Morgunblaðið - 25.05.2016, Blaðsíða 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. MAÍ 2016
Laugavegur 59, 2. hæð • Sími 551 8258 • storkurinn.is
Opið:
Mán.-F
ös.
11-18
Lau. 12
-16
Við erum líka
BÓKABÚÐ
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
FRÉTTASKÝRING
Bjarni St. Ottósson
bso@mbl.is
Samkvæmt þeim upplýsingum sem
fengust frá stóru bönkunum þrem-
ur í gær hefur enn ekki verið
ákveðið hvaða kjör verða boðin
aflandskrónueigendum sem gert
verður að flytja fé sitt inn á bundna
reikninga eftir 1. september, nýti
þeir ekki sérstök úrræði Seðlabank-
ans fyrir þann tíma s.s. gjaldeyr-
isútboð. Von stjórnvalda er sú að
lítið eða ekkert af þessu fé verði hér
eftir en ekki er víst að það gangi
eftir, sérstaklega ef aflandskrónu-
eigendur ákveða að láta reyna á
réttmæti laga um aflandskrónur.
Þessir reikningar verða með
100% bindiskyldu og mun Seðla-
bankinn greiða innlánastofnunum
0,5% vexti af innistæðum þeirra.
Fjármálastofnunum verður enn-
fremur skylt, skv. 4. grein laga um
meðferð aflandskróna, að taka við
þessu fé en ekki er kveðið á um það
hvaða skilmála þær bjóða eigendum
aflandskrónanna fyrir vörsluna.
Áhugavert verður því að sjá
hvers konar kjör fjármálastofnanir
munu bjóða þeim aflandskrónu-
eigendum sem koma til með að sitja
hér eftir. Þar er hugsanlega um að
ræða gríðarlegar fjárhæðir sem
gætu skilað talsverðum tekjum í
gegnum vaxtamun en vextir bank-
anna gætu allt eins orðið neikvæðir.
Þátttaka í og útfærsla á gjaldeyr-
isútboði Seðlabankans innan nokk-
urra vikna mun líklega leiða í ljós
umfang þessara innistæða en enn
er alls óvíst hversu mikið fé mun
hafna á slíkum reikningum.
Samtals eru rúmir 319 milljarðar
króna undir hatti laganna. Til sam-
anburðar er sú upphæð tæplega tí-
undi hluti eigna innlánsstofnana á
Íslandi, samkvæmt tölum Seðla-
bankans fyrir aprílmánuð, svo kerf-
islega er um stóra fjárhæð að ræða.
„Það sem maður áttar sig ekki al-
veg á ennþá er stærðargráðan sem
verður á þessu,“ sagði Jón Guðni
Ómarsson, fjármálastjóri Íslands-
banka, spurður um hugsanleg nei-
kvæð áhrif stórra bundinna inni-
stæðna á fjárhagsbókhald bankans.
Það muni þó hafa áhrif á þau kjör
sem bankinn komi til með að bjóða.
Aftast í röðina
Verði einhverjir aflandskrónu-
eigendur ósáttir við þau kjör sem
innlánastofnanir koma til með að
bjóða þá eiga þeir möguleika á að
færa fé sitt á reikninga í Seðlabank-
anum með kaupum á innistæðubréf-
um bankans sem greiða 0,5%
breytilega vexti.
Þar er þó innlausn höfuðstóls
bréfanna háð leyfi Seðlabankans
sem útgefanda bréfanna og ólíklegt
má teljast að margir aflands-
krónueigendur velji sér þann kost.
Þeir sem geyma fé sitt á innláns-
reikningum munu auk þess eiga
kost á því að taka út vexti, verðbæt-
ur og arðgreiðslur sem inn á þá
falla, auk þess sem einstaklingar
geta tekið út eina milljón króna ár-
lega.
