Morgunblaðið - 05.03.2016, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. MARS 2016
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Tvær fundagerðarbækur Alþýðu-
flokksins frá sjötta áratug síðustu
aldar, sem taldar voru glataðar,
komu óvænt í ljós þegar bankahólf í
Landsbankanum var opnað á dög-
unum. Enginn hafði vitjað um hólfið
um áratuga skeið og skráður
ábyrgðarmaður látinn. Var það því
opnað samkvæmt reglum bankans
og fulltrúar flokksins kvaddir til
þegar í ljós kom hvað var í hólfinu.
Alþýðuflokkurinn á 100 ára af-
mæli á þessu ári og kemur af því til-
efni út bók um sögu flokksins eftir
Guðjón Friðriksson sagnfræðing.
Hann segir að ýmislegt áhugavert
hafi leynst í fundagerðabókunum, en
þó ekkert sem breyti neinu sem máli
skiptir um sögu flokksins eða íslensk
stjórnmál. Jóna M. Guðjónsdóttir,
sem lést án afkomenda 1989, var
skráð fyrir bankahólfinu. Hún
gegndi á sínum tíma trúnaðar-
störfum fyrir Alþýðuflokkinn.
Guðjón segist telja líklegt að
gögnin hafi verið sett í örugga
geymslu vegna þess að þau fjalla um
mikla umbrotatíma í sögu Alþýðu-
flokksins, m.a. þegar Hannibal
Valdimarsson klauf flokkinn, stjórn-
armyndanir og fleira.
„Enginn stjórnmálaflokkur hefur
verið jafn duglegur og Alþýðuflokk-
urinn að koma skjölum sínum á
söfn,“ segir Guðjón. Hann hrósar
sérstaklega framtaki Bókmennta-
félags jafnaðarmanna í þessu efni og
starfi Ásgeirs Jóhannessonar. Fyrir
frumkvæði þeirra hafi mikill fjöldi
flokksskjala og einkaskjala fyrrver-
andi forystumanna flokksins verið
gerður aðgengilegur. Eru skjölin í
Landsbókasafni og Borgarskjala-
safni auk gagnanna í Þjóðskjalasafn-
inu.
Ásgeir Jóhannesson segir að sér
hafi þótt fróðlegt að sjá að meðal
skjalanna í bankahólfinu hafi verið
löng greinargerð frá 1951 um breyt-
ingar á stjórnarskrá Íslands frá Al-
þýðuflokksfélagi Húsavíkur. Það sé
greinilega ekki nýtt að menn ræði
um endurskoðun á stjórnarskránni.
Njörður Sigurðsson, sviðsstjóri á
Þjóðskjalasafni, segir að þangað
berist lítið af skjölum frá stjórn-
málaflokkunum að Alþýðuflokknum
undanskildum. Vilji safnið gjarnan
fái fleiri slík skjöl í sína vörslu. Af
hálfu safnsins hafi verið spurst fyrir
um skjöl Framsóknarflokksins sem
einnig á 100 ára afmæli á þessu ári,
en þau hafi ekki borist. Nokkur ný-
leg einkaskjalasöfn stjórnmálafor-
ingja séu á safninu, m.a. safn Geirs
Hallgrímssonar, fyrrverandi for-
sætisráðherra, og öll pólitísk skjöl
Jóns Baldvins Hannibalssonar, fyrr-
verandi formanns Alþýðuflokksins.
Ljósmynd/Þjóðskjalasafn Íslands
Pólitísk skjöl Fundargerðarbækur Alþýðuflokksins sem fundust óvænt í bankahólfi í Landsbankanum.
Skjöl Alþýðuflokksins
fundust í bankahólfi
 Þjóðskjalasafnið vill fleiri skjöl frá stjórnmálaflokkunum
Harpa Gríms-
dóttir, útibús-
stjóri Snjóflóða-
seturs Veðurstofu
Íslands á Ísafirði,
hefur setið í vís-
inda- og tækniráði
undanfarin þrjú
ár.
Líkt og Morg-
unblaðið greindi
frá í fyrradag var
alnafna Hörpu frá Ísafirði, hönnuður
í Garðabæ, skipuð í ráðið vegna mis-
taka en þau mistök voru leiðrétt. Fyr-
ir skemmstu var svo hönnuðinum
þakkað fyrir hennar framlag í Vís-
inda- og tækniráði.
Harpa á Ísafirði var spurð hvort
henni hefði verið þakkað fyrir sitt
framlag. „Nei, ég hef ekkert þakk-
arbréf fengið frá forsætisráðherra, en
ætli ég megi ekki eiga von á slíku
bréfi eftir að þið hafið fjallað um mál-
ið í Morgunblaðinu.“ agnes@mbl.is
Réttri Hörpu
ekki þakkað
Harpa
Grímsdóttir
Meðal nýlegra gagna í Þjóðskjalasafninu er
einkaskjalasafn Geirs heitins Hallgrímssonar,
fyrrverandi forsætisráðherra (1925-1990). Er það
mikið að vöxtum og spannar allan starfsferil
hans og stjórnmálaþátttöku. Er skjalaskráin ein
32 síður að lengd. Elstu skjölin eru vasadag-
bækur frá 1936 þegar Geir var aðeins 11 ára gam-
all. Eiga fræðimenn og áhugamenn um íslensk
stjórnmál vafalaust eftir að nýta sér þessi gögn.
