Víkurfréttir - 21.12.1999, Blaðsíða 17

segir að Reynir Katrínarson
væn
Ásta og Tekla brosa
framan í Ijósmyndara V
VF-mynd: Silja Dögg
fann Deno mjog snemma pvi
bæði mamma mín og systur-
dóttir dóu úr krabbameini 1994
og ég var farin að fylgjast mik-
ið betur með mér. Konráð tók
mér mjög vel og sendi mig
strax í sýnatöku inn í Reykja-
vík. Ég fór svo í skurðaðgerð
þann 30.nóvember 1995 þar
sem illkynja æxli var fjarlægt úr
brjóstinu."
Næturnar voru verstar
Asta segir að þetta hafi verið
henni ólýsanlegt áfall og henni
fannst sem fótunum hefði verið
kippt undan henni og hún svifi í
lausu lofti. „Fyrstu dagana var
ég lömuð af skelfingu. Nætum-
ar voru verstar því þá var ég
ein. Þetta var í svartasta
skammdeginu og mér fannst
myrkrið vara óhugnalega lengi.
Sem betur fer á ég góða að og
Margrét systir mín á Sauðár-
króki hringdi strax í mig og
sagði að hún væri að koma til
mín. Hún hafði ekki fleiri orð
urn það, mætti á staðinn, hugs-
aði um bömin og þreif allt og
bakaði fyrir jólin á meðan ég
var á spítalanum. Hún er þan-
nig manngerð að hún drífur í
hlutunum þegjandi og hljóða-
laust. Hún og Heiða systir
senaa mer enn þann dag í dag
kökur fyrir jólin“, segir Asta og
gýtur augunum að úttroðnum
smákökupokum á eldhúsborð-
inu. ,f>ær spurðu mig nú að því
hvort þetta væri ekki örugglega
í síðasta skipti“, segir Asta
hlægjandi og bætir við að
skólasystkini hennar, sem af
þessu vita, öfundi hana mikið af
kökunum og spyrja gjarnan
hvort Heiða og Margrét væm
ekki til í að ættleiða þau.
Undibjó eigin jarðarför
Aður en Asta fór í aðgerðina
var hún sannfærð um að hún
myndi ekki lifa hana af. „Þegar
ég var andvaka eina nóttina
kom þessi hugsun allt í einu, að
ég kæmi ekki lifandi heim af
spítalanum og ég fór að undir-
búa mína eigin jarðaför. Þegar
ég kom svo heim, eftir aðgerð-
ina, kom til mín kona sem
einnig hafði fengið krabba-
mein. Það var mjög gott að tala
við hana. Hún sagði við mig,
„þú hefur byrjað á því að maga-
lenda, það er gott því þá liggur
leiðin bara upp á við.“ Það
reyndist rétt hjá henni. Samt var
þetta skelfileg líðan og óþægi-
legar hugsanir sóttu á mig. Enn
þann dag í dag velti ég fyrir
mér hvort ég sé sloppin, það er
eiginlega of gott til að vera
satt.“
Námið bjargaði geðheilsunni
Asta byrjaði í geislameðferð
eftir áramót en hélt samt áfram
í fullu námi. Kristján Búason,
prófessor og grískuskelfir,
reyndist Astu vel á þessum erf-
iðum tímum og tók óbeðinn að
sér að sjá um hennar mál gagn-
vart skólanum. „Kristján á
miklar þakkir skildar og það má
segja að það sé honum að
þakka að ég er í skólanum í
dag. Hann fékk það í gegn að
ég mátti taka prófin þegar mér
hentaði og þurfti þá ekki að
bíða fram í ágúst með að klára
þau.“ Hún segir að það hafi
verið bilun að halda áfram í
fullu námi þrátt fyrir veikindin
en hún hafí þurft á því að halda
til að komast í gegnum þetta
andlega. „Námið var hálmstrá
sem ég hélt í. Allir sögðu við
mig að þe
og ég
vissi það
sjálf. Ég
sagði við
krabba-
meins-
lækninn
minn að
það væri
m i k 1 u
betra að
velta sér
upp úr
fomgrísku
heldur en
eigin veik-
i n d u m .