Fram kom í máli Seðlabanka-
stjóra í Morgunblaðinu í gær að alls
óvíst væri hvenær höftum á eft-
irlegukindum í hópi aflandskrónu-
eigenda yrði aflétt og gaf hann í
skyn að mörg ár gætu liðið þangað
til.
Óvíst með vaxtakjör
Morgunblaðið/Eggert
Höft Lög um aflandskrónur eru liður í afléttingu gjaldeyrishafta.
 Bankar munu sjálfir ákveða vexti á bundnum reikningum fyrir aflandskrónur
 Allt að 319 milljarðar  Geta annars fjárfest í innstæðubréfum Seðlabankans
Vaxtamál
» Fjármálastofnanir hafa
sjálfsvald um þau kjör sem
bjóðast aflandskrónueigend-
um á sérstökum reikningum.
» Um háar fjárhæðir gæti orð-
ið að ræða og því hugsanlega
til nokkurs að vinna fyrir inn-
lendar fjármálastofnanir.
irspurn á fjármálamörkuðum til
skamms tíma litið.
Á hinn bóginn bendir Arion banki
á að líka séu rök fyrir minna fram-
boði á mörkuðum en áður var talið.
Verði sæmileg þátttaka í gjaldeyr-
isútboðinu muni eigendur ríkisbréfa
skipta þeim út fyrir evrur og draga
þannig úr útgáfuþörf ríkisins á
skuldabréfamarkaði í ár.
Þá séu efnahagshorfur hér á landi
fremur góðar um þessar mundir og
því líklegt að lánshæfismat ríkis-
sjóðs hækki í kjölfar næstu skrefa
við losun hafta.
Að mati Arion banka gefur gjald-
eyrisútboðið og afnám hafta ekki til-
efni til hækkunar vaxta, enda sé
raunvaxtastig nokkuð hátt eins og er
miðað við núverandi verðbólgu og
batnandi verðbólguvæntingar.
Færa má ýmis rök fyrir því að það
muni draga úr eftirspurn á fjár-
magnsmörkuðum, nú þegar næstu
skref um losun fjármagnshafta
liggja fyrir með lögum um aflands-
krónueignir. Um þetta er fjallað í
nýjustu Markaðspunktum greining-
ardeildar Arion banka.
Heimildir lífeyrissjóða til að fjár-
festa erlendis muni væntanlega
aukast hratt þegar líður á árið og
sama ætti að gilda um almenning og
fyrirtæki. Þá megi velta fyrir sér
hvort ekki dragi úr fjárfestingu er-
lendra aðila á skuldabréfamarkaði
þar til gjaldeyrisútboðinu er lokið.
Samtímis hefur Lindarhvoll, sem
annast umsýslu eigna ríkissjóðs
vegna stöðugleikaframlaga slitabúa
bankanna, ákveðið að selja um 8
milljarða króna af skuldabréfum,
sem eykur framboð á skuldabréfa-
markaði tímabundið. Ýmis merki séu
því um aukið framboð og lakari eft-
Horfur á minni eftirspurn
 Næstu skref í afnámi hafta hafa skammtímaáhrif á markaði
Morgunblaðið/Kristinn
Markaðir Arion segir afnám hafta
ekki gefa tilefni til hækkunar vaxta.
● Samstarfsaðilar Háskólans í Reykja-
vík munu samtals veita 24 milljónir
króna til rannsókna á meistara- og
doktorsstigi á næsta skólaári. Við-
fangsefnin eru fjölbreytt og varða allt
frá nýtingu sjávarfangs og neytenda-
hegðunar til endurnýjunar slitlags flug-
brauta. Samstarfsaðilarnir eru Iceland-
air Group, Isavia, LS Retail og Samtök
fyrirtækja í sjávarútvegi.