Skjalið á myndinni er formáli að dagbók Geirs
þegar hann var 16 ára árið 1941. Hann segist ætla
að rita í dagbókina það sem á daga hans drífur,
hugsanir og athuganir í sambandi við það og
helstu viðburði. „Í eftirfarandi dagbók mun ég aðeins skrifa það sem ég
veit sannast og réttast,“ skrifar hann með áherslu á síðustu orðin.
Einkaskjöl Geirs nú aðgengileg
„AÐEINS ÞAÐ SEM ER SANNAST OG RÉTTAST“
Formáli dagbókar 1941.
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
43 einstaklingar sóttu um að taka í
fóstur fylgdarlaus hælisleitandi börn,
á aldrinum 13-17 ára en um miðjan
febrúar óskaði Barnaverndarstofa
eftir fólki sem vildi vista eða fóstra
slík börn á heimili sínu til lengri eða
skemmri tíma.
Börnin sem bíða eftir að komast í
fóstur eru 14 og 15 ára drengir frá
Afganistan og hafa dvalið hér á landi í
um tvo mánuði. Fyrst dvöldu þeir á
móttökustöð Útlendingastofnunar en
eru nú í úrræði á vegum Reykjavík-
urborgar.
„Það er ótrúlega gaman að þetta
margir skulu hafa sýnt þessu áhuga,“
segir Páll Ólafsson, sviðsstjóri ráð-
gjafar og fræðslusviðs. Hann bendir
jafnframt á að fólk geti alltaf sett sig í
samband við stofnunina ef það hefur
áhuga á að fóstra hælisleitandi börn.
Vanda umsóknina
Unnið er að því að finna drengj-
unum fóstur en barnaverndarnefnd
Reykjavíkurborgar er með málið á
sinni könnu. Upphaflega hafði Barna-
verndarstofa símleiðis samband við
áhugasama sem bjuggu á höfuðborg-
arsvæðinu og í næsta nágrenni og eft-
ir það tók barnaverndarnefndin við
keflinu og heimsækir þá einstaklinga
sem koma til greina sem fósturfor-
eldrar.
Þegar búið er að velja fjölskyldurn-
ar tekur við undirbúningsferli,
fræðsla og stuðningur við fjölskyld-
urnar. Í umsókninni er tekið fram að
„umsækjendur geti alfarið verið
heimavinnandi sé talin þörf á eða hafi
sveigjanlegan vinnutíma“. Spurður
hvenær drengirnir verða komnir í
fóstur býst Páll við að það verði fljót-
lega.
Hann tekur þó fram að þó að það sé
mikilvægt að það gerist sem fyrst
verði að vanda vel til verka og und-
irbúa bæði fjölskyldur og drengina.
„Það er betra að gefa sér tíma og gera
þetta vel en æða í hlutina.“
Í fyrra komu sjö börn ein til lands-
ins. Að sögn Páls fóru einhver til ætt-
ingja, önnur voru send til baka og öðr-
um var komið fyrir í fóstri. Þá var
ekki auglýst sérstaklega eftir um-
sóknum heldur voru fjölskyldur
valdar handvirkt út.
Barnaverndarstofa er með svokall-
aðan fósturfjölskyldubanka í undir-
búningi en þar yrðu einstaklingar
sem vilja taka að sér fylgdarlaus hæl-
isleitandi börn í fóstur. Þegar næstu
börn koma þá eru til upplýsingar um
þá sem vilja taka að sér barn. Þetta
ætti að auðvelda og stytta ferlið svo
ekki væri byrjað á byrjunarreit. Páll
segir það ekki spurningu um hvort
heldur hvenær fleiri slík börn koma. Í
þessu samhengi bendir hann á að
hælisleitendur sækja í ríkum mæli
eftir því að komast til Norður-
landanna og í Svíþjóð í fyrra komu 30
þúsund fylgdarlaus börn til landsins.
Tvö fylgdarlaus
börn í hælisleit
brátt í fóstur
 43 buðu sig fram sem fósturforeldri
 14 og 15 ára afganskir drengir bíða
Bið Drengirnir tveir bíða.
Fimm tilboð bárust Ríkiskaupum
sem óskuðu eftir að taka á leigu
húsnæði fyrir allt að 100 hælisleit-
endur fyrir Útlendingastofnun.
Unnið er að úrvinnslu tilboðanna.
Reiknað er með að búið verði að
afgreiða málið fyrir páska, sam-
kvæmt upplýsingum frá Ríkis-
kaupum. Gerð var krafa um að
húsnæðið væri á höfuðborgar-
svæðinu eða nálægum sveitar-
félögum en þó ekki fjær en um 50
km frá Reykjavík. Öll tilboð sem
bárust uppfylla þau skilyrði. Frest-
ur til að skila inn leigutilboðum
rann út á fimmtudaginn.
Fimm tilboð hafa borist
ÓSKA EFTIR LEIGUHÚSNÆÐI FYRIR 100 HÆLISLEITENDUR
MÁ BJÓÐA ÞÉR
Í SJÓNMÆLINGU?
NÝ SENDING AF
UMGJÖRÐUM
Traust og góð þjónusta í 19 ár
Hamraborg 10, Kópavogi – Sími 554 3200
Opið virka daga 9.30-18, laugardaga 11–14