Hann sagði
að það væri
rétt upp að
v i s s u
marki“, segir Ásta.
Lánasjóðurinn skelfilegur
Ásta ber Lánasjóði íslenskra
námsmanna ekki vel söguna.
Kerfið þar virkar þannig að
þegar námsmaður hefur náð
prófunum, fær hann námslán -
engar einkunnir, engir peningar.
„Lánasjóðurinn gerir engan
greinarmun á hvort fólk fái
kvef í tvo daga eða hvort það
lendi í alvarlegum hremming-
um og þurfi því að fresta próf-
um fram á haust. Ég fékk hluta
af námslánunum um veturinn
því ég gat ekki tekið öll prófin
vegna þess að ég var f geisla-
Æskustöðvarnar, Fitjar í Lýtingsstaðahreppi.

meðferð og í fullu námi. Þetta
er gífurlega gallað kerfi og ég
hef ekki heyrt að það eigi að
breyta þessu neitt“, segir Ásta
og bætir við að fólk þurfi að
vera vel stætt til að geta farið í
skóla. „Vegna þessa hversu
gallað þetta kerfi er, varð ég að
pína mig áfram í skólanum sem
varð til þess að ég endaði í rúm-
inu og gat ekki klárað neina
önn á réttum tíma. Ég varð því
að taka 3-4 sjúkrapróf á hverju
hausti til að fá námslán." Ásta
hafi hreinlega nuddað í hana
lífinu þegar heilsan var sem
verst.
Góð heilsa er fjársjóður
Nú sér Ásta loksins fyrir endan
á náminu því hún stefnir á að
útskrifast með embættispróf í
guðfræði í júní árið 2000. í þau
rúmu fjögur ár, sem hún hefur
lagt stund á guðfræðinámið,
hefur hún aldrei tekið sér frí. Á
vorin þegar skólanum lýkur
hefur hún alltaf farið beint í
fulla vinnu og einnig hefur hún
alltaf unnið eitthvað með skól-
anum. Hún segist hafa notað
jólafríin til að safna kröftum.
Hvemig gastu þetta? „Ég gat
það ekki, ég bara gerði þetta og
ég þakka það uppeldinu sem ég
fékk.“
Hvemig breyttist líf þitt eftir að
þú greindist með krabbamein?
„Uthaldið er miklu minna en
áður og vefja- og slitgigtin
versnuðu mikið við geislameð-
ferðina. Hugsunarhátturinn hef-
ur líka breyst og ég held að það
gerist með flesta sem verða fyr-
ir áfalli. Ég kann betur að meta
það sem ég hef og ég held að
ég röfli minna yfir smámunum.
Góð heilsa er mikill fjársjóður
og ég hugsa að margir sem hafa
heilsu, geri sér ekki
rein fyrir því hvað góð
eilsa er dýrmæt gjöf.“
Neita mér ekki um
nautakjötið
Ásta segist ekki hafa
breytt lifnaðarháttum
sínum mikið þrátt fyrir
veikindin. „Ég reyndi
við lúpínuseiðið en það
var ógeðslegt. Ég gafst
upp á því og hugsaði
með mér að ég yrði
bara að lifa nokkrum
dögum styttra. Ég tek
Q10 en skólasystir
mín benti mér á að
það hefði reynst
krabbameinssjúkling-
um vel. Margir
skamma mig fyrir að borða
ekki soja jretta og soja hitt en ís-
lenska lamba- og nautakjötið er
svo gott að ég legg það ekki á
mig að fóma því“, segir Ásta.
Hún segist ekki hafa komist í
gegnum þetta tímabil í lífi sínu
nema fyrir það að hún eigi svo
góða að sem hafi hjálpað henni,
bæði með lærdóminn og hið
daglega amstur. „Ég er farin að
hlakka til jólanna þó ég sé ekki
farin að undirbúa neitt fyrir jól-
in. Þá get ég farið út að ganga
með hundinn á hverjum degi,
farið í kirkju, hvfit mig og gert
það sem mig langar til“, segir
Ásta.