HR úthlutar 24 millj-
ónum til rannsókna
● Launavísitala fyrir apríl er 570,4 stig,
að því er kemur fram á vef Hagstof-
unnar og nemur hækkunin 0,3% frá
fyrra mánuði. Hækkunin mælist hins
vegar 13,4% sé litið til undanfarinna 12
mánaða. Vísitala kaupmáttar launa í
apríl mælist 134,9 stig og hækkar um
0,1% frá fyrra mánuði. Hefur vísitala
kaupmáttar launa því hækkað um
11,6% síðastliðna 12 mánuði.
Launavísitala í apríl
hækkar um 0,3%
Gengisskráning 24. maí 2016
Kaup Sala Mið
DOLLARI 124,44 125,04 124,74
STERLINGSPUND 181,87 182,75 182,31
KANADADOLLARI 94,52 95,08 94,8
DÖNSK KRÓNA 18,695 18,805 18,75
NORSK KRÓNA 14,868 14,956 14,912
SÆNSK KRÓNA 14,928 15,016 14,972
SVISSN. FRANKI 125,39 126,09 125,74
JAPANSKT JEN 1,1344 1,141 1,1377
SDR 174,79 175,83 175,31
EVRA 139,04 139,82 139,43
MEÐALGENGI/VIÐSKIPTAVOG ÞRÖNG 173,5158
Heimild: Seðlabanki Íslands
● Heildarútgjöld
A-hluta ríkissjóðs á
fyrsta fjórðungi
þessa árs eru inn-
an fjárheimilda
sem nemur 5,7
milljörðum króna,
að því er fram
kemur á vef fjár-
málaráðuneytisins.
Heildarútgjöld árs-
fjórðungsins námu
177 milljörðum og voru alls 217 fjár-
lagaliðir innan heimilda og munaði þar
9,8 milljörðum. Þá voru 135 fjárlagaliðir
umfram heimildir, samtals að fjárhæð
rúmlega 4 milljarðar. Þar af var 1,1 millj-
arður króna vegna sjúkratrygginga.
Ríkissjóður innan heim-
ilda á fyrsta fjórðungi
Útgjöld A-hluti er
innan heimilda.
STUTTAR FRÉTTIR ...
Í umsögn Viðskiptaráðs Íslands við
frumvarp til breytinga á virðisauka-
skattslögum leggur ráðið til að
frumvarpið nái fram að ganga. Ráð-
ið tekur undir breytingar sam-
kvæmt frumvarpinu, sem lúta að
veltumörkum skattskyldu og fjár-
hæðamörkum uppgjörstímabila.
Helstu breytingar eru að sam-
kvæmt núgildandi lögum um virð-
isaukaskatt eru þeir aðilar sem
selja skattskylda vöru eða þjónustu
fyrir 1.000.000 krónur eða minna á
hverju 12 mánaða tímabili, undan-
þegnir virðisaukaskattskyldu.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að þau
fjárhæðamörk verði 2.000.000 krón-
ur. Á það er bent í umsögninni að
hækkun viðmiðunarfjárhæðar sé
fallin til einföldunar fyrir lítil fyr-
irtæki og bæti rekstrarumhverfi
þeirra.
Á sömu lund eru viðbrögð Við-
skiptaráðs við breytingu á fjárhæð-
armörkum uppgjörstímabila vegna
virðisaukaskatts. Þannig er við það
miðað í gildandi lögum, að sé árleg
skattskyld velta minni en 3.000.000
króna geti ráðherra ákveðið með
reglugerð að uppgjörstímabil þeirra
aðila sé lengra. Í frumvarpinu er
gert ráð fyrir að þessi mörk verði
4.000.000 milljónir.
Viðskiptaráð bendir jafnframt á
að þar sem fjárhæðir þessar séu
ekki bundnar vísitölu, sé mikilvægt
að huga að endurskoðun þeirra á
ný innan fárra ára. jonth@mbl.is
Viðskiptaráð styður skattafrumvarp
Morgunblaðið/Golli
Virðisaukaskattur Viðskiptaráð telur breytingar á virðisaukaskattslögum
til bóta og muni bæta og einfalda rekstrarumhverfi lítilla fyrirtækja.