar bærinn
brann. Á
Íslandi hefur
hins vegar
skíðlogað í
bænum um
langa hríð og
slökkvistarfið
hefur gengið
illa.
Stórsmölun hjá Vg
Héraðsmiðillinn Skessuhorn
greinir frá því að Vinstri grænum
hafi fjölgað um 650 í Norðvestur-
kjördæmi á síðustu dögum í
tengslum við forval flokksins.
Það er líklega ein umfangsmesta
smölun sem átt hefur sér stað
í flokkinn en árið 2013 kusu 139 í
forvali. Heimildir Fréttablaðsins
herma að ástæðan fyrir smölun
sé framboð Bjarna Jónssonar,
sem er sonur Jóns Bjarnasonar,
fyrrum ráðherra, í fyrsta sæti
listans. Mikill titringur er innan
flokksins vegna framboðsins því
hann þykir eiga möguleika á að
velta Lilju Rafneyju þingmanni
úr sæti sínu. Þegar atkvæði verða
talin kemur í ljós hvort þessi 650
atkvæði séu Lilju eða Bjarna.
Kosningaspá Styrmis
Styrmir Gunnarsson, fyrrum rit-
stjóri, birti áhugaverða kosn-
ingaspá á vefsíðu sinni í gær.
Þar segir að Íslenska þjóðfylk-
ingin muni sækja að Sjálfstæðis-
flokknum frá hægri og Viðreisn
frá vinstri. Samfylking og Björt
framtíð þurfi að verjast ásókn frá
Viðreisn en einnig muni VG taka
frá Samfylkingu. Vinstri græn
muni standa álengdar óáreitt en
einnig sækja fylgi til Framsóknar
á landsbyggðinni. Kosningaspáin
er rétt að miklu leyti en líklegra
er þó að kjósendur Framsóknar
frá síðustu kosningum kjósi
Þjóðfylkingu nú. Þeir flokkar
virðast eiga meiri samleið. 
snaeros@frettabladid.is
3 0 . á g ú s t 2 0 1 6 Þ R I Ð J U D A g U R12 s k o Ð U n ∙ F R É t t A B L A Ð I Ð
SKOÐUN
3
0
-0
8
-2
0
1
6

0
4
:2
6
F
B
0
3
2
s
_
P
0
2
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
3
2
s
_
P
0
2
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
3
2
s
_
P
0
1
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
3
2
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
A
6
5
-2
3
3
4
1
A
6
5
-2
1
F
8
1
A
6
5
-2
0
B
C
1
A
6
5
-1
F
8
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B

F
B
0
3
2
s
_
2
9
_
8
_
2
0
1
6
C
M
Y
K