Ægir - 01.01.2016, Side 6
6
Líkt og vænta mátti jókst umræða um áhrif viðskiptabanns Rússa á ís-
lenskan sjávarútveg umtalsvert þegar nær dró loðnuvertíðinni enda var
strax ljóst síðastliðið sumar að áhrifa bannsins kæmi til með að gæta
verulega vegna lokunar þessa stóra markaðar fyrir loðnuafurðir. Hér er í
Ægi er að þessu sinni fjallað um mál sem snerta sölu sjávarafurða; annars
vegar ímyndarátak sem í undirbúningi er hjá Samtökum fyrirtækja í sjáv-
arútvegi og hins vegar þau áhrif sem viðskiptabann Rússa hefur á þær
byggðir þar sem uppsjávarveiðar og -vinnsla eru hvað öflugastar. Þó
þessi mál nálgist sama efni, íslenskar sjávafurðir, úr ólíkum áttum er engu
að síður sá samhljómur á báðum sviðum að við getum ekki litið á afurða-
sölu okkar sem sjálfgefinn hlut. Allra síst hafandi í huga að keppikefli allra
sem að afurðasölu koma er að fá sem hæst verð fyrir afurðirnar.
Gunnþór Ingvason, framkvæmdastjóri Síldarvinnslunnar í Neskaup-
stað, fer í grein sinni í blaðinu yfir hvernig lokun Rússlandsmarkaðar kem-
ur við byggðir á borð við Neskaupstað, sjómenn og landverkafólk.
„Markaðir fyrir sjávarafurðir eru mjög sérhæfðir og yfirleitt tekur lang-
an tíma að byggja upp traust viðskiptasambönd sem grundvallast meðal
annars á reglubundinni vöruafhendingu og mætir bæði þörfum kaup-
enda og neytenda. Alls er óvíst að það takist að viðhalda mörkuðum ef
viðskipti falla niður til lengri tíma.
Markaðurinn hefur sínar þarfir og uppfyllir þær eftir öðrum leiðum og
inn koma nýjar vörur. Það getur tekið langan tíma og felur í sér mikinn
kostnað að vinna tapaða markaði aftur auk þess sem neyslumynstur
þjóða breytist mjög hratt,“ segir Gunnþór í grein sinni og heldur áfram.
„Þetta mun hitta samfélagið og starfsfólk okkar illa. Tekjur munu dragast
töluvert saman hjá 80 starfsmönnum í landi og 40 sjómönnum. Lítið sam-
félag á borð við Neskaupstað mun finna fyrir þessum samdrætti því
margfeldisáhrif launaveltunnar eru mikil og samdrátturinn snertir mun
fleiri en þá sem starfa beint við sjávarútveginn. Áhrifin teygja sig um allt
samfélagið og hafa strax áhrif á þjónustufyrirtæki, verktaka og verslun á
svæðinu, auk þess sem sveitarfélögin sjálf verða fyrir umtalsverðum
tekjumissi.“
Vonandi fer svo að Rússlandsmarkaður opnast á nýjan leik með af-
námi umrædds viðskiptabanns. En líkt og Gunnþór vekur athygli á er ekki
sjálfgefið að það verði nákvæmlega sami markaður og búið var að byggja
upp. Að markaði er ekki hægt að ganga sem vísum, jafnvel þó við berjum
okkur á brjóst hér á landi og höfum mikið til okkar máls þegar við segjum
okkar vörur meðal þeirra bestu sem völ er á. Það er ekki alltaf nóg.
Ímyndarátak sem Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi vinna nú að og
fjallað er um í viðtali við Helgu Thors, markaðsstjóra samtakanna, snýst
einmitt um að búa til eitt verkfærið enn til að styrkja markaðsstöðu ís-
lenskra afurða erlendis. Ekki bara til að sækja fram heldur þarf líka að verja
stöðu okkar - halda viðskiptavinum sem líka er hart sótt að frá öðrum selj-
endum.
„Hugmyndin er að vekja athygli hjá neytendum og auka togkraft
þeirra og áhuga á að fá íslenskar vörur. Þetta þýðir að neytendum þarf að
vera sýnilegt að varan sem þeir kaupa sé íslensk, og í sumum tilfellum er
það þannig nú þegar þó svo að í mörgum tilfellum þurfi að tengja vöruna
Íslandi mun betur en nú er gert. Þetta er einmitt ástæðan fyrir því að við
veljum að skapa þetta tog frá neytendum á millisöluaðilana - að þeir síð-
arnefndu finni með beinum hætti að neytendur kalla eftir vörum sem
skýrt og greinilega eru merktar Íslandi. En til að þetta gerist þurfum við að
segja neytendum söguna að baki íslenskum sjávarafurðum,“ segir Helga í
viðtalinu.
Sölumál eru í eðli sínu langhlaup og vissulega höfum við víða sterka
stöðu. Slíkt er hins vegar fjarri því sjálfsagt.
Jóhann Ólafur Halldórsson skrifar
Hinir síkviku afurðamarkaðir
R
itstjórn
a
rp
istilll
Vökvakerfislausnir
Vökvadælur, vökvamótorar
og stjórnbúnaður
Danfoss hf. Skútuvogi 6, 104 Reykjavík, Sími: 510 4100
www.danfoss.is
Stjórnbúnaður skipa. Tæknibúnaður sem ætlaður
er til notkunar á sjó mætir erfiðustu hugsanlegu
skilyrðum. Álag óblíðrar náttúru, miklar
hitabreytingar og stöðugur ágangur af söltum
sjó, eykur þörf viðskiptavina fyrir áreiðanlegan
og skilvirkan búnað.
Út gef andi:
Athygli ehf. ISSN 0001-9038
Rit stjórn:
Athygli ehf. Glerárgötu 24, Ak ur eyri.
Rit stjór i:
Jóhann Ólafur Hall dórs son (ábm.)
Sími 515-5220. GSM 899-9865.
Net fang: johann@athygli.is
Aug lýs ing ar:
Augljós miðlun. Sími 515-5206.
GSM 898-8022. Net fang: inga@athygli.is
Suðurlandsbraut 30. Reykjavík.
Hönnun & umbrot:
Athygli ehf.
Suðurlandsbraut 30. Reykjavík.
Sími 515-5200.
Á skrift:
Hálfsársáskrift að Ægi kostar 5900 kr.
Áskriftar símar 515-5200 & 515-5205
ÆG IR kem ur út 10-11 sinn um á ári.
Eft ir prent un og ívitn un er heim il,
sé heim ild ar get ið.